at·burðr sb. m. [-ar, dat. -; -ir/-ar(var. Hirð 437¹⁶: NKS 1642 4° “D”)]
(cf. áburðr sb. m.) áburðr sb. m. [24]
Status: excerpted citation slips citation text supplemented structured definitions in Danish definitions in English
1) [e-s] hændelse, begivenhed (ofte uventet voldsom begivenhed, ulykke) ⫽ occurrence, event (often an unexpected violent event, accident)
●●● for Placidas. þa hæim till borggarennar. Oc sagðe kono sinni till. Ðæirra allra at burða
~ lat.cepit exponere coniuge sua omnia quæ vidit
PassEust 823 ●Plac² 20824●●● Ðenna at-burð upp-risu Christ sagðe Marcus í guðspialle
HómNo¹⁷ 8218●●● Kirkia hver scal standa i sama stað sem vigð er. ef þat ma fyrir skriþvm. eþa vatna gangi. eþa ... þat er rett at føra kirkio ef þeir atbvrþir verþa
GrgKonᴵ 1224●●● Þa mælti Iaf‹n›har: Heyrt hofvm ver sagt fra þeim atbvrþvm, er os þickia otrvligir, at saɴir mvni vera
SnE 4818●●● marger nyir ⸢lutir oc atburðir [var. atburdar NKS 1642 4° “D”] kunnu at spyria‹zt› oc þæir sem monnum varða mycklu male
Hirð 43716●●● (? for andre tolkningsmuligheder cf. deff. 4, 5, 3) J sumar var mer kuellinga samt. eɴ er mer komo orþ Reycðe᷎la at þeir þyrfti liðs. hof af mer allar vamur. sua at ek kenne mer hverge illt. Þat man þer þickia iartein. sagði Sighuatr. Arnorr svaraðe. þat kalla ek atburð (det kalder jeg en begivenhed! ⫽ that’s what I call an event!) ... enn eige iartein
GBpA 18721●●● þeir ... ær med brꜳdum atburd hofdu lꜳtid sua blezad faderni
Thom² 35716●●● grimmr daudi er viss gripandi manninn optliga med skiotum at burd
IslDipl (1417) 19837●●● saker skiottligs atburdar (indtræden ⫽ intervention) voueifligs dauda
IslDipl (1431) 28936÷ ef þeir atbvrþir verþa at ec fell i bardaga þeꜱom
ÓH 5517÷ Nv kann sa atburðr einn hverr til at geraz at konongr gefr þessum hinom útlæga manne lanzvist
Járns 2653÷ þessir verða atbvrðir eitt sinni með kono irvngs konongs ... at ...
Þiðrᴵ 2827÷ Flestom mannum man kunnigt vera vm atburd þan er varð i fyrra vaar i niðrfalle stapulsins a Mærene
DN II (*1278›vid 1307) 1826÷ i þersa við rꝍðv vm veralldlegt angr ok atbvrði
ViðrǼHHauksb 30313÷ Þat er sagt at Moyses tꝍki þat rað fyrstr. at skrifa a bokum at burð tiðenda þeira er verit hafa fyrr i heímínum
EncHauksb 15210÷ enn eftir .iii. ar varð ⸢þat með atbvrð [var. sa atburðr AM 228 fol “A”]. at ...
~ lat.Factum est autem post annos tres, ut ...
