at·hugi sb. m. [-a]
Status: excerpted citation slips citation text supplemented structured definitions in Danish definitions in English
1) [e-s] opmærksomhed, omhu, eftertanke, overvejelse ⫽ attention, care, consideration, reflection
●●● Fiorer ero hǽtter hugrænningar af þæim er við kømsc hugr retláz mannz ... athugi utlǽgðar sinnar í vesold þessa lifs
~ lat.consideratio
6829 Alk619 697●●● festid athuga ýþvarn i *sonno liosi. þott hugr reici stundom i ocvʀleic þessa heims
~ lat.intentionem mentis
GregHom 121939 Hóm677 2815●●● nu fǿrom ver hug varn til athuga þessar hotiþar
~ lat.in contemplationem
GregHom 122232 Hóm677 3125●●● Virðum ver ok þa með mycclum at-huga þat er englar mælto
HómNo⁴ 412●●● Þaker geriec gvþe. þviat þv hlyþer meþ athvga
~ lat.quia sollicite audis
PassBarth 1373 Barth²Cod645 1046●●● hversdagliga henni tiðir lesandi, þat með ast ok athuga halldandi
MarS 28216●●● skulu þeir tueir ... rannsaka vm sinn ꜳ huerium tolf mánuðum með skynsemd ok ⸢athuga [var. hyggiu RbHM (*1308) 7517; athyggiu RbHM (*1308) 7517]
RbHM (*1308) 7517÷ Sa skirir øyru ens ytra mannz ok ens iðra er eigi vil hæyra unyt orð ne illgiarnleg. ok næigir æigi hug sinum ne atfærð fra retum ⸢athuga [var. á huga HómÍsl⁵⁰(1993) 85v15]
HómNo⁸ 5523÷ sa etr rat er mæler þat er honum kømr á munn ón athuga
HómNo⁹ 5933÷ þæssar rœður manu mec leiða til meiri nærkœmi um minn at huga en fyʀ hafða ec
Kgs 7227÷ at sacarnar se hælldr licar at athuga
Kgs 891÷ þegar er til var rinngtt tiða þꜳ komv þeir þar allir ok flvttv fram tiðir sinar með micklvm at hvga
JBpA(2003) 2111÷ skal hverr bidia med skynsamligum athuga þa, er kristnum lo᷎gum þiona, at þeir leidi hann i to᷎lu truadra
~ lat.rationabili consyderatione
VitSylv 51442 Silv 25618÷ til margfalldrar nytsemdar ollum þeim er med riettum athuga nema þessa bok
KgsE 27÷ ok less hedan af seinna ok med meira athuga þat, sem hun villdi segia vorri frv til lofs
MarD635ˣ 91215
● leiða athuga (dat.) [e-t / um e-t] være opmærksom på, tænke over ⫽ give one’s thought to
●●● þat byriar oꜱ at léiþa þat miklom athuga af hveriom reokom ver holldom helgar hotíþer
HómÍsl²⁶(1993) 39r4●●● Retlatir oc miscunsamir devia. þvi at engi vill þat athuga leiþa
~ lat.non est qui intellegat
Dialᴵᴵ 42612 GregDialA 12219●●● Þat skallt þu oc vandliga leiða at huga mæðan þu stændr firi konongi at þu rœðer æcki við aðra mænn mæðan
Kgs 4735●●● er þat vist hværium konongi at huga leiðannde
Kgs 10039●●● hefir þu no᷎ckut athuga leiðt um konung uarn. huersu lengi hann mun lifa
ÓH61 75623●●● spurde ef hann leidde nokkurum at huga huert eyrende þeirra manna var
ÓH1005 73715●●● leid þu nockurum athuga heilso þina
Agat¹ 321÷ Nu mego⸌þer⸍ þat ǽtla ef ér vileþ léiþa athuga. hvesso vel su þióþ mun þa umb hyggiasc. es hon lítr þa a bac vꜵlkom þéim oc vaɴdrǽþom ollom þeim. es hon þolþe i þessom heime
●HómÍsl¹⁵(1993) 21v24÷ Sa maðr er kaupmaðr skal væra þa værðr hann læggia sic í margan lifs haska. stunndum ihafe en stunndum iheiðnum lonndum. ... oc þarf maðr iafnan leiða at huga at hann se þar væl sæm þa er hann staddr
Kgs 418÷ hæfi ec þo leitt at huga mæð mer
