lǽsa vb.
Status: excerpted citation slips citation text supplemented structured definitions in Danish definitions in English
A.
[e-t/e-n / e-u] [e-u / með e-u] [um e-t/e-n / á e-u / í e-u] [fyrir e-m/sér]
himinríkis dyʀ ... þǽr es vér hꜵfom lǽstar fyrir os siálfir
●HómÍsl²⁹(1993) 43r11bællti þat er ec læsta um þæc
Menota: 21rb24 Streng 3634Nv sem mæren hafðe viðr tekit pellino ok fingr gulliɴo þa læsti hon i kistli ok hirti sem hon kunni bæzt
Menota: 23va2 Streng 5425konongrenn sialfr læiddi hann i svæfn lopt sitt oc byrgði sialfr ok læsti allar hurðir yvir honum
Menota: 28rb18 Streng 9624hann unni henni mikit sacar [fegr]ðar hennar. oc læsti hana iamnan i turni sinum [i ei]nv miclv lofte steinþildu
Menota: 41ra5 Streng 23011Ec em her hertekinn ok lǽst i þessum turn. Ec man alldre heðan i brott komaz
Menota: 41ra21 Streng 23024gecc hann þa or svefn husi sinu ok læsti hurðena
Menota: 41vb28 Streng 23614var þa sv kirkia lest sva at heɴar hvrþ hefir alldregi siþan verit vpp lokin
Mork 31710gecc hann til herbergis þeꜱ er konungr var iɴi. þa var herbergit lęst
ÓH 42610eptir þá er iarl var drepinn letv mvnkar lęsa kirciona
ÓH 4451þeir coma at borgiɴ̇e en hon var lǽ̨st oc lvct
Jvs291 8211sagþi hann þa henni hversv hans ferð vissi við ok bað hana gera sva rað fyri at herbergi spamannz væri eigi læst
Bret 2985Hallvarðr bar þar fram bref vars herra konungsens ok herra Sigvatz a Leirholvm ok fleiri dvgande manne þav er her erv með læst
DN II (1310) 908hallvarðr bar þar fram bref var herra konvngsens ok herra sigvatz ... þav er her erv með læst hver er segia at þeira mal er profat
IslDipl (1310) 612Ver saom opet bref vndir jnsiglum Guðþorms loghmandz j Tunsbærghi ok margra annara goðra manna er j standa þesso brefue er her er læst með vaaro brefue
DN II (1311) 9131ætlaði i kirkio enn henni var læst
HákFris 49618er Þórir sá þá miklu hellu, er þeir vóru læstir með, þrífr hann til með miklu afli ok kastar brott steininum
HG 7025Þórir sá þá miklu hellu, er þeir vóru læstir með
HG 7025Síðan gengu þau til svefns, ok læsti hon þegar loptinu innan
NjR 156læsti hon þegar ⸢loptinu [var. loptið var. Njála 143: GKS 2868 4° “G”, etc.] innan
NjR 156lesa ramliga
StjC 41511þeir ... taka borgarhliðin lykia oc lesa ramliga
StjC 41511er hann er *drivgvm hirðr oc læstr sem savðr i kvi
StjC 4783ęigi vorv hęndr þinar daliga bvnndnar ne fætr þinir fiotrvm lęstir
StjC 50034Hon geck oc læsti loptino
StjC 61412teðe þa Atle bref Orms prest sunar þet sem her er lest meðr varo breue
DN III (1318) 11117En þegar er maðr hefir lest lasse sinu eða klyuiar upp lagt
BjarkKrᴵ 3045sva sem þat bref váttar. er hér er með læst váru bréfi
DN III (1321) 1201læsti Geiʀoðr Loka i kistv ok svelti hann þar iii. manvðr
SnE 10530Gullhringr huarf fra husfreyíu eínni or lokum þeim er vandliga vóru læst iduliga
