1reið sb. f. [-ar; -ir/-ar]
Status: excerpted citation slips citation text supplemented structured definitions in Danish definitions in English
I.
1) ridning, ridt, færd (til hest), ridekunst, ridefærdighed
buandi ... baþ mioc at hann scvldi þiɢia þaɴ hest es hann hafþi helgat i siɴi reiþ
●GregDialA 8822Sꝍkezt sæint ræiðen. þormoðr oc hanꜱ íamningar riða ivir akrenn
ÓHLeg 7620eða þær reiþir aðrar er scog gang varðar
GrgKonᴵᴵ 646●●● Stoð hestr oc se verðe betri fyrir sacir vigs. oc gelldr hestr oc se verðe betri fyrir reiðar sacir. oc fyl meʀ i stóðe þat er met fe
GrgKonᴵᴵ 19416meðan þessi ungi suæinn ræynir ⸢ræið oc ræysti sina [var. atreid sina ok hraustleik Holm perg 6 4° “B”]
ElisA 1215i þesi reiþ fell hestriɴ vndir konvngi. oc hann fram af oc melti. Fall er farar heill
Mork 27415oc nu þægir hon oc mælir ækki orð stendr upp oc gengr ibrot oc v́t af borginni. hon ser ræið þriggia manna til borgarinnar. þæira er hinn fyrsti maðr Gunnarr konungr oc hans brodir haugni oc hinn þriði Gernoz
Þiðrᴵᴵ 26118Nv er a hvilld nockur. ok nv er sen reið manna .vi.
Heið 931Nv er sen reið manna .iiij-a.
Heið 9412segir konur þangat riða Hꜹskvlldr segir. at eigi mvni [þat vera] þa gengr hann vp ok ser reið manna
Heið 974Okvnnan riddara sa ek higat kominn, ok vill forvitnaz vara reið
Bær 9349Eíngi hestr hefir betri verit; þvi at alldri hefir hann þrotið af akafri reið, ne af þvngri byrði
Flóv¹ 1267þeir váru beztir ⸢reiðhestar [var. hestar at reið AM 468 4°] í heraðinu
var. NjM 13316 → Nj AM 468 4° 28r20ferða ek þer ... asna til ræiðar at þv gengir æigi sialfr
StjC 52820Ek bavð honvm með bǫnarorðvm at hann skylldi bva mer asna til ræiðar
StjC 53826skolu þeir reið hefia
Landsl 13214Þat var eitt siɴ, er hon reið, at vanir nokqvorir sa reið hennar i loptinv; þa mælti eiɴ
SnE 3915kan oc sva til at berazt at konongr siglir rꝍr eða riðr um nat þa scal þæim þat firir fult varðhalld tæliaz sem þa not æigu ef þæir ero a þui skipi eða i þæirri ræið sem konongr sealfr fær
Hirð 4152Varðmen skulu til lyða at þæir hꝍyri huarke rꝍður eða ræið
Hirð 4431býr ferð sína, váru þeir átján í reið
Boll 29722hann sa þo miog opt reið þeira Skalla Grims þa er eigi bar firer hollt eða skoga
EgM(2001) 4623hann sa þa reið Þorsteins vtan vm sandinn
EgM(2001) 17512sa þeir .X. manna reið. ok riðu akafliga mikit
Finnb 6621þeir grýttu á þá, Esphœlingar, ok gekk eigi fram reiðin
Glúm 3926lætr konungr fá þeim hesta til reiðar
Laxd 725mege þit til þess ætla, at honum man skapravn i reiðum yðrum, meþan sva buit standa mal yður
StuᴵK 43020Vakat var i Reykiahollti, ok saá þeir þegar reiðina, er þeir maáttu, ok uauktu menn þa upp
StuᴵK 55517Hann hliop til uáapna, er hann heyrði gnyinn af reiðinni, ok * bra suerði, en þeir særðu hann til olifis
StuᴵᴵK 5312Var biskupi bvinn þa hestr til reiðar
StuᴵᴵK 22519Þeir toko þa mikla reið, er þeir komv ofan i dalinn
StuᴵᴵK 23321var honvm þa feinginn hestr til reiðar
HreiðHulda 1528sendi faðir mínn til mín einn dag. at ek skylldí bva .ij. hesta til reiðar
Huldaᴵ 9221hafandi furðuliga fiman hest ⸢til reidar [var. ÷ SÁM 1 50vb3]
~
