2beygja vb. [beygði]
(cf. -beygðr adj.) -beygðr adj.
Status: excerpted citation slips citation text supplemented structured definitions in Danish definitions in English
A.
1) [e-t] bøje, bøje ned, gøre krum, nedbøje, kue ⫽ bend, bend down, make crooked, subdue
●●● at bæygðvm likam
~ lat.curvatis genibus
Vulg Judic 7,5 StjC 39238●●● Þessa konv hafði sva vanheilsa leikit ok beygða at hvn matti eigi vpp rettazt
Thom³G 54413●●● uoru þa aller (aurskúar) rettir sem kerti. Ormr tok vid ok beygde j einu alla skona .iiij. sem adr ho᷎fdu verit
OStór 52413●●● eska ⸢yppir þvi [var. reitir þat AM 429 12° “C”], en elli b‹e›ygir þat (N:ɔ: lífit)
~ lat.incurvat
PassCaec 20211 CecB 28119●●● beygdi bakit undir byrde guds mannz
VP 42912●●● eikin lytr frvinne beygiandi sinar limar ꜳ moti hennar blezudum lofum
MarS² 106134●●● Qvadrantur er þvi beygdur epter kumpasi, at iardar yfer bragd er bo᷎llott
Encᴵᴵ624 1045●●● beygía
~ lat.Et comminuam eos ut pulueram ante faciem uenti
832 (Vulg Psalm 17,43) GlossPsalt 933●●● beygd
~ lat.inclinata sunt regna
5412 (Vulg Psalm 45,7) GlossPsalt 5512●●● hafa beygt
~ lat.et incuruauerunt animam meam
7830 (Vulg Psalm 56,7) GlossPsalt 7931●●● hann er nü allilla ⸢beigdr [var. beiddur AM 152 fol], ef hann nair ei þessum raðahag, sem hann hefir tilstofnað
~
Rafn 1830 9620 HG AM 590 b-c 4°ˣ 19r2●●● (fig.) ecki er forlǫginn hægt ad beygia nie ꜳ̋ möti nätturunne ad standa
Hrólfˣ 12219●●● vaknadi ... al heill, voru þa rietter fingurner og miukir ad beigia og rietta
ÞBpC³ˣ 34622●●● (fig.) baud hann sier þat alldri ad beyia rettinn, nie flasa ad domi
Æv47²ˣ 14719÷ þa tok hann til hringsíns ok uilldi na af henni. en Sigmundi syndizt sem hun beygði hreifann
Fær61 5021÷ Siandi þessa þria menn stanndanndi ... med bundnum ho᷎ndum a bak aftr. ⸢Beẏgdum [var. bíugum AM 641 4°] kniam huldum asíanum ok fram rettum suirum
~
HMSᴵᴵ 9939 ●Nik Holm perg 16 4° 28r28÷ hefur beygt
~ lat.Inclinauit celos et descendit: et caligo sub pedibus eius
422 (Vulg Psalm 17,10) GlossPsalt 523÷ hveruger skyllde hendur vid o᷎drum begia
Heið450ˣ 513
● beygja hals
1) [á e-m] få (ngn) ned med nakken ⫽ get the better of (sby)
2) [fyrir e-m] bøje nakken (for ngn), bøje sig (for ngn), underkaste sig (ngn) ⫽ bow down (to sby), submit (to sby)
●●● ec gera þat lostigr at ⸢beyɢia [var. lægia AM 325 VI 4° “325 VI”] halsinn fire þer Olafr konungr
ÓH 2886●●● æru æigi þui sidr margir bunir at beygia halsinn fyrir skurgodinu Bꜳal
Thom² 39823●●● fyrir ongum manni ætla ek hals at beygia, nema fyrir Hakoni kongi
Hák81 49018÷ fyrir eingum manni ætla ek haals at beyia nema fyrir Hakoni konungi
HákFlat 11526
● beygja hnefa [at !] knytte næven ⫽ clench one’s fist
●●● ek villde at hon leti lausan hring þann er hon hefir a hendi ser ... en nu tekr jarl til hringsins ok þikir Sigmundi hon beygia at hnefan. ok nádi jarl æigi hringnum
Fær 509●●● beygði hann hnefa sinn í þann skilning, at sá er upp helldr hann byrgir ok alla skapaða hluti í hnefa
Æv⁸³624 24224
● beygja keng [undir !] krumme ryg, skyde ryg ⫽ arch one’s back
●●● Þoʀ geck til ok toc hendi siɴi niðr vndir miðian kviþin ok lypti vpp, en kavttriɴ bꜹgþi *kenginn sva sem Þoʀ retti vpp havndina
SnE 5716●●● Gräbole snere ï möte Herdi, og slö til hans med gadda kilfu, enn Hordr beigdi under kejnginn, kom ä krippuna og var fast vid
SigrFrˣ 7110
● beygja kné [fyrir e-n / fyrir e-m] bøje knæ, knæle, bøje sig (for ngn) ⫽ bend one’s knees, kneel, bow (before sby)
