Cookies on our website

We use cookies on this website, mainly to provide a secure browsing experience but also to collect statistics on how the website is used. You can find out more about the cookies we set, the information we store and how we use it on the cookies page.

Continue

skaldic

Skaldic Poetry of the Scandinavian Middle Ages

Menu Search

Nj ch. 138

Njáls saga 138 — ed. not skaldic

Not published: do not cite (Nj ch. 138)

Anonymous íslendingasögurNjáls saga
137138139

text and translation

The new edition is either unpublished or unavailable. The following is taken from an old edition (Skj where relevant):


Eyjólfur hét maður. Hann var Bölverksson, Eyjólfssonar hins
grá úr Otradal, Þórðarsonar gellis, Óleifssonar feilans.
Móðir Eyjólfs hins grá var Hróðný dóttir Miðfjarðar-Skeggja
Skinna-Bjarnarsonar, Skútaðar-Skeggjasonar. Eyjólfur
Bölverksson var virðingamaður mikill og allra manna
lögkænastur svo að hann var hinn þriðji maður mestur lögmaður
á Íslandi. Hann var allra manna fríðastur sýnum, mikill og
sterkur og hið besta höfðingjaefni. Hann var fégjarn sem
aðrir frændur hans.



Flosi gekk einn dag til búðar Bjarna Brodd-Helgasonar. Bjarni
tók við honum báðum höndum og settist Flosi niður hjá honum. Þeir
töluðust margt við.



Flosi mælti til Bjarna: "Hvað skulum vér nú til ráða taka?"



Bjarni svaraði: Eg ætla nú úr vöndu að ráða en það sýnist mér
þó ráðlegast að biðja sér liðs því að þeir draga afla að
yður. Eg vil og spyrja þig Flosi hvort nokkur er allmikill
lögmaður í liði yðru því að yður eru tveir kostir til. Annar
er sá að biðja sætta og er sá allgóður, hinn er annar að
verja mál með lögum ef varnir verða til þó að það þyki með
kappið að gengið. Þykir mér því þann verða upp að taka að þér
hafið áður með ofstopa að farið og samir nú eigi að þér
minnkið yður."



Flosi mælti: "Þar er þú spurðir eftir um lögmenn þá mun eg
þér því skjótt svara að sá er engi í vorum flokki og engis veit
eg von nema Þorkels Geitissonar frænda þíns."



Bjarni mælti: "Ekki munum við hann telja. Þó að hann sé
lögvitur þá er hann þá forsjáll mjög. Þarf það engi maður að
ætla að hafa hann að skotspæni en fylgja mun hann þér sem sá
annar er best fylgir því að hann er ofurhugi. En eg mun segja
þér að það verður þess manns bani er vörn færir fram fyrir
brennumálið en eg ann eigi þess Þorkatli frænda mínum. Munum
við því verða að leita annars staðar á."



Flosi kveðst eigi vita skyn á hverjir lögmenn væru mestir.



Bjarni mælti: "Eyjólfur heitir maður og er Bölverksson. Hann
er mestur lögmaður í Vestfirðingafjórðungi og mun honum þurfa
að gefa til fé mikið ef honum skal verða komið í málið en þó
munum vér ekki að því fara. Vér skulum og ganga með vopnum
til allra lögskila og vera sem varastir um oss en ráða eigi á
þá nema vér eigum hendur vorar að verja. Mun eg nú ganga með
þér og fara í liðsbónina því að mér þykir sem nú muni eigi
mega kyrru fyrir halda."



Síðan gengu þeir út úr búðinni og til þeirra Öxfirðinga.
Talaði Bjarni þá við Lýting og Blæng og Hróa Arnsteinsson og
fékk hann skjótt af þeim slíkt er hann beiddi.



Þá fóru þeir til fundar við Kol son Víga-Skútu og Eyvind
Þorkelsson Áskelssonar goða og báðu þá liðveislu en þeir fóru
lengi undan en þó kom svo að þeir tóku til þrjár merkur
silfurs og gengu þá í málið með þeim.