PS 5858 JJ AM 653 a 4° 3r23Ef maðr geldr hross eitt vetrargamalt fyrir þriðjung kúgildis, þá skal fylgja eyrir. Þetta skulu vera meðalhross ... Geldr hestr, ok sé verði betri fyrir reiðar sakir
Jb 2172heyra þau vt gny mikinn ok þui næst reid ogurliga
ÓH1005 77413ær þeir Þorir sa huat þeir hofdvzt at. skilduzt þeir i reidinne til at henda þa. voro þa hleypingar miklar
GullÞ 446lett (hon) kenna honum reid ok tafl ok þerskonar skemtann
MírmA(1997) 56eg þikimz heyra nockurn gny miken ok uopna brak. af margra man‹n›a reid j moti oss
Rém 9734sende fadir minn til min og bad hestz mins til reidar
MHFlat 2894Þorkell ridr nu ꜳ burt ok vikr svo reid sinni, at hann kemzt ꜳ bak þeim Berki
Gísl 3421var hann miog stirdr ok þyngdr af reid
LBpB 6627þessi risi hafdi wlfallda til reidar
Hect 1314kongrin bio hann at ollu til reidarinnar
AnnGott 35118skalltu bua hesta iiij a laun, ij til reiðar enn aðra ij til klyfiaburðar
Fbrˣ 6214Hrafn var riðinn ... til skips, ok var einn í reið
Flóamˣ 129i þesse ræið fell hestrenn undir hanum oc konongrenn framm af. oc mællti fall er farar hæill
FskAˣ 28813Eigi sœkisk nú skjótt reiðin
LjósvLˣ 757ef svá kann til at bera ... at ek vinna þik í þessarri reið, þá skulu þér í burt
Rémˣ 1775Varð þá eigi fleira í reið með Þórði en hans manna, ok váru þat sex tigir manna
StuᴵᴵR11127ˣ 2432Þótti þat ǫllum mikil furða ok varla dæmi til finnaz, at menn hefði riðit inum sǫmum hestum í einni reið af Þingvelli ok til Helgafells í svá miklum ófærðum sem þá váru
StuᴵᴵR11127ˣ 2532sem hón hafði lengi athugat reið hans ok vel kunnan riddaraskap
Trist¹ˣ 1122var þá ok sén reið þeira Finnboga
Vatnˣ 7925Hinn fiorda (hest) fær hann Hilldisvid til reídar
Þiðrᴵˣ 1724Þeir áttu ok stóðhross feðgar, ok var þeim þat helzt til fjár, er þeir seldu undan hestana, því at øngvir brugðuz at reið né hug
ÞStangˣ 7511
‖ (propr. comp.) :
● meiri reið ... minni reið
Þriðia er ef maðr riðr fiorðunga a meðal. þott en meire se reiðen. oc er þo costr at stefna vm ena miɴe
GrgKonᴵᴵ 6113Ef kona lér manne hroꜱ. þa a boande hennar cost at søkia iɴe miɴe socn ef hin meire er reiðin. Eigi varðar þa við lög in miɴe reið
GrgStað 20715
2) vogn, kærre
Thor a hafra ii ... ok reið þa, er hann eckr, en hafrarnir draga reiðna; þvi er hann kallaðr Avkvþoʀ
SnE 296Thor a hafra ii, er sva heita, Taɴgniostr ok Taɴgrisnir, ok reið þa, er hann eckr
SnE 296en er hon (ɔ: Freyja) ferr, þa ecr hon kavttvm ii. ok sitr i reið
SnE 3119Okvþoʀ for með hafra sina ok reið ok með honvm sa ás, er Loki *heitir
SnE 493dvalþiz (hann) ecki lengi heima, aðr hann bioz sva skyndiliga til ferþariɴar, at hann hafþi eigi reið ok eigi hafrana ok ecki favrvneyti
SnE 6112Skip er ok kallat skið eþa vagn eða reið
SnE 1581Brynhilldi var ekít j reid eínní ok var tialldat vm gvdvef ok pvrpvra
NornÓT 3110henni (ɔ: Brynhildi) var ekit j ræid æinne ok uar tialldat um guduef ok purpura ok gloade allt uit gull. ok sua uar hon brend
NornFlat 35513(astron.) Þa er saman talit fra iardriki ok til reidarrinnar hundrad þusund ok X þusundir CC ok L milr
Encᴵᴵᴵ624 2915Kalla mä hana (ɔ: konu) spóng edur spyru, reid, Rän, þiliu
