tré sb. n. [-s; tré/trjó, gen. trjá, dat. trjóm/trjám]
Status: excerpted citation slips citation text supplemented structured definitions in Danish definitions in English
1) (levende) træ, træ på rod
glikeng ⸢trea [var. tria Eluc675(1989) 4022] í noglom
~ lat.virorem arborum in unguibus
4035 ●Eluc674(1989) 409Þegar mønde huert barn ... nevta aldens af þeim ⸢treom [var. tram Eluc675(1989) 4813] es þar ero
~ lat.de lignis ibi positis uteretur
4825 ●Eluc674(1989) 483●●●af treno com þat eple. es þáu efa oc adámr ǫ́to fyr boþet
HómÍsl²⁶(1993) 39r29haɴ (ɔ: hǫggormrinn) skríþr a miþli triá ... oc strýkr ór ser éitrit allt
HómÍsl⁴³(1993) 72v22Opt er hon (ɔ: dúfan) von at sitia yfir vꜵtnum í triom (ed. corr. p. *63). ok sia þaðan ef noccot færr at henne ræðelect
HómNo⁹ 5922þau trio er nǽst standa henne mego æigi þrifasc fyrir hennar ofriki
ViðrLaug619 28313maðr høɢr tré i scoge aɴars eitt eða ii. oc hylr stofn oc hefir abrot tré ór scógi
GrgKonᴵᴵ 11010sa hann mys tvær ... Oc gnagaðu. sem mest matto þær. vm rœtr trœs þess. er hann hellt a
Menota: 26rb10 BarlA 4742þeir dyrka dumb kuickuenndi. oc tigna sem guð. þau sem fœðazt a iorðu oc sua þau sem i have ero. oc i vatnum. við oc ⸢a [var. ÷ AM 232 fol] trio. oc groannda gras
Menota: 70ra9 BarlA 1298Nv telgia menn tveir tre eitt. oc rytr ꝍx or hende manne. oc fær hinn bana af
evt. def. 3 Gulᴵ 6426Nu scora menn tveir tre eitt. oc fellr a annan þa er hann sialfr halfr bane sinn. En hinn giallde holfum giolldum
Gulᴵ 6524Tre þau er stoðo mæð frosnom rotum oc driupannda qvistum. Þa leiða þau nu fram af ser gras grœnnt lauf oc glæðiaz sva æpter liðna sorg vætrligrar nauðar
Kgs 914vera mindo sacar til þo at er verið allir vpfestir oc hengdir vid it hesta tre
OddMork 25723gengr han oc hœgr stora viðu oc gerir i mikinn ælld. oc beʀ þar a þau en storu treo er nu hevir hann vpp hoɢvit
Þiðrᴵ 30911taca þeir vpp ⸢stor treo [var. stort trie AM 178 folˣ “A”; stor trie AM 177 folˣ “B”] i skoginum oc gera þar grof virðulega
Þiðrᴵᴵ 15421fællr tre a þat. er maðr hefer ælld i lakt
EiðKrA 38316(proverb.; cf. FJOrdspr 192) eigi fellr tré við et fyrsta hǫgg
NjR1908 24315(proverb.; cf. FJOrdspr 192) Eigi fellr tré við et fyrsta hǫgg
NjR1908 3381(proverb.; cf. FJOrdspr 192) fallz er van at fornv tre
StjC 53923sent þv til smiða þinna með minvm monnvm at ho᷎ggva mer hin goðo tre cedros i skogi Libano til þessar hvsgerðar
StjC 56117síðan skulu vér hǫggva fjugur tré með kvistum á skip vár, skal þat vera stigar várir við drekann
ǪrvS 5325Oll þau trio er fallen liggia ifir þioðueg þueran
Landsl 1328iarll ... lęt þa taca hann oc festa up í tre
~ lat.iussit eum in ligno suspendi
PassBlas 341b15 BlasA623 405fvndv þeir tre tvꜹ ok tokv vpp trein ok skǫpvþv af menn
SnE 1615Þa svarar Har: Þa er þeir gengv meþ sævar strꜹndv Borssynir, fvndv þeir tre tvꜹ
SnE 1615●●● Þa segir Iafnhar: Askriɴ er allra trea mestr ok bestr; limar hans dreifask *vm heim allan ok standa yfir himni
SnE 224þriar rætr tresins halda þvi vpp ok standa afar breítt