●●● .vii. þvsvndir af Jsrael þeirra manna sem ecki bæygia sin knę fyrir skvrðgoðit Baal
~ lat.quorum genua non sunt incurvata ante Baal
Vulg 3Reg 19,18 StjC 59530●●● Hann gengr fyri keisaran, kvediande hann kurteisliga med fogrum ordum, hann heidrandi ok sin hné [var. + fyrir honum AM 532 4°ˣ “D”] beyiande
KirjA 9321●●● fyrer honvm mvnv morar ... verda sin hne beyiande
~ nty.Uor em werden de moren ere knee boghende
LegKonnPass 319vb2 KonReyk 106
● beygja skafl trække mundvigene nedad ⫽ make a wry mouth
● ‖ præt. part.: beygðr bøjet, krum ⫽ crooked, bent
●●● hun er bædi likþra ok krẏplíngr adr gud drottíns elskari litr hana medr sínu miskunnar auga. rettandi beẏgt ok hreínsandi saurugt
~
HMSᴵᴵ 15134 ●Nik Holm perg 16 4° 57r8●●● þotti mier likazt, sem beygdr mannzfingr kæmi ath minu auga med suo stridum ꜳvercka, ath þegar geck augat nidr ꜳ kinnina
Thom²y 4803●●● syniz þu ... sem einn trollkall med dauckre og storskorinne ꜳsionu. storu augnalage og beygdu nefi
SigÞǫgl 1588
2) [e-t] [til e-s] føre i bue, svinge, dreje ⫽ swing, make a circular movement
●●● sua sem hann retti hond sina fra sier þa fek hann hana ei ⸢beygt [var. rett Dugg657a 1115] til munz
~ lat.replicare
1029 Dugg681a 111●●● þu hefur beygt
~ lat.et declinasti semitas nostras a uia tua
4829 (Vulg Psalm 43,19) GlossPsalt 4933
● beygja (fylkingar)arm [at e-m] svinge (hærafdelings) fløj i en bue ⫽ manoeuvre the wing (of an army) in an arc
●●● Liet vera fylking langa ... Síðan beygði hann armana aftr á bak. sva at saman tokv
Huldaᴵᴵ 8614●●● Beygðu þeir Þórðr ok Einarr at þeim þann fylkingararminn
StuᴵᴵR11127ˣ 26811÷ lét fylkingina langa ok ekki þykkva; þá beygði hann armana aptr á bak, svá at saman tóku; var þat þá víðr hringr ok þykkr
Hkrᴵᴵᴵˣ 2038
3) vende (øre/øje) ⫽ direct (one’s ear towards), turn (one’s eye towards)
●●● beygía
~ lat.oculos suos statuerunt declinare in terram
210 (Vulg Psalm 16,11) GlossPsalt 310●●● beyga
~ lat.Inclinabo in parabolam aurem meam
5826 (Vulg Psalm 48,5) GlossPsalt 5928
4) vende sig ⫽ turn around
5) [af e-u] binde (en krans) ⫽ weave (a wreath)
6) [e-t] lægge i bueform ⫽ place in the shape of an arc
● beygja bug danne bugtning (i slagorden) ⫽ make an indent (in sby’s ranks)
● beygja krók [e-m], beygja krók í baki [e-m / e-rs] ?påføre (ngn) tort og svie, gøre det vanskeligt (for ngn) (udtryk fra brydning? cf. ClV) ⫽ ?inflict an injustice (on sby), make difficulties (for sby) (an expression derived from wrestling?)
●●● hefir þat at vísu í hug sér at rétta þenna krók, er honum var svá nauðuliga beygðr
cf.þykkisk hann mjǫk svívirðr vera
3515-16 Laxd 3518●●● bið hann helldr styrkia sitt herlið oc eggia þa at briota borg sinna uuina ok kostgęfa at retta þann krók i baki ⸢þeirra [var. þeim AM 226 fol “A”] er þeir beygðu
cf.seg Joab ... at hann laati þenna atburð ekki bita á sik þo at hann hafi laatit nǫkkura menn
51522-23 StjB 51527
B. beygja sik
[yfir e-n / at e-u] [fyrir e-m] bukke sig ned, bøje sig (ned), ?knæle ⫽ bend over, bow (down), ?kneel
●●● beygði hann sik sva allan yfir hann
~ lat.incurvavit se
Vulg 4Reg 4,34 StjC 6157●●● hondin stendr i lopt vpp rettleiðis til himins, eigi sik beyiandi (pegende ⫽ pointing) niðr at likamanvm helldr ꜹðsynandi, hveria leið ondin for vt af holldinv
Mar655XXXII 4901●●● Hefer iarll nu frami oll blot ... beygdi hann sig ꜳ marga uega firer henni (ɔ: Þorgerði hǫlðabrúði) og lagdizt til iardar allur
Jvs510 7920●●● þeir vita eigi, huat fram ferr hia þeim, ok þo beygia þeir sig ok reisa upp sem adrir brædr meirr af vana enn ...
