starf sb. n. [-s; *-]
(cf. starfi sb. m.) starfi sb. m. [32]
Status: excerpted citation slips citation text supplemented structured definitions in Danish definitions in English
I.
1) (tungt) arbejde, (fysisk) anstrengelse, stræb, besvær, byrde
ef þess cræfr y[ll]r. eda starf eða onnur nauðsyn
~ lat.labor aut ardor
9834 ●BenRegA 9812huer matti rǫkt þola sua mykils starfs. er eingi láun giæfi gratande drotni
~ lat.laboris
Pamphilus 2186 Pamph 9820●●● angrsamt starf þro᷎nguer mer
~ lat.dolor anxius
Pamphilus 2188 Pamph 9821●●● se guð stiornn oc styri maðr starfs míns
~ lat.laboris
Pamphilus 2449 Pamph 1098æi þrongguir mer annat starf
~ lat.nec me premit altera cura
Pamphilus 2497 Pamph 1118huert starf
~ lat.labor
Pamphilus 2709 Pamph 1191●●● þa verðr þu með myklu starve. oc erveðes sueita. þetta oðlazt
Menota: 81ra9 BarlA 15135skaut hann i hug honom. stnapleik. oc vesolld. sinnar vero starf o sueita. oc likams siukleika. oc iðurllegt slikra vesallda
BarlA 18419Ðat kalla ec vitrlegre til ætlat at maðr siti mæðan sva mykilla haska er van oc neyti mæð goðo hofi oc rolegre hvílld um vætrinn þæss sæm hann aflar mæð starfi um sumarit. hældr en hann ægni til þæss mæð sinu sialfræðe at hann tyni allri þeiʀi aflan a litilli rið er hann starfaðe til um sumarit
Kgs 3714þæsser mænn ... lifa mæð starfi oc værcnaðe i konongs garðe
Kgs 404þu skallt oc skylld at væita bornum ycrum alla þionosto mæð starfi oc sorghsamligri ónn i upp fœði þeiʀa
Kgs 8320Þistla oc illgræsi skal hon (ɔ: jǫrðin) gefa þer i avoxt nema þu faghir hana mæð værcnaðe sva at hon dræcki sveita þinn þvi at heðan ifra skallt þu mæð starfi afla þer matar a iorðu
Kgs 8332Var þa starf allt tekit af Asbirni at bva veizlor a þeim vetri
ÓH 2971þeir voro i þeꜱo starfi marga daga
ÓH 4345þott meira starf verþi firir aðr viþ gangiz malit en ver hvgþom. Þa scal þo fram hallda
Þing¹Mork 37226●●● mikit oc langt starf monde til þurva at vinna sva sterka borg oc fiolmenna
Alex 8221Se nv hvilican hon hafðe gort þenna mann með miclo starve
Alex 1251aller hans menn erv nv i starve oc vm bvnaðe
Þiðrᴵᴵ 29117moti starfi oc ærfiði þessa hæims stundar. þa buzt þu sua firir sem þu scylir a hueriom degi deyia
BarlB 2306Þa er lokit var inu mesta starfinu, frettu þeir, at Raugnvalldr iarl hafþi gengit af skip sinu um qvelldit
Orkn325I 28613með miclo ⸢starfi [var. valki SvEirsp 33713; |V÷-2:] oc vandræðum sem ec hafða aþr en ec fengi þeꜱi scip
Sv 9425skal ek taka þic af starfi þar til er hagr þinn lettiz. Nu liða stunndir ok fęðir Æsa barn
Jvs7 928skal ek taka þic af ⸢starfi [var. uolade JvsFlat 15733] þar til hagr þinn lettiz. Nu liða stunndir ok fęðir Æsa barn
Jvs7 928●●● beiddi Þorsteinn Atla at hann fære til starfs med þeim ok hefdi pꜳl ok reku
Gunnl 313þotti gladara at tala vid Helgu en vera i starfi medr kaupmonnum
Gunnl 1511Skal styrimaðr hafa firir sit starf ok vanda ... halfa mork huer a manaðe af ⸢bonda [var. bꝍar manna AM 304 fol “Bd”, etc.] fe
Bl 2053þat er mer litið star‹f› at reka þetta erendi
EgM(2001) 1144Undr þótti mér, er bróðir þinn vildi eigi taka af þér þetta starf
NjM 1286þer er uarnað sómans allz fyrir þínn sigr. ok golldinn þer fiand skapr fyrir starf ok haska
