Bárð ch. 10

The new edition is either unpublished or unavailable. The following is taken from an old edition (Skj where relevant):

Önundur hét maður og kallaður breiðskeggur. Hann var
Úlfarsson Úlfssonar af Fitjum Þórissonar hlammanda. Hann
bjó í Reykjardal hinum efra á þeim bæ er á Breiðabólstað
heitir. Hann átti Geirlaugu, dóttur Þormóðar af Akranesi,
systur Bessa. Þórodda hét dóttir þeirra. Hennar fékk
Torfi Valdbrandsson Valþjófssonar Örlygssonar frá
Esjubergi. Henni fylgdi heiman hálfur Breiðabólstaður og
voru gervir úr tveir bæir. Sjá Torfi drap Kroppsmenn tólf
saman og hann réð mest fyrir drápi Hólmsmanna og var þar
fyrirmaður Víga-Hörður systurson Torfa og Geir er
hólmurinn er við kenndur, Geirshólmur. Torfi var og á
Hellisfitjum og Illugi svarti, Sturla goði. Þá voru átján
Hellismenn drepnir en Auðun Smiðkelsson brenndu þeir inni
á Þorvarðsstöðum. Son Torfa var Þorkell á Skáney.

Oddur hét son Önundar, mikill maður og efnilegur. Eigi
þótti annar maður efnilegri til höfðingja þar í sveitum en
Oddur.

Þé er hann var tólf vetra gerði hann ferð sína út á
Snjófellsnes til skreiðarkaupa og er hann fór heim reið
hann um Drangahraun. Þá bar menn hans alla undan fram því
Oddur gerði að hesti og varð honum ekki fljótt um. Þá
gerði á þoku dimma.

Og er hann rak fyrir sér hestinn um göturnar sá hann hvar
maður gekk úr hrauninu ofan að sér. Sá var í grám kufli
og hafði klafastaf í hendi. Hann veik að Oddi og heilsaði
honum með nafni. Oddur tók vel kveðju hans og spyr hann
að nafni.

Hann segist Bárður heita og eiga heima þar á nesinu "á eg
við þig erindi. Það fyrst að eg vil vingast við þig og
bjóða þér til jólaveislu. Þykir mér og betur að þú játir
ferðinni."

Oddur svarar: "Það skal þá og vera síðan þú leggur það
til."

"Þá gerir þú vel," segir Bárður, "en þó vil eg þú segir
öngum frá þessu."

Oddur játar því "en vita vil eg hvert eg skal þessarar
veislu vitja."

"Þú skalt," segir Bárður, "fara til Dögurðarár og lát
Þorkel skinnvefju vísa þér réttan veg til heimilis míns."

Síðan skildu þeir og fer Oddur heim og gat ekki um þetta.

En um veturinn sjö náttum fyrir jól reið Oddur heiman einn
samt og út á Nes og létti eigi fyrr en hann kom til
Dögurðarár. Það var síð um kveld. Þá voru tvær nætur til
jóla. Var lúinn hestur hans mjög því hann hafði átt
færðir illar og veðrátti harða.

Oddur klappar á dyrum og var langt áður til hurðar var
gengið. Þó var það um síðir og hurðu upp lokið á miðjan
klofa. Þar kom út höfuð heldur ámátlegt þvi að sjá
gægðist út hjá gáttinni. Hann belgdi augun og vildi sjá
hvað komið væri úti. Mjög var sjá þunnleitur og ljótur
ásýndar. En er hann sá manninn vildi hann aftur reka
hurðina en Oddur setti á milli öxarskaftið svo að eigi
gekk aftur hurðin. Því næst féll Oddur á hurðina sco fast
að hú brotnaði í mola.

Gekk hann þá inní bæinn og þar eftir sem undan var gengið
og allt þar til er hann kom í stofu. Þar var bjart og
heitt. Þorkell sat á palli. Var hann þá allkátur og bauð
Oddi gisting. Var hann þar um nóttina í góðum beina.