SnE 226Geít sv, er Heiðrvn heitir, stendr vppi a Valhꜹll ok bitr baʀ af limvm tres þes, er mioc er nafnfrægt, er Leraðr heitir
SnE 4315Þa mælti Har: Eɴ er meira mark at of hiortin Ei‹c›þyrni, er stendr a Valhavll ok bitr af limvm þes tres
SnE 4321Skrymir settiz vpp ok strávk of vangaɴ ok mælti: hvart mvnv foglar nokqvorir sitia i trenv yfir mer
SnE 5223Villtu fara í skóg með oss ok skemmta þér? Ok hann játtir því ok ferr með þeim, ok hǫggva þeir sér tré ok flytja heim
Glúm 915(proverb.; cf. FJOrdspr 192) eigi fellr tré við it fyrsta hǫgg
NjM 2693(proverb.; cf. FJOrdspr 192) Eigi fellr tré við it fyrsta hǫgg
NjM 36726þar mætta ek sea .ij. tre. tungls ok solar
~ lat.duas solis et lunae arbores
Epistola 395 AlexBr226 1643ek sagdi at ek villdi sea tre solar ok mána
~ lat.arbores solis et lunae
Epistola 422 AlexBr226 16424Groi io᷎rdin ok freoiz ... medr epliberandi treo
~ lat.et lignum pomiferum
Vulg Gen 1,11 Stj¹ 1419io᷎rdin bar þegar grænt gras meðr hinn bezta bloma ok saadberanda medr sinu kyni ok epliberandi treo gerandi fagran aauo᷎xt
Stj¹ 1423J Media uex þat tre sem heitir *medica. enn þat uex i o᷎ngu landi odru. þetta tre kalla Girkir cetromelam. enn Latini kalla þat cetriam
Stj¹ 733Þetta tre er driugum aa aullum aarsins timum alskipat ok fullt af eplum
Stj¹ 738hefir þat (tré) i sumum stǫdum aa ser súr epli. suma staði fullkomin ok uaxin sæt epli. enn i suma stadi þa enn blomgandiz ok uaxandi epli. huat er hardla sealldan finnz ok faagętt er aa audrum tream
Stj¹ 7312sakir ⸢treonna [var. treanna AM 227 fol] hæda
Stj¹ 7427●●● Af ofneytzlu freistadi hann Adams. sua sem hann téði honum fædi fyrirbodins ok bannads tréss
Stj¹ 14522ferr hann upp í tré ok tendrar eld í limum uppi
ǪrvM 362Nú høggr maðr svá tré í annars manns skógi at hann hylr stofna, þá verðr hann þjófr at
Jb 1463Sigmundr snyr þa skiott ut af stignum millum treanna ok bidr þar til er dyrít kemr jafnnfram honum
Fær 292nu skulu vid freista at vit getim ræist vpp dyrit sua gera þeir ok geta upp ræist suæigía sua at tren at eigi ma falla
Fær 299let iarlinn festa hann i tre ok slita hold af sidum hans med iarngreipum
~ lat.in ligno
PassTheod 3520 Theod 31232stod upp einn saman Thomas erchibyskup med liku dæmi sem þat tre, ær i sinum uegsti er miok hatt uordit
Thom² 34132Þott kuistir tressins bifiz ædr brotni af storum stormi ... stendr þo sialfr uidrinn fastr
Thom² 34133(proverb.; cf. FJOrdspr 192) af beisku tre renn beisk‹r› ‹ꜳ›voxtr
Flóv² 16919þu munt þiona triam ok steinum
~ lat.lignis et lapidibus
Vulg Deut 28,64 Stj² 34614Svo mvn vitrum maunnum synazt mega, ath hiartteignaforn hins blezada Thome erckibyskups samlikizt vel uppreistum vidi, þeim er palmi heiter. Sꜳ vidr er vagsinn olikr audrum triam, þuiat hann er minnztr vit iord, en megnatr æ til vaxstar
Thom²y 48025(proverb.; cf. GerSprichw 28) birti þui ath sæt eple falla af sætu tre
SigÞǫgl 1004(proverb.; cf. GerSprichw 28) eptir þui war hennar yfirlit sem hennar fyrirfarannda kynn birti þui ath sæt eple falla af sætu tre
SigÞǫgl 1004milli tria tveggia
Andr¹ˣ 34014Nú verðr eigi betr en tré fellr á annan tveggia þeirra svá micit at einn maðr má eigi upphefia af hinum er under liggr