Vulg 3Reg 2,39 StjC 5573÷ Nu kan sa æinhuær atburðr til at gerazt at konongr gefr mandz bana lanzvist með bꝍna stað hofðingia
Bl 2118÷ ef þæir atburðir kunnu til at gerazt at þæim monnum værða þær saker gefnar er uið liggr lif eða limir
Bl 27326÷ Þar sem þæir atburðir værða at
Hirð 43316÷ Sa at-bvrdr varð enn þar, at hlavp kom i a þa, er þar fellr við bæin, oc bravt acra oc tvn
GBpA 12118÷ Heimtir nú Þorkell af honum frásǫgn um atburð þenna
Laxd 516÷ Þenna at-bvrð virþi Brandr biskup sva mikils, at honom þotti þetta fara lict oc Gregorio papa
StuᴵK 2221÷ Einum uetri eptir laat Snora Sturlu sonar hofuz þeir at-burðir, er maurg tiþindi giorðuz af siðan
StuᴵᴵK 12÷ Saa at-burðr varð ... at ... steyptiz einn maðr aa kaf
StuᴵᴵK 6323÷ Brann Jons kirkia i Latran ok Skala holltz kirkia með einum atburð ok a einum tima
AnnSk 20213÷ risar þeir fengu með atburð braðan bana
ÓTᴵᴵ 1361÷ Enn hann (ɔ: Kain) uar drepinn meðr atburð af Lamech
Stj¹ 4337÷ [var. sva segir logbok heilagrar kirkiu at xvi eru þeir atburðir AM 351 fol “F”]
var. ÁKr 561: AM 351 fol “F”÷ Gud ... slǽ̨r eigi med skiotum atburd glpafulla
~÷ Byskup kuaz fe tekit hafa eftir grænlendzskum logum eftir slika atburdi
Grǿnl 44824÷ ferr nú á fund Eyjólfs Valgerðarsonar ok segir honum atburðinn
Reykd 22428÷ Mundi fagnafundr þeira hafa uordit helldr meiri, ef æigi hefdi vꜳlld tapaz med sua bradum atburd
Thom² 40626÷ kongson Blabus ok hans syster Florida verda miog hrygg vid þenna atburd
Vald 625÷ þat jarteigner þann atburd. er giordizth ꜳ̋ pislar tid drottins vors ... þui at allur sꜳ̋ lagasaungur mercker pislar atburd drottins vors
Mess³ 6032÷ A þeim deige vard sa ⸢adburdur [var. atburdur Holm papp 8 4°ˣ “B³”]
ÁBpˣ 3816÷ Marger menn hormmudu þessi tijdinndi, er þeir spurdu, og þotti þetta mickler adburder
Fljˣ 7217÷ Nu kann sa at burðr einn hueʀ til at gęrast at konungr gefr þessom hinom ut laga lanzvist
FrostÁMˣ 2028÷ Þeɴa atburþ sagþi Teitr oss at því er cristni com á Ísland
Menota: 6v3 Íslbˣ 2933÷ Ok mátti hér nú heyra harðan atburð, at þá ‹er› þau Ísönd ok Kardín váru til lands komin, þá kvam mikill stormr í móti þeim ...
Trist¹ˣ 19521
2) (spec. om overnaturlig begivenhed ⫽ spec. of a supernatural event)
●●● sa atbvrþr. var sva miǫc igegn vaɴþa þeim es þarer á ... Vrþo þeir fegner þeꜱi jartegn
ÞBpCod645 14●●● ok sagði honum þessa iartegn. En byskup lýsti fyrir öllum lýð ok bað fólkit íhuga, hver iðranar dœmi gefin vóru á þessum atburð
MarB 6911●●● með eiginligu máli ok atburdum heyriz þeir vattar er þat profa hversu makligr Þorlakr var at bera hirðiss nafnit
ÞBpB 2475●●● ⸢Þenna at-burþ [var. Þessa syn HrafnAˣ 2307] sa Þorbiorn sva gerla, at hann ‹sá› allan fota-burð hestanna, ok sua þat at menninnir stoðv i stigreipin
StuᴵK 31119●●● Miraculum A sama ꜳri vard annaʀ atburdr at Vtskꜳ́lum
ÞBpC¹ 37120●●● her er j borgini uordin mikil skyssi ok undr med huerium galldri eda atburd sem þat er til komit
DínDr 4023÷ Eɴ eɴ þriþia dag i póskom sagþe ꜹgustinus alþýþo atburþ iarteínar þessar
Steph15(1993) 97r27÷ af þessom atbvrþ
Mar655II xxxviii2÷ sagþe hann honom. þenna. atbvrþ allan
