rit sb. n. [-s; -]
Status: excerpted citation slips citation text supplemented structured definitions in Danish definitions in English
I.
1) det at skrive, skrivning, skrivevirksomhed
Enge var ‹i›þrot ne sysla framet nema rit
Martin¹ 55823þa læt ek þann (staf) æínn íarteína eafn míkit sem þar værí tveir eínskonar ok ens sama konar ritnir til þess at rit verði minna ok skiotara ok bokfell drivgara
Gramm¹ 23015þat er rit mínna er stafir erv færí
Gramm¹ 23612●●● Titvll hefir enn ekkí eðlí til stafs enn hann er þo til skyndigar ritz ok minnkvnar settr fyrir ymsa stafí aðra. stvndvm fyrir æinn en stvndvm fyrir fleírí
Gramm¹ 2406Hann var ... hagur ad *huyuetna þui er hann giordi bædi ad riti og ad audru
PBpˣ 40910Born þeirra giordust atgiorfvis menn ... Loptur j hagleik og lærdomj og viturleyk, Kietill j skilningum og rite
PBpˣ 42315
● sitja/vera at riti
þa eíɴ dag er haɴ sat at riti þa með vaveiflegum atburð fell haɴ fra ritinv
JBpAFrg(2003) 4316hann var longum at bocknꜳmi. en at riti optliga. ꜳ bænum þess j millum
ÞBpA 18113iafnann uar hann at riti
ÞBpA 20812þa er þu satz at riti i munklifvi þinu
Greg 39236
2) brev, (skriftlig) meddelelse
es þat rit vas ritiþ
GregDialA 9413ungr maþr vitraþisc mer oc svndi rit
~ lat.epistolas
Dialᴵᴵᴵ 9025 GregDialA 13618Þa sendir iallinn menn meþ ritom til Barbatvm prest oc bað hann til at hann scvlldi bvscop [vera] i hans borg. Barbatvs las rit
Mar655II xxxv17at hann sendi henni rit sitt ok sendimenn at biþia hennar
Ágr 1418sem høfðinge kennimanna yðvarra berr mer vitne, er mic sendi meþ ritom i Damasco
~ lat.epistulas
Vulg Act 22,5 Páll¹ 22728þessi orþ stoþo a rite þvi
~ lat.epistula
Vulg Act 23,26 Páll¹ 23011at odrvm degi þa toko mvnkar at dæyia at þeiri skipan sem þeir voro nefnder i ritino
om liste~ lat.in descriptione
Dialᴵᴵᴵ 9010 GregDialFrg² 6214þu scalt fa hanum ⸢rit þetta i hond [var. í hendr bréf þetta Klma 4921] ... er Guinelun jarl scyllde ⸢við taca brefinu [var. taka við ritinu Klma 4922] þa fell or hændi hanum
KlmFrg 55725Þat var a ritino. At Ingi konvngr s. q. S. (ɔ: sendir kveðju Sigurði) brøðr sinom
Mork 42914fæk (hann) þæim i hændr bref mæð jnnsigli. ok þætta stoð a rítínu
Þiðrᴵ 4931Æinn dag ... finnr Vindemia rit frv Vilfriþar konvngs dottvr ok sva a bref sett ...
Bær 10248sem rit nikodemvs skv̇ra
~ lat.scripta
7624 Eluc675(1989) 764er þeir heyrðv rit *Saxa konvngs, þa snero þeir þegar ollvm herinvm
Flóv¹ 16526lattu taka bref ... Þa let Nero leita at brefinu oc let upp lesa. Enn þetta var a brefinu ... Enn er rit þetta var lesit ...
