lǫgr sb. m. [lagar, dat. legi]
Status: excerpted citation slips citation text supplemented structured definitions in Danish definitions in English
I.
1) ngt flydende, væske
i aullu þvi sem ‹i kero᷎lldum› mæliz. ‹sua› sem lysi oc hunang. oc allz kyns annarr laugr
ÁKr 5314viðsmior er halæitra hveriom legi
~ lat.oleum excedit cunctos liquores
LibExcept 27723 StjC 4032(i kenning for digtning) kꜹllvm vær skaldskap ... nakqvars konar lꜹg Oðreris eþa Boðnar eða Sonar
SnE 8312(i kenning for digtning) kꜹllvm vær skaldskap ... Svttvnga mioð eða Hnitbiarga lꜹgr
SnE 8314(i kenning for digtning) Skaldskapr er kallaðr siár eþa lꜹgr dvergaɴa, firir þvi at Kvasis bloð var lꜹgr i Oðreri, aðr mioðriɴ væri giorr
SnE 947i ollu þui sem i kerolldom mælezt sua sem lysi oc hunangh. oc allzskyns annar loghr. oc sua sem kornn oc mioll oc þuilikir lutir
JKr 3805Siðan let Barðr bera inn afr ok drucku þeir þat [ok þa enn enn (!) epter lagar]
drik? EgM(2001) 6030n.liɢ̇r sꜳrligr siukleikr i golu. sua at þar rann or grænn lo᷎gr
Gyð(1995) 1566svá at af ákafri kastvellu þess ljóta lagar, er í var, dreif allt umhverfis með verpandi flaug þeirra dimmustu dropa
GBpD 918Tak brott drottinn minn med þinum almætti. allt meinsamligt afl lagar þessa
~ lat.tu extingue Domine hoc venenis virus
MelitoHeine 11543 JJ SÁM 1 68vb15Siþan fekk hann ser laug no᷎ckurn. kastaði þar áá o᷎skunni og gerði af gravt
ÓTᴵᴵ 11318j uatni einu ko᷎lldu edr uo᷎rmu. enn o᷎ngum odrum lo᷎g edr uo᷎kua
StatEi² 5161hofud hans smurt himneskliga med legi heilags vidsmiors
Remig 22332J borginne Gemmse spratt vpp brunnr ok flaut or laugr litr sem blod
AnnFlat 50225samsetianda þann liotazta ⸢laug [var. likorem Holm perg 16 4° 23v13; likoram AM 638 4°ˣ 49v16; liuorem AM 640 4° 23r10]
~
HMSᴵᴵ 9123 Nik AM 641 4° 7v15●●● madrinn skal j uatnne skirazt. Enn j o᷎ngum laug odrum
Theol AM 672 4°¹ 22v16þar var niðr helt leginum en kerit blandit fult mjaðar
Hkrᴵˣ 257
2) [e-s / af e-u] saft, afkog
Við ormsbit. tak lög af læknisgrasi ok oleo ok salt ok gef honum drekka
Med655 47010Við nasraufadaun. tak lög af mintu ok hell í. þat tekr óþef af
Menota: 2r15 Med655 4723Lögr af selju kvistum ok blómi ef hann er drukkinn - hann stöðvar blóðrás ok meinar konum börn at geta
Menota: 3v10 Med655 47322Lögr grass þess er chelidonia heitir - þat hreinsar ok hvessir sýn
Med655 4747Skolar madr munn sinn med hennar log þa er gott uít ollu munnfꝍre
~ da.oos
HarpK 10817 Med696I 419lo᷎gr malurtar blandadr vid hunang ok miolk þat greder allar sottir auga
Med194 6419skal ek taka þessattar gro᷎ss ... skal ek steypa lata ok allann lo᷎gin o᷎r taka
BevB(2001) 1611Stappar madur alee vid grænan lo᷎g af kali ... þat leysir maga
MedMisc 5813
3) vand (som et af de fire elementer), hav
Iorðen. loptet. oc logrenn vegsama hana sem verðuct er
Alex 14432(heiti) Hver ro sævar heiti? Hann heitir: maʀ, ægir, *gymir, hlęr, haf, leið, ver, salt * , ⸢*lꜹgr [non emend. lꜹg], grǫþir
