siðr sb. m. [-ar, dat. -/-i; -ir, acc. -u]
Status: excerpted citation slips citation text supplemented structured definitions in Danish definitions in English
1) [um e-t] skik, sædvane, kutyme, levemåde, adfærd ⫽ custom, habit, practice, tradition
Meþ hréinom hugreɴingom oc helgom siþom
~ lat.Moribus sanctis
PsAugSerm 197852 ●HómÍsl¹⁷(1993) 25r12Sicut dominus reiþ ǫsno til iorsala. sva skolom vér oc stýra likam órom fyr scynseme til andlegs siþaʀ
●HómÍsl¹⁰(1993) 12v13þetta líf tecr ... hófseme fra siþom
~ lat.moribus disciplinam
DeVocGent 11175 ●HómÍsl³⁹(1993) 65v27Craftr er ... Mildi siða
~ lat.Virtus est ... morum pietas
13128 Alk619 13111●●● Maþr necqveʀ vas i Campania heraþi es Benedictus het. ungr at aldri en gamall at siþom
~ lat.moribus grandaeuus
Dialᴵᴵ 34411 GregDialA 9829styrkþi ríki sitt meþ kristni ok ǫllom góþom siþom
Ágr 2610svmir hofðu oc. þann sið. at ato eigi fyʀ en settizt sol
Menota: 23rb7 BarlA 4234þetta synndi hann allt monnum. með bliðum orðom. oc sœmelegom siðum sialfs sins
Menota: 87va11 BarlA 16529Eigi ma þat þarflausu kalla at forvitnaz þa siðu er mæð konongi er
Kgs 3832er þvi vist at sa var vitr er þat skipaðe fysta sinni til hoværsko at maðr skylde skickkio laus ganga. firi rikis mænn. oc allra hællzt firi konongi ... Sa siðr hæfir oc siðan gort alla mænn iamhugaða oc samsatta at allir mænn hafa um þat æinn rett oc værðr ængi meiʀr tortrygðr eða rannzakaðr en annaʀr siðan þat snæriz til siðar
Kgs 4730En æf mykill er fiolði rikra manna yvir borðe mæð konongi þa þarftu æigi næma þu vilir fleirum monnum þænna sið at væita um drycc þinn nema konongi oc drotningo
Kgs 5814vil ec nu þæss spyria mæð yðru lœyfi hværia siðu konongrinn sialfr skal hava þa er hanum bæri væl i sinum konong domi
Kgs 733faðir minn var með Birni konungi langa efi var honom hans siðr kunnr
ÓH 16810er haverscliga siðo ... hafa
Alex 51Atila konongr fagnar hanom vel oc fellr hann þar i sið með aðrom mannvm. oc skemtir vm þat kveld alt
Þiðrᴵ 26116Ecki mattu þeir auðru uiꜱ suara. nema uskynsamliga. liota oc saurga siþu
BarlB 2228●●● En þat var siðr at lagðr var matr a borð firir menn en þa voro ꜹngvir diskar
Heið 7312var þat siþr hennar. at ho᷎n var borin i hꜹllina hvern iola aptan oc skylldi segia hvat þa veri tiðenda vm heiminn
ÓTOddS 2023hefi ec oc litt sét annaʀa manna siðu fyʀi en nu er ec kom i yþart land
Sv 813Magnus konungr var litillatr oc glaðr. hann var mioc i sið ungra manna
Sv 1052þu scalt segia mer fra siðum þeira Bagla
Sv 16128þann sið hofum ver Birkibeinar upp tekit at fylkia ecki þa er ver beriumz
Sv 17527her liɢr Pallas með sið sinvm svn Avandri konvngs ok hætti
Bret 23711stodduzt þa fulkomlegha þæir ⸢lutir er [var. (ms.) siðír sem (var. er Hirð AM 350 fol 101rb⁷) AM 304 fol “B”, etc.] her fylgia
var. Hirð 4287: AM 304 fol “B” → ms. 80v25var Hakoni gefit konvngsnafn eftir rettom siðom
