skýrr adj. [compar. skýrri, superl. skýrstr/skýrastr]
Status: excerpted citation slips citation text supplemented structured definitions in Danish definitions in English
1) [til e-s] fornuftig, retskaffen, kvik, klog, skarpsindig
nefnðr Rafn gat ecke prof ne skilrike synt þat er oss edr odrum skyrum monnum þar hiauerondum þætte honum gagna mega vm eign eðr tilkall sagdrar Jarðar
IslDipl (1341) 1628ertu skýrr maðr ok glǫggþekkinn
Laxd 23320●●● sua hafdi hann uitrliga stillinɢ ꜳ vm fiꜳr hagi. at ⸢allir menn vitrir hofdu þꜳ þegar ꜳ mꜳ̋li. hue gott umstilli hann þotti vm alla luti hafa [var. skyrum monnum fannz orð ꜳ AM 382 4° “B”]
var. ÞBpA 2056: AM 382 4° “B”Prestr eínn skýrr ok skoruglyndr
ÞBpB 3221Hann var einkanliga vænn í sínum uppvexti, skýrr til skynsemðar
Æv¹ 74Eptir um daginn skyldi upp segja sætt ... Vildi Þorsteinn meira gera, en Broddi kvað þat skýrst at gera svá sem hann vildi
Ǫlk 904af þessi kátligri sögn megi merkja skýrr maðr, hversu heilagr andi mundi honum birta stóra hluti
GBpD 14810byskup hæfir at se ... Skyʀ ok skap gǫdr. godgiaʀnn ok gest risinn. Rettlꜳtr ok rꜳd uandr
cf. Astås 1994 [Alvíssm 3] 82-83 ÞBpA 2033●●● Gvðrvn híet kona hans. skyr ok skǫrvglynd
HrafnG 7420huarratueggia frendr hiner nanastu ok ⸢hiner skynsamasto [var. skyruztu Holm perg 34 4° “T”]
var. RbHM (*a1306) 1408: Holm perg 34 4° “T”Sighuatr vard þadan af skyʀr madr ok skꜳlld gott
ÓH1005 69015hafdi (hann) iafnan uerit med skyrum monnum
Thom² 4631Gudridr ... var manni gefin, ok þotte skyr kona
Gísl 7313●●● fannz morgum skyrum monnum vm at bædi vere talat kærliga og þo *godfusliga
LBpA 1348(proverb.; cf. FJOrdspr 186) skyzt þo at skyr se
Not604² 1692*Munu þat flestir [var. + skýrir AM 570 b 4° “J”, etc.] menn tala, sem um hugsa okkarn draum, at ...
var. Rémˣ 2109: AM 570 b 4° “J”var hann þegar mikill vexti á únga aldri, skýrr ok skapprúðr við vini sína
Ar212ˣ 61923Konungr gaf honum góðan kaupeyri, ok þótti hann skýrr maðr
ÞorstSˣ 33625Nú kann vera, at nökkurum skýrum manni þikki ísjávert, hví bókin setr at hin dýruztu tákn lausnara várs væri geymð í Mikklagarði
Æv¹¹531ˣ 4229
2) [í e-u] tydelig, klar, distinkt, utvetydig
gora scyʀa sitt mal saɴsoglir meɴ i fom orþom en lygner
Prosper677 1533●●● ęðr su er pulsus heitir. gaf af ser scyr merki. at konungr atte scamt ulifat
Alex 1539meðr skyrre raust
Thom¹ 11710sem hann heyrer sva skǽra ok skyra konungsens iatneng meðr sannre iðran leyser hann *konungenn af þæirre synd, er hann i fell a þæim funde, er þæir helldo nest
Thom¹ 19020En nv elr hverr þessa stafa nív annan staf vndir sér ef hann verðr í nef kveðinn enda verðr sv græín sva skyr að hon ma ok mali skípta sem ek syní her nv eptir
Gramm¹ 2166hvað þa skal að hafa ... hvað þa nema syna honvm sva skyr dæmí þeira græína ... að ...
Gramm¹ 2445skrifandi til þeira með skyrv mali, hvat Dvrandus vattar ser birt hafa verit
Mar655XXXII 4672skorinorðr ok skyr i frambvrði
MarS 20215●●● heyrir hann skyra mannzrꜹdd or grøfinni
MarS 31215Gefit mer skyrt ok skiott mark til. at ...
StjB 35214Þessa heilaga mannz lif ma kristnum manni vera sva sem hin skyrazta skugsio til eftirdæmiꜱ
ÞBpB 24112at oss virðiz tímiɴ verða skẏʀi ok skilianligri
~Astriðr sagði konungi með skyrum sannindum at ...