Frostˣ 16626triana
~ lat.Quasi in silua lignorum scuribus exiderunt ianuas eius
11212 (Vulg Psalm 73,5) GlossPsalt 11314trę
~ lat.Tunc exultabunt omnia ligna siluarum
17611 (Vulg Psalm 95,12) GlossPsalt 17711Nu fara menn tuer i skog, oc fellr træ á annan sua mycket at eigi ma æin maðr fꝍra af ne á, þa er træ bane hans
GulHolmExc 1515(proverb.; cf. FJOrdspr 192) Karllamagnus kongr er med miklvm otta ... ok þickir likligt at hann muni fara vsigr. ok er fallz van a fornu tre
KlmB1980ˣ 3124hann hræddist miogh dyrit þegar hann sa þat og hleypti vndann og sier ath þat munndi faa tekid hann og hleypur af hestinum og vpp i eitt trie. Nu hleypur dyrid epter honum og unnder treit
Þiðrᴵᴵˣ 13717
2) (materialet) ved, tømmer
eigi af þvi at tré brvɴi
~ lat.ligna
Dialᴵᴵᴵ 10821 GregDialA 14023Gestr telgir nokkoro lengr þat tre, er hann var at
FbrHb 1458ok þvi næst smiþvþv þeir malm ok steín ok tre, ok ... þaɴ malm, er gvll heitir
SnE 2014allir gerþv þat menninir ok kykvendin ok iorþin ok steinarnir ok tre ok allr malmr, sva sem þv mvnt set hafa
SnE 6718Engi var hann íþróttamaðr, en þó var hann hagr við járn ok tré
Ǫlk 837hann falar at Kallzefni husasnotru hans ... Ek mun gefa þer uit halfa mork gullz segir sudrmadr. Kallzefni þotti uel vid bodit ok keyftu sidan. for sudrmadr j burt med husasnotruna en Kallzefni visse æigi huat tre var. en þat var mausurr kominn af Vinlande
træsort Grǿn 54836ef hús fellr niðr. þá scal ecki tré af ellda. en ef elldir. fꝍri nýtt tré í staðinn
Frostˣ 24026bad byskup kross hinn mykla þar nidur setia og þar standa medann nockurt trie væri heillt j
GBpB204(2018)ˣ 24713●●● fieck til sydan þann mann er hagastur var ad trie ȧ aullu Jslandi er Amundi hiet Arna son, og liet giora stopul
PBpˣ 41523
● af tré
Hann let [...]era (lege gera) hollina miclo i Biorgyn. er mest oc fręgst herbergi hefir verit i Noregi af tre gort
Mork 35228Bꝍndr skulu fylkiskirkiu lata gera. fylkismenn allr. oc hafa gort a .xii. monaðom. eða gialde halfa .viij. mork byscupi. ef af tre er
JKr 34510festi elldinn bratt i kastalonum er af tre voro geruir
ÓTᴵ 14211og giorder af griothe og triam og avdrvm malmvm
LazReyk 18331messingarstiku. adra af tre
DI II (*1318-c1400›Bps B III 3ˣ) 4684
● með tré
likneskia varrar frv ... sæmiliga með tre formerat
~ lat.ex ligno
MirMar1731 33311 Mar655XXXII 6044miok husaðr með stein sva at ekki hus stoð eptir nema Olafs kirkia með tré
AnnSk 20334þeir fundu huerge manna vistir ne dyra en j eyiu æinne uestarliga fundu þeir kornnhialm af tre
Grǿn 54124ij paxblaud med tré
DI V (1461-1510: Bps B II 4) 30719kross storann med tre. stæindr vel
DI III (*[1371]›apogrˣ) 2694
3) (faldet) træstamme
let Olafr læggia ælld i balen ... oc briota siðan isenn með triom storom
ÓHLeg 1525Igulkottr er oc gott vapn þeim er kastala skal væria gor af storum trium oc þungum byrstr mæð æiki
Kgs 6228er þeir koma yfir treit þa kastar sa af ser tꜹtronom oc leypr vp a treid oc bre‹g›þr sverþi oc hꜹɢr sem ma