SnE 17317n.lo᷎grinn litaz af landzins stro᷎ndum. þeim sem aullum megin at hafinu eru sua raudar driugum sem blod
Stj¹ 7212
● land ok/eða/né lǫgr
Nu ero þeir N. N. oc N. N. sattir oc sammala hvar sem þeir hittaz a lande eþa lege. scipi eða a sciðe
GrgKonᴵ 20626scolo þeir vera sva sáttir oc samværir hvar sem þeir fiɴaz ⸢landz eða lagar [var. a lande eþa lege GrgKonᴵ 20626]
GrgStað 4068mon nockor landz eða lagar mega leynaz yður vhefa
Alex 10322huar sem uer finnumz a lannde eda á legi. skipi eda á skidi i haui eda hestbaki (lege á hest-, cf. ed. note). arar ad midla ok ꜹsskotu þo᷎ftu ok þiliu ef þarfar gioraz
Heiðy 9928þar er íss ínóg bæði lands ok lagar
GBpD 56skorti hann ecki til þuiat hans rikdomr stod a morgum fotum bædi landz ok lagar
DrJ 3917Rodbert ... tok ouægiligt lausagodz ut af konungsgardi, at hann mætti uel fara landz ok lagar
Thom² 29611at sækia sem fyrst landz ok lꜳgar sua blezadan fodr
Thom² 36220uegarvas, er hann bar landz ok lꜳgar
Thom² 36626Skildu þessir aumo menn sua sina farsæld landz ok lagar, at þat mundi gott fyrir gudi, er þeir ætlaz fyrir
Thom² 43436hvar munn þat landz eda lagar, ath ...
ClarB 1824á legi eða landi
Gr 23210hvorge kom eg þar [var. + til Holm perg 12 4° “B²”, etc.] lands nie lagar ad so sie nockurs kongs eyrinde under fotum trodenn sem hier
ÁBpˣ 8123
● loft ok lǫgr
Þæssaʀre sættargerð fagnar iam væl loptet sæm logrenn þviat á vaxannda vare sœkia fuglar haleic lopz mæð fagrum songum oc fagna nygœʀre sætt milli þæssaʀa hofðingia. sva sæm komannda hatið co glæðiaz þa sva mioc sæm þeir hafe fænget forða mikenn haska oc vaðvænligan i hofðingia dæilld
Kgs 94Xiiii. (ásynja) Gná, hana sendir Friɢ i ymsa heima at eyrindvm sinvm; hon a þaɴ hest, er reɴ lopt ok lavg *ok heitir Hofvarpnir
SnE 3914lysti af hondvm hennar bæþi i lopt ok a lavg ok allir ‹heimar› birtvz af henne
SnE 4021Miðgarðzormr blæs sva eitrinv, at hann dreifir lopt avll ok lǫg, ok er hann allogvrligr, ok er hann a aþra hlið vlfinvm
SnE 7113spyʀ *Hrvngnir, hvat manna sa er með gvllhialminn, er riðr lopt og lꜹg
SnE 10023Frey gaf hann gavltiɴ ok sagþi, at hann matti reɴa lopt ok lꜹg nott ok dag meira en hverr hestr
SnE 1243Loki atti skva ‹þa›, er hann raɴ á lopt ok lǫg
SnE 12417
4) å, elv, indsø
a Knuz vakudagh komom ver till lagarens. þar sem þæir þrætto vm
DN IV (*1301›vid 1301) 5816fiskaganger er þo yfrin vp æptir læghinum, þo at Faxstœdengar hafe firir sagda fiski
DN IV (*1301›vid 1301) 5826Konungr lét þá gera stock at sverðinu með blýi ok lét söckva niðr í löginn hjá Agnafit
ÁsmS 833af nordri endiz hon uid aa þa er Tanais heitir ok þann lo᷎g er þar fellr or
Stj¹ 684En er þú kemr af skóginum, fellr lǫgr austan af Kjǫlunum
HálfdEyst 1193konungs rikin Skotlandz ok Einglandz skilr ei meira enn einn fiallgardr ok laugr einn harla mior
