stórr adj. [compar. stǿrri, superl. stǿrstr]
Status: excerpted citation slips citation text supplemented structured definitions in Danish definitions in English
I. A.
1) stor (af størrelse/omfang, etc.)
í storum hællum eða í diupum iarðfollum
Kgs 920at ænndilongu bake þa var (kvikvendit) vaxit sæm manstœðe a rosse mæð storo hari oc siðu oc fell baða væga ryggiar sva at dragnar á íorðu þægar þat gengr biugt
Kgs 2330Hof ero æigi iamstór smo hof ero skipað mæð litlum torfœrum oc mægo mœnn til hætta flæsta alla tima ífir þau at fara
Kgs 3536þeir hꜹfþv ... allz .iii.c. scipa oc varo morg ecki all stór
Jvs291 10513Floi heitir a heiðinni. ok eru þar vatn (sic, cf. ed. note) stor
Heið 7825kynliga er oss farit. at briotaz til stoʀa rikia með héttv lifs ok fiarmvna en taka eigi þat rike er nv ligr lꜹst fyrir oc með engri mannhettv
ÓTOddS 521þeir hofðu stora ellda um netrnar ut a vollunum
Sv 7824sá þeir fólk á land, ok þó fátt mjǫk, en stórt var þat, svá at þeir skilðu þat, at þat váru risar
ǪrvS 4111frost sva mikit i þyverskv landi ok i Franz sem þa er stęra lagi eru i Noregi
AnnReg 14825ok svima hestar þeira ifir storar ar; sva koma þeir fram
SnE 1920Þa mælti Gangleri: Hvaþan kemr vindr?; hann er sterkr, sva at hann hrærir stór hꜹf, ok hann æsir eld
SnE 2614Hon a þar mikla bolstaþi ok erv garþar hennar forkvɴar hafir ok grindr storar
SnE 354Þa sꜹgþv æsirnir, at hann mvndi skiott svndr slita miott silkiband, er hann hafþi fyʀ brotit stora iarnfiotra
SnE 372Þa svarar Har: Hvi spyʀ þv eigi þes, hversv margar dyʀ erv a Valhavll eða hversv storar?
SnE 446en þat þotti asvnvm mikit vndr, hversv stór biorg sa hestr dro, ok halfv meira þrekvirki g[er]þi hestriɴ en smiþriɴ
SnE 461Þa er þꜹ hǫfþv litla hrið gengit, varð firir þeim mork stor
SnE 5010en sia skvlvð þer þar stæʀi menn, ef þer komit i Vtgarþ
SnE 534gengv þeir iɴ ok sa þar marga menn a tva becki ok flesta ærit stora
SnE 541logmaðr skal lata ringia ⸢hinni mesto [var. þæiri stꝍrsto GKS 3261 4° “Bb”] klocku þa er hann uil með bok til þings sꝍkia
var. Landsl 152: GKS 3261 4° “Bb”Enn fyrir þvi at .c. hefir enn sama vǫxt hvart sem hann er hofvð stafr ritínn ęða æigi allra helldz er ek rít‹ca› þa hofvð stafí stæʀi enn aðra í rítí er æigi standa i vers vpphafí ok skvlo tva stafi earteína ok þa rít ek fyrir hans hofvð staf þenna staf .ᴋ
Gramm¹ 23415Fyrst vandiz hann at veída leo edr o᷎ɴur stor dyr
Rómv226(2010) 51lítlu sidaʀ vrðu votn sua stór af solar híta vm varít. sakir sníonáms ꜳ háfiollum. at ...
Rómv226(2010) 27813Þorir qvaz stvndvm vera vel a-viliaðr at skera stærvm segvm
StuᴵK 6213sa þeir hvar sigldu .iij. skip allstor
ÓTᴵᴵ 25711þessarrar drottnanar misti hann af syndarinnar tilskylldan. bædi yfir hinum størstum kuikendum ok hinum smærstum
Stj¹ 203●●● heimrinn se skiptr i .iii. parta. ok þo eigi iafnstorir
Stj¹ 6412stoʀʀa lannda
~
HMSᴵᴵ 14610 Nik Holm perg 16 4° 53v31hittu Halfdan suarta j eyiunne storu ok atti þar mykla orrostu
HálfdSv 5622Hroi quad hann vera storkꜹpa mann mikinn. Helgi kuezst kunna at kaupa smam kaupum sem storum
HróF(2019) 6613Malstefnu hafa þeir þa stora med þui umfangi, at huerr hælir sinni astvinu
Thom² 30034þessar olmusugerdir sua storar, at eingi erchibyskup i Cancia hafdi geingit meirr enn til halfs vit Thomam
Thom² 3215huer er þessi hinn stori madr er os quedr
cf.ollu hofdi hærri
9415 GibbB 9420þau skipinn ... sem stæst (!) voru
