Nj ch. 44

The new edition is either unpublished or unavailable. The following is taken from an old edition (Skj where relevant):

Nú ríða menn heim af þingi. Og er Gunnar kom heim mælti
hann til Sigmundar: "Meiri ert þú ógiftumaður en eg ætlaði og
hefir þú til ills þína mennt. En þó hefi eg nú gervan þig
sáttan við Njál og sonu hans og skyldir þú nú eigi annarri
flugu láta koma í munn þér. Ert þú mér ekki skaplíkur. Þú
ferð með spott og háð en það er ekki mitt skap. Kemur þú þér
því vel við Hallgerði að þið eigið meir skap saman."

Gunnar taldi á hann langa hríð en Sigmundur svaraði honum vel
og kvaðst meir hans ráðum skyldu fram fara þaðan af en þar
til hafði verið. Gunnar sagði honum þá hlýða mundu. Hélst með
því nokkura hríð.

Jafnan mæltust þeir vel við, Gunnar og Njáll og synir hans,
þó að fátt væri meðal annars liðsins.

Sá atburður varð að farandi konur komu til Hlíðarenda frá
Bergþórshvoli. Þær voru málgar og heldur illorðar. Hallgerður
sat í dyngju því að hún var því vön. Þar var Þorgerður
dóttir hennar og Þráinn. Þar var og Sigmundur og fjöldi
kvenna. Gunnar var eigi þar né Kolskeggur. Farandkonur þessar
gengu inn í dyngjuna. Hallgerður heilsaði þeim og lét gefa
þeim rúm. Hún spurði að tíðindum en þær kváðust engi segja.
Hallgerður spurði hvar þær hefðu verið um nóttina. Þær
sögðust verið hafa að Bergþórshvoli.

"Hvað hafðist Njáll að?" segir Hallgerður.

"Stritaðist hann við að sitja," sögðu þær.

"Hvað gerðu synir Njáls?" sagði Hallgerður, "þeir þykjast
helst menn."

"Miklir eru þeir að vallarsýn en óreyndir eru þeir mjög,"
sögðu þær. "Skarphéðinn hvatti öxi, Grímur skefti spjót,
Helgi hnauð hjalt á sverð, Höskuldur treysti mundriða í
skildi."

"Til stórræða nokkurra munu þeir ætla," segir Hallgerður.

"Eigi vitum við það," segja þær.

"Hvað gerðu húskarlar Njáls?" segir Hallgerður.

Þær svöruðu: "Eigi vissum við hvað sumir gerðu en einn ók
skarni á hóla."

"Hví mundi það sæta?" segir Hallgerður.

Þær svöruðu: "Það sagði hann að þar yrði taða betri en annars
staðar."

"Misvitur er Njáll," segir Hallgerður, "þar er hann kann til
hversvetna ráð."

"Hvar er í því?" sögðu þær.

"Það mun eg til finna er satt er," segir Hallgerður, "er hann
lét eigi aka í skegg sér að hann væri sem aðrir karlmenn og
köllum hann nú karl hinn skegglausa en sonu hans
taðskegglinga og kveð þú um nokkuð Sigmundur og lát oss
njóta þess er þú ert skáld."

Hann kveðst þess vera albúinn og kvað þegar vísur þrjár eða
fjórar og voru allar illar.

"Gersemi ert þú," sagði Hallgerður, "hversu þú ert mér
eftirlátur."

Gunnar kom að í þessu. Hann hafði staðið fyrir framan
dyngjuna og heyrt á öll orðtækin. Þeim brá mjög við er þau
sáu hann inn ganga. Þá þögnuðu allir en áður hafði þar verið
háreysti mikið og hlátur.

Gunnar var reiður mjög og mælti til Sigmundar: "Heimskur
maður ert þú og óráðhollur. Þú hrópar sonu Njáls og sjálfan
hann er þó er mest vert en slíkt sem þú hefir áður af gert
við þá og mun þetta vera þinn bani. En ef nokkur maður hermir
þessi orð þá skal sá í brautu verða og hafa þó reiði mína."

En svo var þeim öllum ótti mikill að honum að engi þorði þessi orð
að herma. Síðan gekk hann í braut.

Farandkonurnar töluðu um með sér að þær mundu taka laun af
Bergþóru ef þær segðu henni þetta, fóru síðan ofan þangað og
sögðu Bergþóru á laun ófregið.

Bergþóra mælti er menn sátu undir borðum: "Gjafar eru yður
gefnar feðgum og verðið þér litlir drengir af ef þér launið
engu."

"Hversu eru gjafar þær?" segir Skarphéðinn.

"Þér synir mínir eigið allir eina gjöf saman. Þér eruð
kallaðir taðskegglingar en bóndi minn karl hinn skegglausi."

"Ekki höfum vér kvenna skap," segir Skarphéðinn, "að vér
reiðumst við öllu."

"Reiddist Gunnar þó fyrir yðra hönd," segir hún, "og þykir
hann skapgóður. Og ef þér rekið eigi þessa réttar þá munuð
þér engrar skammar reka."

"Gaman þykir kerlingunni að, móður vorri, að erta oss," segir
Skarphéðinn og glotti við en þó spratt honum sveiti í enni og
komu rauðir flekkar í kinnur honum en því var ekki vant.

Grímur var hljóður og beit á vörinni. Helga brá ekki við.
Höskuldur gekk fram með Bergþóru. Hún kom innar í annað sinn
og geisaði mjög.

Njáll mælti: "Kemst þó að seint fari húsfreyja. Og fer svo um
mörg mál þó að menn hafi skapraun af að jafnan orkar tvímælis
þó að hefnt sé."

En um kveldið er Njáll var kominn í rekkju heyrði hann að öx
kom við þilið og söng í hátt en lokrekkja var önnur og héngu
þar á skildir og sér hann að þeir eru í brautu.

Hann mælti: "Hverjir hafa tekið ofan skjöldu vora?"

"Synir þínir gengu út með," segir Bergþóra.

Njáll kippti skóm á fætur sér og gekk út og öðrum megin
hússins og sér að þeir stefna upp á hvolinn.

Hann mælti: "Hvert skal fara Skarphéðinn?"

"Leita sauða þinna," segir hann.

Njáll mælti: "Ekki munduð þér þá vera vopnaðir ef þér ætluðuð
það og mun annað vera erindið."

"Laxa skulum vér veiða faðir ef vér rötum eigi sauðina,"
segir Skarphéðinn.

"Vel væri þá ef svo væri að þá veiði bæri eigi undan," segir
Njáll.

Þeir fóru leið sína en Njáll gekk inn til hvílu sinnar.

Hann mælti til Bergþóru: "Úti voru synir þínir með vopnum
allir og munt þú nú hafa eggjað þá til nokkurs."

"Allvel skal eg þakka þeim ef þeir segja mér heim víg
Sigmundar," segir Bergþóra.