nes sb. n. [-s; -, gen. -ja]
Status: excerpted citation slips citation text supplemented structured definitions in Danish definitions in English
I.
1) næs, odde, forbjerg
●●● af hans croptum oc dømom efldesc trua, svat nes hvert ‹oc› heraþ ‹var› kirkna fult eþa munclifa
~ lat.ut iam ibi nullus locus sit, qui non aut ecclesiis frequentissimis aut monasteriis sit repletus
VitMart 12324 ●Martin¹ 5602þar er fors mikill er Sarpr heitir. nes gengr í ana norþan at forsinum
ÓH 1178þat er i norðan verðom floanum vatn þat er nes liggr i. ok ei breiðara at ofan verðo en .ix. menn megv standa iam fram
Heið 7826Þar gengr enn nes fram i uatn
Heið 794hroꜱ sin letv þeir i nesit fram fra ser. ok settv þar til Kollgris at gæta
Heið 8917hafa þeir Barði fylct liði sinv. vm þvert nesit
Heið 8930Þat stoðz a nesit þvert ok fylking þeira .xv. iij. manna ok var einv megin at þeim gengt
Heið 902bio hann siðan .x. skip. oc bioggv þeir scipin sinom megin nes nokvrs hvarir er heitir Sota nes
ÓTOddS 52Ok a nockorum dege sende Guðrøðr meɴ a fvnd Trygva konungs at segia honum at hann genge upp a nesit með .xx. mann
ÓTOddS 514oc skolum nv ganga upp a nesit með xl. manna ok megvm þa skipta rike T. (ɔ: Tryggva) konungs
ÓTOddS 523ok þeir foro abrꜹtt ii. skipum oc siþan gengo þeir upp a nesit með xl. manna
ÓTOddS 531þar falla þeir T. (ɔ: Tryggvi) konungr ok hans menn ok er hann þar rey‹r›ðr a nesino ok standa þar hia bavtasteinar at ho᷎fðe ok fo᷎tom. ok heitir þar Tryggva reyr
ÓTOddS 62nesit, þat sem fram gekk i sioinn
FbrHb 1631herskip lágu ǫðrum megin nessins
NjR1908 6814ef menn beita þrabeiting oc siglir hinn a uæðr þeim oc bægir honum at bergi eða boða eða at nese oc lestir hann skip sitt
BlFar 28216hann var audmadr hinn mesti ok hafde godord sudr þar vm nesin
Gunnl 129framm i vatnid annat geck nes litid er heitir Dinganes
Gunnl 5319ok liggia sva vikr i Leginvm sem nes i Selvndi
SnE 812nes mikit geck i sæ vt. ok eið miott firer ofan nesit
EgM(2001) 4126þa er Skalla Grimr let reka kuikfe sitt vtan meðr sio. þa konu þeir a nes eitt litið
EgM(2001) 4213Sva segia gamlir menn ok sannorðir, at þetta nes meðal annara væri at fornu vaxit með þykkri iorð ok storum skogi
Mich 70332lágu þar nǫkkura hríð undir nesi einu
NjM 7912herskip lágu ǫðrum megin nessins
NjM 8020ríða munu vér fram at Rangá í nesit
NjM 15618Ríða þeir nú fram í nesit ok búask þar við
NjM 15619snúa þeir þá fram í nesit at þeim
NjM 1573Þar gekk nes lítit í ána fram
NjM 43012Enn er Snorri spurði þetta, sendi hann svðr aa nes Starkat Snorra son
StuᴵK 32717Let Þorðr þa samna liðe fyrir norþan nes, enn Bavðuarr fyrir sunnan, ok fengu CC hvarir
StuᴵK 46426Enn þui komv þeir eigi saman liðinu, at þeir vissv eigi, hvarum megin þeir mundo ut nessins
StuᴵK 46428var þar Koðran Suartho᷎fða son ok fleiri bænndr af nesium; þar var ok margt heraðs-manna fyrir
StuᴵK 55510Var Kolbeinn heima aá bǽnum, enn þeir Gizurr tiallda i nesium niðri við aána
StuᴵK 5687var Vrækia með Kolbeini, enn Sturla i nesium niðri i tialldi Aárna oreiðu, enn þeir Simun knutr ok Ketill Þorualldz son geymðu hans ok gengu eptir honum, huert er hann fór
StuᴵK 57122Vrękia sendi vm hav[stit] [M]aga-Biǫrn svdr til Breida-fiardar, ok kvadv þeir a hvers [manns fé um] [n]es ok þverfiordv, en ręntu at ǫdrum kosti
StuᴵR 45120til siofarins þar sem nes æitt gek j fram
FbrFlat 21130voru þa teknar bryggiur ok aarar ok styrt med sudr vm nesit
HákFlat 1463þar er foss mikill er Sarpr hæitir. nes gengr j ána nordan at fossinum
ÓHFlat 5327en jorfue skyllde eiga landareign ath grandanum fyrir uestan nesid sem ꜳ̋ hefer ath fornu fallid
DI VI (1477) 1133fiscigiafir allar bæði af nesium öllum oc af öllum fiskistöðum
Frostˣ 25725Hann sá þar fram undan ganga nes löng, en skerast inn í landið fjörðu marga
GunnKˣ 3578Síðan safnaði hann liði þar um ǫll heruð ok fór út *fyrir Hafnarfjall⸣. Þorleifr safnaði liði um nes út ok sunnan um fjǫrð, þat er hann fekk, ok ætlaði í mót
StuᴵR8ˣ 48719Snorri fór af nesjum suðr til Reykja ok var með Gizuri um fǫstuna; var þá allvel með þeim mágum
StuᴵR8ˣ 48726
2) (i forb. med grænsedragning ml. landbrugsjorder) smalt stykke jord, landtunge
Bvar scolo retta merki þeirra. iafna þar nesiom. oc þótt munr verði nesia. oc eigo bvar at scipta ef þat er miɴa vert eɴ .v. avra
GrgKonᴵᴵ 908Bvar scolo retta merki þeirra. iafna þar nesiom. oc þótt munr verði nesia. oc eigo bvar at scipta ef þat er miɴa vert eɴ .v. avra
GrgKonᴵᴵ 908
● gerða fyrir nes
ef þar verða höɢ scógar fyrir þa scal fyrir nes þar gerþa
GrgKonᴵᴵ 9032Ef þar verðr hǫggskógr eða eggver eða tǫðuvǫllr fyrir, þá skal fyrir nes gerða, en í gegnum, ef rifhrís er fyrir