ÞBpCod645 52÷ varþ sa atbvrþr ... sv́ iartegn
ÞBpCod645 151÷ i fyrnskunni gerduzc marger undarleger lutir ok ohæyrðir atburðir a varom dogum
Menota: 17va13 Streng 47÷ Margir toko tru af þessom atburð
AmbrApp 5222÷ Ok sa atbvrðr gerðiz. at fyr Olaf bar mikla syn
ÓTOddS 3921÷ þa verdr vndarligr atburdr
ÞBpB 3284÷ sneruz þa margir til guðs er sa þetta hit haleíta stortakn. Þenna at burð segir Gunnlaugr munkr. at hann heyrði segia sann orðan mann
ÞorvVÓTᴵ 2901÷ J þessum atburd er nu mun verda mvnu þier vita mega. huort gud sendi mik eda eigi
Stj² 32932÷ vid þenna atburd snyzt gledi j sut og sorg um alla borgena af burthuarfi kongsdotturenar einkanliga af hennar brodr Valldjmar
Vald 5420÷ hun let kalla kong sinn og segir honum allann atburd. og þottj honum mikils um uert
Hect 835÷ Epter þessa atburdi og iarteikner mælti drottinn vid Moysen
Stj12 vii40÷ margir voru skírðir þeir er vid þenna atburd voru
Kristniˣ 12734÷ kom af ǫ᷎drum lǫ᷎ndum ögrynne audæfa med fiarlægre frasǫgn margra merkeligra atburda hanz jardteikna
ÞBpC⁴ 4045
3) tilfældig hændelse, tilfældighed ⫽ chance event, chance
●●● þa for ekki vart lið epter skipvn ne epter raðinu helldr uarð þa allt að atburðum
~ lat.fors omnia regere
6430 Rómv595(2010) 6411●●● fyri atburd, enn eigi natturu
~ lat.per accidens
CTV 81b34 Physiogn435 10430●●● sa ... madr freistadi optliga at reka brott fra ser þetta vanmegn ok dofa, sem þat hefdi vordit med nockurum atburd
~ lat.non semel tentaverat, quasi torporem casualem et accidentalem a se excutere
HFars 178310 MarD635ˣ 66412●●● er þau hugðust þar óhætt búa, þá féll þeim leyniligr atburðr til, at konungr kvam þar gangandi
~ fr.Sorvient i par estrange eor / Li rois
Tristan 635 Trist¹ˣ 14214●●● Engi þykkir mér virðing í vera ... at kalla þat heldr hǫgg en atburð
ÞStangˣ 778
● af atburð ved en tilfældighed ⫽ by coincidence, accidentally
●●● af atburþ
~ lat.ab accidenti
2928 ●Eluc674(1989) 293●●● Þetta varþ eigi af ⸢atburþ [var. athburd einum Martin² 59427] heldr af crafte Martini
~ lat.quae res non potius ad casum quam ad Martini est referenda uirtutem
DialMartᴵᴵᴵ 20116 Martin¹ 57021●●● Þat siam ver oc verða, at lygin sialf kann verða goð af atburð, þott hon se ill i sinu eðli
Mth³ 8321●●● ekki er þat sagt af honum, at hann [hafi] vitat hugrenningar manna, helldr at honum hafi þetta veittz af ei[num s]aman atburð helldr en náttúru gjöf
Æv⁶ 2328●●● eigi ... at eins af atburd ... nema helldr ... af gudligri forsea
Thom¹B 27410●●● var þat meir af atburð en at honum þœtti þar allgott
LjósvLˣ 8124
● með atburð
1) tilfældigvis ⫽ by chance
●●● þa hefir þessi vfarnaðr a oss fallið meðr nockorvm atbvrð
~ lat.casu accidit
Vulg 1Reg 6,9 StjC 4382●●● Þat var með þæima atbvrð (det traf sig ⫽ it so happened) at ek kom a fiall Gelboe
~ lat.Casu veni in montem Gelboë
Vulg 2Reg 1,6 StjC 49523●●● þeir sögðu hánum ... at Tristram var þann dag með atburð þjónandi konungi ok fyrir hans borði
Trist¹ˣ 3920●●● gekk hann æ sem hræddr, at nökkurr mœtti hánum, sá er hann þekkti með einhverjum atburð