Þá gengu þeir til Ljósvetningabúðar og dvöldust þar nokkura
hríð. Flosi beiddi Ljósvetninga liðveislu en þeir voru
erfiðir og torsóttir.



Flosi mælti þá með mikilli reiði: "Illa er yður farið. Þér
eruð ágjarnir heima í héraði og ranglátir en viljið mönnum
ekki að liði verða á þingum þó að menn krefji yður. Það mun og
lagið mjög til ámælis við yður og að brigslum haft við yður á
þingum ef þér munið eigi hrakningar þær er Skarphéðinn
hrakti yður Ljósvetninga."



Í annan stað hafði hann við þá hljóðmæli og bauð þeim fé til
liðveislu og lokkaði þá svo með fagurmælum. Þar kom að þeir
hétu liðveislu og gerðu þeir sig þá svo örugga að þeir
kváðust berjast skyldu með Flosa þó að þess þyrfti við.



Bjarni mælti þá til Flosa: "Vel er þér farið. Þú ert
höfðingi mikill og röskur maður og einarður og sker lítt af
manni."



Síðan fóru þeir í braut og vestur yfir Öxará og svo til
Hlaðbúðar. Þeir sáu margt manna úti fyrir búðinni. Þar var
einn maður sá er hafði skarlatsskikkju á herðum sér og
gullhlað um höfuð og öxi silfurrekna í hendi.



Bjarni mælti: "Hér ber vel til. Hér er hann nú Eyjólfur
Bölverksson ef þú vilt finna hann Flosi."



Síðan gengu þeir til móts við Eyjólf og kvöddu hann. Eyjólfur
kenndi þegar Bjarna og tók honum vel. Bjarni tók í hönd
Eyjólfi og leiddi hann upp í Almannagjá. Menn þeirra Bjarna
og Flosa gengu eftir. Menn Eyjólfs gengu og með honum. Þeir
báðu þá vera uppi á gjárbakkanum og sjást þaðan um.



Þeir Flosi gengu þar til er þeir koma þar er gatan liggur
ofan af hinni efri gjánni. Flosi kvað þar gott að sitja og
mega víða sjá. Þeir settust þá niður. Þeir voru þar fjórir
menn saman og eigi fleiri.



Bjarni mælti þá til Eyjólfs: "Þig erum vér komnir að finna,
vinur, því að vér þurfum mjög þinnar liðveislu í alla staði."



Eyjólfur mælti: "Hér er nú gott mannval á þinginu og mun
yður lítið fyrir að finna þá menn er yður er miklu meiri
styrkur að en hér sem eg er."



Bjarni mælti: "Það er ekki svo. Þú hefir marga þá hluti er
engi er þér meiri maður hér á þinginu. Það fyrst að þú ert
ættaður svo vel sem allir þeir menn eru komnir eru frá
Ragnari Loðbrók. Hafa og foreldrar þínir jafnan í stórmælum
staðið víða á þingum og heima í héraði og höfðu jafnan hinn
meira hlut. Þykir oss því líklegt til að þú munir vera
sigursæll í málunum."



Eyjólfur mælti: "Vel mælir þú Bjarni en lítið ætla eg að eg
muni í eiga."



Flosi mælti þá: "Ekki þarf hér að munda til þess er oss er í
hug. Liðveislu viljum vér þig biðja Eyjólfur að þú veitir að
málum vorum og gangir að dómum með oss og takir varnir ef
verða og færir fram fyrir vora hönd og veitir oss um alla
hluti á þingi þessu þá er til kunna falla."



Eyjólfur spratt upp reiður og sagði svo að engi maður þarf
sér það að ætla að hafa hann að ginningarfífli eða forhleypi
fyrir sér ef hann dregur ekki til."



"Eg sé nú og," segir hann, "hvað yður hefir til gengið
fagurmælis þess er þér höfðuð við mig."