Hák81 35717hafa þeir latid giora haller .ij. aunguar finnazt adrar jafnstorar suo at menn hafi spurn af ne agætare at aullu smidi
Vikt 1310Stappar madur hana vid forntt svinistur. þa er þat gott at smyrria med harda þrota ok stora sulla
MedMisc 5520Balsamus ... ber avoxt svo storan ... sem pipars korn
MedMisc 616Cardemomum er tvenne hattar. eitt er særra (“Sic; leg. stærra”, ed. note). enn annat smærri
MedMisc 6514Fiskrinn var svá stórr, at Grímr ætlaði, at engi hestr myndi bera meira
Gr 20219●●● Engi var jafnstór í Noregi, ok trautt fengust þær dyr at honum væri hægt um at gánga
ÞorstBm 17510ei er hann allstór madr, enn fijlger enu meira medalmenne
Dámˣ 656søgdu þeir ⸢voffa einn flugdreka offurlega störann, yffer borginni so ad ... [var. ad jfer borginne, sie eyrn ofurstor flugdreke, og ... Holm papp 1 folˣ “C”]
var. DínDrˣ 559: Holm papp 1 folˣ “C”miklu ósterkari ertu, enn ek meinti, jafnstór
HjǪˣ 4886bocki sæll nu fer ad ockur stör hnuta, og mun þetta atlad ockur til nauda
Hrólfˣ 767hann bygdi fyst i Botni. þar var þa svo storr skógr at hann giaurdi þar af hafskip
LdnStˣ 13625
● geysi stórr
ser hann hvar ridr einn ivngfrv a geysi storo * essi ok stolltu
Gibb 1412hon ... hefir furðuliga stórar klœr ok ⸢*geysistóran [AM 471 4° “B”, etc.; non emend. geysiligan] hala
emend. ǪrvA 12727: AM 471 4° “B”váru grafin upp bein Grettis, ok þótti þeim geysistór ok þó mikil
Gr 26920Þeir váru ok allir geysi stórir; þó bar einn yfir alla, því ‹at› hann var risi geysiliga mikill
Rémˣ 655sá þeir ... tvau léón, annat svá stórt ok grimt ... en þó annat geysi stórt
Rémˣ 1167Hann hafði geysistórt spjót í hendi
Rémˣ 2955
● stórr ok sterkr/sterkligr
þat lið, sem hann fær stęrst ok sterkazt
ClarA 1038Allir voro þeir menn fridir synum. storir ok sterkir ok iþrotta menn miklir
ÓTᴵ 515nu vorðinn stórr ok sterkr maðr
Jón⁴ 48621storir ok sterckligir
KirjB 9117syndizt þeim fost brædrum þeir bædi storer ok sterkliger ok at aullu vel skapter
Vikt 2113Valldjmar var stor ok sterkr ok vænn ok aungum likr at jþrottum eigi at eins um Saxland helldr fannzt eigi hans likj j nordrhallfunj
Vald 534liðu svá tímar, at Ölvir var 15 vetra, var hann þá mannastærstr ok sterkastr
HjǪˣ 4545Þeir váru allir inir fríðustu menn, sterkir ok stórir, íþrótta-menn miklir
Hkrᴵˣ 22910sá maðr at ek hygg ⸢frœknastan [var. stastan AM 173 folˣ “E”] ok sterkastan orðit hafa
var. ǪrvA 13324: AM 173 folˣ “E”
● stórr vexti
ho᷎ggr eirn heidingia storan vexte ok illan koste
KirjA 3911kvikendi ... hardla stort vexte
KirjA 6816sér hann mann einn norðan undir hauginum storan vexti með konúngs skrúða
GHr 2809badum yckur er hann stærre vecsti
SigÞǫgl 10510storr vexti sem risi væri
~ lat.prægrandis staturæ
HelChron 106225 MarD634ˣ 116524
● brytja stórt [e-n] (n. sg. = adv.)
sto᷎rra var Hallr broðir yðarr brytiaðr
Heið 7328hann brytiaði sva stort gvðs andskota ok sina
Bær 1149
2) (om skatter/bøder) stor
þat vítnum vít ok vm þetta bref, at goðrar aminningar ærkibiskup jon gaf ok skipade prouendor ok kirkiur j. bꝍ. ok j hæraðe. smærre ok stꝍrre huart sem soknn var til æða ænngí
NoDipl (1294) 7423ærkibiskup jon gaf ok skipade prouendor ok kirkiur j. bꝍ. ok j hæraðe. smærre ok stꝍrre
NoDipl ([c1294]) 7423ok tiaði hversv stort honvm var at bœta er þeir hofðv drepit foðvr hans
TrójHb 3815
3) (om talværdi) høj
● kasta stǿrra (n. sg. = adv.)