HákFris 40024Magus skal flytia af lanndi brott til agętra staða ok gefa þar fe til graptar honum eptir rikra manna sið
Mág¹A 342samði hann sið þeira fioratigu vetra i eyðimork
~ lat.mores eorum sustinuit
Vulg Act 13,18 PP 29514●●● Þat er ok margra manna siðr at vinda vǫðva í klæðum ok kalla þat þá soðit, en mér þykkir þat vera varga matr
ǪrvS 6512logh lægiazt. en ran rikia. vsidir vaxa. en sidir tynaz
RbHS (*1202) 4451ef no᷎ckurr maðr fellr j fyrirdo᷎mda villu moti siðum oc kennidomi heilagrar truar
DI II (*1326›AM 671) 58318●●● I fyrnskunni var sa siðr at aller þæir men sem kononge varo handgengnir eða sværðtakarar. þa varo aller kallaðer huskallar
Hirð 4162men skulu sꝍmelegum siðum fylgia
Hirð 41615eigi minnti hun hann ꜳ at hallda annan sið helldr en annan, helldr at hann elskaði sanna speki
AugA 12322girnntiz (Jón) at sia goðra manna siðv
JBpA(2003) 717hann tok at færa siðv manna ok hattv miok i annat efnni en aðr hafði verit
JBpA(2003) 181þat mun her vera siðr at menn gangi v[apnla]user firer konung
EgM(2001) 3617huergi hefdi ⸢þess komit at þat lif þætti jafnfagrliga lifað sem þar er Thorlakr hafdi fyrir séét [var. þeir seét fegri siðu en þar AM 382 4° “B”]
var. ÞBpA 1934: AM 382 4° “B”þeir hefdi huergi jamgoda siðu sena
ÞBpA 1912Snorri hafði um vetrenn iola-drykki eptir norænvm siþ
StuᴵK 38619hann hafðí míǫk þa siðv vm klæðabvnað sem títt var j vestr londvm
Huldaᴵᴵ 15818bætti (Óláfr konungr) tru þeira ok samði siðo þar sem honum þotti þurfua
ÓTᴵᴵ 7513for með honum viða vm heim. at kanna helga staði ok rikra manna siðu
StefnÓT 3015Þat ... er enn i dag dyggra ok dugandi manna sidr ok maner at ueria sina gesti
~ lat.mos
HistSchol 5830 Stj¹ 12121Eigi vilium wer at þer hafit þann sið heðan af at þer takit bref af garðinum til huers mꜳls er þer eigit rétt at gera af eða ꜳ þingum fram flytia vtan full þꝍrf se til þess
RbHM (*1308) 763ef þv nemr þer íord ꜳ̋ Islandi eptir þeim sid sem þar er. lattv a þeirri íordv kirkío gera
ÓTᴵ62 26620Eysteinn segir eigi sid, at mal stędi opin. Þorgils mælti: se ek, Eysteinn, at þv ert satt-giarn
StuᴵᴵR 14830Olafr fysti Hallfred vtan ok quaz mundu fe til leggia med honum ok let þat godra manna sidu
Hallfr1005 4028tekr kelling þann sid at hon berr hann (ɔ: vingul) j stofu huert kuelld ok kuedr yfir honum visu
Vǫlsa 33228Vœri þat ... rauskra dreingia sidr at uinna nockut til frama
StSt335 98kiosa þeir þann mann til Vigornem, er Rogerus het, ungr madr ok tiginnar ættar, fagr i sidum ok godrar frægdar
Thom² 32928Nu uill konungrinn sættaz at holldnum sid ok soma, er hofdu fyrri konungar
Thom² 40114eigi ꜳ̋ ek til þeirra manna ath telia, sem sinkir ero; ok af þui vil ek, ath ydrir menn skipti herfangi eptir sid ydrum
Flóv² 18444samir ydr ath spyría þa rads vm kongin er híngat er ꜳ̋ ferd. huer til er ath halda sidum ydrum ok vería kelduna
ÍvA 492●●● Voru allt at ens þeirra sider miok oliker þvi ath Knvtr konungr hafdi sik allan sid ok snemma upp til heimlegs metnadar Olafr hafdi sik uakran til gvds þionustu kommandi hvernn morgin til kirkiu med suet sina