Hallbjörn hinn sterki þreif til hans og setti hann niður hjá
sér í millum þeirra Bjarna og mælti: "Eigi fellur tré við hið
fyrsta högg, vinur, og sit hér fyrst hjá oss."



Flosi dró þá gullhring af hendi sér og mælti: "Þenna hring
vil eg gefa þér Eyjólfur til vináttu og liðveislu og sýna þér
svo að eg vil eigi ginna þig. Er þér fyrir því best að þiggja
hringinn að engi er hér sá á þingi að eg hafi þvílíka gjöf
gefið."



Hringurinn var svo góður og mikill og vel ger að hann tók
tólf hundruð mórend. Hallbjörn dró á hönd Eyjólfi hringinn.



Eyjólfur mælti: "Það er nú líkara að eg þiggi hringinn svo
vel sem þér fer. Munt þú og til þess ætla mega að eg mun taka
við vörn og gera að slíkt er þarf."



Bjarni mælti: "Nú fer hvorumtveggja ykkrum vel. Eru menn hér
nú vel til fallnir að vera vottarnir, þar sem við Hallbjörn
erum, að þú takir við málinu.



Stóð þá Eyjólfur upp og svo Flosi og tókust í hendur. Tók
Eyjólfur þá varnargögn öll af Flosa og svo ef sakar nokkurar
gerðust af vörninni því að það er oft annars máls vörn er
annars er sókn. Þá tók hann þau öll sóknargögn er þessum
sökum áttu að fylgja hvort sem sækja skyldi í fjórðungsdóm
eða fimmtardóm. Flosi seldi að lögum en Eyjólfur tók að lögum.



Hann mælti þá til Flosa og Bjarna: "Nú hefi eg hér tekið við
máli sem þér beidduð. Nú vil eg þó að þér leynið þessu fyrst.
En ef málið kemur í fimmtardóm þá skuluð þér það mest varast
að segja að þér hafið fé gefið til liðveislunnar."



Flosi stóð þá upp og svo Bjarni og allir þeir. Gengu þeir
Flosi og Bjarni hvor til sinnar búðar en Eyjólfur gekk til
búðar Snorra goða og settist niður hjá honum. Þeir töluðust
við margt. Snorri goði þreif til handarinnar Eyjólfi og
fletti upp af erminni og sér að hann hafði gullhring mikinn á
hendi.



Snorri goði mælti: "Hvort er þessi hringur keyptur eða gefinn?"



Eyjólfi fannst um fátt og varð orðfall.



Snorri mælti: "Eg skil gjörla að þú munt að gjöf
þegið hafa og skyldi þessi hringur eigi verða þér að
höfuðbana."



Eyjólfur spratt upp og gekk í braut og vildi ekki um tala.



Snorri mælti er hann sá að Eyjólfur stóð skyndilega upp: "Það
er líkara um það er þessu þingi er lokið að þú vitir hvað þú
hefir þegið."



Gekk Eyjólfur þá til búðar sinnar.

sources

Text is based on reconstruction from the base text and variant apparatus and may contain alternative spellings and other normalisations not visible in the manuscript text. Transcriptions may not have been checked and should not be cited.

Close

Log in

This service is only available to members of the relevant projects, and to purchasers of the skaldic volumes published by Brepols.
This service uses cookies. By logging in you agree to the use of cookies on your browser.

Close

Stanza/chapter/text segment

Use the buttons at the top of the page to navigate between stanzas in a poem.

Information tab

Interactive tab

The text and translation are given here, with buttons to toggle whether the text is shown in the verse order or prose word order. Clicking on indiviudal words gives dictionary links, variant readings, kennings and notes, where relevant.

Full text tab

This is the text of the edition in a similar format to how the edition appears in the printed volumes.

Chapter/text segment

This view is also used for chapters and other text segments. Not all the headings shown are relevant to such sections.