Mork 23225lét konungr bera upp viðuna á drekann, var þat stórþungi mikill ok hallaðiz drekinn á annat borðit bæði við tréin ok svá mannþungann
HG 291hon hæilsar honum blidliga ok geingr at tre æínu er la j tunínu
Fær 13535þau ganga at tre er la undir skalauegginum ok settizst þar nidr
Grǿn 54720Leikurinn var eij ad sijdur. Suipdagur sest ꜳ̋ trie eitt og horfir ꜳ̋ leikinn
Hrólfˣ 3912
4) træstykke, tømmerstok, pæl, stolpe, kæp
En ef þat firi nemasc æinka menn þa skolu þæir bꝍta aurum þrir firi tre hvært er til þaʀf at haua oc fa tre þo at siðaʀ se
GulKr315f 610þat er merkianda er droten vildi hældr á crosse døyia en á ꜵðru tre
HómNo¹⁶ 8024Eɴer hon lꜹ́t níþr miǫ́c at sýslo þeire es hon hafþi fram. þa fell ór rę́fri ovan tre mikeþ oc þvngt. oc com a bac henne
ÞBpCod645 3017nu let Eirikr j. (ɔ: jarl) fella þessi hin miclu tre. a Ormiɴ. af þeim hinum hava turn. er gerr var af storviðum. oc við þat hallaðiz Ormriɴ miok
ÓTOdd 22616scolo þeir bꝍta .iii. aurum firi tre hvert er til þarf at hava
GulKrᴵ 81Giallda halva morc ef þess missir sax. æða saxbond. hvert tre þeirra er missir. þa scal bꝍta .iij. aurum. oc fa þa tre þo at siðarr se
Gulᴵ 10027Þesse man eyða vart riki með einv tre þvi er of mikill timi man fylgia
om Jesu kors Alex 14733hann ⸢reiddi up treit [var. hof vpp knatttreit EgM(2001) 5619] oc laust grim
om boldtræ Eg162ζ(2005) 17411þeir gerðo þar grof i hvsino ok bva vm með triam ok þar gekk Hacon iarl i þat hvss
ÓTOddS 7927skulu þæir bꝍta aurum þrimr firer tre huert er till þarf at hafa oc fa tre þo at siðar se
SvKr 4156þa skal bꝍta aurum .iij. biskupe firer tre huert er till þarf at hafa. oc fa tre till oc gera garð þo at siðar se
SvKr 41522hann tækr vp tre æitt ær la j hia þæim ok slær Ashlak vtan viðr þunnuengit
DN II (1315) 10720Rǫ er æitt tre vr segl víðvm enn rǫ̇ er hyrning hv́ss
Gramm¹ 21610tok up sira Gudthormr eit tre ok slo til Rolfs
DN I (1358) 28114Þv skalt taka stor tre ok fella af skipi þinu ꜳ Orminn. sva at honum halli til
ÓTᴵᴵ 28015Þorbiorn var i þofa-stacki, þeim er sverdin þeira bitv ecki, þot þeir breiddi a tre; þann hio Hǫgn‹i› i svndr bak ok firir
StuᴵR 45235Rollant gerdi eiɴ leik. hann reisti vpp eitt tre ok hengdi þar ꜳ eiɴ skiolld ok let lid sitt rida at med spiotum
KlmA1980 809sav þeir niu hud keipa ok var veitt ⸢trianum [var. tríom Eir544 69b13] af skipvnum ok let þvi likazt i sem i halm þvstvm ok fer solar sinnis
Eir557 69a13fioldi hud keipa reri sunnann firir nesit suo margir sem kolvm væri saad. ok uar þo ueift a hveriv skipi trianvm
Eir557 70a17fioldi hud keipa reri sunnann firir nesit suo margir sem kolvm væri saad. ok uar þo ueift a hveriv skipi ⸢trianvm [var. trionum Eir544 70b17]
Eir557 70a17let hann fyrr þenia hann milli tria tveggia
Vinc 32414⸢þreif hann wpp eitt tre᷎ [var. Bevers ... gripur staf sinn BevB(2001) 1171] ok slo þegar j hofut hinum suo at hann fell daudr til jardar
BevC(2001) 1174þeir vǫrðusk með trjám, er lágu á vellinum
Gr 6811Þar lá fyrir henni rótartré svá mikit sem axlbyrðr. Hon leit á tréit ok bað þá snúa fyrir sér