PP 30734⸢eptir ritum þeim [var. at þeiri orðsendingo oc brefom Sv 1512] er fyʀi var fra sakt
SvEirsp 26914hann hafþi ritt í hendi sér
Alexis 528hann sendi bref til keisarans. þetta vaʀ a brefi þvi ... En þegar er domitianus hafþi rit raþit þa var hann gripiɴ af þi mikilli oc lét gera rit oc sendi iarli
Jón³ 1030hann sendi bref til keisarans. þetta vaʀ a brefi þvi ... En þegar er domitianus hafþi rit raþit þa var hann gripiɴ af þi mikilli oc lét gera rit oc sendi iarli
Jón³ 1031Vtan før Jons Arnþors sonar með ritum til byskups
GBpA 2333synir hann honvm bref erkibyskvps ok innsigli þav er tiaðv pafva mala voxtv alla er ꜳ hans mali vorv. Ok er *pafvi hafði seeð ritið. þꜳ ...
JBpA(2003) 1510georir hann rit ok sendemenn til Hollsetulandz til jalls
JvsFlat 9935feck honum ⸢ritit en Fremundr kapalin hans red [var. brjefit, enn hann ljet kapalı̋n sinn lesa Klmb1980ˣ 314]
KlmA1980 304Geira‹r›þr tok leyfi ... ok feck sitt ⸢rit [var. brjef Klmb1980ˣ 3114] hueriom
KlmA1980 3012kom Gabriel engill guds ok lagdi ⸢rit [var. brefit KlmB1980ˣ 6710] a patenuna
KlmA1980 665þa kom rit pafans til hans
KlmA1980 8912riddari eiɴ ... hafdi rit eitt a halsi ser ... hann ... feck honum ritid. en ritid sagdi at Geiʀardr suanr var komin
KlmA1980 931þá sendi hann rit til Danmerkr
KlmA1980 1002⸢let Karlamagnus kongr bera fram jnsigli sin ok gera rit [var. vorv bref giǫr ok jnnsiglud KlmB1980ˣ 1112]
KlmA1980 1101Herra, segir hann, ger mér rit til Rollants af hendi Karlamagnús konungs ... seg svá á ritinu, at ...
KlmA 37918Hermoen ... bar honum kveðju ... ok fékk Rollant ritit. En hann fékk þegar ritit kapalín sínum ok bað hann ráða
KlmA 3802þa sendi hann rit pafanum ok sagdi honum til slikra vandræda
Thom⁴ 31929eptir ritum ok ordsenndingum Sverris, sem fyrr war skrifuat
Sv81 1717synndizt honum eingill guds med riti einv
~ lat.scedulam
7028 Egid 6922hann lét gera rit sín ok lét senda með sendimönnum sínum um alt ríki sitt
Klma 44725●●● þu scalt fa hanum ⸢rit þetta i hond [var. í hendr bréf þetta Klma 4921] ... er Guinelun jarl scyllde ⸢við taca brefinu [var. taka við ritinu Klma 4922] þa fell or hændi hanum
var. KlmFrg 55726 → Klma 4922ef hann ryfur eid sinn. med somu uerke. þa se þat ꜳ erkibiskups vallde. eptir mala voxtvm. hvort hann skal heima lausn taka. eda fara til papans. med rit biskups
DI I (*[c1176]›AM 186) 23314mælte iohannes apostolus svo j riti þvi er hann sende gaio
Hóm238XVIII 4512sendi Sigurði rit Inngi með askoro (mul. fejl i teksten, cf. áskora sb. f.) mikille at hann kvæme til liðs við hann
FskAˣ 35023Jll rit upp lesinn. a̋ þijngi
GBpA394 2391þa er Naflun sa ritit kendi hann innsiglit ok braut sidan vpp brefit
KlmB1980ˣ 127ek tok rit af ollum byskupum ... ok sogðu allir eitt um hans orð ok verk
~ lat.litteras
PassPP 15310 Pétr²Aˣ 19119Veit ek þat sagde hon. þo at nockur kleima se á þessu ⸢riti [var. letri TrójS 3421] at þu munt þo radit geta
