varningr sb. m. [-s; dat. -i/-(DN IV (*1361›vid 1361) 327¹⁰)]
Status: excerpted citation slips citation text supplemented structured definitions in Danish definitions in English
I.
1) (coll.) skibslast, ejendele
þeir ... lestu skipit i landtoku við Mos ey. baru þar af farminn ok foru i borg þa er þar var. ok baru þangat allan varning sinn ok settu vpp skipit ok bættu er brotið var
EgM(2001) 4832●●● letu þeir þar vp setia *scip sín. En flvttv reiþa oc aɴan ⸢varnad [var. uarning AM 61 fol “61”] til varþveizlo
var. ÓH 45112: AM 61 fol “61”
2) (coll.) handelsvarer, gods, løsøre
seldo varniɴg sínn scv̇ndiliga
●Nik655 53fot sín oc tiolld oc mat eigv þeir at hafa. hafa a maþr halfa vétt varnings. vm fram
GrgKonᴵ 2726slict varðar þat ef sa varningr fylgir kavpino er spilla þickir a nockora lund
GrgKonᴵᴵ 7312Ðat skaltu oc varaz um allan þann varning er þu kaupir at hann se alr u spiltr oc flærða laus oc fyʀri rannzakaðr en þu fæstir kaup þitt til fulz. En oll þau kaup er þu kaupir þa hafðu iafnan noccora skila mænn ihia þa er vattar se hværso þvi kaupi var keypt
Kgs 426værða þeir (ɔ: grǿnlendingar) þat allt at kaupa af aðrum lonndum ... Eɴ þænna fiarlut flytia mænn þaðan moti sinum varningi. bucca voru oc nauta voro oc sæla huðer
Kgs 2939Rætt er at hafa halfa vę́tt varnings vm fram ef hann vill
ÁKr 4516er þeir helldv a varninginum gekk kona fyri vtibvrs dyrin
Eir544 34b13þott ránsmenn i Danmorku eða Lybiku ræni menn þa er sigla vm með varninngi sinom
HákFris 5333Nú vil ek, at þú takir mjǫl ok við ok slíkt annat, sem þér líkar, af varningi
NjR 1021●●● vil ek, at þú takir mjǫl ok við ok slíkt annat, sem þér líkar, af varningi
NjR 1021Þar með er ok fyrirboðit ollum vtle‹n›skum monnvm at kaupa korn æða malt æða annað uarnengh norrenan till þes at manga þat her wt siðan
RbHM (*1302-1313)¹ 13425hver sæm ... þuilika pretti gerer sæm fyr sægir att meta sitt dyra til pennings en varnings
RbHM (*1311)² 9221Olafr langr skolu kavpa allan utlendskra manna varning. en engin annar bæarmaðr jnnan næa vttan. nema þui att eins att bæarmonnum synist nauðsyn ꜳ
RbHM (*1316)⁴a 1225●●● j engum auðrum stoðvm seliast en j stretis buðum þan uarningh er með allnum ma telia
RbHM (*1316)⁴a 12224Konungr a fyrst kaup a allum lutum varningi oc þarfendum
Landsl 15515aller siglingar men ... skulu skipa i hus upp varningi sinum
Bl 25010með strætes kaupi oc nyum oc unꝍyttum varningi er engi maðr skyldr at fa hæimildar ⸢toku [var. man LundUB Mh 15 “Bn”]
Bl 2566●●● firir skommu fluttiz litil skræid af Jslande, er þa var kallad matskræid. en i vadmalom hinn meste varnengr. en nu flytz ok af Jslande hinn meste ok bæzsti varnengr i skræid ok lysi
DN II (1340) 19835firir skommu fluttiz litil skræid af Jslande, er þa var kallad matskræid. en i vadmalom hinn meste varnengr. en nu flytz ok af Jslande hinn meste ok bæzsti varnengr i skræid ok lysi
DN II (1340) 198365Nú vil ek, Glúmr, at þú sjáir yfir varning minn. Hann gerir svá, ok sýnisk honum vel varit vera
Glúm 4810fǫrum vestr í sveitir með varning
Korm 22510Kjartan bauð Þuríði systur sinni at hafa slíkt af varningi, sem hon vildi
Laxd 16315þar með legg ek þér x aura varníngs, ef þú leysir kvíguna til þín
GBpD 13139swa skulut þer ok frealslegha fœyra ydarn varnengh a Heidmork ok j aðra staðe fœyra ok skipta j þan varnengh sem þeim likar