ÓH1 74837●●● hafði Parceval þat til siðar, at hann reið á skóg með fola sinn ok gaflök ok skaut dýr ok fugla
Parc 312funduzt aunger retari j sidum sinum enn þeir uoro
~ lat.in secta ipsorum
3519 Dugg681a 352þu kallar þa uerit hafa retuisa j sidum sinum
~ lat.in sua secta
3522 Dugg681a 355var þat tekit rads, at Hakoni var gefit kongsnafn eptir rettum sidum
Hák81 31425styrdi (Artús) sitt riki med godum sidum ok mikilli hægferd
Sams 117takazt nu j hendr ok minnazt vid ok fremia sitt fostbrædra lag epter fornra manna sid. skylldi huor annas hefna sem burr edur broder
Vikt 910hann kuezt uildv kynna sier sidu haufþingia fyrir utan hafit
VSj 297sigldu þeir ... um morg hierut ok þar til, at þeir sau annann sid ok lit a dyrum
Yngv 142Mikid mein þótti þeim hiónum á þessu, at þeirra son skyllde suo litt vilia sidu nema annara manna
Krók 112fanzt eingi honum gnogari at sidum ok sæmdum var eingí hans makí so styrktizt hann batnandi. ok er hans fostur fadir [fadir] fann hans sidu þa tignadi hann hann med sinum rikasta bunadi
Trist¹Frg1878 2046Enn um uorit uilldi hann giarna j burtu. þuiat ecki voru likir sidir þeirra Hallz
LBpB 6022hversu ymislig‹ar› skipan‹er› * limavaxtar manzins, litar-hafz eda augna bragdz syna edur avisa ymisligann astar þocka eda sidu mannanna
Physiogn435 9530hinn elldri riddari geck fyrr til fyrir sidar sakir
~ eng.for honoure
48.14 ÆvMið²¹ 481●●● lauk eg minne spurningu med þui at ræda wm jþrottir bænda og fiolmennis þess er land byggir og þeira sidu og athæfi
KgsE 132(proverb.; cf. FJOrdspr 184) siderner sæma mannin
Not604² 1684Her hefr upp oc segir í frá ... hvesso scipta scylldi ákveðnum bótum ef þar ero dꝍmdar. fyrer því at þat er nú meiri siðr at ánemna bꝍtr hvesso margar mercr gulls uppi sculu vera epter þann er af var tecinn
Frostˣ 1846hann hafði mjǫk þá siðu ok klæða-búnað, sem títt var í vestrlǫndum
Hkrᴵᴵᴵˣ 25520söng *kapilán hertugans messu - ok *vígðu þau saman at skipuðum sið
~ fr.Solunc l’ordre de sainte eglise
Tristan 7920 Trist¹ˣ 1475er þat siðr þeirra er aðra öfunda, at þeir þegja um þat, er gott er
~ fr.costume
Tristan 9227 Trist¹ˣ 1514
● bǿta siðu [sína/e-rs]
Bøtid er lif ýþvart oc siþo brøþr miner
Hóm677 2016hann bøtti at morgo siþ Noregs maɴa
Mork 45411at bæta sidu manna
StatEi³ 62412●●● er su hegomlig kenning, er hvarki gerir, at hon bøtir siðu mannzins ne grøðir sar andanna
Jón¹ˣ 42110
● forn siðr
Hasteinn skavt setstockvm fyri borð i hafi at fornvm sið
LdnHauksb 11517þat er forn siðr oc hæit Birkibæina at gera tiund af mala sinum
Hirð 41015Ef Magnvs er eigi sva til konvngs tekinn sem forn ⸢siðr [var. siðuandi HkrEirsp 24026] er her j landí. þa ...
Huldaᴵᴵ 3277þeir soruzst j fostbrædralag at fornnum sid
OStór 52532Takaz þeir nú í hendr, ok sverjaz í fóstbrœðralag eptir fornum sið
EgÁsm 169þa er ærfin varo gorr æftir fornom siðum. þa ...