ÓTᴵᴵ 25116til himins hallar skopp hann fystt skyra tollv valdra ridara er eigi er lofat af at sniða enn nꜹðsyn at fylla
EVíðB 2434J þeim ordum .... ma ok eigi sidr medr andaligum skilninghi ok skyrum merkiaz uár eptirkomandi huilld
Stj¹ 252●●● þat skalltu fyrir skyrt ok skiluist mark hafa at ...
Stj¹ 25920Skal þetta þer sua skyrt ok uissuligt mark uera. at ...
Stj¹ 28326sanna þv þat med skyri skynnsemi at ver megvm þvi trva
ÓTᴵᴵᴵ 6314[var. + hon var ... vítr ok vinsæl ok uel j skape skyr j ordum GKS 1005 fol “D²”]
var. ÓTᴵ 5714: GKS 1005 fol “D²”þott þat standi æigi med greindum atb‹u›rdum æde skyrri frasogn
Thom² 31014hún kvað svá vera mega, at skírir væri draumar hans
Án 35312Eigi ma þat skyrt verda hve er, helldur hitt hve telia skal
Encᴵᴵ624 14323laga songua bok sæmelig messo bok ... og þridia skẏr bok j selskinne
evt. def. 1 DI III (*[1360-1389]›Bps B III 3ˣ) 16111Þórólfr ... kvezk hafa lét honum, en eigi gefit. Snorri kvað þat skyldu skýrra vera, þá er þeir bera um, er við handsalit váru
Ebˣ 9025þar fengu bot konur .ij. ⸢sva at ve᷎r uitom uist [var. voru þesꜱ hlutar marger skyrir vottar AM 395 4°ˣ]
var. GBpA 11027 → GBp AM 395 4°ˣ 27r18‹skýrr ok snjallr í máli› emend. Kirj 921: AM 532 4° “D”
emend. KirjA 921: AM 532 4°ˣ “D”●●● skal vera enn tilraun ǫnnur skírari
LjósvLˣ 6912þar eptir ferr allr herrinn at boði kóngs þar til er þeir koma á skýran þjóðveg
Æv¹¹531ˣ 3920
● skýrar jarteignir
sýn honum blóðugt sverðit, at jartegnir sé skýrar
Glúm 4513þá faít skyrar jarteígnir at hann takí við mer
HrafnG 816færdo þeir Aðalraði konungi bok þa er Olafr Tryɢva son hafði ... sendt Aþalraði konungi með skyrum iartegnum
ÓTᴵᴵ 3207huarki Agulandus ne nockur yduaʀ myndi trua at Iamund veri daudr vtan hann leti fylgia skyrar iarteinir
KlmBFrgÞjms 21034hann uill sennda þꜳ austur til gautlandz. ꜳ funnd haralldz ȷ́allz uinar míns med skyrum iarteignum
Harð 14124
● skýr orð
Með þvi at aka hertuga dueliz meiʀ sin bravtreið þa gerit mer þar um skyr orð
Þiðrᴵᴵ 15118sva segiandi til hennar með skyrvm orðvm
MarS 32621er þessa manz ord heyraz sua skyr ok fagnadarfull
Thom² 47126heyriz nú hans rödd með skýrum orðum móti fugla náttúru
Æv¹¹531ˣ 3914
● at/með skýru uden tvivl, helt sikkert, så sandelig
þott slict se sagt af tálvm ok svikvm vvinar ... kvnum ver eigi at greina með skyrꜹ (ɔ: skyro, cf. ed. note)
ÓTOddS 14231●●● kvaz hann sia konungin standa i lyptingvnne at skyro
ÓTOddS 23522skal hann að skyru uið uera uꜳttr trygða rofsins
Rómv595(2010) 15314at ⸢skyru [var. visu AM 239 fol “C”; sonnu AM 236 fol “D”] talaði hann þat
JBapt²A 9041●●● mundi hann at skyru vita, hver eða hvilik kona sea væri eða eigi
MMA 51616At skyru, herra, truda ek, at þu ert sonr guds
MMA 5238þeir mvnv at skẏrv þiggia af honum
~⸢At skyru [var. at visu Holm perg 19 4° 70v9; visliga SÁM 1 24vb38] þiona ek honum
~Er eigi Stephanus þar ... ? Sumir suorudu: At skyru er hann
~ lat.Hic ipse certe est
MirMar1898 2524 MarD635ˣ 106832
● skýrt (n. sg. = adv.)
scolom ver reóþa necquat scýrra of dýrþ þessa engels
●Hóm237² 1667●●● Þegar mønde huert barn męla scyrt
~ lat.absolute loqueretur
4824 Eluc674(1989) 482Segþu mer þat scvrra
Eluc674(1989) 1426matþu scv́rra gera meþ nekqueriom dømom
Eluc674(1989) 1432Jeronimus prestr seger skýrt at hon andaþesc oc vas grafen
HómÍsl⁵(1993) 3v31hingat burþ dróttins várs ... keɴom ver scýrt at frasogo ... Matheus oc lucas
HómÍsl⁴⁴(1993) 74r4þa møndi eigi Cristr scyrt segia at ...
