vagn sb. m. [dat. -i; -ar]
Status: excerpted citation slips citation text supplemented structured definitions in Danish definitions in English
I.
vogn, stridsvogn
Ef maðr feʀ ... við bönd eða vagn eða vagar
●GrgKonᴵᴵ 10922●●● hon ... bio ser vagn oc beitti hest firir. oc bað hann fara með ser til valsins ... Oc er hon sa þenna mann. þa letu þau hann i slæðann
ÓTOdd 24520vm morgvninn þa bad konungr þa fara til vrþarenar oc freista ef þeir metti coma vꜹgnom ifir vrþina
ÓH 49210þeir ho᷎fþu þangat haft hesta lid oc vagna stóra mioc
ÓH 6338þa voro eknir likamer þeira i vognom
~ lat.vehicula
Milit 21b20 RiddFrg 22027þeir ... hlaða vagna af gulle
Alex 4432.cccc. bogmanna þeira er fluttuz í vognum
Alex 1349lǽtr haʀalldr aka vꜹgnom ȷ́ mótt heɴɴe oc liþe heɴar oc er hon þegar sett ȷ́ eiɴɴ virþiligan vagn
Jvs291 2122ekit er með vagnvm tvn fra tvni
Þiðrᴵ 21418Haralldr konungr uar i uagni, þuiat hann var æigi vapnføʀ, sua at hann matti i orrostv ganga
Fornk 188let leɢia likit i þann vagn, er Haralldr konungr hafði til orrostv, ok eptir þat let hann kasta mikinn hꜹg ok *let þa hann⸣ aka i þeim vagni, a þeim hesti, er Haralldr konungr hafði til orrostv, ok let sua aka i hꜹginn
Fornk 2410gerit sem skiotaz æinn nyian vagn
~ lat.plaustrum novum
Vulg 1Reg 6,7 StjC 43726yr vagninvm
StjC 43816þeir toko o᷎rkina ... oc sętto i einn nyian vagn
~ lat.super plaustrum novum
Vulg 2Reg 6,3 StjC 50426þvínæst heyrir hann, at vagnar ganga, ok þar ferr Ǫlvǫr ok mart fólk með henni
ǪrvS 814skaltu nú setjaz niðr í vagninn hjá mér ok líta á skyrtuna
ǪrvS 819(i kenning for himmelen) Hvernig skal kenna himin‹inn›? Sva, at kalla hann ... land solar ok tvngls ok himintvngla, vagna ok veðra
SnE 11314(heiti) Skip er ok kallat skið eþa vagn eða reið
SnE 1581lét hon hefja hann í vagn ok búa hógliga um
Glúm 803tóku þau líkit ok lǫgðu í ⸢*vagarnar [var. vagninn AM 133 fol “K”, etc.]
var. NjM 2516: AM 133 fol “K”ok dccc. uagna
~ lat.quadrigae
Epistola 43 AlexBr226 15713Ek hafdi ... cccc. vagna. ok M. karta. xx. þusundir riddara lids
~ lat.quadringentae quadrigae equorum
Epistola 105 AlexBr226 15823Heiðingiar hǫfðv vagna jarnvarða. míkínn fíǫlda á híǫlvm. at hleypa á fylkíngar sinna vvína
Huldaᴵ 1049hafandi ẏxn fẏrir storum vagni
~
PS 70332 JJ SÁM 1 79rb23skylldo þau Freyr ok kona hans sitia j vagni. en þionosto menn þeira skylldo ganga fyrir
ǪgmÓT 152Philactemia var sett j einn gulligan vagn ok slikt sama hennar þionustu konur
DínDr 8710lętr hann aka .ij. uognum til stadarins
HHábr 57936margar konur oku at borginne med gylltum ⸢*vaugnum [non emend. vagnum]
Vǫls 6129n.Vo᷎gnum var þar ekit tio᷎lldudum
Ambr 3614●●● byriar mer ath hafa a brott or þinni landeign enn mikla olldung, þann er vel kann ardr at draga ok vagn
Steph 30022or vagninum
Steph 30611hon biðr hann fá sér eyk ok bera klæði í vagninn
Trist² 4623maðr rendi eptir honum, ok hafði 2 hreina ok vagn
Ket 11827liet hun leggia hann j uagn sinn ok ók honum med sier
Yngv 48heyrði hann, at vagn gekk eptir ísnum; þarnæst sá hann, at maðr fylgði vagninum
ÞorstVík 41527þar mꜳ̈tti siꜳ̈ margan dyrligan vagn þo at sꜳ̈ væri vænstr er hun siꜳ̈lf sat j
GibbC 10333lætur Erex j hægann vagn og flitur hann heim j sijna borg
ErAˣ 606þiofur hliop þá til og kipte ad sier vagninum og ǫllu þui sem á var og j