FskBˣ 8422ef Magnús er eigi svá til konungs tekinn, sem forn siðr er til hér í landi, þá ...
Hkrᴵᴵᴵˣ 4635Hasteiɴ skaut setstokkum fyrir bord i hafi at fornum sid
LdnStˣ 22417
● góðir siðir
Svasem austrvegs konungar fǿrþo criste fórner. sva scolom ver oc fǿra honom goþa siþo
●HómÍsl¹⁰(1993) 12v9Mꜹrus scein bratt i goþom siþom
~ lat.cum bonis ... moribus
Dialᴵᴵ 15012 GregDialA 11116●●● þat er uphaf allra goðra siða at ælska guð vm fram alla luti oc vera alldri uttan hans ræzlu oc astar
Hirð 41923otti af ouinunum hellt þa borgina i goðvm siðum
~ lat.bonis artibus
4829 Rómv595(2010) 4811þroskaðiz brat J helgv name ok goðvm siðvm. þvi at hann var vel til nams kominn. vm hvartveggia með Isleifvi byskvpi
JBpA(2003) 523sva kunnir sem oꜱ eru margir hans gódir siðir
ÞBpB 2865Spilla jll mꜳl ... godum sidum
~ lat.corrumpunt mores bonos conloquia mala
Vulg 1Cor 15,33 ÞBpA 19213Ingimundr prestr gaf honum bæcr þær allar, er hann atti betztar oc froþastar, oc messo fo᷎t at skilnaþi þeira, oc skildiz sva við hann, at hann var prestr oc fvllcominn i goþvm sidvm
StuᴵK 14620‹A›ðalsteinn konungr lét skíra Hakon ok kenna honum retta tru og goða siðu. ok allz hattar kurteisi
ÓTᴵ 172namu heilo᷎gh fræði ok goða siðu at þessum guðs manni ok hans klaustra bræðrum
ÓTᴵ 1652konur inn j sin klaustr til systra lifnaðar eða nockurar systr taki karlmenn j sitt siðferði þuers j moti sua goðum siðum sem heilagra feðra setningum
StatJǫr² 3542spilla ill mꜳl goda sidu
~ lat.mores bonos
Vulg 1Cor 15,33 Luc 43432huer er foruitnast vill vm goda sidu edur hæuersku edur fogur og sannlig orda log. þá má hann þar finna og sia j bokinne
KgsE 213Aðalsteinn konungr lét skíra Hákon ok kenna rétta trú ok góða siðu ok allz konar kurteisi
Hkrᴵˣ 1595
● illir siðir
● lǫg ok siðr
þydde sier folkit og stiornade allt med lo᷎gum og sidum
MHFlat 27233tala þeir hversu nytsamlegr þeirra hofþingi var sinum þegnum. oc mikill raðzmaðr til laga oc siða
FskAˣ 3125hann for um sumaret oc skattaðe lanndet. oc stiornaðe með siðum oc lagum
FskBˣ 20213
● réttir siðir
i staðinn skylldi koma heilo᷎g trua. ok rettir siðir blomgaz fagrliga vm norðrlo᷎nd
ÓTᴵ 2393Sneri konungr ollum mo᷎nnum til kristni hvar sem hann kom. ok kendi þeim retta siðu
ÓTᴵ 3124hafa menn vard halld eingla. Magister. hverri borg og hverri þiodv rada einglar. og kenna þeim rett lavg. og retta sidv
~ lat.mores juste
11724 Eluc238XVIII(1989) 1176
● sem siðr (...) er til [■] [e-rs / e-m]
skrin ok heilagr domr var vt borinn ok niðr sett i kirkiogarþi sem ⸢siðr ok vandi [var. siðvenja Hkrᴵᴵᴵˣ 23013; siðuande HkrEirsp 10813] var til
HkrFris 25812hann kom at hennar herbergi oc ætlaði inn at ganga at vanda sem siðr var til
StjC 41228sem siðr oc setning var til
StjC 42722særðv (þeir) sik með knifvum oc handavxum sem siðr þeirra var til
~ lat.iuxta ritum suum