Hóm677 412En scyrt er merciandi scipon orþa Gvþs
Hóm677 419hann mælte þetta scyrra
HómNo⁷ 531●●● oc biþia, at guþ syndi þeim ⸢þetta scyrra [var. gerr Martin² 58631]
Martin¹ 56331at hann mętti vita scyrra
Páll¹ 22834Ef maðr handsalar manne aqueðna secþ sina scyrt þa þarf eigi at døma
GrgKonᴵ 10917epter dꜵðann uitraz þat scyʀa
GregDialFrg³ 5911sogðu honom þeꜱi tiþindi er þeir hofðu sva scyrtt set
Sv 639a þvi þingi var þat skyrt gert at fadir ok sonr ok heilagr andi er ein gud i þreningv
VerA 6011●●● hann ... kallaþi hátt oc scyrtt
Ridd623 3113ma færa til rettz enn æinn veg þat sem a æinn veg er þo ritað ok æigi skyrt a kveðit
Gramm¹ 2146Arnórr ... kveðr þar skýrt á þetta
Laxd 28818Broddi ok fǫrunautar hans skáru skýrt ór, at svá hafði skilit verit sem Ǫlkofri sagði
Ǫlk 8918●●● Þenna mann þóttiz hann skyrt kenna bæði at haar-ferð ok ifir-litum, at Brandr var Kolbeins son
StuᴵᴵK 9125ein bok ꜳgiæt ... kveðr skyrt ꜳ at ...
ÓTᴵ 15812sidarr mun skyrra vm skrifat huerr hann var
SvFlat 62318Eigi hofum vær skyrt fundit, huersu leingi Thomas var i Kancia
Thom² 30432Þetta hofum vjer mælt góðir brœðr um skýring guðspjallsens. En nú fýsir oss at mæla nockot skýrra um þessa sjálfa hátíð
~ lat.aliquid subtilius
GregHom 117228 Hóm624² 15238las sira Laurencius bref biskups eptir gudspiall j messo. suo hatt ok skyrt at Sigurdr ok allir þeir er j kirkiune uoru heyrdu
LBpB 1228finniz í nǫkkurum bókum skýrt á *kveðit, hversu langt nú er til heims enda
Encᴵᴵᴵ731ˣ 1112●●● gallzk stuɴdom meira en stuɴdom miɴa unz Óláfr eɴ digri gørþi scýrt at hverr maþr scylldi giallda conungi halfa mǫrk
Menota: 2r11 Íslbˣ 929talandi skyrt
~ lat.plenissime
HFars 178455 MarD635ˣ 6651
Form.: skyrt (11); skyr (10); skyru (8); skyrum (8); skýrr (7); scyrt (4); skýrt (4); skyra (3); scyrra (3); scyrtt (2); skýrum (2); skýrra (2); scýrt (2); scyʀa (2); skyrar (2); skyrir (1); skyʀr (1); skírir (1); skyruztu (1); skírari (1); skyrv (1); skyrvm (1); scvrra (1); skyri (1); skyrri (1); skýran (1); skyrazta (1); skẏr (1); skẏʀi (1); skýrar (1); scýrra (1); skýrir (1); skýrst (1); scv́rra (1); skyrra (1); skẏrv (1); skyro (1); skyrꜹ (1); scyr (1); skyrre (1); Skyʀ (1);
Gloss.: EJ; ClV; ClVAdd _; ClVErr _; ClVSuppl _; Suppl1 _; Suppl2 skýrt adv.; Finsen _; Fr; FrErr1 _; FrErr2 _; FrErr3 _; LLFrämm _; Hertzb; HertzbLat _; HertzbTill _; Suppl4 _; Fischer _; Anm _; Bin _; Rím -r; LP item alskýrr; Med _; MedComp _; MedSimp _; WN _; AH; AJ _; deVr; Fr4; NO; Walter _; ÁBlM (skýr); Bl; WPA _;
Litt.: Astås 1994 [Alvíssm 3] 82-83; Heidermanns 1993 497; Sverdrup 1911 [ANF 27] 29
Genre. (expected): religious works [rel]: 50 (25); historical works [his]: 11 (16); contemporary sagas [bis]: 10 (7); family sagas [isl]: 7 (11); þættir [tot]: 6 (2); romances [rom]: 4 (10); legendary sagas [fas]: 3 (4); legal works [jur]: 2 (9); charters [dip]: 2 (7); learned works [div]: 1 (3); unclassified [ ]: 0 (0);
ÞH (red.) — April 2018
External (non-ONP) resources:
Lexicon Poeticum (2nd ed.)
This uses metadata and images from septentrionalia.net