FriðAˣ 3213vognum
~ lat.Hij in curribus et hij in equis: nos autem in nomine domini dei nostri inuocabimus
1421 (Vulg Psalm 19,8) GlossPsalt 1521wagn
~ lat.Currus dei decem milibus multiplex milia
9021 (Vulg Psalm 67,18) GlossPsalt 9121Lagði Þorbjörn hann í vagn, og óku þeir honum heim
GunnKˣ 35321Þeir tjǫlduðu vagn allvegligan ok settu þar í Ragnhildi ok Guthorm
Hkrᴵ37ˣ 928
● aka heim heilum vagni (proverb.; cf. FJOrdspr 196, GerSprichw 13) (komme hjem med hel vogn ɔ:) komme helskindet ud af en situation ⫽ (drive home with one’s cart intact ɔ:) “get home safely”
Nv þykci mer þat syniligast at fara aptr í riki mítt oc er gott heilvm vagni heim at aca
ÓH 43912betra er heilum vagne heim at aka eptir morg storvirke helldr en liva iamnan í vfriðe
Alex 6023er gott heilum vagni heim at aca
Sv 8136Skalla Grimr latti hann. sagði at þa var gott heilum vagni heim at aka. hefer þu sagði hann farit fremðar faur mikla
EgM(2001) 5428er nv gott heílvm vagní heím at aka
Huldaᴵ 10822þat villda ek nu, Sveinn, at þu legdir af hernadinn; er nu gott heilum vagni heim at *aka
Orkn 31819Hallbjörn latti þess, ok kvað gott heilum vagni heim at aka
Ket 11510
● vagn(ar) ok/eða kerrur
dyr klæðe með allzskonar hattom goʀ. gylltta vagna. oc kiærrur. með kononglegom bunaðe
BarlA 14234i kerrvm oc vagnvm
StjC 45012hann skilde, at Stephanus var enn mikli o᷎lldungr, en vagn eda kerror væri helgar kirkiur, en Syon en ætzsta kirkia kallaz enn mikli vagn
Steph 30035Nv sem kongrinn spyrr þesse tidinde byr hann sig og sina riddara og margar kerrur og vagna let hann bua og til skipa færa
Adon 11413
II. (proprial.)
(om stjernebilledet Store Bjørn, lat. Ursa Major) Karlsvognen
●●● þrenn stiornv mork, þér birnur, er ver kollvm vagn ok kvennavagn, ok ormr sa, er liggr imillvm þeira ok vm þær sem kroccot áá
Encᴵᴵ1812I-II 2506svá sem Vagn snýst á himni, en sökst eigi
Magn¹ˣ 25416
III. (proprial.)
(pl. vagnar) (om stjernebillederne Karlsvognen og Den lille Vogn / Kvindevognen; cf. kvennavagn sb. m.)
cf. SDE Lille Bjørn
Form.: vagn (18); vagna (9); vagni (7); vagninn (3); vognum (2); vꜹgnom (2); vagninum (2); vagnvm (2); vagnum (1); uagna (1); vagnar (1); vognom (1); vagne (1); uagn (1); vagní (1); uognum (1); vagninvm (1); wagn (1); uagni (1); Vagn (1); Vo᷎gnum (1);
Comp.: hjól- (1), kvenna- (2), skot- (1)
Gloss.: EJ; ClV; ClVAdd _; ClVErr _; ClVSuppl _; Suppl1 _; Suppl2 _; Finsen _; Fr; FrErr1 _; FrErr2 _; FrErr3 _; LLFrämm _; Hertzb _; HertzbLat _; HertzbTill _; Suppl4 _; Fischer _; Anm _; Bin _; Rím; LP; Med _; MedComp _; MedSimp _; WN _; AH _; AJ _; deVr ¹,²vagn; Fr4; NO; Walter _; ÁBlM; Bl; WPA _;
Litt.: Beckman & Kålund 1914-1916 [STUAGNL 41] cxlv; Finnur Jónsson 1914 [ANF 30] 196; Gering 1916 [ANF 32] 13; Lockwood 1994 [MM 1994] 33; Olsen 1936 [ANF 52] 244-248; Páll Vídalín 1854 595 f.
Genre. (expected): historical works [his]: 13 (10); religious works [rel]: 12 (15); romances [rom]: 12 (6); legendary sagas [fas]: 9 (2); family sagas [isl]: 5 (7); learned works [div]: 4 (2); þættir [tot]: 2 (1); legal works [jur]: 1 (5); contemporary sagas [bis]: 0 (4); unclassified [ ]: 0 (0); charters [dip]: 0 (4);
SB (red.) — June 2015
External (non-ONP) resources:
Lexicon Poeticum (2nd ed.)
This uses metadata and images from septentrionalia.net