~ lat.incuruant
SpecH 261b54 (VII 109) MarD634ˣ 8865
C. beygjask
1) bøje sig, bukke sig ned ⫽ bow down low
●●● ... at hann beygdiz fliotara at miskunna þessum olmusum ok knefalla konunginum
Thom² 3885●●● [var. + þá beygdizt palmtréid ... med nógum ávexti allt til iardar Holm perg 1 4° “E”]
var. MarS 3923: Holm perg 1 4° “E”●●● Hann beygist nu miǫg ꜳ̋ hestinum er hann stack spiotinu j buginn ꜳ̋ hryngnum
Hrólfˣ 10620
2) danne bue, krumme sig, svinge sig ⫽ form a curve, curve, move in a curve
●●● (om ækvator ⫽ of the equator) hinn heiti væghr bœyghi[z]k or oustri. oc i vestr
●KgsFrgβ 13912●●● nef hans var mikit ok krókr á, sá er beygðiz alt niðr fyrir munninn
ǪrvS 477●●● aɴaʀ fylkingar armrinn beygdiz ꜳ bak þeim. ok vrdu þeir þar imilli
Gyð(1995) 648
3) bøjes, blive bøjet ⫽ bend, be bent
●●● varð boginn annathvort at brotna eða beygjast mjök ... bendist boginn, en brotnaði ekki
Án 33010÷ hann lagði sva hart með þvi (ɔ: spjótinu) iafnan, at menn fellu fyrir, en spiotið ⸢lagðiz [var. beygaðiz Holm papp 8 4°ˣ “H” etc.; beyglaðiz Adv 21 3 17ˣ “V”], ok brá hann þvi unndir fót ser no᷎ckurum sinnum
var. StuᴵK 52820: Holm papp 8 4°ˣ “H”÷ suo ho᷎rmuliga var hann pindr, at ⸢hans kne beygduzt [var. hann knebeygdizt Holm perg 1 4° “E”], suo at hælarnir lagv vid þioin
MarD635ˣ 95912
Form.: beygt (6); beygia (5); beygði (5); beygðu (2); beyia (2); beygaðiz (2); beyiande (2); beygdi (2); beygde (2); beygía (2); beygdiz (2); beẏgða (2); beygða (1); Beẏgdum (1); beigdi (1); beygir (1); beygiandi (1); beyɢia (1); beygdizt (1); beygist (1); beygðiz (1); beygd (1); beygdr (1); beygðr (1); beygir (1); begia (1); bæygia (1); beygjast (1); beyga (1); beygdur (1); beẏgdi (1); Beygðu (1); bæygðvm (1); beigia (1); beygduzt (1); bœyghi▹z◃k (1); beyiandi (1); beygdu (1); beẏgt (1); bꜹgþi (1); beigdr (1);
Comp.: kné- (1), nauð- (4), neyð- (1), svín- (4)
Gloss.: EJ; ClV; ClVAdd _; ClVErr _; ClVSuppl; Suppl1 _; Suppl2 _; Finsen _; Fr; FrErr1 _; FrErr2 _; FrErr3 _; LLFrämm _; Hertzb _; HertzbLat _; HertzbTill _; Suppl4 _; Fischer _; Anm _; Bin _; Rím; LP; Med _; MedComp _; MedSimp _; WN _; AH _; AJ; deVr; Fr4; NO; Walter _; ÁBlM; Bl item cf. corr.; WPA _;
Litt.: Falk 1914 94
Genre. (expected): religious works [rel]: 27 (17); historical works [his]: 11 (11); learned works [div]: 9 (2); legendary sagas [fas]: 5 (3); contemporary sagas [bis]: 4 (5); romances [rom]: 3 (6); family sagas [isl]: 2 (8); þættir [tot]: 2 (1); legal works [jur]: 0 (6); unclassified [ ]: 0 (0); charters [dip]: 0 (5);
External (non-ONP) resources:
...
...
...
...
IN PROGRESS
...
Lexicon Poeticum (2nd ed.)
This uses metadata and images from septentrionalia.net
berg-saxar - beysta
...
...