þeir scylldv luta um eign þa oc casta til tenningvm. scylldi sa hafa er støʀa castaði
ÓH 2285Enn i siðorrvm kaustum kastaðe ste᷎rra Sighvatr, ok hlavt hann at gera
StuᴵK 46227
4) (om brød) grov, grovkornet
5) (om styrke/intensitet) kraftig, stærk, voldsom
þar skortir eigi hꜹgg stor ok aeɢivn
Heið 9120þeir gangaz at i ꜹðrvm stað. ok *skortir þar ei hꜹgg stor er hvargi sparði uið annan. ok voro flest o᷎rit stor
Heið 9129þeir gangaz at i ꜹðrvm stað. ok *skortir þar ei hꜹgg stor er hvargi sparði uið annan. ok voro flest o᷎rit stor
Heið 9130En þat er vphaf *þeirar savgv, at Baldr enn goþa dreymði dravma stora ok hættliga vm lif sitt
SnE 6316
● hǫggva stórt
hꜹɢr á baþar heɴdr bæþi tít oc hartt oc stort
Jvs291 11317Nv hoggva þeir stort þar til er drekinn er davð‹r›
Þiðrᴵ 1997ok hio bœði stort ok hart
TrójHb 9922Kjartan hjó stórt, en sverðit dugði illa
Laxd 19010Þorfinnr mælti, at þeir skyllði bædi havggva stort oc mart, oc qvað ægi munðv þeim o-þarfara mann (mul. manna, cf. ed. note) en sic, ef hann lifði
StuᴵK 19420þat hafdi Sigvrðr griccr oc Mikla-garþi, enn Sveinn Ions son sveitar-bot hafði þat i Viþinesi ok hio með stort
StuᴵK 3189hoggua nu huarirtueggiu stort menn oc hlifar
TrójS 16723Ver skulum ... a þat eina hyggia at hauggva stort ok at gera blodgar badar hendr til axlar vpp
KlmA1980 1181hann höggr miklu stærra enn nokkurr maðr annarr
Trist² 6613og seig skiott þitt heiti. enn med þui ‹ad þu› vissir hver ek wæri þa munder þu æigi kalla minn fødur Ylfing. sækiast þeir nv allra fastast. Hinn gamli geingur nv nær honum og hoggur helldur stórtt
Þiðrᴵᴵˣ 35013
6) (om lyd/larm) høj, larmende
biðiandi hana með storvm styn ok geysiligum grati
MarS 16625hann slr saman sinvm lofvm hatt ok hvellt með storvm hlatri
MarS 1777œpandi stór heróp, svá at langt ok víða skalf jörðin
KlmBˣ 15434Mátti nú skjótt heyra stóran lúðragang
KlmBˣ 17212
7) (om vejr/vejrforhold) voldsom, kraftig
allir þeir vinndar er viðr suðr ætter eighu nockot. þa ero þeir bæðe bloutare oc lærre en aðrer vinndar. Sva gera þeir vinndar ok iðulegha um vetrom storan þœy ok mykinn
KgsFrgβ 1397drucknadu iiij. menn ꜳ skipi sexæru ... i stóru brimi
ÞBpC¹ 37121Þott kuistir tressins bifiz ædr brotni af storum stormi ædr sterkum huirfiluindi, stendr þo sialfr uidrinn fastr ok uskelfdr i sinni stodu, ok þui sua, at berg er undir ok piprar huergi, huat sem ꜳ gnyrr
Thom² 34134stort regn
~ lat.ingens pluvia
HelChron 101428 MarE 6482komu andvidri mikil og störir stormar
Hrólfˣ 524
● stórr sǽr
æf þat (ɔ: skrímsl) hæfir horft fra skipi oc þangat stœypz. þa hafa mænn værit i goðre vilnan at þeir munnde hallda monnum þo at þeir hitti í storan sæ. oc storma mikla
Kgs 2721þeir menn søgdo sua er þar høfðo uerit. at þeir hefðe alldri komit i iafn storan sea. sem þa er þeir siglðu undan Huarfino. a Skotlandi
GBpA 14210j stormí miklvm ok storvm sía
Huldaᴵ 10026þeir menn saugdu er þar haufdu verit at þeir hefdu alldrei komit i jafnstorann siö sem þa er þeir sigldu undann huarfinu ꜳ Skotlandi
HrafnAˣ 20512lærisveinar voru a skipi a storum sia, ok mikit veðr i gegn þeim
Pétr²Aˣ 16018
● stórt veðr
lætr skip þat í haf. Þeir fá veðr stór
Laxd 4414fengo þeir stor ueðr ok hagstæð
ǪgmÓT 211Nú munu vér svá viðbúaz, sem veðr nǫkkut stórt muni á koma, ilt ok mikit
ǪrvM 3620var vedrit bædi þuert ok stort
HákFlat 4525var vedrit bædi þuert ok stort ok var ausit aftr ok fram
HákFlat 4525var sua stort vedr ... at af þui feck einn madr bana at vindrinn braut hrygginn i þrim stodum sundr i honum
SvFlat 55221var sua stort vedr ... sem vlikligt ma þickia
SvFlat 55221fengu allmikinn storm. Var vedrit bædi stort ok þuerpt
Hák81 3635var ꜳ stort vedr
Hák81 54714sijdan sendu þeir epter seid konum tueimur ... og gáfu þeim fie til ad þær sendi vedur so stórt ad fridþiofi og monnum hanz ad þeir *tyndust aller j hafe
FriðAˣ 1020
● stórt (n. sg. = adv.)