Rómv226(2010) 2387●●● nv er tími at þu neytir ok niotir hinna sætaztu ꜳ uaxta þinna erfuiðis launa. er þu hefir aflat með þínu nytsamligu starfi ok ꜳ stundan
ÓTᴵᴵ 33513for Friðrekr biskup til Saxlandz ok endi þar lif sitt með haleítligum heilagleik. takandi eilifa o᷎mbun af allzvalldanda guði fyrir sinn goðuilia ok stundligt starf
ÞorvVÓTᴵ 29815syngium uær ... tractum Laudate. er starf ok erfidi merkir
~ lat.qui laborem significat
DurRat 44327 Stj¹ 5226merkianda starf ok erfidi fyrir graduale enn fagnad ok gledi fyrir alleluia
Stj¹ 5230fyrir mitt starf ok stundan
Stj¹ 17721Endride *Æinarsson var j starfui myklu at hlæda skip sitt odruuis en adr uar hlætt ok gade hann litt til huat er hon sagde
EindrErl 19334Þormodr ... rydzst um ok hallar skipinu miog a ymsa uega ... Egill mællti. ualla ma ek roa firir starfui þinu ok stanke
FbrFlat 21936Tok bęndum at læidazst þat starf
Orkn 2413var hann þar þa i vidbunadi miklum ok ⸢starfui [var. starfa Orkn325I 1263]
OrknFlatᴵᴵ 4387síðan er hann hafði með miklu starfi ok stríði lagt undir sik mörg ok stór konunga ríki
KlmA 26424Þetta starf þurfi þit æigi leingia
Thom² 2992Þurfi þer æigi þat starf fyrir ydr at leggia, at rekaz til Roms
Thom² 40416Se her nu þann, er þu hefir leita farit med svo miklu starfi
~ lat.tanto labore
VitPaul 2535 PErem 18825þessír ... menn vrdu i starfí med Ravgnvalldi
RR557 9724skaltu hafa godord þítt þott þu leiter eigi med heítoɴ epter ok aɴat uæri saɴligra firer mítt starf
BandK 1725suo mun ek uirda sem haft hafer þu þuilikaɴ *soman at ærít se golldít firer starfit
BandK 1729●●● þotti þeim ecki starf gongunnar
~ lat.labor
9625 Dugg681a 964ek mun eigi fara á konúngs fund, þvíat hann mun mér unna gálgans fyrir mitt starf
Án 33922aungua hafdi hann adra idn fyrer starfi, enn velltazt fyrer fótum monnom
lectio? mul. fejl for stafni, cf. stafn sb. m. hafa iðn fyrir stafni Krók 19Þuilik eru hans starflaun i þessum heimi ok staurf
MarE 5532Til huers kemr yduart starf? Fait þier ei skilt, ath piltrinn væri laungu daudr
Thom²y 48432hun skipte litum uid Auskubusku ambatt. og hefer sidan haft hennar starf
Vilm 1961NOrdsunnan hefer nu sina menn j starfe þegar er dimma tok
Jarlm¹ 618at fa þeim blod er þornadir eru af sott eda starfvi eda j huga
MedMisc 1074hann tok til sijn drecann og .iij. skip onnur. enn lagdi elld j aunnur þau sem hann uillde eckj med fara. enn er locit uar starfi þꜳ duo᷎lduzt þeir þadan skamt i burt vid lannd
SigÞǫgl 1135nu gieck þetta skiott fram, þui fiøldi mykill var ad þessu starfi
Adonˣ 12121er verkmenn váru farnir til starfs
Flóamˣ 699lezk myndu sialfr lata hallda starf firir væizlunni. en taka kostnað bæðe af konongdome sinum oc af iarls rikinu a Skane
FskBˣ 843ef nokor nemest þeira er fram eigu at fꝍra starfet þa gialde ij manaþa mate
Gild¹ˣ 89starf
~ lat.Exsistimabam ut cognoscerem hoc labor est ante me
10829 (Vulg Psalm 72,16) GlossPsalt 10930Enn sakar fluttnings starffs och mꝍdo er their tarffs haffua
RbHM (*1303)⁵ˣ 1373vá Steingrímr Þorgeir, fekk honum nú vetrvistina ok tók nú starf af Vémundi
Reykdˣ 18319Þar var fáment heima, en starf mikit fyrir hǫndum
Vatnˣ 9921ek mun vinna mǫnnum beina ok vera fyrir starfi ok til ætlanar
Vatnˣ 10020
● starf ok fékostnuðr/...