ÞBpB 32526flutti hann bróðurins líkam til Mikklagarðs ok læsti hann í sömu þró hjá bróður sínum
Æv² 1626madr ... feck honum i hendr eítt bref. ok var læst
Rómv226(2010) 38422ok foru til árinnar litlu adr enn borgin var læst
~ lat.cum clauderentur porta
HistSchol 2533 Stj³ 35037Sem bréf er læst ok albúit, hefir prestr hugsat sik
GBpD 1226Vm varit eptir sendir biskup bref sin til stadarins oc bað læsa kirkio, oc callaði hana savrgaþa bęði af manndrapi oc greptti bannsettra manna
StuᴵK 28918Þa sendi hann til mann at læsa kirkiunni; var Eyiolfr þar, enn Gvdmundr i skotino, hann atti eigi kirkiv-gengt
StuᴵK 32325Ok er Ormr visse þat, let hann læsa þa i litille stofv
StuᴵK 35917Siþan var Vigfus le᷎str i stofv ok konur hia honum, ‹ok Þjóstarr austmaðr, en þeir tóku vápn hans›
StuᴵK 43117þar lágu eptir fiotrarnir v brotnir ok læst husínu er þeir ho᷎fðo inni verit
ÓTᴵᴵ 9210ef no᷎ckuʀ setr klerk j bo᷎nd eða læsir j myrkua stofu
StatJón 18132[Þeir tóku] beinn, þviat hvrdir [allar] voro leztar
StuᴵR 45219Sokki let læsa dyrr huert sin er hann gek a burt edr hann var þar
Hallfr1005 1521sumt læsti hann j drekahalsinum
HelgFlat 36016um kvelldit ... var þeim Sveini fylgt til svefnhus einum saman, ok voru þar læstir
Orkn 18823hurdin uar aftr ok læst
Sǫrla 27513giordi Þorir þa iarnuidiar vm kistur sinar ok læsti vannliga Vals hellis gull
GullÞ 1429leysti hann út þá menn er í myrkvastofum váru læstir
KlmA 27130klæddir brynjum ok læstir hjálmum
KlmA 29137þessir höfðu hvárki brynjur né hjálma, nema boga ok örvamel á baki ok brynjuhetti læsta á höfði ok öxar bundnar við söðulboga
KlmA 34831ok rann til myrkvastofunnar ok sa, at henni var læst
Theod 31215þer megid konunga i fiotri lęsa ok rikismenn i rekendur keyra
Thom² 44914koma þeir til borgar hlids; ok var þat læst med digrum slagbraundum
Flóv² 17568Lét konungr læsa þau II lásum ok setti til XL manna at geyma þeira
FlórM 6911finnur hann nu eina steinhurd var hun hniginn aptur enn ei læst
Sams 163þat (skip) hefer byr huert sem þu villt sigla ... ok þat ma læsa j pungi sinum
Sams 3913sidan war hann luktur ok læstur ok vel wm bwit
Vikt 2713læsti um höfuð sér gyltan hjálm
Klma 28727hann læsti þar i hrofinu smidar-oxi sina vm nætr, enn geck slyppr heim
Krók 1515karbunkulus var suo meistarlega saminn i midiv briosti ꜳ skrininv, sem havfvdsmidrinn hafdi hann þar i upphafi sett, þuiat suo var hann læstr, ath gullstaupit bar vmbergis vpp yfer huassazta hiolit
Thom²y 49910skal leggrinn (á kertistiku) risa rettr ok ohallr allann veg upp vnder bringvna, er læser leggþattinn þadan
Thom²y 5036þraung hardlifis kringla *læsti alla hans lifsþattv med þeiri ꜳhyggiu hiarttans, ath þat er hann byriadi med vannlæti laganna, skylldi hann vtleida med *æskiligum ennda