Trist¹ˣ 647÷ þo uilia þeir, at enn syniz, sem helldr verdi hennar daudi medr atburd, en þeir leggi henndr sinar til hana at drepa
Mar240e 63332
2) måske ⫽ perhaps, perchance
●●● með atburð
~ lat.fortassis
Pamphilus 2396 Pamph 1073●●● með atburð
~ lat.forsan
Pamphilus 2432 Pamph 10814●●● kann vera með atburð at hon hafi hæyrt mína rǫðu
~ lat.forsitan
Pamphilus 2546 Pamph 1136●●● með atburð
~ lat.forte
Pamphilus 2707 Pamph 11820÷ Oc þess er þu mont biðiande lǽita. oc með atburð. þa mon hon fyrst snarrliga nitta
~ lat.forte
Pamphilus 2197 Pamph 997÷ en er ec sagða þa mon hann með atburð þer segia
~ lat.forsitan
Pamphilus 2662 Pamph 1178
4) [e-s / um e-t / á e-u] [til e-s] omstændigheder, nærmere omstændigheder (ved ngt) (der fører til ngt), særlig situation ⫽ circumstances, particulars (concerning sth.), occasion (for sth.), special situation
●●● kendi hann í hendi manni øxi þá, er Þórólfr hafþi haft, ok leitaþi eftir atburþom, hvé honom hefþi sú øx komit
Ágr 209●●● ok verðr hann allt at þola þui at hann fær ækki at gort þessom kynlega atburð
~ fr.Suffrir li estuet l’aventure
LaisMar 1123 Menota: 18va38 Streng 1632●●● Ef þu villt til hennar fara ... ok syna henni atburð þinn. þa man hon til leggia rað ok rœct
~ fr.E mustrer li vostre aventure
LaisMar 9627 Menota: 34vb20 Streng 16233●●● hon ... cærðe firir honum ok sagðe honum atbvrð sinn at hon var með barne
~ fr.si fist sa pleinte, / Dist li cument est avenu
LaisMar 1286 Menota: 36vb20 Streng 18419●●● hann sagði honum með ꜹllvm atbvrðvm. hve for
Heið 765●●● veít hann nv ... allan atbvrð sigrs ok ætternis Bęrings
Bær 12064●●● Har segir: Eigi kaɴtv deili a Sleipni ok eigi veiztv atbvrþi, af hveriv hann kom
SnE 4511●●● ⸢kunnigr er þér málavǫxtr ok atburðir um félagskap okkaru [var. kunnigr er þier mala uo᷎xtr ꜳ þui huerir atburdír urdu til felagsskapar ockars AM 309 4°]
Laxd 21712●●● mun ek segia þér atburð til þessa máls
cf.þá spurði þessi maðr ... hvat til hélldi
9927-28 MarB 1007●●● med atburd (ved given lejlighed ⫽ when the opportunity presented itself). kalladi hann mik til sin. ok spurdi
~ lat.casu
Epistola 248 AlexBr226 16121●●● sagði alla atburði vm ferð þeira jarls. sva sem nv var aðr tindt
ÓTᴵ 2374●●● seger konungi allan atburd þangat kuomu sinnar
ÓH1005 77533●●● Arnkell spyrr eptir atburðum um tíðendi þau er Þórarinn sagði
Ebˣ 481●●● nema kononge ok oðrom skyn somum monnum virðizt aðrer at burðer a þuisa male
FrostÁMˣ 216●●● Ek vissa ekki þenna atburð, er þú hefir nú sagt
Trist¹ˣ 2022÷ hann sægir allan atburð þangat kvamo sinnar. Oc firir hværiu mæini er hann er orðenn, Oc um skilnað þæirra knuz konongs
ÓHLeg 5228÷ bera þeir henni o᷎rendi sins herra oc segia allan atburð sinnar ferþar
ÓTOdd 10813÷ nu segir Sigvalldi þeim bro᷎þrum allan atburð sinnar ferðar
ÓTOdd 18318÷ ok af þæssom atburð gecc hon brott
~ fr.Fors s’en eissi; par aventure/ Unques nuls ne la desturba
LaisMar 2614 Menota: 20va30 Streng 3216÷ þesser menn hava þeskyns sott oc pinlir. er mannlegre natturu kann opttlega. til hannda at koma. með ymsum atburðum stundum með þui. at þat kœmr af vheilsamu bloðe ...