atte Skuli ... gnogar landskylldir til allz starfs oc kostnaðar i kaupstaðum
FskFrg 3016gerðiz i hans rici hallęri af starfi [var. + þvi er hann hafþi a monnom AM 68 fol “68”] oc fecostnaði þeim er bøndr havfðv
ÓH 2342sacir starfs þeꜱa ins mycla oc fecostnaþar er ver hꜹf[vm] fyrir yþrar sacir
Jvs291 2418þa var til efnat iola-veizlo með starfi oc costnaði
Sv 7312æf madr gerer vp kirkíu mœdr starfue sealfs síns ok kostnade ok læggr sidan fram a leid eígnír till þeirar kirkiu
SvR 1116Dana konungr ueitti honum skatta alla þa er hann væri i Noregi til starfs ok kostnadar at veria landít fyrir vfriði
ÓTᴵ 1329Æinarr var hinn meste ofstopamadr, gerde i hans riki hallære mikit af starfvi ok fekostum, þeim er bændr ho᷎fdu
Orkn 2416starf ok fékostnaðr varð af þessu, en ekki gagn
Hkrᴵˣ 20014
● hafa (mikit/...) starf [fyrir e-u / til !]
hafði hann þar haft langt starf til. aðr en lanzfolc hefði honom hlyðit orðit
ÓH 33713Viðga hevir haft mikit starf meðan hann hevir veitt ovinom sinom morg stor hogg
Þiðrᴵ 15311mikit starf oc vandræði hevi ec haft siðan ec for heiman
Þiðrᴵ 1606æcki starf skulu þæir hafa firir skenking vm iol nema konongr late þæim til sægia
Hirð 44712Mun ek þá hljóta fé at kosta, en þú munt hafa starf fyrir
Glúm 416Onundr konungr hafde starf firir skipahernum
ÓHFlat 2807hafdj Hiarandj allt starf her fyrer
Vilm 1941þad var þar sidur ad bidia leyfiz jnn ad rijda. Suipdagur hefur ecki starf fyrir þui, brytur vpp hlidid og rijdur so j gardinn
Hrólfˣ 391
● hafa menn mjǫk í starfi
● leggja (stund ok) starf [á e-t / til e-s]
er maklect at ver læggím stund oc starf her til þessa
ÓHLeg 3912Helldr lagða ec. a. allt starf oc stund eptir megni oc matte. þat allt at fullgera
Menota: 60va4 BarlA 11029ec hevi mykyt starf a lagtt. at gera þer gott
Menota: 86vb10 BarlA 16414slict starf sem hann lagði a i sumar at søkia kynni til Erlings a Iaðar
ÓH 2977Mun ek hvárki til þess krefja Þorkel né aðra at leggja starf á þetta
Laxd 25112þar lagdi hann mesta stund ok starf áá
Stj¹ 16924
2) gøremål, bestilling, beskæftigelse, embedsførelse, embede, forretning
þui ihuga ec oftsamlega at samna lioðen oll ok i æina bok at fœra þer herra minn hinn hœverske konongr ef þer lika þa er mer fagnaðr starf mitt þækkez ok hugnar sua hygnum hofðingia ok hans hirðar kurtæisom klærkom. ok hœverskom hirðmonnom
Menota: 17vb31 Streng 87með starve sinu ok stiornn
Streng 8016Met þui at ec hof strengleica sogur. þa vil ec fram hallda starvi minu ok telia yðr þa atburði er mer ero kunnigir
Menota: 40vb32 Streng 2303●●● Sa scal biscup uera at stole. er konungr uill. oc retkosen er til. oc her er uigðr til starfs. oc stols
EiðKrA 38516Biodum ver syslumonnum varvm ok þeirra umboðsmonnum ... huer i sinum syslum ok starfe
RbHM (*1311)¹ 9024Skulu konongs vmbods men þeir sem þar hafa ⸢starf [var. syslu Landsl 3321]
LandslBorg 57b1hverr ok sem tekr stett eða starf eptir þann sem með so᷎gðum hætti hefir j bann fallit. ok vill hann eigi aptr bo᷎ta jnnan manaðar. þa fellr hann j bann
DI II (*1326›AM 671) 5855mðu ok sueita, er hann hefir þolat i stiorn ok starfe, i þian ok þyngian
MarS 18811●●● mvnklifissins nꜹðsyn ok nytsemð beiðir ... at opt nefndr cellararius fari v́t af klꜹstranvm, þess eyrindis at fylla sitt starf
MarS 2397þá rentu, sem hann tók af heilugu altari fyrir sín störf, lagði hann alla fram fyrir guðs ölmusur, fátæka frændr sína
GBpD 1333sua framt sem þeir vilia eigi missa þess starfs. sem þeir hafua af vaarre haulfuu