SnELaufXˣ 2938
3) (om overfald/forfølgelse til hest)
Nu taka riddarar Metelli að blasa i luðra sina ... ok þæysa ræiðina
Rómv595(2010) 926þær seckter ok biskupstiunder sem hann var honum skylldugur. Reider. forþrot. hugarmot ok ohlydne sem hann hafdi honum sẏnt j sinum medferdum
DI VI (1478) 1444bad hann sea fyrir reidiɴi. eɴ hvergi kvezt hann fara mundu
LdnStˣ 1741
‖ (propr. comp.) :
fyrir mafahlidar reid og peninga reikningh og skadræde er þorleifr heitinn þottezt eiga at lopte
DI IX (1523) 14330En Þorgils ætlaði at verja vígi alt heraðit, ok skyldi þeir Hafliði eigi ná Bæjar-reiðinni
StuᴵR440ˣ 3022Þorgils kvez þat ætla vænst, at hann mundi við leita at verja þeim Hafliða ok mǫnnum hans Bæjar-reiðina
StuᴵR440ˣ 3124Þeir tǫluðu margt um Síðumúla-reið, ok lét Sturla yfir henni illa
StuᴵᴵR11127ˣ 18336
4) (ofte pl. reiðar/reiðir) lyn, torden, tordenskrald
Ef ræið lystr (fénað) þa skall vnyta
BorgKr¹ 3426þar fylgðv reiþar ok elldingar ... heyrði þo gny mikinn af re‹i›ðunum ok af illuiðrinu
Fornk 1017heyrði þo gny mikinn af re‹i›ðunum ok af illuiðrinu
Fornk 1021þat er allt suida. ær ꝍrsla sot drepr. eða ræið lystr. eða braða sot kꝍmr at. þat er æigi æt
EiðKrA 38319þar gek ⸢reið [var. reididuna Hák81 60916] með eldingu
HákEirsp 62725þui næst flugu elldingar ok ⸢*reíðar [non emend. reéidar reíþar þrvmor Jvs291 11616]
Jvs7 2929n.gaf gvð þegar a þæima dęge ⸢ræiðir [var. reiðar AM 227 fol “B”; reidarþrumur AM 226 fol “A”] oc regn
StjC 4497skal sa ku abyrgiaz. at all[...] er hefir. nema uiðr strand hogge oc brada sott. oc helfuengh (sic). oc aldre. eda ⸢reid lystar [var. lystr reið Landsl 15815]
LandslBorg 172a24su reid hin sama er yxnina hafdi slegit, slær vndan honum annan fotinn i oklalidnum
Mar240f 50825komv opt ⸢reiðar storar [var. storar reiðarþrvmvr MarS 2605] ok elldingar
Mar655XXXII 6046gaf gvð þegar a þæima dęge ⸢ræiðir [var. reiðar AM 227 fol “B”; reidarþrumur AM 226 fol “A”] oc regn
var. StjC 4497: AM 227 fol “B”Ellding með reið drap mann einn j skalanvm j Vestr holltum
AnnSk 1938selr maðr kýr á leigu eða annat búfé, þá skal sá ábyrgjaz at ǫllu er hefir nema við bráðasótt ok lungnasótt, kelfing eða lambburð aldri eða lýstr reið
Jb 22511⸢hann heyrdí ok þa bresti ꜳ̋ landit sem verdr þa er reidar ganga med mestri ognn [var. Allz konar ogvrlig leti heyrði hann þangat ok sa þar mart vndarlict KonrA 7727]
KonrE(1987) 16413fliuga fyst allz konar skotwopn so snart ath þar af vard so mikill gnyrr j loptinu sem ⸢reidar [var. reid AM 567 VI β 4°] gėngi
var. Adon 10018 → Adon AM 567 VI β 4° 1rb16þar af vard so mikill gnyrr j loptinu sem ⸢reidar [var. + þrumr AM 570 a 4° “570 a”] gėngi
Adon 10018sȧ hon af v̇tnordri fara j loptino eina reid med elldingum
Adon 1279lét í hamrinum, sem er gengr reið, ok í því spratt í sundr hamarrinn, ok urðu á dyrr
Kjaln 446kom reid vr loptenv med elldinnngv og deydde avll navthenn
LaurReyk 26917sio᷎ hrædelegar pinvr. ok plagr ... Sette var reid med ogvrlegre elldingv
LazReyk 17225þeiʀ eʀ til þeirra vígs heyra hyggia ath ⸢reidir [var. reidar AM 177 folˣ “B”] gángi