Menota: 3rb19 BarlA 723÷ sagði henni allan atburð um ferð þeirra
ÓH 307÷ þæir koma afund Atila konongs ok sægia hanom allan atburð afærð græivans
Þiðrᴵ 7125÷ hon tecr við honum vel. og sægir alldrian at meiri van er at attila konungr se davðr oc meiri von at hefnt se Gunnars konungs oc hogna oc þeira brœðra. hann segir henni at burðinn hversv farit hævir
Þiðrᴵᴵ 37410÷ sagði Pall konunginum allan atburð farar sinnar i Damasko
PP 30116÷ Þat uar vm uetrinn at maðr spurði Eirik skallð at atburðum ok huersu mikit mannfall yrði
Heiðy 10416÷ ok þat veit trva min, at þetta mvn vera mikill froþleikr, sa er her kaɴ skyn og dæmi, hverir atbvrþir hafa orþit ser til hvers þesa nafns
SnE 2811÷ en þo er þer þat skiotaz at segia, at flest heiti hafa verit gefin af þeim ⸢*atbvrð [non emend. (ms.) at bvrðr abvrþvm DG 11 “U”], at sva margar sem erv greinir tvngnaɴa i veroldvɴi, þa þickiaz allar þioðir þvrfa at breyta nafni hans til siɴar tvngv
SnE 2814n. → ms. 6r(11)15÷ en svmir atbvrþir til þessa heita hafa gerzt i ferþvm hans
SnE 2817÷ spurði tiðenda ok vm atburðinn vm vig Helga
Dpl 17021÷ ef nauístar menn megho eíghi til þínghs koma. firir eíns huers ⸢atburðar [var. nauðsyniar Landsl 561] sakír
Landsl1154 10821÷ søgðu þeir vt vig Ións með þeim atburðum sem orðit ho᷎fðu
StuᴵK 42617÷ so᷎gdo þeir henni alla at burdi vm þau tiþindi er þa ho᷎fðo gerz i fo᷎r þeira
ÓTᴵ 6917÷ Sagði Eyvindr þa allan at burð vm sina ferð
ÓTᴵᴵ 8917÷ ekki kunnu vér með sannendum at segja atburð um líflát þessarra manna
Reykd 21411÷ seigir hann nu allan atburd huersu farid hafde med þeim Eskopart
Rém 4835÷ enn sumer tvmba af hestunvm edur woru lagder j gegnum. og verdur þetta med ymisligvm atburdvm
Adon 21318÷ Sigurdr sagdi konungi j hliode allan ath burd um ath ferli þat er hann hafdi feingit
ÓH1008 77726÷ þa er fyrir farnir eru. fyrir sakir eins hvers atburðar
MedMisc 1076÷ Lætr madr skyndeliga mal sitt. med nokursskonar at burd
MedMisc 10816÷ var honum sagt andlat Anganntyrs ... med bradum atburdum
HeiðrUˣ 12317÷ sǫgðu þeir alla atburði um þessi tíðendi, er þá hǫfðu gǫrzk
Hkrᴵˣ 2574÷ Óláfr sagði honum alla atburði um sitt mál
Hkrᴵˣ 26417÷ segir henni atburð um fǫr þeira
Hkrᴵˣ 34116÷ hann segir ok þá þessa atburði um ferðir þeira Hákonar jarls sem nú er áðr ritit
Hkrᴵˣ 3552÷ sagði honum víg Þorsteins ok þar at allan atburð
StuᴵR440ˣ 1311÷ at skjótt eptir þenna mann sénan koma til hennar svá margfaldar hugrenningar, hugsóttir ok mikil óró ok nýkominn atburðr
Trist¹ˣ 113÷ seigir Liotur honum allann atburdinn vm vidskipti þeirra Gudmundar
Vallˣ 274