8) vigtig, betydelig, betragtelig, af stort format
utan stꜵrstu mal
●BenRegB 8313er þui mikit undir góþir meɴ at hꜵfoþ synþirnar være til scriptar bornar. áþr maþr skilþisc viþ lífit. at engi má hiólpina fá ellegar nema sagt hafe til eɴa stéorri synþaɴa
●HómÍsl⁴³(1993) 71v24Seg þek með orðum auðgan vera. þuiat storir lutir auðlaz með at hygli
Pamph 10112at þv comt aldrigi fyʀr i iamstora mannravn sem her scaltv coma
Þiðrᴵ 35516Salomon konungi likar þetta all illa oc þikcir ser gorr ⸢stor [var. mikill AM 178 folˣ “A”, etc.] skaði. oc þar með suiuirding. hann kallar nu til sin riddara sina oc biðr þa buaz at rida a ueiði oc sua gera þeir. han riðr nu með .xl. manna oc feolða hvnda i valslongu skog
Þiðrᴵᴵ 13017sculu vndan takaz allar hinar stérsto hatiðir
ÁKr 478en heitr hann iamstorvm giofvm sem fyʀ hafþir þv ef þv vendir þig til nytz ok helldr með staðfestv
ViðrLS544(1995) 2171gera nu barðaga mikinn ok fellr miog lið konungꜱ er við ofrefli var at briotaz ok gerðu aðr morg stor uerk
Heiðy 1087skulu aller hinir stꝍrsto lutir geradzst med allra þeira rade
RbHM (*1302)² 5110Hár segir: Lifir hann of allar alldir ok stiornar ꜹllv riki sinv ok ræðr ꜹllvm lvtvm, storvm ok smám
SnE 1019um oll onnur mal huart sem ero ⸢stor eða sma [var. stꝍrre eða smære] er konongr oc bꝍar men eiga rett a
Bl 25928krefr þat ok guðs lǫgmꜳl at þvi hæri se yfer botin sem brotin eru stærri
Æv657 32416Þau mall skal fyrst do᷎ma sem ... lo᷎gh bok segír at størst ero
Landsl1154 7935oc þottvz skilia, at navckvt stort myndi vndir bva
StuᴵK 6824Enn er hann com, þa var vpp tekinn heilagr domr Ions biskups með storvm iartegnvm (mul. iarntegnvm el. lign., cf. ed. note) VII nottvm eptir Matthiass messo
StuᴵK 22712at þeir hafi sied sælan Jacobum gera sua stort takn. at hann reisti menn af dauða
~
PS 57222 JJ SÁM 1 47vb26vm hælghæ dagha lꝍyui þa gerom ver þa græin a. at þæt lꝍyui skall halda ok hafa ef naudsyn stændær till. ok nytsymd er i. ok þo hinar ⸢hæstar [var. stærstu AM 350 fol “D”, etc.] hatidar vndan taka
var. StatInnoc 45813: AM 350 fol “D”en ef þat mætti med storu fázt, þa væri þat siaanda ok svo bidianda, hvort sem þat er riki edr adrir hlutir, þviat slikt storrrædi er eigi von at fáizt, nema miclu se til varet
KirjA 258skal nefndur biorn gvdinason avll mal smærre og stærre sekta og sækia
DI VII (1503) 64416sinne jaurd ma̋ einginn madur fyrergio᷎ra utan med stædstum brotum ok stormælum
DI IX (*[1534]›apogrˣ) 70329þiki mier þu skilldastur til ad lǫsa vanndrædi manna i hieradinu, þo ad eigi falli iafn-stortt til
Fljˣ 4625gaf þeim sverð gott, ǫðrum skjǫld, þá klæði eða vápn eða gull, þeim stœrra er tígnari váru
Hkrᴵᴵᴵˣ 10717nitur suo hinn vondi sinnar ilsku og ogiptu enn hinn saklausi gelldur suo sinnar speki og godra mann kosta. og hefur margur feingid af þui storann mann skada
JárnsExcˣ 147víða gaf hann ok til stórfé, þar sem váru klaustr eða aðrir stórir staðir
Knýtl1741ˣ 518þar hafa margar storar saugur geyrst
LdnStˣ 21533En allt þat er stort var at raða, meðan postolarnir voru allir saman, þa var Petrus postoli forstiori at þeim hlutum o᷎llum
Mthiasˣ 76722Ver ventum flestum monnum kunnigt vera þat stora ok hit vhꝍyrilega afbrot sem Hadar gerdu med vlydnis sambande mote os
RbHM (*1297) 2722Sturla fekk lausn allra sinna mála í Rómaborg ok *fǫður síns ok tók þar stórar skriptir
StuᴵR8ˣ 45030þykkjumz ek vita, at Hrafn mun mik hér mjǫk af flutt hafa, er mér þótti ‹á Íslandi› til tínt smátt ok stórt, satt ok logit
StuᴵᴵR11127ˣ 3259
● í smá(u) ok stóru
giarna min fru skal eg giora yduarn uilia ok fyrre þola mikkenn ellz bruna a minum likam helldr en eg skuli ‹ydr› j sma edr storu suikia
Rém 12829ad slykur skyllde vera christindoms rettur j sma og storu, sem var umm þeirra daga
ÁBpˣ 9616og ad slykur skyllde vera christindoms rettur j sma og storu
ÁBpˣ 9616enn hinum fyrer biodum ver under slykre pynu sem kongs bref vottar ad neyrn hlyde meire madur nie minne j smau og storu
ÁBpˣ 1099hinum fyrer biodum ver ... ad neyrn hlyde meire madur nie minne j smau og storu
ÁBpˣ 1099
● stórt (n. sg. = adv.)