Vulg 3Reg 18,28 StjC 59313enn bratt varþ með harþendum til fengit bussins, sem lenge hafðe siðr verit til i Vatz-firði
StuᴵK 4482þar var mikill skꜳli sem þa var viða siðr til
ÞorvVÓTᴵ 28817sva sem nu er ⸢siðr til [var. alsiða SÁM 1] at gera
~
PS 3420 Pétr AM 239 fol 63v(126)11geck (riddarinn) ut berfættur ut sem sidr er til at heyra guds embætti
~ eng.as ys þe acyse
4616 ÆvMið²¹ 462sem sidr er til cristnum monnum
~ eng.As custume ys yn crystyn lay
4813 ÆvMið²¹ 4712lyet (hann) hallda sygurhelgi, sem sydur er til Roműeria
~ lat.ut mos est Romanis
6215 PlacA(1998)ˣ 6313leid hun framm af þessare verólld, og var Jórdud, firer einu alltare sem sidur er til
~ eng.as fyl to be
2629 ÆvMið¹⁶ˣ 269enn hennar dötter geimde ä medan hennar klæde, sem þar er sidur thil
ÆvMið¹³ˣ 2114
2) tro, religion, ritual ⫽ religion, religious practice, ritual
fór ioakím oc fauroneyti hans meþ honom fórner at féora. at siþ Gyþinga
●HómÍsl³⁶(1993) 57v13●●● oláfr er til siþar oc friþar barþisc i norvegi oc laɴz laga réttra
●HómÍsl⁴³(1993) 73r18●●● ver hauum horvet aftr til siðar þess er varer forælldrar hava haft
ÓHLeg 2917feck hann þo skilit með guðs miscun at mikit skilþi siþinn þann er hann hafði eþa sia er Olafr boðaði
ÓTOdd 433sendir hann þa orð um Vikina. at engum scyli lyða a þessum sið (ɔ: kristni) at hallda
ÓTOdd 5318þat hyɢ ec vera mvno fyrir siþa scipte þvi er koma man á þeꜱi loɴd oc man sa siþr vera meþ meira blóma
Jvs291 107Siþan iatti iarlinn konvngi vingan ok siðinvm
ÓTOddS 9327bið ek yðr vine mina ... at ver takim eitt rað ... ok tꜹkom eigi við siðenvm er hann boðar oss
ÓTOddS 10328ok latvm hann likligan til at taka við siðenvm
ÓTOddS 18228Ver sculom oc veita gropt licum þeim ollum er ver megum na eptir sið cristinna manna
Sv 10111‹Mikhials messud›ag gengv margir islendzkir menn at heyra tiðir ok sia sið kristinna manna
Kristni 13931hann þyrfti at þeirra sið hræinsan fyrir at taka oc mætti hann fyrir þi æigi ganga í hatiðarhalld
StjC 47235blotaði hann syni sinvm oc brendi hann fyrir skurðgoðvm at hæiðinna manna sið
~ lat.secundum idola gentium
Vulg 4Reg 16,3 StjC 6382Ábóti bað þá Odd at láta skíraz, en hann kvez mundu sjá fyrst siðu þeira
ǪrvS 1151hann var gyðingr bæði at sið ok kyni
Bas 3414tilgangr ok savk *heilagleiks hans hefvir verit vandlæti almenniligrar trvar ok vornn kristiligs siðar
Thom³G 53824var Hakon jarl dauðr en Olafr Tryggva son kominn i staðinn með nyium sið ok boðorðum
Hallfr 455þeir vildu eigi taka við sið þeim, er hann bauð
Laxd 14322geldr at nýbreytni konungs ok þessa ens nýja siðar, er goðin hafa reiðzk
Laxd 1462●●● Svá lízk mér sem inn nýi átrúnaðr muni vera miklu betri, ok sá mun sæll, er þann fær heldr. Ok ef þeir menn koma út hingat, er þann sið bjóða, þá skal ek þat vel flytja
NjM 25516Þetta birtir þann sið valdra manna guðs