Thom²y 50315uaknar hann ok litazt vm ok ser nu at hann er komen j helle eirn storan. hann gengr jnnan vm herberget ok kemr þar at sem hurdu er læst fyrir honum
Vald 5714hann fer nu upp a᷎ steinen og uar hann þa læstr
Vilm 1948og kom huors spiot j annars munn [var. + enn þeir voru suo fast læster j sinum saudlvm. at huorgi matte falla AM 577 4°]
var. VSj 1156 → VSj AM 577 4° 40v3var hestr Grettis læstr í húsi sterkliga
Gr 11813hvern morgin skyldi hon læsa karldyrum, er karlmenn færi til verks síns
Vígl 7721heyrdizt einn ravdd af himne til so mælande. O þv edle stadr Roma. þv hefr nv læst j einne gravf tvo gvdz vina og pislar votta
StephReyk 24121var þa su kirkia sva læst. at hennar hurð com alldrigi upp siðan
FskBˣ 31622Hann bað þess sína menn, at þeir skyldi læsa ⸢kastalann [var. kastalanum AM 109 a 8°ˣ “C”], þá hann sæti inni
HjǪˣ 45526læsti síðan skríninu, en kastaði luklunum út á Nið
Hkrᴵᴵᴵˣ 1935Og sem Suipdagur kiemur ad skydgardi var borgarhlidid læst
Hrólfˣ 3825var borgarhlidid læst
Hrólfˣ 3825Þat er siðr, sagði keisarinn, hér i Saxlandi ok enn mjǫk víða annarsstaðar, at læsa hafnir fyrir landinu ok taka þar tolla af ok láta engan leggja skip sín í hǫfnina, nema leigu leggi eptir
Knýtlˣ 1994þat er ríkra manna siðr víða í lǫndum, at læsa hafnir fyrir landi sínu, ok taka menn þar stórfé eptir, en þat er þó mikil gæzla ríkisins við ófriði
Knýtlˣ 19911Síðan lét hann gera yfir sundit járnrekendr, en sumt með viðum, svá at læsa mætti sundin
Knýtlˣ 2007Ero þær dyrr læstar fyrir honum med morgum stockum ... ok læstar med morgum lꜳsum
MarD634ˣ 114910Skúta gekk ór rúmi sínu ok læsir hlemminn, er hann kemr aptr til rúmsins
Reykdˣ 23811Kerlíng hafði læst sína aðra hönd í hári konúngssonar, en aðra í hans brjósti
SǫrlaStˣ 41425tók Geitir við vǫrunni um várit ok læsti í útibúri sínu
Vápnfˣ 3021þeir fœrðu ok skipin í virkit ok fylldu þau bæði vatns ok læstu síðan virkit, - þat var it bezta vígi, - ok sátu þar síðan um vetrinn
Ebˣ 16416
● ‖ impers.: lǽsir [e-t] [í e-u]
● ‖ præt. part.: lǽstr
es ohrenir andar foro oc so hann (kross) marci signdan. þa undroþosc þeir þat oc veinoþo oc męlto. Cer es þar tomt oc lęst
GregDialA 9213Mvþrinn ok tvngan er leikvollr orþanna. A þeim velli ero reistir stafir þeir er mal allt gera ok hendir malit ymsa sva til at iafna sem horpv strenger eþa ero ⸢læster [var. læyster Gramm³W 5324] lyklar i simphonie
Gramm²U 579hann gerir konvngi þeirra kvnnict hvert orð. þo at þv talir með læynd i læstvm herbergivm
StjC 61921Kyrtil ... leggr hann i lęsta kistv
ClarA 771sex kistur. læstar þriar vlæstar
IslDipl (1374) 5235læst kista
DI V (1461-1510: Bps B II 4) 25828skrudastokur læstur
DI V (1461-1510: Bps B II 4) 26226finnr hann em at úvörum þetta bréf, ok eigi gjöriz hann svá djarfr at hann upp brjóti, helldr berr hann þat svá læst sem þat var sínum herra