DN VI (1358) 27732þeir skilðvz ecci sattir, oc sagði Þormoðr ser horfið lerept oc annann varning
StuᴵK 17411Hann hafði sellt Biarna Arna syni varning til tveggia CC, ok var ekki firir golldit; oc suarar Biarni illa, er hann heimti
StuᴵK 38310sigla med sinum varnegh sudr ok nordr j varo riki ok till skatlanda vara med sinum varnegh
DN IV (*1361›vid 1361) 32710var hus þat miok sva fult af fe ok allz konar varningi
Hallfr61 8417Mvn ek fa þer vístir vm haf. ‹ok lata flytía þígh til skíps› ok þar með kístv eína er í er varningr. er þat litið fe
Huldaᴵ 19626mvn ek fa þer .x. ꜹra j varningi at þv leysir kvigvna til þin
GBpB(2018) 18518Biarni ... sendi menn med .v. hestum sudr ꜳ Æyrar eptir varningi
ÞBpC¹ 3713Biarni bondi ... sendi menn med .v. hestum sudr ꜳ Æyrar eptir varningi
ÞBpC¹ 3713Ver erum kaupmenn ofan af landi ok fo᷎rum með ⸢varnat varn [var. varníngi varum AM 54 fol “C¹”; uatníng uornn GKS 1005 fol “D²”]
var. ÓTᴵᴵ 2392: AM 54 fol “C¹”þeir geingu nu þar til er æin skemma stod fyrir þeim. hon uar full af uarninge. þetta fe baud Helgi allt vid farminum sem þar uar inne
HróF(2019) 6616þetta fe baud Helgi allt vid farminum sem þar uar inne ok syndizst Hroa sem allkaupmannliga munde vera vid bodit ok munde æigi mikit af kaup j vera þo at þeir skipte þessu. þottizst hann fa hagkeype a uarninge
HróF(2019) 6618þó höfðu þeir keypt at harðri kaupstefnu, því at þeir mönguðu þau með varningi holds ok blóðs líkama sinna
KlmA 3238menn, þeir er baru varning sinn ꜳ morgum eykium
Martin² 58915●●● Firibiodom wer ok ollom gæstkomnum monnom at fara a land vt med nokkrom vaarninge at selia han
RbME (*1346)(ˣ) 16621þoat ransmenn j Danmork ædr Lybiku ræni menn, þa er sigla vm ‹med› varning sinn
Hák81 6032sier hann þar mikinn varning ok goda gripi j gulli og silfre
Sams 1518●●● Hann færde Haralldi konungi margann grænlenzkann varning ágætann
Krók 2318hier er fe litid er eg uil fꜳ þier ... mun eg lata flytia þath til skips. er þat kista ein og j uarningr nockur
MHFlat 3467let Vesteinn bera at sier tauskur ii., er varningr var i
Gísl 183er þeir komu í skálann, sáu þeir at mikill varníngr var þar ok allskonar byrgðir
ÞorstVík 42327lagu two skip. adur fyrer j hofnine ꜳ Gaseyri. var þar gott til varnings nordan landz
LBpA 9014Þetta er lag a uarninge hier med oss til kaupskapar
Búal³ 3815honum var skiput hofn a Eyrar backa adur. villdi hann þar ecki lenda keyptv margir varning ad honum nidri vid sundinn
AnnLy 29041●●● Var þá vandi at hafa vararfeldi at varningi, ok svá hǫfðu þeir
Brandkrˣ 1882ad næstum tveimur tolf manudumm hier eptir skylldu gialldast ... ijc. i varningi
DI V (*1459›Kr 2ˣ) 1815Jone Þolleifssyne tvo᷎ hundrud j varninge j sumar og tvo᷎ hundrud j slatrum j haust og tvo᷎ kugillde ad vore
DI V (*1470›Steph 27ˣ) 57019●●● norrœna peninga eda annan varneng þan er æi er fyrr næmfnder skal æighi bioda i þessa aura upplyct
DN II (*1306›DonVar 1ˣ) 7124Ok sua allan annan varnnængh. skifti a hafua
DN XV (*1358›Langebekˣ) 2130efter voru þeiri, er þar var saman dregin, er hann hafði tekit fyri varning sinn, þann hann hafði sellt vm vetrinn
Fbrˣ 7816allz kyns islendsk vara og lierept og margskonar varning sa hann þar liggia
Fljˣ 1819Hann sat i wti-bwri fyrer ofann hws; þar var inni varnninngur hans
Fljˣ 691váru menn margir í útibúri því, er varningrinn var í
Flóamˣ 5212Þenna varning vil ek at þér þiggið af mér, herra!