GBpD 5914●●● Allir Islendingar þer er nu voro nefndir. ho᷎fðo ꜳtt sam band at þvi at neíta sið þeim er Olafr konungr boðaði
ÓTᴵ 35819mer litz siðr þeira veykligr ok miok eyðiligr
ÓTᴵ 36217er ok mítt hug boð. at þu Kiartan hafir betra sið er þu siglir af Noregi en þa er þu komt higat
ÓTᴵ 36510vil ek fara þar til sem þer hafit hit mesta blot yðuart ok sea þar siðu yðra ok at ferli
ÓTᴵ 36817Oss er lofat at ganga til ok sea ok heyra at hæfi þess siðar
ÓTᴵᴵ 1547ero mio᷎k sundr leitir siðir varir. þviat mer syniz at guð yðuarr man gleðiaz af liosi þvi er varir guðar hræðaz
ÞorvVÓTᴵ 2854misþockaz þu honum (ɔ: spámanninum) miok ok sva spa maðr þinn. ok sið ferði yckart ok afletr hann mik at veíta ykkr no᷎ckura við sæmíng. ok eínna mest at taka yckarn sið
ÞorvVÓTᴵ 28514●●● synir ydrir spyria ydr eptir liettliga. huers háttar sidr þat se
~ lat.religio
Vulg Exod 12,26 Stj¹ 28119●●● ef ek sigrar hann takit allir trv wara. en ef hann sigrar mik þa vil ek snuaz til yduars sidar
KlmBFrgÞjms 2103[var. þann suæin jos þorolfr uattnne at þeim sid at þa gek yfir GKS 1005 fol “D²”]
var. ÓTᴵ 6714: GKS 1005 fol “D²”hann bodadi bratt kristni vm lanndit ok almenniliga trv ... ok. segir huersu maurg agæti ok mikil dyrd þessum sid. sid fylgdi
Eir557 49a8●●● sidan er Silvester hafdi sva mikinn frit go᷎rt ꜳ medal manna, at hann hafdi o᷎llum komit ꜳ einn sid at trua ꜳ gud fo᷎dur ok son ok helga‹n› anda
Silv 27528hann (ɔ: skriftagangr) skal ok vera fram fluttur eptter sið ok settning heilagrar kristne
Theol AM 626 4° 24v31þótti mér þá betri siðr, er menn váru heiðnir kallaðir
Gr 11112heite hann Dijnus, þui j firra sid og aatrunade hier j lande þꜳ̈ var Dijiäna gidia køllud
DínDrˣ 69bað Otte kæisare Haralld konong taca retta tru. en hann neitaðe. oc kvað ser þat byria at hafa þann sið sem hans forælldri
FskBˣ 7514þá var sú tíð komin, at fyrir dœmask skyldi blótskaprinn ok blótmenninir, en í stað kom heilog trúa ok réttir siðir
Hkrᴵˣ 35619vil ek fara þar til, er þér hafið it mesta blót yðvart, ok sjá þar siðu yðra
Hkrᴵˣ 38013hann vill fara í hofit ok sjá siðu þeira, er þeir blóta
Hkrᴵˣ 38417Óláfr konungr braut landz-fólk til kristni ok réttra siða
Hkrᴵᴵᴵˣ 2226oc hǫvom aller ein lǫg oc ęinn siþ
Menota: 6r17 Íslbˣ 2925ek hefi þat nafn i sid varn borit at ek hefir drengr verit kalladr þa þurfi þer eigi til soddan at telia fyrir mer ... Enn þo vil ek eigi ... neita Maumet gudi minum
KlmB1980ˣ 2214●●● Þeir byskup ok Þorvaldr fóru með nýjan sið, at bjóða mǫnnum aðra trú en sú, er hér var áðr
Vatnˣ 1076þeir (ɔ: byskup ok Þorvaldr) hǫfðu annan sið
Vatnˣ 10716jatudu allir sig undir þann sid og setnning þeira laga, sem Jon villdi skipad hafa
ÞJˣ 4524
● boða sið [e-m]
þv mvnt boða nyian siþ i þesso lande ok mvno flester iata þino boðe
ÓTOddS 6927konvngr boðaðe þeim siþinn en þeir stoðv i mótt
ÓTOddS 13027
● forn siðr
flere exx her evt. def. 1