Jb 16114
II. (cogn.)
Knutr sun Þorolfs spaʀar er kalladr Nesia-Knutr
LdnHb105ˣ 4321Kniukr het son Þorolfs ... hann var kalladr Nesia-Kniukr
LdnStˣ 16710
III. (propr. topogr.)
En Egill reið heim suðr a Nes eptir þingit með flocc siɴ. oc skilðoz þeir feðgar með kę́rleic
Eg162θ(2001) 17012komi þæir sem nordan ero ⸢Neset [var. Liðandisnes RbHM (*1308) 802] till Berghwinar en þæir sem firir sunnan ero Nesit til Osloar
DN XI (*1308›NRA dipl) 1515Þeir kómu suðr við Katanes
NjM 20623cona, er bio aa Gvfvnesi
StuᴵK 32711fra konvngs bryggív. til Mvnkabryggíu ȷ́ Norðnesí
Huldaᴵᴵ 24022svðr til Norðnes
Huldaᴵᴵ 25315hann helt með ualldi Kata ⸢nes [var. -nesi AM 54 fol “C¹”, etc.] fyrir Skotum
ÓTᴵ 2176fyrir sunnan Nesit
RbHM (*1308) 795komi saman þeir sem fyrir norðan eru ⸢Liðandisnes [var. nesit AM 115 b 4°ˣ “B”] til Biorguinar. en þeir sem fyrir sunnan eru Nesit fari til Osloar
RbHM (*1308) 803degr sigling fra Horni til Hiorléfs-hafuda, o᷎nnur til Reykia-nes
Encᴵ 4413til Langanes
Encᴵ 4415Langanes
Encᴵᴵᴵ731ˣ 520
Form.: nes (25); nesit (11); nesium (4); nessins (3); nesi (2); Nesit (2); Nesia (2); nesid (1); nese (1); Neset (1); nesiom (1); nesjum (1); nesino (1); nesin (1); nesí (1); Nes (1); nesia (1); ▹n◃es (1);
Comp.: and- (20), fiski·manna- (1), fiski- (1), fisk- (1), kleppu- (1), kleppur- (2), klǫppur- (1), út- (6), víkr- (1), vit- (1)
Gloss.: EJ; ClV; ClVAdd _; ClVErr _; ClVSuppl _; Suppl1 _; Suppl2 _; Finsen _; Fr; FrErr1 _; FrErr2 _; FrErr3 _; LLFrämm _; Hertzb; HertzbLat _; HertzbTill _; Suppl4 _; Fischer _; Anm _; Bin Nes-, -nes, Nesia-; Rím → an-; LP; Med _; MedComp _; MedSimp _; WN _; AH; AJ _; deVr; Fr4; NO; Walter _; ÁBlM; Bl; WPA _; ; LMNL
Litt.: Bandle 1977 [Rit 12] 49, (63); Bjorvand 1994 128, 200; Hovda 1961 [KLNM 6] 502; Lundahl 1938 [NB 25] 68-81; Marstrander 1932 (Man) 255; Seip 1929 [MM 1929] 39; Seip 1955 115, 149; 241; Ólafur Lárusson 1960 [KLNM 5] 642, 644
Genre. (expected): family sagas [isl]: 21 (7); historical works [his]: 13 (10); contemporary sagas [bis]: 10 (4); legal works [jur]: 8 (6); religious works [rel]: 5 (16); charters [dip]: 2 (5); learned works [div]: 1 (2); unclassified [ ]: 0 (0); romances [rom]: 0 (6); legendary sagas [fas]: 0 (3); þættir [tot]: 0 (1);
SB (red.) — April 2013
External (non-ONP) resources:
Lexicon Poeticum (2nd ed.)
This uses metadata and images from septentrionalia.net