TrójO¹ˣ 3411
3) (offentligt) dokument, (officiel) skrivelse, bekendtgørelse, rettighedsbrev
toc hann rit *af hofþingiom Gyþinga⸣, at hann føre i Damasco
Páll¹ 21610þa kanne hann þing oc hafe þar ⸢rit [var. bref Holm perg 35 4° “S*”] biskups eða staðarens ef biskup er eigi heima
FrostKrᴵ 1569oc hafe ⸢þar rit [var. bref GKS 1154 fol “C”, etc.] byscups. eða staðarens ef byscup er æi hæima
JKr 38322Maurg rit v́t komin ok halldit lítt vpp
AnnSk 18819
● rit ok innsigli [e-rs]
þa er rett at kavpa tiþir at þeim. ef þeir hafa rit oc innsigli byskvps. oc vitni .ij. manna þeirra er hia voro vígslv hans
GrgKonᴵ 228ef arfboren maðr a þui male at suara. þa skal nefna bonda son or hirð ef hann er til. oc hafe ⸢rit [var. bref Holm perg 35 4° “Ff”, etc.] oc insigli konungs oc sꝍke þat mal at lagum
Landsl 502ef arboren maðr a þui male at svara. þa scal nefna bonda sun or hirð ef han er till. oc hafe rit ok inzsigli konongs oc sꝍke þat mal at logum
Bl 21120þá skal nefna bóndason ór hirð, ef hann er til, ok hafi rit ok innsigli konungs ok sœki þat mál at lǫgum
Jb 3617sendi siþan .ij. riddara med riti ok jnsigli sino til jarlsens
KlmA1980 308Varner vard reidr vid þat. ok sendi Eim rit sitt ok jnsigli. ok sagdi at Karlamagnus var rangliga til kongs tekin
KlmA1980 543hafe rit oc innzigle konungs
Frostˣ 15820hafi rit oc innsigli konungs til oc sꝍki þat mál
Frostˣ 25411
4) (hellig) tekst/bog
Ef madr hatar þic, þꜳ tac þetta rit ok legg undir sofanda manne, ok þꜳ munu þit skiott verdꜳ sattir
Med434 142Ef kona skal lettare verda ok ma eigi vid barnn skiliazt, þa skaltu taca þetta helga drottens rit ok binda vid hægra lær henne
Lausn431Alfrᴵᴵᴵ 8813
5) skrift, inskription
Lifs boc es oc g‹oþ›doms afl. eɴ i þvi sia aller siɴ hugscot sua sem rit a bok
~ lat.quasi scriptas
13625 ●Eluc674(1989) 1363pilátus réit rit. oc feste yfer hꜵfoþ iesv
Theol15²(1993) 80r2sva man ek af ma oc slietta Hiervsalem sem rit er planað af vaxspialldi
StjC 64717
6) skrifttræk, skriftkarakter
II. (cogn.)
Form.: rit (44); riti (10); ritum (3); ritit (3); ritom (2); ritinu (2); rite (2); Rita (2); ritino (2); rita (1); ritt (1); rítínu (1); ritz (1); ritið (1);
Gloss.: EJ; ClV; ClVAdd _; ClVErr _; ClVSuppl _; Suppl1 _; Suppl2 _; Finsen _; Fr; FrErr1 _; FrErr2 _; FrErr3 _; LLFrämm _; Hertzb; HertzbLat _; HertzbTill _; Suppl4 _; Fischer _; Anm _; Bin _; Rím; LP _; Med _; MedComp _; MedSimp _; WN _; AH; AJ _; deVr; Fr4 _; NO; Walter _; ÁBlM (ríta); Bl; WPA _; ; LMNL
Litt.: Berulfsen 1957 [KLNM 2] 228; Liestøl 1968 [MSc 1] 17
Genre. (expected): religious works [rel]: 26 (20); romances [rom]: 20 (8); historical works [his]: 10 (13); legal works [jur]: 9 (7); contemporary sagas [bis]: 8 (5); legendary sagas [fas]: 1 (3); charters [dip]: 1 (6); learned works [div]: 0 (2); family sagas [isl]: 0 (9); unclassified [ ]: 0 (0); þættir [tot]: 0 (2);
SB (red.) — May 2013