Siðan let hon giora salu ellda epter fornum sið. ok kastaði þar a fram klæðunum ok uapnunum. Epter það risu þar upp salu elldar epter allri strꜹndinni þar sem herrinn bygði
Rómv595(2010) 3592var Gormr kongr heygðr at fornum sið
ÓTᴵ 1249Sa sueinn var vatni ausinn at fornum sið ok het Olafr
ÓTᴵ 2087var hann heygdr ok vtborinn at fornnum sid þui at þa voru heidnar allar Færeyiar
Fær 414Sigurdr hefir uerit go᷎fgasztr allra herkonunga ok bezst at ser j fornum sid
NornFlat 34926Bio᷎rn vard þess varr at þav ho᷎fdv o᷎ll annan atrunad en hann ok þotti honvm þat litil mannligt ær þav hꜹfdv hafnad fornvm sidvm
Eb445b(2003) 1612hannn hefur vered allra manna best ad sier gior vmm alla hlute j fornum sid
Eb447(2003)ˣ 17827Blund-Ketill var manna auðgastr ok bezt at sér í fornum sið
Hǿnsˣ 53
● heiðinn siðr
Engi maðr skal hafa i husi sinu staf eða stalla. vit eða blot. eða þat er til hæiðins siðar uæit
EiðKrA 3832þa er hann maðr hæiðin oc drygir hæiðin sið. oc er hann utlægr oc uhæilagr. oc huær pæningr fear hans
EiðKrA 3845þeir voro margir þo at þa leti eigi skiraz at sinni at truðu Kristi ok fyrir letu skurð goða blot ok allan heiðinn sið. ok uilldo eigi giallda hof tolla
ÞorvVÓTᴵ 29114●●● kǫstuðu þeir aptr kristni ok efldu síðan blót ok heiðinn sið
Knýtlˣ 22620
● kristinn siðr
snva ollom til cristiɴs siþar
~ lat.christianorum sectam
MirNic 1561 ●Nik655 422hann glicþi brat eptir siþom prestens (!) oc com til eɴar ǫsto tru cristins siþar
~ lat.christianæ religionis
VitSylv 50825 SilvFrgV 2229Vicveriom voro cristnir siðir miclo cunnari en monnom voro norðr i land
ÓH 1199
● láta sið sinn
tok konungr þessa ... menn. at biðia ... at þeir lati sið siɴ. oc trui a sannan guð
ÓTOdd 9718●●● þott konungr støðe lenge imott at lata sið sinn ok sinna forellra. Ok með þvi at hann heyrðe fagrliga vm røtt ok fekk skilt af guðz miskunn þetta sanlikt ok at eggian drottningar. þa to᷎ku þav skirn
ÓTOddS 4231Eirekr tok þvi maali seint. at lata sid sinn. Enn. þiodhilldr geck skiott vnndir ok let giora. kirkiv eign all nærr husvm
Eir557 49a10
3) (om religiøs tid/periode) ⫽ (of a era/period of a particular religion)
● í fornum/heiðnum sið
Nú þröngvir konungi, svá at hann deyr, ok þótti Gautrekr verit hafa inn bezti konungr í fornum sið
HG 916hann þykki einn verit hafa mestháttar maðr jafnborinna manna í fornum sið
ǪrvS 1972Augustuꜱ hefir verít mestr stiornar madr allra Romuería ho᷎fdíngia i fornum sið
Rómv226(2010) 39025Olafr Geirstaða alfr hafði uerit ... manna bezt at ser þeirra manna er i fornum sið hafa uerit
ÓGeir61 72418var agætr kongr j Fracklandi sa er Hlo᷎duir hefir heitit. Hann var j heidnum sid einn jn spakazsti hofdingi
MírmA(1997) 13Ef menn vilia girnazt ath heyra þau stórtiþindi er verit hafa j fornum sid verdur huarteggia ath gera
Þiðrᴵˣ 12
● í kristnum sið