Alexander hafði oc litið afl at vínna sva stort sem honom bio i hug
Alex 316ætla ek ⸢stœrra [var. stærrom AM 45 fol “F”] bera hin laga-brotin
Hkrᴵᴵᴵˣ 4629Þeir váru ... báðir furðuliga ljótir ásýnis; en þó réð ⸢því stærstu [var. stærst BLAdd 11127ˣ “Br”] um ófríðleika þeira á at sjá, at engi maðr þóttiz hafa sét døkkra skinn en á þessum sveinum var
var. StuᴵR440ˣ 18: BLAdd 11127ˣ “Br”
● gera stórt [af ! / til e-s] [við e-n]
Hefir hann stórt af gǫrt við yðr, rauf sætt ok drap son þinn
NjR1908 22922þo at Egill hafi stort til saka gort við yðr þa líti þer a þat at hann hefer mikils mist firer yðrum frændum
EgM(2001) 11526var Kjartan oss þá þungr í skiptum, er vér hǫfðum eigi jafnstórt til gørt
Laxd 1916Hefir hann stórt af gǫrt við yðr, rofit sætt ok drepit son þinn
NjM 25331Ekki mun ek stórt fyrir þín orð gera, segir hann
Vígl 9121
● liggr stórt [á ! / við !] [e-m]
þeiʀa luta er oss liggr sto᷎rst vit medan vǽr lifum þessa heims
JBpAFrg(2003) 5325●●● spyʀ ... hver tiþeɴdi haɴ kyɴɴe honom att segia þꜹ er honom lǽgi sva stort viþ aþ þeir fyɴɴdiz
Jvs291 8816Mun ok þar stórt á liggja, því at vígs þess mun verða brátt hefnt
NjR1908 9411Eigi mun ek þat gera, segir hann, því at þá mun ek hafa reiði Gunnars, frænda míns. Mun ok þar stórt á liggja, því at vígs þess mun brátt hefnt verða
NjM 10710þat mun ǫllum bazt gegna at hafa hans forsjá um slíka hluti, er oss liggr svá stórt við
Knýtl1741ˣ 673
9) fornem, mægtig, betydningsfuld
ec hefi halldit retto mali fyrir þeim ᴍonnoᴍ er stǫʀi bockar hafa uerit en sua sem þit feðgar eroð
Eg162θ(2001) 1702røddo menn þat ef S. (ɔ: Sigurðr) veri til rikis leiddr. at hann mondi þeim verþa ofstoʀ
Mork 41110þenna mann ... er eigi var af storom ettom
Alex 1251konvngr svarar. þv bvi. segir haɴ stoʀ verþr þv oꜱ
Jvs291 7330synir Hakonar iarls ok margir storir ho᷎fðingiar
ÓTOddS 8622hverr yðaʀ er sa er mer þikciz of stoʀ ok æigi vill þola at iafnaz við mik
SvEirsp 43515megu þer þa sia yfer at hann geriz eigi of storr
EgM(2001) 1733Gizurr var ok í inu stœrra bónda tali, vel fjár eigandi
Glúm 368bæði er ... at þú ert mikils verðr, enda gerisk þú nú allstórr
Laxd 2741hann skyllde ‹varaz at› gera Olaf eigi of storan
ÓTᴵ 1098sættizt han nu uid ena stærsto hofdingia firir uestan haf en sendi aftur herin
Eb445b(2003) 411komin af hinnum stæstum ættum
Hák81 43025mæltu menn þat fyrir konungi, at hann skyldi varask at gera Óláf eigi ofstóran
Hkrᴵˣ 2931hann átti þar ina stœrstu ætt í landi
Hkrᴵᴵᴵˣ 10014‹ok flestir inir stærri bændr ór Vestfjǫrðum› emend. Stu 47728: BLAdd 11127 “IIp”
emend. StuᴵR8ˣ 47728: BLAdd 11127ˣ “IIp”Mattu nu giptta hana hvorium er þu villt. þuiat aungum mun hun nu offstör þikiast
Svarfd(1966)ˣ 7012
● stórir menn
huart sem lut attu i ⸢meire menn eda minni [var. (ms.) sto᷎rri menn eða smǽri AM 383 I 4° “D”]
var. ÞBpA 21413: AM 383 I 4° “D” → ms. 2r9Ef smair menn hafa tekit viþ feno þa skiptir þat øngo. en ef þat hafa gørt storir menn þa mon þat horfa til stoʀa vanndreþa
Mork 133bar vpp ęrendi konvngs. gaf þeim giafar goþar er storir menn voro
Þing¹Mork 36626Sia mon vera stoʀa maɴa oc er betra fvɴɴdiɴ en egi
Jvs291 16sýnisk mér slíkum hǫfðingjum gott at þjóna, yðr stórum mǫnnum ok líkligum til góðrar fylgðar
Glúm 69mikilmenni ok auðigr ok talðr með inum stœrrum mǫnnum
Glúm 354Þeir voro flestir af invm stærrum monnum, at nocqvern mann toko til sin
StuᴵK 2892þa var komin kuittur nockur fyrir ena stærri menn af faur þeirra
HuldaHrokk 72mæla menn þat at Oddr son miɴ uæri med þeim monnum at telia er helldr uoru med eɴum stæ̋rum monnum
BandK 5121þesser hafa þar stærster landnams menn verit
LdnStˣ 21534Eptir þat sendi Hafliði orð í allar sveitir at biðja sér liðs ok fulltingis, bæði stærri menn ok smæri
StuᴵR440ˣ 3227Störer menn eru glösader
~ eng.grete men are but glosede
1125 ÆvMið⁶186ˣ 1110
10) stor på den, overmodig, storagtig, arrogant
hennar skap er sua stort. at ei ma attila konungr oc enge annarra i verolldo henna‹r› fa fyr uttan hennar vilia
Þiðrᴵᴵ 2778gerðu Berserkirnir sik þa stora uið Uermund
EbWolf(2003) 1114fann hann þat bratt a Sigride at hon uar helldr ⸢stor [var. scapstor ÓH 5056] ok taldi upp harma sina