Þiðrᴵˣ 18420
5) navn for r-runen
II. (cogn.)
Form.: reið (32); reid (14); reiðar (10); ræið (7); reidar (6); reiðin (5); reiðinni (2); ræiðir (2); reidir (2); reiþ (2); Reider (2); reiðina (2); ræiðar (2); reéidar (2); reiþar (2); ræid (1); reidarinnar (1); ræiðen (1); reidiɴi (1); reidarrinnar (1); ræiðina (1); reiðna (1); reidinne (1); reiðen (1); reiðum (1); reídar (1); reiðunum (1); reiþir (1);
Comp.: af- (1), aftr- (3), al·þingis- (9), á- (9), at- (49), baug- (5), brand- (10), brauð- (1), braut- (8), braut- (1), burt- (5), burt- (43), eftir- (19), eykðar- (1), fram- (18), gand- (4), gangara- (1), gný- (1), há- (4), heim- (7), hrossa- (2), hross- (9), inn- (1), jafn- (1), jó- (1), lang- (1), mál- (3), manna- (16), mann- (1), mót- (2), norðr- (5), ofan- (1), orð- (1), sam- (3), skip- (1), spell- (2), spjall- (1), suðr- (1), til- (1), turn- (10), um- (1), undan- (1), útan- (1), út- (23), vestr- (1), visitatio- (1), yfir- (5), þing- (31)
Gloss.: EJ ²reið; ClV; ClVAdd _; ClVErr _; ClVSuppl _; Suppl1 _; Suppl2 _; Finsen _; Fr; FrErr1 _; FrErr2 _; FrErr3 _; LLFrämm _; Hertzb ¹,²reið; HertzbLat _; HertzbTill _; Suppl4 _; Fischer _; Anm _; Bin _; Rím; LP ¹,²reið; Med _; MedComp _; MedSimp _; WN _; AH → málreið; AJ _; deVr; Fr4; NO; Walter _; ÁBlM ¹,²reið; Bl; WPA _;
Litt.: Bjorvand 1994 68, 214; Falk 1912 86; Finnur Jónsson 1910 [ANOH 1910] 306; Hægstad 1912 [MM 1912] 80-85; Karsten 1906 [ANF 22] 194; Marstrander 1915 68; Marstrander 1928 153-154; Steensberg 1956 [KLNM 1] 33
Genre. (expected): family sagas [isl]: 19 (12); religious works [rel]: 16 (26); historical works [his]: 14 (17); romances [rom]: 13 (10); legal works [jur]: 12 (9); contemporary sagas [bis]: 11 (7); learned works [div]: 9 (3); legendary sagas [fas]: 4 (4); þættir [tot]: 4 (2); charters [dip]: 3 (8); unclassified [ ]: 0 (0);
AS (red.) — August 2013
External (non-ONP) resources:
...
...
...
...
IN PROGRESS
...
Lexicon Poeticum (2nd ed.)
This uses metadata and images from septentrionalia.net
refsa - reið
reið - reiðr
...
...