Gr 24924Nú scal leiðangrs ‹scip› gera oc til fá. þá liggia .vj. aurar við tré hvert er fellz. eða öll gerð fellz
Frostˣ 19810Nú scal naust gera. ef eitt tré *fellz. þá liggia .iij. aurar við
Frostˣ 19832hvert tré er grafit er í iörð niðr
Frostˣ 20929Lagu yfir ij asar oc var þar yfir at ganga ... konungr hafþi þa ei meira liþ er hann geck yfir treit enn ix tigu
Hák AM 42 folˣ 162v7eitt tré, þat er ek ætla kristna menn kalla kross
KlmBˣ 24317laust hann með tré miklu, ok kom þat á stálhúfu-barðit
StuᴵᴵR11127ˣ 3153
5) planke, bræt, bjælke
tekr upp stein einn, svo mikinn sem biarg væri, ok leggr i skipit, svo at nær þotte hvert tre hrauckva fyrir
Gísl 2828Hrapadi ofan kirkian at byskupstolnum ‹ad› Holum med suo vndarligum atburd at huert trie brotnadi
AnnGott 36833
● brakar í hverju tré
kom Þorsteinn bonde inn ok lagdizst Grimhilldr nidr j þui ok brakade þa j hueriu tre j stofunne
Grǿn 54328[var. er þat at segia at hann reri suo fast at orminum at brakade j hueríu tre GKS 1005 fol “D²”]
var. ÓTᴵᴵ 2825: GKS 1005 fol “D²”treysta (þeir) nú á timbrveggina, svá at brakar í hverju tré
Gr 6724var þá farit upp á húsin ok riðit skálanum ok barit hælunum, svá at brakaði í hverju tré
Gr 11921Grettir þreif erði tvau, er lágu í skipinu, ok rak borur stórar á borðstokkunum. ok reri svá sterkliga, at brakaði í hverju tré
Gr 1618
6) (om brændestykke)
kona ... hóf ketil af elde. Enþa varþ tre fir hęlom henne. oc fell hon a bac aftr
ÞBpCod645 2614þreif hann siþann af elldinum eitt trie loganda og rædur j móte þeim
Þiðrᴵˣ 3618
7) stok, stav
Hann ferr þess hvergi, er ei hafi hann belg sinn ok tré
cf.trélurk sinn leggr hann undir fœtr sér
1458-9 ǪrvS 14513þat er katlamáls skjóla, er tré er sett í lǫgg ok tekr ǫðrum megin á þrǫm .xii. þumlunga meðalmanni í naglsrótum
som redskab til måling af rumfang Jb 2153Elldíarnn hliop upp ok laust til Æínars med tre þui er hann hellt a
Fær 1012hann bar í sinni hendi eitt digrt tré ok langt
KlmBˣ 7227hafande ä sÿnu hófde eina Cörönu, og eitt trie i hendinne
~ eng.septre
1833 ÆvMið¹¹ˣ 1812
8) (om ski)
9) (om drivtømmer)
Eɴ ef tre eða beín eða tálkn ero i fløþar mále. þoat sandi se orpit eða i grioti fast. oc a sa maðr þat alt er fioro a
GrgStað 5124Nu ræka menn hual a land upp. þæir sem æigi eigu iorð fyrir ovan ok væiða. ok biarga or flo᷎ðar mali havi af fiorðung. sva ok um tre
SkipSauð¹ 4939Rétt er at maðr vaði til ok marki þar tréit, ef hann kemr því eigi ór flœðarmáli, ef þat er við þá fjǫru er festa má reka á, ok á hann þá, þó at á annars fjǫru komi
Jb 19412þann reka sem halfv hravnslande heyrer til bædi *hvala ok vidar ok avll þav tre sem liggia ꜳ sagdri fiorv
DI II (*[1346]›AM 238ˣ) 8328vtann vj alna tre ok þadann af smære. þav fẏlgia eigi þessvm reka
DI II (*[1346]›AM 238ˣ) 83210Mariu kirkia j kirkiuvoge ... a vidreka onnur huer misserre j millum klavfar oc os. v alna tre oc þadan af stærre
DI VI (*[1477]›AM 263ˣ) 1277hann blotadi Þóʀ til þers at hann sendi hanum ondugis svlur. ok gaf þar til svn sinn. epter þat kom tre ꜳ land hans. þat var lxiii. alna langt ok tveɢia fadma digrt. þat var haft til ondugis svlna