ÓHFlat 31735Hann ... segir hana sva stora, at þann einn mann mun hun eigha, er hun vill
Vǫls 6615segir hana sva stora, at þann einn mann mun hun eigha, er hun vill
Vǫls 6615Jur segir hun med þinum storum eidum
~ eng.with the grete othes
8722 ÆvMið²⁹ 871suo er mier flutt ath hun sie suo stor ok stollt ath hun uili eingi madr quennkenne
~
Rafn 1830 7520 HG AM 152 fol 142vb8●●● kemr Vxi þar ok er ⸢stororðr miog [var. allstórr í orði AM 510 4° “B”] við Finnboga
var. Finnb 454: AM 510 4° “B”var hann (ɔ: Þóralfr) fylgdar-maðr Kolbeins ok helldr ⸢skap-stórr [var. (ms.) stor Adv 21 3 17ˣ “V”] ok fram-giarn
var. StuᴵK 5385: Adv 21 3 17ˣ “V” → ms. 37321Snorri var ok inn stærsti, kvaz því at einu mundu fara, ef honum væri áðr þessu heitit
StuᴵᴵR11127ˣ 3620gerðiz Ásbjǫrn þá svá stórr, at hann vildi nær jafnaz við hann sjálfan
StuᴵᴵR11127ˣ 4223
● stór orð
er hann gerþiz drvckiɴ, þa skorti eigi stor orð
SnE 10111enn Rafns-synir ok Ions-synir ridv ofan i fiorvna, oc skorti þar eigi stor orð ok eggian, er hvarir mælto til annarra
StuᴵK 36313Knutr uillde þat æigi heyra ok gaf þar vm morg stór ord byskupi þar til er hann uard af at leggia
ÓH1005 74716illugi færr ecke af herde. utan stor ord
Harð 1372med storum ordum og steinshauggum
DI IX (*1523›tr 1527) 14919Hafa þeir svarat oss hegat til með stuttum ok storom orðom ok þeim sumum er bætr er at liggi en upp se boren firir goða kristna menn
DN II (*1309›DonVar 1ˣ) 847
● stolz ok/eða stórr
Þott þu ser stollz oc stórr, at þu uilir mer ecki segia, þa muntu segia keisara
Mág¹A 287var hann ecci sva ⸢mikillatr [var. stollz eða stóʀ AM 68 fol “68”] at eigi hlyddi hann monnom er *scyllt attv⸣ við hann at røða
var. ÓH 1688: AM 68 fol “68”segir at hann þikkiz svá stollz ok stórr, at alla dauðliga menn dæmir hann einskis verða hjá sér
Æv¹ 1022ef hun vill eigi vid mig tala ok er suo stollz ok stor þa skal eg brenna vpp allt þat klavstr er hun sitr j
Gibb 9013
● stórt (n. sg. = adv.)
lengi hefir þv stort bergt (!) (ɔ: berkt) viþ oꜱ freɴɴdr
Jvs291 7315Stortt talar þv nu prestr. enn þo᷎ at licku lytr maðrinn at hafa hinn versta dauð dagha
JBpB(2003) 6622
I. B. stórs (gen. sg. = adv.)
meget
I. C. stóru (dat. sg. = adv.)
1) (meget) mere
sva ⸢liz mer a inn VI vetra avxa, at eigi megi betri *avxn verþa enn þessi [var. syniz mer sem eigi muni uerda mega storu meiri uxi ok betri en sia in VI uetra gamli AM 122 b fol “II”]
var. StuᴵK 1191: AM 122 b fol “II”alldri fann ek þann riddara er mer gerdi fyʀ storv saʀara en þu
KlmA1980 2183En svá sem honum hafði áðr leitt orðit at vera þar, þá jók nú stóru við, er hann fann, at þeir heldu vǫrðu á honum
ǪrvA 11816en þó réð því stærstu um ófríðleika þeira á at sjá, at ...
StuᴵR440ˣ 18
2) påfaldende, tydeligt
● berr stóru (cf. bera vb. def. 28: berr stóru/stórum/...)
I. D. stórum (dat. pl. = adv.)
1) i store stykker/partier/portioner
uapna þing. þat skal eiga firir endilangan Noreg. þat skal eigi stꝍrum saman eiga en skipreiðu þing. yrki a at kyndils messo oc hafe oll att at miðfastu
Landsl 435Þoʀ ... teckr at drecka ok svelgr allstorvm ok hyggr, at eigi skal ‹hann› þvrfa at lvta optaʀ * i hornit
SnE 565Þæt friælse gefuum veer ok fyrnefndom garde at [allir þæir] sæm han leigha skulu mæga skera alltskyns klæde þær j garde[nom] ok sælia smaam ok storom sæm þæim synitzst
DN II (*1318›vid 1406) 11515Báran kastaði inn aptr sveininum lifanda. Hann mælti þá: stórum stǫplar nú yfir
Flóamˣ 599
● brytja stórum
Storom er Noregr þa brytiaðr ok mvnv ver eigi fa honom sva stor lén. hafa aðr Beglinngar af ꜹstan
HákFris 3969nu sier hann hvorsu Valldibrun britiar stőrum syna riddara
SigrValˣ 18216
2)
● gefa/launa stórum give gavmilde/store gaver
Enn þꜳ er hann er albuenn mælltti konungr. ecki mun eg storum þier gefa. þigg ath mier suerd og skikkiu
AuðFlat 4158Konungi byrjar miklu stjórna ok gefa stórum
KlmBˣ 21738muntu bæði launa opt ok stórum
Þórð²ˣ 1755
3) med store skridt
● stíga stórum
hann geck firir of daginn ok steig heldr storvm
SnE 5116Þá kallar Árni Önundarson, ok spurði hverr þar stigi stórum
Ar 62833jotuninn steig storum. dro skiott samann med þeim