DN VI (1358) 27832●●● Riddarar þeir sem stoðu hallda ... gera hans (ɔ: konungs) erendi ok sitt starf ok nauðsyn
RbHM (*1308) 7616Eptir lo᷎gum kirkiunnar skal einginn formaðr skipa no᷎ckurum leikmanni raðsmannz stett ꜳ sinum garði eða yfir sinnar kirkiu goðzi. meðr þui at nockurr ecclesiastica persona se i hans valldi su er hann megi þat starf tilheyriliga i henndr fꜳ
StatEi³351 6336vtan hann fai annan til firir sik iafnan at stett ok starfi
StatPáll² 71023●●● huerr sem einn prestr huers heiðrs starfs eða stettar sem hann er
StatPáll² 71127Her med skal konungrinn hallda heilaga Jorsalalandi til starfs tuo hundrat riddara med sua dyran kost, at huerr riddari hafi eigi minna goz enn þriu hundrat gullpenninga
om militærtjeneste Thom² 45324helldr foorsomat ok vanrækt wor ok hæilagrar kirkiu staurf ok ærenði
IslDipl (1432) 29920●●● þa er Suerir kongr feck mer þetta starf, baud hann mer at skipa malum milli kotkarla, enn eigi mille hofdingia
Hák81 38122Villde hann ad Rafn være hvo᷎rge j nänd þui starfe
ÁBpˣ 14313Arndor ostr sætti oc grid þa er hann hafde starf
DN III (*1290›apogrˣ) 2716Lodenn skræper er atte suardagann um daga ærkibiskups Æinars. oc starf hans hafde þa af kirkiunnar halfu j Nidarose
DN III (*1290›apogrˣ) 2731●●● þat vissi ek hann iæfnann gera medann hann hafde starf ærkibiskups
DN III (*1290›apogrˣ) 2735þat hævir ek iamnan hœyrt sagðe hann fra forno at saa sætti grid a Thomas messo dag a mote i Niðarose sem hæilagrar kirkiu starf hæfdi oc ærkibiskups i Niðarose
DN III (*1290›apogrˣ) 279kom til Knúts konungs Egill Ragnarsson ok býðr at geraz hans maðr ok þjóna honum með trúnaði; hafa ok slíkt starf haft enir fyrri frændr mínir
Knýtl1741ˣ 831
3) (om den seksuelle akt som fører til undfangelse) gerning
Partalopi ... bad þa annarrar meyiarinnar ok sv iatadi ... ok er Partalopi var bvinn til starfs sins þa var sem madvr kipti honvm abrvtt j fra
PartA 558starfs
~ lat.Et percussit omne primogenitum in terra egipti primicias omnis laboris eorum tabernaculis cham
12810 (Vulg Psalm 77,51) GlossPsalt 12910
II. (cogn.)
Form.: starf (58); starfi (23); starfs (13); starve (4); starfe (4); starfui (3); starfvi (2); staurf (2); starffs (1); starfinu (1); starfí (1); starfet (1); starfit (1); starvi (1); störf (1); starfue (1); starf (1);
Comp.: á·nauðar- (1), bónda- (1), brytja- (3), byskupa- (1), bǿjar- (1), dag- (1), fjár- (1), gest·risnis- (1), grjót- (1), handa- (1), hé·góma- (1), húsa- (1), kancelers- (1), klerka- (1), konungs- (3), legáta- (1), mat·búnaðar- (1), nauð·synja- (1), officialatus- (2), officialis- (3), prófasta- (1), ráðs·manns- (6), slátra- (1), veraldar- (1)
Gloss.: EJ; ClV; ClVAdd _; ClVErr _; ClVSuppl _; Suppl1 _; Suppl2 _; Finsen _; Fr; FrErr1 _; FrErr2 _; FrErr3 _; LLFrämm _; Hertzb; HertzbLat _; HertzbTill _; Suppl4 _; Fischer _; Anm _; Bin; Rím; LP; Med; MedComp _; MedSimp _; WN _; AH; AJ _; deVr; Fr4; NO; Walter _; ÁBlM (starfa); Bl; WPA _; ; LMNL
Litt.: Hermann Pálsson 1984 [Gripla 6] 42
Genre. (expected): historical works [his]: 31 (20); religious works [rel]: 21 (31); romances [rom]: 17 (12); family sagas [isl]: 15 (14); legal works [jur]: 11 (11); charters [dip]: 9 (9); legendary sagas [fas]: 6 (5); þættir [tot]: 4 (3); learned works [div]: 2 (4); contemporary sagas [bis]: 2 (8); unclassified [ ]: 0 (0);
ÞH (red.) — February 2014
External (non-ONP) resources:
Lexicon Poeticum (2nd ed.)
This uses metadata and images from septentrionalia.net