LdnHb105ˣ 424
10) (om Jesu kors)
af þui voro fǿtr oc hendr drótteɴs várs a tré negldar. at fǿtr efo oc adáms gengo til afgerþar. en hendr þeira tǫ́ko eple tréss dꜹ́þa
HómÍsl²⁶(1993) 39r30er þeir fylldu alla hluti, þa er ritnir voro of Jesum Crist, þa toku þeir hann ofan af tre oc logðu hann i grauf
PP 29530
11) (om flis, splint)
12) mast (på fartøj), skibsmast
fylgðe hann anne til þess er kom til siovar ok var þar hafnar vagr ok i hofnenne sa hann æitt skip. ok gecc hann a þat skip ok ræiste treet
~ fr.choisi le tref
LaisMar 109 Streng 1610.iij. aura firi tre oc sva firi ra. oc sva firi langviðu alla. þo at innan se i skipi
Gulᴵ 10029A scipi Munans brotnaði treit varþ þar firir maðr oc fecc þegar bana af
Sv 9217smaskipin skylldo fara fyrir. enn langskipin þegar eftir. ok skylldi standa treit a þeim
HákFris 42216reisa skylldi tre a konvngsskipino
HákFris 46215Mánadaginn æsti storminn sva at sumir hioggu trein enn suma rak
HákFris 57615skilizt menn eigi fyr uið skip en reiða er borgit þeim sem þa ma nazt oc sua skipræ oc tre
BlFar 2792ef tre brestr eða brotnar giallde mork silfrs
BlFar 28311var veðrit svá hart, at þeir sigldu með eitt rif í miðju tré þar til at landi skýtr upp
GBpD 5036oc ... liggia þar of nottina. Enn at mornni flytiaz þeir til landz með viðum af skipi oc hog‹gv›a tre sitt oc strengi a bordi oc letu reka vpp
StuᴵK 13916Snorri varð helldr sið-bvinn ok fekk harða vti-vist, let tre sitt firir Avstfiorðvm, ok tok Vest-manna-eyiar
StuᴵK 34015smaskipin skylldu fara fyrir enn langskipin eftir. ok skylldi standa tre a þeim
HákFlat 411let hann eigi setia (seglin) hærra enn i mitt tre
Orkn 1786er þeir kuomu þar sem Ormrinn lange hafde verit upp hogginn la þar siglutre. jall bad menn profa huersu margir þyrfti undir at ganga ádr en axlat yrde. skipade hann Ormi undir mitt tred .lx. manna toku tred
OStór 53226smaskipin skylldu fara fyrir, en langskipinn eptir, ok skylldi standa tre ꜳ þeim
Hák81 35323reisa skyllde tre ꜳ kongsskipenv
Hák81 43315var reipat tret ꜳ skipino ok borinn reide ꜳ skipit
Hák81 52425þetta skip vil eg gefa þier Sigurdr sagdi hun ... hun tok reidann enn Krokr reisti tred
Sams 3914einn gamall batur. og med .iiij. ꜳrar. tre og segl
DI V (1470) 5587treit uar hatt enn hafit *diupt ok halladizt skipit fyrir ofuedri‹nu›
Trist¹Frg1964 5320bæde segl og tre for vt fyrer bord
AnnaReyk 45716sidan for. Fridþiofur. upp j tre og kom ofan aptur. og mællti. sa eg nu míog kynlega syn. Hualur eínn líggʀ j hring um skíp uortt
FriðB 473Um reiða til segls oc trés oc framsetning scips
indexVér skulum hluta mann í tré
GunnKˣ 35623⸢i ofanverdu trenu [var. yfir siglutré MarB 7031] skein biart lios
MarD634ˣ 78713reistu þeir sitt tré, drógu segl upp
Trist¹ˣ 2111
13) ræling (på skib)
bað þa ganga vpp á konvngs skípit. þeir sǫgðv at .... þar vorv járn á tríam firir
Huldaᴵᴵ 29813bað þá ganga upp á konungs-skipit; þeir svǫruðu, at þar var eigi dælt ok þar var járn á trjám fyrir
Hkrᴵᴵᴵˣ 41315
14) bræt (på das), toiletsæde
Nu er hann (ɔ: hundr) buɴdiɴ í gáng. þa scal hann eigi taca til manz er maðr gengr til gangs eða sétz a tré. eða tecr ser borð före