● af hverjum atburð/atburðum på grund af hvilke omstændigheder, hvorfor ⫽ of what cause, why
●●● þa er maþr gengr til scripta. þa skal vandvirclega at grafa meþ hveriom hǽtte eþa af hveriom atburþ haɴ hever framet þat er haɴ telr sic gort hafa
~ lat.quomodo, aut qua occasione
PenHomS 28319 HómÍsl²⁰(1993) 29v25●●● En þo at yðr se þat iam-cunt sem mér af hverium at-burðum hvartveggia folc gyðingar ok cristnir menn dyrka þenna dag
HómNo²⁰ 928
● með hverjum atburð/atburðum under hvilke nærmere omstændigheder, i hvilken situation, hvorledes ⫽ under what circumstances, how
●●● með hueriom hætte komt þu hingat. eða hueriom atburð hævi ec þec hær fundit
~ fr.queil aventure / Que jo vus ai issi trovee
LaisMar 3029 Menota: 21rb30 Streng 3636●●● Þæss gatur þer mæð hværium at burð hofin toku at lægia storma sina en um þat rœddur þer æcki mæð hværium hætte þau taca at ukyʀraz
Kgs 3530●●● Vaða værk ero með skynsemd græinande ⸢með huærium atburðum [var. með huerium hætte er Landsl 592] þau kunnu til at falla
Bl 21731●●● ok skrasetia huerir (sýslumenn) af toku eða með huerium atburð þat warð. greinandi vpphaf viðrattu þeirra. ord. askilnað. auerka. griðastaði ok viglysing
RbHM (*1308) 768●●● þad sama epli sem vier atumm j giærkuøllde, mun ei so heilsusamligt sem oss þötti listeligt ad eta, þad, med huoriumm atburdumm sem þad heffur til komid
DínDrˣ 2315●●● Iarll spurdi, med huorium hætti edur adburd hann hefdi henni nꜳd
Fljˣ 222●●● skal ek leiða þangat mestu menn mína at sjá, með hverjum atburð er vér höfum fundit þau bæði saman hér
~ fr.com les avon trovez
Tristan 6314 Trist¹ˣ 14220÷ þess geta guþspioll at hann sýndesc honom en eige segia þꜹ meþ hveriom atburþom þat vas
HómÍsl²⁴(1993) 34v5÷ En eigi hofum ver set a bocum ritað, med hverium atburð þeir comu til fylgþar oc foruneytis meþ drotne varum
SJ² 7921
5) eventyrlig begivenhed, ridderlig bedrift (≠ fr. aventure) ⫽ adventure, marvel, quest (in chivalry) (≠ fr. aventure)
●●● frv Serena gengr til sins glvgga, sva sem leitandi atbvrða eðr ęventyra, ef eitt hvert bęri fyrir eyrv eðr avgv
ClarA 1468●●● rauði riddari sat á hesti sínum ok beið atburða ef nökkurr kœmi or konungs hirð at berjast við hann
~ fr.atendoit / Chevalerie et aventure
Perceval 326 Parc 91●●● þo bid eg þess at þu leynir þij huern mann at þu hafir mig her eina fundit. þuiat mart kann med æfinntyrum og atburdum at uerda
SigÞǫgl 20220●●● fór nú Tristram ór öðru ríki í annat at leita sér atburða þeirra, er hann megi fremja
Trist¹ˣ 14420●●● stigu þeir Tristram ok hans félagar af hestum sínum ok bíða þar atburða
~ fr.Aventures iloc atendent