Æv²²624 7821hofum vier feingid hanz nadar læst sendebref
DI X (*[1538]›apogrˣ) 4017
B. lǽsa + præp./adv.
aftr: lǽsa aftr
[e-t / e-u] [með e-u]
ok þui heuir aftr læst hurðinni. þa seg henni at þu villt brott ganga
Menota: 41vb14 Streng 2364settv dragon vpp annat sínní i sama stað. oc læsto. enn aptr blot husum sinum eptir veniv
BarlA 15725Jon Þores son afræiddi. hafsældo smœrs firir fadur sin. ok tok vid dotter Fridu. ok læste vp firir þæim medan jn sættiz j. ok sua læste hon ok aptær sidan
DN XI (1342) 351en er haustaði, læsti hann aptr skálanum, ok fór í burt
Án 3468í þat mund, er ⸢borginni skyldi aptr [var. portenn skillde AM 590 a 4°ˣ] læsa
Mág² 15413menn vorv setter til at geyma hann sem annan fanga og portten ꜳ stadnvm Roma vorv optlega læst aftvr fyrer hans skylld so at hann skyllde ecki ꜳ bvrtt komazt
GregReyk 3731hafde hann lathet læsa aptvr dyrnar er hvn var fyrer jnnann med sterckvm jarnfestvm
OsvReyk 8412
● ‖ præt. part.: lǽstr aftr
eigi vorv ok borgar liðin *aptr læst avðvelldri at sꜵkia en veɢirnir liðlavsir
TrójHb 3718at aptr læstum durum. var Símon einn uti
~
at: lǽsa at
[!] [e-u]
● lǽsa at sér [e-t]
inn: lǽsa inn
[í e-t] [e-t]
inni: lǽsa inni
[e-n/e-t]
þo at þeir i Þrandheimi læsti inni skrin hins helga Olafs konvngs. þa var þat ecki rað eða vili bænda
HákFris 40412bio hann ferd sina or Daulunum ok villdi eigi verda inni læstr ef þeir kæmi fyrir dalminnit
SvFlat 55414þo at þeir menn j Þrandheime læstu jnni skrin hins helga Ólafs kongs, þa var þat ecki rad bænda ædr vili
Hák81 32018
upp: lǽsa upp
[fyrir e-m]
við: lǽsa við
[■] [e-t/e-n]
annat bref þat sem her er uidhir læst
DN XII (*1323›AM 902 a) 488hlecker voru umm hana wr iarnni, var þar laas i odrum ennda, og var hun þar læst vid
Fljˣ 163
C. lǽsa sik
[í e-u]
Form.: læst (30); læsti (23); læsa (14); læstr (5); læstir (5); læsir (3); lest (3); lęsa (2); læsta (2); læstur (2); læster (2); læste (2); læstu (2); læstar (2); lesa (2); lęst (2); lęstir (1); (1); lǽ̨st (1); lęstu (1); læstum (1); lęsta (1); læsto (1); læser (1); læstvm (1); leztar (1); lǽst (1); le᷎str (1); lǽstar (1);
Gloss.: EJ; ClV; ClVAdd _; ClVErr _; ClVSuppl _; Suppl1 _; Suppl2 _; Finsen _; Fr; FrErr1 _; FrErr2 _; FrErr3 _; LLFrämm _; Hertzb; HertzbLat _; HertzbTill _; Suppl4 _; Fischer _; Anm _; Bin _; Rím; LP; Med _; MedComp _; MedSimp _; WN _; AH; AJ _; deVr; Fr4; NO; Walter _; ÁBlM (¹læsa); Bl; WPA _;
Litt.: Nygaard 1917 19
Genre. (expected): religious works [rel]: 25 (29); romances [rom]: 25 (11); historical works [his]: 15 (19); family sagas [isl]: 13 (13); charters [dip]: 12 (8); legendary sagas [fas]: 9 (5); contemporary sagas [bis]: 7 (8); þættir [tot]: 4 (2); legal works [jur]: 2 (10); learned works [div]: 1 (3); unclassified [ ]: 1 (0);
ÞH (strukt.) — October 2012
External (non-ONP) resources:
Lexicon Poeticum (2nd ed.)
This uses metadata and images from septentrionalia.net