SigÞǫgl 22517tungl stijgur suo storum annattueggia vpp edur nidur at varla fꜳ menn ættum skipat af rásum þess firi þá sok
KgsE 1018hleypr hver, sem meira mátti, ok stigu miök stórum
HjǪˣ 48523
4) tydeligt, betydeligt, rigeligt
hue oft oc stórum vér misgerom viþ guþ
●HómÍsl³²(1993) 49r9Hon svarar vel þicki mer sagði hon huergi þicki mer uið hnita sva at ek finna storum
Heið 7711storum skiptiz hans lunderni eptir þenna drꜹm
Sv 111Fóstra Helgu var því vǫn, at þreifa um menn, áðr en til vígs fœri; hon gerir svá við Ǫgmund, áðr hann fór heiman; hon kvað hvergi stórum við hníta
Korm 20412
● berr stórum [e-t]
Þer hafið i þessvm lvt gert mikit lo᷎gbrot sva at storvm berr
StjC 45415þat beʀ storum huersu mer þocknaz vel þeira at hæfi. þvi helldr sem mer kynniz meiʀ
ÓTᴵ 37014jall var nu suo ræidr at storum bar
EgSH1005 78141
5)
● stórum (+ adj./adv.) meget, overordentlig
Nu of slíct eþa aɴat þesso glígt. þa má maþr þat heltz meþ sér of merkia. hvern iofnoþ haɴ þyckesc oþrum bioþa. oc mon þat etke allstórum rangt gort. ef haɴ veit þat sér i hug at honom mǽtte vel þykia at haɴ gerþe sva viþ haɴ
●HómÍsl³²(1993) 48v30stakc hann fingrinu i stað sinn Oc sva hart at hanum varð illt við storom
ÓHLeg 8919Sia konvngr mon vera storom ricr oc avþigr
Mork 3494Byscop segir at sv syn var heilaglig oc storom merkilig
ÓH 5333varþ konvngriɴɴ honom storom fegiɴɴ
Jvs291 258em ec storom ó hreddr viþ veseta oc sono hans
Jvs291 7013oc er þeir drvko miok Gunhilldar ss. (ɔ: synir) þa voro þeir storvm malgir
ÓTOddS 330þottvz þeir illa hafa við konung skilit ok vnðv storvm litt við
ÓTOddS 23926Thomas erkibyskup sem hann kæmr aptr i sitt klaustr ... liver storum heilaglega miok einslega
Thom¹ 14822Egill varð storvm hręddr, er hann sa manna for eptir ser
FbrHb 1623þotti aullum sa atburðr storum merkilígr
SvEirsp 26726faðer hennar ok moðer vrðu storum fegin
EgM(2001) 13937þa eyddi Þorgeirr malit firir þeim. ok vna þeir storum illa við sinn lut ok skilia við sua buit
Finnb 474þeir ... neyttu storum sparliga matar oc dryckiar
JBapt²A 87319þótti þetta erendi stórum skǫruligt
Laxd 9221þat sem ek kann yðr segia, er storvm vtrvanligt i orði en sarliga satt i grimmligv verki
Mar655XXXII 44914þvi er storum diarflikt at ek tali þau ord sem mer hafa j hug. komit
Æv238XXVII 3266verda ebrei storum agiętir af þessu
Gyð(1995) 852Verdr hann nu storum ágiętr af þesꜱum sigri
Rómv226(2010) 12618líkar honum þat stórum lítt
GBpD 1089*vard hon⸣ storum fræg af þeim tveim lutum, auð ok ætterni
MMA 51323varð þetta verk storum frægt
MMA 52417hann ottadiz þeirra manna ufrið. sem hann hafdi storum rangt gort
Stj¹ 4422lifdi hon storum heilagliga
ElLeizla 9432Óðin ok hans synir voru stórum vitrir ok fjölkunnigir
Enc764² 4136Mikit muntu ætla, at hǫgg verði af? Guðmundr segir: Stórum mikit
Ljósv 591hann uar uhentiligr madr Einglandz kristni, þuiat hann var bædi metnadarsamr ok storum ꜳgiarn
Thom² 2968[var. þá fló fuglinn í norðrætt frá skipinu ok var stórum illiligr AM 445 b 4° “B”]
var. Flóamˣ 4816: AM 445 b 4° “B”[var. Þorgils kvað ekki mætti stórum betr í hald koma, sem at honum væri ván AM 445 b 4° “B”]
var. Flóamˣ 5115: AM 445 b 4° “B”(Snorri goði) er ordin storum kynse᷎ll þui at til hans telia e᷎ttir flestir enir gaufguztu menn ꜳ Islandi
GenealEb(2003) 32222Blenziblý líkaði þetta stórum illa
Trist² 428fann hann at ⸢storum langt [var. stórlangt Ebˣ 172] uar ꜳ milli
Eb309(2003) 2715þótt nökkut samfljóti í bæklingi þersum þat er meirr sýniz kátligt en stórum heilagligt
ÆvForm624 427og eyrer herra Rafne þad storum jlla
ÁBpˣ 13014Liet hann nu storum gyfurlega
ÁBpˣ 15514Liet hann nu storum gyfurlega og dro med sier alla sina vine og Erlend ad enda þad sem hann hafde hordu heyted
ÁBpˣ 15514jafnan, er hann (ɔ: kalfrinn) beljaði, lét hann stórum afskræmiliga
Ebˣ 17224Þorgrími og sonum hans líkaði þetta stórum illa
GunnKˣ 35213þa verdur Erkibyskup storumm feiginn
JBpC(2003)ˣ 12113Þessi ætlun er stórum óheppilig
Knýtl1741ˣ 1212Hugleidir hun godmannliga ok storum vitrliga, huat hun hafdi sed
MarD635ˣ 104913þickir avmlungi ⸢forkunnar [var. storumm AM 177 folˣ “B”] illa er hann hævir latit hest sinn
var. Þiðrᴵᴵ 619: AM 177 folˣ “B”