Tristan 1496 Trist¹ˣ 19029÷ nema kononge ok oðrom skyn somum monnom virðizt aðrer at burðer a þuisa male
FrostÁMˣ 216
6) [af e-u/e-m / um e-n] historie, mindre fortælling, kapitel ⫽ story, short narrative, chapter
●●● sagði hann siþan af Þorualldi þenna atburð sem nv var rítaðr
ÞorvVÓTᴵ 2844●●● (om ‘jartegn’ ⫽ of ‘jartegn’) ... þath greinir eigi i þessum atburd, hvort Finnrinn fiolkunnighi snerizt til rettrar truar eda eigí. En þessi sami prestur ... skrifadi ... þessa iarteignn
Jart194 5829●●● (om ‘ǽfintýr/exemplum’ ⫽ of ‘ǽfintýr/exemplum’) Lýkr hér þersum fáheyrða atburð
Æv⁸⁵624 24912●●● Mun hier hefiazt hinn .u. atburdr um Trannciual
Hect 12223●●● ‹Þ›Ar hefzt hinn .uj. athburdr er Apriual skilzt seinazt uith Ector
Hect 1346●●● ‹H›IER hefur upp hinn .uij. atburd af ferdum herra Ectors
Hect 1528●●● þa endurnyium vier ... þessa biskupa þingskipan ... ad hver sem ... þa sie hann af sialfu verkinu bundinn med bannz atkuædi. med morgum audrum greinum. Sa er hinn fyrsti atburdur
DI X (*1539›Rask 48ˣ) 45419÷ (episode › strengleikr) *Hug vil ec a leggia ok gaumgæfa at minnazc æins at burðar af huæim þæir um þa daga varo. gærðo til minnængar fagran strænglæik. i allzkyns lioða talum
~ fr.a raconter un aventure ... lai
LaisAnon 16913 Menota: 29ra24 Streng 1083÷ Vax var oc þar hia honom oc rvnar þær, er sogðv at-burd vm liflat þeira
StuᴵK 1536÷ sem bækr uikia til, þott þat standi æigi med greindum atb‹u›rdum ædr skyrri frasogn
Thom² 31014
7) (jur.) tilfælde, punkt ⫽ (jur.) case, condition, instance
●●● erv þeir noccorir atburðir er maðr fellr eigi i bann
ÁKr 267●●● i þessum atburdum
~ lat.in talibus casibus
46535 Sættarg 47311●●● j huerium atburdum
~ lat.in quibus casibus
46537 Sættarg 47313●●● regluligar skipaner heilagra feðra. þær sem skẏra j huerium atburðum menn fella ꜳ sik fullkomit bann
StatJón 18016●●● Sva segir logbok heilagrar kirkio at .xvi. ero þeir atbvrðir at af sialfs sins verki fellir hverr a sik fvllkomit pafabann
DI II (*[1281]›AM 48) 21231●●● so var lesed j hvo᷎rium adburdum er a mann fiell hid minna bann og forbod
ÁBpˣ 7918÷ er greinanda, hvart hann tok (fé) til þess at dæma rangt, eða tok hann til þess at dæma rett ... I enum fyrsta atburð af þessum
JBapt²A 88228
8) [með e-jum] aktion, fremstød, kamp ⫽ action, attack, fighting
●●● Eigv ver sigrs vǫn ⸢af [var. at AM 325 V 4° “325 V”] *sciotvm atbvrþvm
ÓH 55211●●● verda nu sumer ellter enn sumer drepner med skiotum atburdum
SigTurn 20912●●● hann dreymdi at menn kvamo hingat at os ... oc hittuz vær, ok vissa ek, at ⸢atburðir [var. aburdir Gísl 655] urðu með oss