Kgs 713÷ Þviat þeir sma konongar er þa hafa sunndr slitit riki þa slita þeir þægar í iam marga staðe astunndan folksens ... Ðvi næst hyggr hvæʀr þeiʀa at sinu riki oc fiolmænni eða auðœfum oc sva leiða þeir at huga hvat sa hafðe er næstr var þeim oc þyckiz þa hvæʀr þeiʀa of litit hafa
Kgs 5240÷ Enn ero þeir luter mioc marger er æigi ma missa um at rœða oc at hugha leiða æf maðr skal mæð konongom eða aðrum rikis mannum staddr være oc þar sœmðar maðr heita
Kgs 646÷ tok Moyses at leida at huga. huersu hann mætti þi sidlausa folki faa stiornat til godra sida
Stj¹ 528÷ Tharsilla styrkti sva tru Emiliane systur sinnar ok bad, at hun skylldi leida sinn hag ok sitt rad miklum athugha
Greg 3781
2) [til e-rs] omtanke, andagt ⫽ thoughtfulness, devotion
●●● Nu hefek skýrt of hvers dags tíþa hald þat er ek vette at uppe skyle halda ef meþ necqueriom at huga er framféort
HómÍsl³²(1993) 50r6●●● Oc vér scolom upp réisa huge vára til athuga. þui signom vér oꜱ fyrer guþspiall at fra oꜱ flǿe iller hluter
Mess²15(1993) 55r30●●● sialfr heims vanþi oc vansi leiþir meɴ opt til athuga
Hóm677 523●●● Eigi mętti hann snuasc til athuga ef hann hungraþi eigi
Hóm677 527●●● þeir sogþu þetta með at huga oc ahyggio
ÓTOdd 9818●●● hafa þeir ... [e]inn vilia ok en sama áthuga til drottins
Lap¹194 427●●● syniz hann ok ꜳ hyggiu samliga ok með ⸢mikilli alvo᷎ro [var. godum athuga AM 53 fol “B”] fram flytia þat ꜳ heyriliga erendi er hann ferr með
var. ÓTᴵ 15617: AM 53 fol “B”●●● víða má þat sýnast, at henni (ɔ: ellinni) fylgir manvit ok athugi
Mág² 8815●●● bernskan brädvæn til þrifa og þroska, enn æskan endist til athuga og adgiorua
ÞBpC⁴ 40531÷ Siðan leiða þeir þat mæð at huga vitrliga
Kgs 8641÷ at sækia hvernndag sið ok snemma kross eða kirkiv ok flytia þar fram bænir sinar. með athvga
JBpA(2003) 1817÷ gangi fyst til kirkiu ok beri bæn sina, þo at eigi se long, miog meðr goðum athuga
Mich 68317÷ hlyddi ollum tidvm med miklvm athuga ok ast til gvds
ÓH1 7493÷ biðzt fyrer med godum athuga
Rém 23224
3) tanke, tankegang ⫽ thought, train of thought
●●● Þenna athuga merker grꜵftr líkama í kirkio garþe
●Hóm237¹ 1027●●● Nu þóat haɴ gáe þessa athuga bęþe í knebeþiar falleno. oc sva i tíþar haldeno. þa scal haɴ þó sva virþa at rétto. at haɴ er lítels verþr fyr guþs auglite. oc haɴ véit enge aɴan sér lǽgra
cf.of béona hald þat er boþet er i skriftum. þa georeþ þat meþ réok oc ásthuga
50r7-8 HómÍsl³²(1993) 50r12
cf. simplex hugi (24)
Form.: athuga (25); at huga (9); huga (3); athvga (2); athugi (2); áthuga (1); at hugha (1); athugha (1); at-huga (1); at hvga (1);
Gloss.: EJ _; ClV; ClVAdd _; ClVErr _; ClVSuppl _; Suppl1; Suppl2; Finsen _; Fr; FrErr1 _; FrErr2 _; FrErr3 _; LLFrämm _; Hertzb; HertzbLat _; HertzbTill _; Suppl4 _; Fischer _; Anm _; Bin _; Rím _; LP; Med _; MedComp _; MedSimp _; WN _; AH; AJ _; deVr _; Fr4 _; NO; Walter _; ÁBlM _; Bl; WPA _;
Genre. (expected): religious works [rel]: 24 (12); historical works [his]: 15 (8); contemporary sagas [bis]: 3 (3); legal works [jur]: 2 (4); romances [rom]: 2 (5); learned works [div]: 0 (1); family sagas [isl]: 0 (6); unclassified [ ]: 0 (0); legendary sagas [fas]: 0 (2); þættir [tot]: 0 (1); charters [dip]: 0 (4);
External (non-ONP) resources:
Lexicon Poeticum (2nd ed.)
This uses metadata and images from septentrionalia.net