I. E. stǿrrum (compar. dat. pl. = adv.)
1) i større dele, i større omfang
● gefa stǿrrum [e-m]
Konvngr svarar. hvat skal þer hívprinn. Ek vil hafa segir Ǫgmvndr. gefít hefir þv mer stæʀʀvm
Huldaᴵᴵ 15218Konúngr spyrr: hvat skortir at um þat, sem faðir minn gjörði? Ekki leita ek á þetta, sagði Þórir; en stærrum gaf faðir þinn mér, sem er sverð þetta
Án 35212Hon laust við hendinni ok mælti: stœrrum gaf Haraldr Gormsson
Hkrᴵˣ 4238Konungr segir: hvat skal þér hjúprinn? Ek vil hafa, segir hann, gefit hefir þú mér stœrrum
Hkrᴵᴵᴵˣ 25317
● skifta stǿrrum
sa scal raða er stꝍrrom vill skipta
Gulᴵ 438sa skal raða er ⸢mestu [var. stꝍrrum AM 62 4° “fl.” ***044r27; stꝍrstom “de fl.”] uil skipta
var. Landsl 948: AM 62 4° “fl.”Sa skal raða er ⸢sto᷎rrum [var. mestu Landsl 948] vill skipta
Landsl1154 13719
2) yderligere, i højere grad
þaa ætlaði Herodes, at hann mvndi synazt mega tvevetr ok einnar nætr, en eigi mvndi hann stærrvm hefia sinn alldr
MarA 3778Ad miklu vex þar solinn skiotari og stærrum til vppstigningar
KgsE 1233
● berr stórum [e-t]
3) med større intervaller, i længere tid
II. (cogn.)
Biorn store
DN I (1308) 10312vm stor‹a› stein (cap.) ... stæin [...] langæ kalladr
DI IV (1430: Bps B II 3) 4333‹Þórarinn *staurr (non emend. stóri )›
emend. StuᴵK 47312n.: Adv 21 3 17ˣ “V”
III. (y. no.)
Form.: storum (34); stort (28); stor (20); stórum (20); stórt (14); stora (14); storvm (13); stór (12); storu (10); storom (8); storir (7); stórr (7); storan (7); storar (6); stærri (5); stœrra (4); stœrrum (4); stærrum (3); stoʀ (3); stóran (3); stæʀʀvm (3); storr (3); stör (3); stórir (3); stoʀa (2); Stórum (2); stóru (2); stꝍrrum (2); stꝍrre (2); stærstu (2); stærre (2); stæʀi (2); stædstum (2); stéorri (2); storumm (2); storann (2); stꝍrsto (2); storo (2); störir (2); stęra (1); storer (1); stortt (1); stórar (1); storv (1); stőrum (1); stꝍrrom (1); stora (1); støʀa (1); stærsto (1); stæstum (1); stœrstu (1); stærster (1); sto᷎rri (1); stærsti (1); stærrvm (1); stori (1); særra (1); stærstr (1); stastan (1); sto᷎rst (1); Stortt (1); stęrst (1); stóra (1); støʀom (1); store (1); størra (1); størstum (1); stæ̋rum (1); stoʀʀa (1); sto᷎rra (1); stærra (1); størst (1); stærst (1); stǫʀi (1); Störer (1); stóri (1); ste᷎rra (1); stérsto (1); stꜵrstu (1); stóʀ (1); Storom (1); stæst (1); stærvm (1); stórtt (1); stórs (1); stꝍrum (1); sto᷎rrum (1);
Comp.: á·huga- (1), bár- (2), báru- (1), bein- (1), frǽnd- (9), hug- (1), hugum- (4), hǽtta- (1), kapp- (1), kjaft- (1), kyn- (31), mis- (2), nasa- (2), orð- (5), skap- (22), út·lima- (2), ǽtt- (35)
Gloss.: EJ; ClV item (all-) allstórr, (jafn) jafnstórr; ClVAdd _; ClVErr _; ClVSuppl _; Suppl1 _; Suppl2 _; Finsen _; Fr item allstórr; FrErr1 _; FrErr2 _; FrErr3 _; LLFrämm _; Hertzb; HertzbLat _; HertzbTill _; Suppl4 jamstórr, ofstórr; Fischer _; Anm _; Bin Stór-, Stóri, stóri, Stǿrri; Rím -r, item allstór; LP item allstórr, jafnstórr; Med -o-; MedComp _; MedSimp _; WN _; AH; AJ _; deVr; Fr4 item jafnstórr, ofstórr; NO item ofstórr; Walter _; ÁBlM (stór); Bl; WPA _;
Litt.: Brøndal 1928-1929 [APS 3] 7-28; Gunnar F. Guðmundsson 2000 235; Guðbjörg Kristjánsdóttir 2000 156; Heidermanns 1993 557-558; Hermann Pálsson 1984 [Gripla 6] 42; Housken 1954 [ANF 69] 34; Hægstad 1915 62; Hægstad 1916 91; Seip 1955 74, 114, 174, 208, 241
Genre. (expected): historical works [his]: 66 (52); family sagas [isl]: 51 (36); religious works [rel]: 51 (79); contemporary sagas [bis]: 36 (22); romances [rom]: 35 (31); legendary sagas [fas]: 24 (13); legal works [jur]: 15 (28); learned works [div]: 14 (9); charters [dip]: 10 (23); þættir [tot]: 6 (7); unclassified [ ]: 4 (1);
SB (red.) — April 2018
External (non-ONP) resources:
...
...
...
...
IN PROGRESS
...
Lexicon Poeticum (2nd ed.)
This uses metadata and images from septentrionalia.net
stórmerki - stráa
...
...