var. Gíslˣ 7118 → Gísl 655●●● þeir sía at þeir munu ecke med skiotum at burdum uinna borgena
TrójFrgα 9722●●● reid Ector fram ath *Florentio fęrandi hann⸣ af baki med skiotum atburd
Hect 889
9) (pl.) opførsel, fremgangsmåde ⫽ (pl.) behaviour, procedure
●●● þat kann til bæra at sa boannde er van er goðu brauðe oc reinne fœzlo þurfi noccot sinni at blannda agnar eða saðer við brauð bæðe sialfs sins eða hiona sinna til þærs at þa se driugare fœzla en aðr ... Oc vælldr slicum at burðum þrongvar nauðsyniar þat er uaran
Kgs 515●●● var hún en fríðasta júngfrú, ok vel at atburðum, sem konúngsbarni byrjaði
GHr 35725÷ tyginn ad atburdum
~ lat.cunctos in honore precellens
213 PlacA(1998)ˣ 34
10) (sands. sammenbl. med áburðr sb. m. ⫽ prob. contamin. with áburðr sb. m.)
*) (Atburd Not604² 153⁵ fejl i ed., cf. ms. lidur lidur 39: marg.)
cf. simplex burðr (139)
Form.: atburð (41); atburd (21); atburðum (8); atburdum (7); atburðir (7); atburþ (5); atbvrð (5); atburðr (4); atburði (4); at burð (4); atbvrþir (4); adburdurenn (3); atburða (3); atburdr (3); atbvrþvm (2); at bvrðr (2); atbvrþr (2); atburdi (2); atburðar (2); at burðer (2); atburþom (2); atbvrþ (2); atburðinn (2); atbvrðir (2); at burd (2); atbvrþi (1); atburdvm (1); at burdi (1); atburdumm (1); at burðar (1); adburdum (1); at-burðir (1); atburda (1); atbvrða (1); at burðr (1); adburder (1); atburdar (1); at-burð (1); at byrð (1); adburd (1); atbvrði (1); athburdr (1); ath burd (1); atbvrðvm (1); atbvrðr (1); at-burþ (1); at-bvrð (1); at-bvrdr (1); at burða (1); aburdir (1); at burdum (1); at burðum (1); atburdur (1); atburdinn (1); at-burðr (1); adburdur (1); at-burd (1); at-burðum (1); atburdum (1); at burðinn (1);
Comp.: fagnaðar- (1), hǫrmungar- (1), píslar- (1)
Gloss.: EJ _; ClV; ClVAdd _; ClVErr _; ClVSuppl; Suppl1 _; Suppl2; Finsen _; Fr; FrErr1 _; FrErr2 _; FrErr3 _; LLFrämm _; Hertzb; HertzbLat _; HertzbTill _; Suppl4 _; Fischer _; Anm; Bin _; Rím; LP; Med -d-; MedComp _; MedSimp _; WN _; AH; AJ _; deVr _; Fr4; NO; Walter _; ÁBlM _; Bl item að- cf. corr.; WPA _;
Litt.: Foote 1981 146-147; Nygaard 1917 25; Salvesen 1968 36
Genre. (expected): religious works [rel]: 41 (46); romances [rom]: 40 (18); historical works [his]: 23 (30); contemporary sagas [bis]: 22 (13); legal works [jur]: 17 (17); family sagas [isl]: 14 (21); learned works [div]: 6 (5); legendary sagas [fas]: 5 (7); charters [dip]: 5 (13); þættir [tot]: 3 (4); unclassified [ ]: 0 (1);
External (non-ONP) resources:
Lexicon Poeticum (2nd ed.)
This uses metadata and images from septentrionalia.net