hafði hvergi verit í kristnum sið keisarasæti stöðugt nema í Constantinopoli
Æv¹¹ 351at ekki mannfall hafi orðit jafnmikit á Norðrlǫndum í kristnum sið sem þat, er varð á Hlýrskógsheiði
Hkrᴵᴵᴵˣ 4922
4) munkeordens levemåde i kloster, munkeorden ⫽ monastic life/way of living, monastic order
I þvi munclifi fódi abbati munc. oc leidi hann til algoʀa siþa oc let vigia hann siþan til prestc
GregDialA 1023sa er vpphafs maðr. at munka reglu. oc þess hins hæga siðar þa er hann nefndr. Antonius
Menota: 24ra7 BarlA 4410●●● mvnkar ... deyia fra sinvm sið, ef þeir dveliaz með veralldligvm mavnnvm
Ant 11327Hyggi þer, herra aboti, sagdi hann, at eingi megi gudi lika ꜳn ydrum sid
Thom² 3154●●● munkar komu at finna Benedictum ok badu, at hann skylldi vera forradandi þeira. En hann sagdi svo, at eigi mundi siðir þeira saman koma
Ben 16036
Form.: sið (48); sid (22); siðr (21); siðu (16); sidu (9); siðum (9); siðar (9); sidum (8); siðir (7); sidr (5); siþ (5); siþom (5); siða (4); siðv (3); siþar (3); sidvm (2); sidur (2); siþo (2); siðenvm (2); siðo (2); sidir (2); sidar (2); siþr (2); siþinn (2); sydur (1); siþu (1); siþa (1); sidv (1); siðvm (1); siðír (1); siderner (1); siðom (1); siðinvm (1); sider (1); siþaʀ (1);
Comp.: al·þýðu- (1), andar- (1), bónda- (1), borgar- (1), byskupa- (1), ein·vígis- (1), flagða- (1), forneskju- (2), fǽðar- (1), graftar- (1), heima·manna- (1), her·manna- (3), hirð·manna- (3), hirð- (21), hof- (7), karla- (1), kaup·manna- (2), klerka- (3), konunga- (2), konungs- (1), kvenna·ó- (1), kvenna- (6), lað·rúna- (1), land(s)- (22), leik·manna- (1), lǽknara- (1), lǽkna- (1), munka- (4), ó- (38), reglu- (1), riddara- (1), ríkis·manna- (1), sendi·manna- (1), útan·lands- (1), víkinga- (3), víl- (1), þjófa- (1), ǫl- (3)
Gloss.: EJ; ClV; ClVAdd _; ClVErr _; ClVSuppl _; Suppl1 _; Suppl2; Finsen _; Fr; FrErr1 _; FrErr2 _; FrErr3 _; LLFrämm _; Hertzb; HertzbLat _; HertzbTill _; Suppl4 _; Fischer _; Anm _; Bin -siðr; Rím; LP; Med _; MedComp _; MedSimp _; WN _; AH; AJ _; deVr; Fr4; NO; Walter _; ÁBlM; Bl; WPA _;
Litt.: Bagge 1994 [ANF 109] 28; Kramarz-Bein 1994 [CollMed 7] 52; Kramarz-Bein 1994 [CollMed 7] 58; Raudvere 2005 [VMS 1] 196; Seip 1955 298; Sturtevant 2012 [VMS 8] 274-275; Sverdrup 1911 [ANF 27] 21; Sørensen 1993 88; von See 1964 94
Genre. (expected): historical works [his]: 70 (34); religious works [rel]: 53 (53); romances [rom]: 17 (21); family sagas [isl]: 14 (24); contemporary sagas [bis]: 14 (15); legal works [jur]: 12 (19); þættir [tot]: 11 (4); legendary sagas [fas]: 10 (8); learned works [div]: 1 (6); charters [dip]: 1 (15); unclassified [ ]: 0 (1);
EÞJ (red.) — September 2014
TW (eng. def.) — June 2020
External (non-ONP) resources:
...
...
...
...
IN PROGRESS
...
Lexicon Poeticum (2nd ed.)
This uses metadata and images from septentrionalia.net
séa, sjá - sif
síðerni - síz
...
...