Thom²y 48726
5) navn for l-runen
II. (propr. topogr.)
þar liggr vatn æitt nær þat er logr hæitir en bygðenn mikil allum mægin at vatneno
●ÓHLeg 2912um alla Sviðioð fellr hvert rennanda vatn i Laugenn. en einn oss er til hafs or Leginom oc sva mior at margar ár ero breiðari
ÓH 3712hann man eigi þat er hann com navþuligast ut or Leginom
ÓH 14118þar liɢr vatn nęr þat sem Lavgr heitir. oc matti þar iafnvel fara til a scipom sem a landi
ÓH 2723komv (þeir) til Sviþioðar ok helldv skipvm sinvm vpp i Login
RagnSon 45924brœdr i Hosno kerdu viðr korsbrødr i Stafangri vm fiskina i Soladals legi
DN IV (1308) 7418þar varo þau i hia at Hallwarðr sælldi Arna vatn þat sem Logrenn ytri heitir firir tiu monaðar mate
DN II (1309) 8621vm kaup þat sem þeir hafðu kœypzt við vm Loghenn
DN II (1310) 8813siðan honom var vitnaðr Loghren oc for i Arne ok fiskti sialfr siðan
DN II (1310) 8819Olafr konvngr var i leginvm i Sviþioð
AnnReg 1062Ok þar sem landit hafþi vpp gengit, var þ[ar] eptir vatn; þat er nv Lꜹgriɴ kallaðr i Sviþioð, ok liggia sva vikr i Leginvm sem nes i Selvndi
SnE 811‹ok lá úti austr í Leginum› emend. Nj 1620: GKS 2868 4° “Z”
emend. NjR 1620: GKS 2868 4° “Z”svá liggja firðir í Leginum, sem nes í Selundi
Hkrᴵˣ 159þá helt hann sínum skipum út á Lǫginn
Knýtlˣ 3024jak atte halfuan annan manz lut i Michiels varpe j Logenum j Gudbrandzdalum
DNᴵᵛ 48426
Form.: lagar (12); laug (5); legi (5); laugr (4); lꜹg (4); lo᷎g (3); logrenn (2); Leginum (2); lǫg (2); logr (2); lavg (2); Lögr (2); lꜹgr (2); lꜳgar (2); lög (2); lo᷎gr (2); lǫgr (1); Lavgr (1); Lǫginn (1); Logrenn (1); leginvm (1); loghr (1); lo᷎grinn (1); Login (1); Lꜹgriɴ (1); Leginom (1); Loghren (1); læghinum (1); log (1); Laugenn (1); Loghenn (1); löginn (1); leginum (1); Logenum (1); lagarens (1); lege (1); lo᷎gin (1);
Comp.: bauna- (1), borru- (1), bygg- (2), epla- (1), fenkels- (2), grasa- (1), hjǫr- (1), hunangs- (1), kál- (1), káls- (1), kirfil- (1), lauka- (1), lauks- (1), lǽknis·blaða- (1), merki- (2), mjaðar- (3), myntu- (1), mytu- (1), natlna- (1), netlu- (1), píls- (1), pors- (1), rósa- (2), rósar- (2), ruta- (1), salviae- (1), sára- (1), súrna- (1), sǽvar- (1), unda- (1), unians- (2), vín·berja- (1)
Gloss.: EJ; ClV; ClVAdd _; ClVErr _; ClVSuppl _; Suppl1 _; Suppl2 _; Finsen _; Fr; FrErr1 _; FrErr2 _; FrErr3 _; LLFrämm _; Hertzb; HertzbLat _; HertzbTill _; Suppl4 _; Fischer _; Anm _; Bin _; Rím; LP; Med -o-; MedComp _; MedSimp _; WN _; AH _; AJ _; deVr; Fr4; NO; Walter _; ÁBlM (lögur); Bl; WPA _;
Litt.: Christiansen 1938 [MM 1938] 15; Finnur Jónsson 1910 [ANOH 1910] 306; Indrebø 1928-1929 [NB 16] 154-155; Jakobsen 1901 [ANOH 1901] 206; Jakobsen 1922-1923 [NB 10] 49; Marstrander 1928 150-151; Marstrander 1932 (Man) 132; Seip 1955 123; Seip 1957 [KLNM 2] 616
Genre. (expected): religious works [rel]: 22 (19); learned works [div]: 11 (2); historical works [his]: 11 (12); charters [dip]: 7 (5); legal works [jur]: 6 (7); romances [rom]: 5 (7); family sagas [isl]: 4 (9); contemporary sagas [bis]: 4 (5); legendary sagas [fas]: 3 (3); unclassified [ ]: 1 (0); þættir [tot]: 0 (2);
SB (red.) — November 2012
External (non-ONP) resources:
Lexicon Poeticum (2nd ed.)
This uses metadata and images from septentrionalia.net