Knýtlˣ 2082uilium uer at aller utlenskir kaupmenn luki [var. + aff aullum varnengi þheim sem feller i voro riki AM 330 folˣ “D”] af h‹v›ariu merkar lage smꝍrs. skræidar eda lysis. rafa reklanga. huals korns. kiodz oc aldkyns matꝍyris ꝍrtog vegna
var. RbHM (*1316)² 1193: AM 330 folˣ “D”en annars vegar vara í sekkum ok allskyns varningr
Vatnˣ 46Óttarr fekk sér varning frá skipi o fekk hann Svarti til meðferðar
Vatnˣ 8913kvað sér horfna á heiðinni hesta ij., en varning sinn liggja þar, kistu ok húðfat
Vatnˣ 8923Svartr beiddiz viðtǫku, en Ingólfr hefði af varningi slíkt er hann vildi
Vatnˣ 905eg er eirn kaup mann og hefi eg varninng ad selia, þann sem þier er þarflegr
~ eng.marchandise
10424 ÆvMið³⁴8ˣ 1045
● austrǿnn varningr
cf. Magnús M. Lárusson 1961 [KLNM 6] 668
menn scolo eigi kavpa dyʀa avströnan varning at scipom at far monnom en þeir menn raða at leɢia iii. er til ero tecnir i huerio heraðs tac marki
GrgKonᴵᴵ 7216avstrænan varning
StuᴵK 4514er þetta austręnn uarningr j bua lagi
Búal³ 406
● íslenzkr varningr
● leggja lag á varning
● verja varningi
at þv buizt nv sua firir. oc verir sva þema varnnenge. er nv hevir þv i hondum litla rið. at þu taker þar avoxtenn
Menota: 32vb28 BarlA 5912hofðu þar frið goðan ok vorðu varningi sinum i trausti Arinbiarnar
EgM(2001) 11916●●● (proverb.; cf. FJOrdspr 201) þat er satt, er mælt er, at sealfr ueit giørst hverivm varningi veria á
StuᴵK 4458
II. (y. no.)
Form.: varning (19); varningi (18); varningr (4); varnings (4); uarninge (3); varnengr (3); varníngi (2); uarningr (2); uarningh (1); uarning (1); varnnængh (1); vaarninge (1); varninghs (1); varningrinn (1); varníngs (1); varnnenge (1); varníngr (1); varnengh (1); varniɴg (1); varnengi (1); varninng (1); varninngur (1); varnengge (1); varnninngur (1); varninge (1); varneng (1); varnegh (1); varninginum (1); varninngi (1); uarnengh (1); varnig (1);
Comp.: kaup·manna- (8), kaup·manns- (1), kaup- (1), létta- (1), smá- (3), þunga- (2)
Gloss.: EJ; ClV; ClVAdd _; ClVErr _; ClVSuppl _; Suppl1 _; Suppl2 _; Finsen _; Fr; FrErr1 _; FrErr2 _; FrErr3 _; LLFrämm _; Hertzb; HertzbLat _; HertzbTill _; Suppl4 _; Fischer _; Anm _; Bin _; Rím; LP _; Med _; MedComp _; MedSimp _; WN _; AH _; AJ _; deVr _; Fr4; NO; Walter _; ÁBlM; Bl; WPA _; ; LMNL
Litt.: Blom 1960 [KLNM 5] 697; Falk 1919 50; Finnur Jónsson 1914 [ANF 30] 197, 201; Grøtvedt 1939 18; Hægstad 1916 105; Magnús M. Lárusson 1961 [KLNM 6] 668; Seip 1955 250
Genre. (expected): family sagas [isl]: 19 (9); legal works [jur]: 15 (7); historical works [his]: 14 (13); contemporary sagas [bis]: 9 (6); charters [dip]: 9 (6); religious works [rel]: 4 (21); þættir [tot]: 3 (2); unclassified [ ]: 2 (0); romances [rom]: 2 (8); legendary sagas [fas]: 1 (3); learned works [div]: 0 (2);
SB (red.) — February 2016
External (non-ONP) resources:
...
...
...
...
IN PROGRESS
...
...
...