En um morguninn var Oddur snemma á fótum og bjuggust þeir
til ferðar. Var þá veður kalt og frost mikið, kollheið
upp í himininn og eskingur með fjöllum. Þorkell var á
göngu en Oddur reið. Stefndu þeir til fjalls og gekk
Þorkell fyrir. En er þeir komu í fjallið gerði á myrkur
mikið með drífu og því næst tók að fjúka og gerði á hina
sterkustu hríð. Fóru þeir svo lengi þar til Oddur tók að
ganga en Þorkell leiddi hestinn.

En er minnst var von hvarf Þorkell frá honum í hríðinni
svo að hann vissi aldrei hvað af honum varð. Bæði var þá
hvasst og kalt, bratt og hált að ganga. Hvarflaði hann þá
lengi svo hann vissi aldrei hvar hann fór.

Og nokkuru síðar verður Oddur var við að maður gengur í
dimmunni í grám kufli við stóran klafastaf. Lætur hann
gnauða broddinn í jöklinum. En er þeir finnast kennir
Oddur þar Bárð Snæfellsás. Heilsar hvor öðrum og spyrjast
almæltra tíðinda. Biður Bárður hann með sér fara. Ganga
þér ekki lengi áður þeir koma í helli stóran og því næst í
annan helli og var þar bjart í honum. Þar sátu konur
heldur stórar og þó hreinlegar. Voru þá dregin af Oddi
klæðin og veittur hinn besti beini. Var hann þar um jólin
að öllu vel haldinn. Ekki var þar fleira en heimamenn
Bárðar. Á Þórdísi leist Oddi best af dætrum Bárðar og við
hana talaði hann flest. Skjótt fann Bárður það og gaf sér
ekki að því.

Bárður bauð Oddi þar að vera um veturinn og það þá hann.
Síðan lagði Bárður ástfóstur við Odd og kenndi honum
lögspeki um veturinn. Var hann síðan kallaður lögvitrari
maður en aðrir menn.

En Bárður fann að hugir þeirra Þórdísar og Odds fóru
saman. Spurði hann Odd hvort hann vildi eiga Þórdísi.

Oddur segir: "Ekki er því að leyna að eg hefi meira hug
lagt á hana en á nokkura konu aðra. Er það og mála
sannast ef þú vilt mér hana gifta að eg skal ekki undan
ganga."

Var það og gert að Bárður gifti dóttur sína Oddi og gaf
henni fáséna gripi heiman. Skyldi Bárður sækja brullaupið
til Odds og færa þangað brúðina. Síðan skildu þeir með
vináttu.

Fór Oddur heim og bjóst við boðinu og að nefndum tíma kom
Bárður í Tungu með brúðina og þau tólf saman. Þar var
Þorkell bundinfóti með bróður sínum og Ormur hinn sterki,
mágur hans. Þorkell skinnvefja var og þar með Bárði og
tók Oddur allvel við þeim. Þar var og Ingjaldur frá Hvoli
og Þórir Knarrarson vinur Bárðar, Einar Sigmundarson frá
Laugarbrekku og sjö menn aðrir og þekktu menn þá ekki.
Þar voru margir boðsmenn fyrir: Torfi Valbrandsson mágur
Odds, Illugi svarti og Geir hinn auðgi úr Geirshlíð,
Arngrímur goði úr Norðtungu. Þar var og Galti
Kjölvararson frændi Odds og mart annarra manna.

Ekki varð til tíðinda að boðinu. Síðan fór hver heim til
sinna heimkynna. Góðar urðu ástir þeirra Odds og
Þórdísar. Þrjá vetur voru þau ásamt. Þá andaðist Þórdís
og áttu þau ekki barn. Það þótti Oddi mikill skaði.

Síðan fékk Oddur Jórunnar Helgadóttur. Þeirra son var
Þorvaldur er réð fyrir brennu Blund-Ketils og Þóroddur er
átti Jófríði Gunnarsdóttur. Dætur þeirra Tungu-Odds voru
þær Þuríður, er Svarthöfði átti, og Húngerður, er
Svertingur Hafur-Bjarnarson átti, og Hallgerður er
Hallbjörn átti son Odds frá Kiðjabergi. Kjölvör var
móðursystir Odds, móðir Þorleifar, móður Þuríðar, móður
þeirra Gunnhildar, er Kolli átti, og Glúms, föður
Þórarins, föður Glúms að Vatnsleysu.