GrgKonᴵᴵ 18716rann hann til likneskivnnar ok bar hana brott or hvsinv, ok for siðan til skalhvs ok kastaði firir aptan tre
Mar655XXXII 6006bar þat í brott or húsinu, ok rann með til skálahús ok kastaði fyrir aptan tré. ‹Gyðingrinn settiz þar yfir uppi ok dreit á líkneskit›
MarB 1338
15) (ved måling af tørre varer) strygeredskab til udjævning af strøget mål (cf. Hertzb)
Form.: tre (72); tré (34); trie (8); treo (5); treit (5); trio (5); triam (4); trjám (2); tred (2); tria (2); trea (2); triom (2); tréit (2); trianvm (2); trein (2); tres (2); tréin (1); tren (1); træ (1); tréss (1); trium (1); treet (1); Tre (1); tresins (1); tre᷎ (1); trę (1); trœs (1); tríam (1); trianum (1); tream (1); treanna (1); trenu (1); tret (1); treonna (1); trenv (1); treom (1); triá (1); triana (1); trés (1); treid (1); treno (1); tressins (1);
Comp.: aðal- (2), af·brigðar- (2), aldin- (16), alm- (1), apaldrs- (1), ára- (1), balsama- (1), blót- (3), cypressis- (1), efni- (8), eiki- (1), eini- (2), elds- (2), fíkju- (2), fík- (7), fjal·viðar- (1), fróð·leiks- (2), galga- (8), galg- (3), gáttar- (4), girndar- (11), grafar- (2), greni- (4), grǿði- (1), gǽtti- (1), húsa·snotru- (1), ilm- (1), inn·viðar- (1), kar- (1), kjalar- (1), knatt- (4), kross- (7), kvísla- (1), kør- (6), lífs- (14), lindi- (4), mána- (1), mars- (1), mis·kunnar- (2), múskata- (1), mǫsur- (1), náða·hús- (1), ó·heilla- (1), ólífa- (15), ólífu- (18), olíu- (2), olivae- (3), pall- (3), palm- (9), páska- (1), peru- (1), pínslar- (2), píslar- (9), reka- (10), rek- (1), rótar- (1), rót- (1), selju- (3), siglu- (19), skalma- (1), skilningar- (2), skip- (1), skógar- (3), skóg- (5), sólar- (1), stór- (15), sǽ- (1), tjalds- (1), tjald- (1), tyrvi- (4), upp·stǫðu- (1), vef- (1), viðar- (1), við·smjǫrs- (8), vín- (13), vín·viðar- (1), vísenda- (1), vitru- (1), vizku- (6), þil- (1), þver- (29), þyrni- (1), øxa- (1), ǫxul- (2)
Gloss.: EJ; ClV; ClVAdd _; ClVErr _; ClVSuppl _; Suppl1 _; Suppl2 _; Finsen _; Fr; FrErr1 _; FrErr2 _; FrErr3 _; LLFrämm _; Hertzb; HertzbLat _; HertzbTill _; Suppl4; Fischer _; Anm _; Bin _; Rím → gálga-, hnatt-, lilju-, þver-; LP; Med -e; MedComp _; MedSimp _; WN _; AH; AJ _; deVr -e; Fr4; NO; Walter _; ÁBlM; Bl trje; WPA _; ; LMNL
Litt.: Christensen 1969 [KLNM 14] 191; Falk 1912 55 f.; Finnur Jónsson 1914 [ANF 30] 192; Gering 1916 [ANF 32] 28; Grøtvedt 1939 17, 121; Hægstad 1916 178; Jakobsen 1901 [ANOH 1901] 190; Lundeby 1947 [ANF 62] 84; Nicolaysen 1890 (Priv) 465-466; Seip 1955 311; Skårup 1991 [Opusc 9] 97
Genre. (expected): historical works [his]: 38 (30); religious works [rel]: 37 (46); legal works [jur]: 29 (17); romances [rom]: 15 (18); family sagas [isl]: 14 (21); legendary sagas [fas]: 12 (7); learned works [div]: 11 (5); contemporary sagas [bis]: 9 (13); charters [dip]: 9 (13); þættir [tot]: 3 (4); unclassified [ ]: 0 (1);
SB (red.) — June 2014
External (non-ONP) resources:
Lexicon Poeticum (2nd ed.)
This uses metadata and images from septentrionalia.net