1á sb. f. [-r; -r/-ir (aor nom. pl. Gul315e 41⁷ repræsenterer if. Suppl4, Noreen 1923, 262 & ed. intr. 32 svag bøjning)]
Status: excerpted citation slips citation text supplemented structured definitions in Danish definitions in English
1) flod, å, elv ⫽ river
●●● Ár ... þę́r huerva afstr avalt til staþa sinna þaþan es þę́r falla
~ lat.Flumina
2326 ●Eluc674(1989) 232●●● Ðessa .iiii.a guðspialla-menn merkia .iiii.ar ár þær er falla or paradiso hingat i hæim. þvi at himnescar kenningar þæirra fliota umm alla verold sem rennande ar
HómNo⁶ 483●●● En þar sprat þegar micil ó vp. oc fór reɴaɴde
ClemCod645 7021●●● ifer ó þa er hvít ó heiter
ÞBpCod645 3120●●● sia menn til deilldar þeirra um ár. æða ufꝍror
Gulᴵ 6412●●● kom at aó nockorre
Plac¹ 2079●●● heʀenn allr stefnir þegar yvir ǫ́na er fell scamt fra herbuðonom
~ lat.Flumine
Alexandreis 553 (II 379) Alex 3128●●● farkostom. sæm þæir flytía sik mæðr ifír aar æða votn
NoDipl (1297) 8823●●● er it farit ofan með anni
Heið 7918●●● upp með anni
Heið 8211●●● þanan falla or .íííj. aer i þenna heim
EncHauksb 15231●●● Nu ef ⸢a [var. o AM 31 8° “Bc”] eða beckr rennr millum bꝍa manna oc eru fiskar i þa ...
Landsl 1348●●● ok þaþan af falla þær ár, er sva heita: Svavl, Gvɴþra, F‹i›orm, *Fimbvlþvl, Sliðr ok Hriþ, Sylgr ok Ylgr, Við, Leiptr; Gioll er næst helgrindvm
SnE 1115●●● en af hornvm ‹hans› (ɔ: hjartarins) verþr sva mikill dropi, at niðr kemr i Hvergelmi *ok þaðan af falla ⸢*þær ár [AM 242 fol “W”, etc.; non emend. ár þær] er sva heita: Sið, Við, Sekin, Ekiɴ, Svavl, Gvɴþro, Fiorm, Fimbvlþvl, Gipvl, Gavpvl, Gavmvl, Geirvimvl
SnE 4323n.●●● en Þoʀ veðr þa eptir miðri aɴi
SnE 6911●●● (proverb.) at ósi skal á steᴍa
SnE 10620●●● vid ꜳ þa er Ganges heitir
~ lat.apud Gangem amnem
Epistola 36 AlexBr226 1576●●● bæði yfir aar ok bekki
~ lat.super fluvios ... et rivos
Vulg Exod 7,19 Stj¹ 26810●●● Þar er eigi skylt at ganga til merkja er firðir deila eða ár þær er netnæmir fiskar ganga í
Jb 1253●●● ef áin brýtr
Jb 1763●●● Þar fellr aa mikil i gl‹i›ufrunvm fram af bergi ok allt wt i sio
GullÞ 126●●● i nandir ꜳ þeiri er Danubius heitir, su er mest a i þessum þridiungi heimsins, er Eyropa heitir
Ambr 365●●● mikit riki til vesturættar med anni Rjn
VSj 54●●● thvær ꜳernar renna nidr vnder jordena
AugReyk 9513●●● suo til at iafna skiott sem ein aa rynni
~ lat.sicut fluvius
HFars 178436 MarD635ˣ 68110÷ haɴ leggr þat mark a þa alla er iþroþosc synþa siɴa oc tꜵko rꜵþ af honom. at haɴ skírþe þa alla i ꜵɴe iordón oc vas su kꜵlloþ iþranar skírn
HómÍsl⁶(1993) 6r17÷ i onne Nil
PhysFrg² ***XII1÷ þesar ár . ero fvllar . allzcyɴs fisca . oc þaer maþr męler viþ vatneþ at þat sendi honom fisca . þa fellr óen vp fir fǿtr honom . meþ alzcyɴs fiska
Mth²Cod645 11222÷ Ecc scirþag hann þa i onne Jordon
Niðrst¹ 215÷ er fogr bẏgð baðommægin at áánne
ÓHLeg 7014÷ aor ofœrar
Gul315e 417÷ for ec íana þa leið er drottiɴ for. oc svam ec ifir
Mork 38330÷ til ár þeirar er Evfrates heitir. hon er ein af þeim fiorom er or paradiso falla
Alex 206÷ Eptir miðre borgenne fellr ǫ́ su er Cignus heitir
Alex 2328÷ þer megoð komaz aller heilir ivir þessa ⸢œ [var. a AM 178 folˣ “A”, etc.] en alldri aptr
Þiðrᴵᴵ 28611÷ Þar hittaz þeir við a þa er heitir Laxa er fellr ur Suina-uatni
Heið 728÷ Maðr riðr. segir hann. ok ei seint fra bo᷎nvm ut ok ofan með anni
Heið 7215÷ skulo riða .ij. menn af liði yðru ofan iherat þar. ok eptir fialli ok sua til brva ok koma til bygða fyʀ en firir sunnan ana
Heið 7913÷ þa munvt þit sia a Gullteig er it farit með anni
Heið 7922÷ En Þormoðr snyr niðr til arinnar ok þeir eptir honum Þorðr ok Steingrimr ok ellta hann a ana ok gryta hann fra lande
Heið 866÷ En Þormoðr snyr niðr til arinnar ok þeir eptir honum Þorðr ok Steingrimr ok ellta hann a ana ok gryta hann fra lande
Heið 867÷ hann kemz yfir ana ok er hann vel fo᷎rr
Heið 868÷ Þat er nv at segia fra Þormoði. hann ferr nv vpp firir svnnan ana. þar til er hann kiomr iAs
Heið 8729÷ þa vaʀ fabygt firir sunnan ana
Heið 8730÷ Þa var brv a anni uppi hia Biarna-forsi
Heið 884÷ En ef a rekr eða straumr þa fare
SvKr 42314÷ at ⸢ainni [var. aanni AM 227 fol “B”]
StjC 35412÷ man ek fylgia þer æigi langt a læið fra ainne
StjC 53920÷ Orrosta á Lóheiði með Eiriki Danakonvngi ok hertoga firir svnnan á
AnnReg 13425÷ [N]u heyra þeir gny mikinn ad menn rida margir til arinnar
Heiðy 9810÷ Nu rida þeir af ainni
Heiðy 9817÷ oc sętto hia áɴi niþr
~ lat.posuerunt juxta fluvium
Milit 21b22 Ridd623 3132÷ cꜹstom ꜹsco þeira v́t á ána
~ lat.in flumine
Milit 21b32 Ridd623 3214÷ Þa mælti Hár: Ar þær, er kallaþar erv Elivagar þa er þær voro sva langt komnar fra vpsprettvɴi, at eitrqvika sv, er þar fylgþi, harðnaþi ... þa varþ þat is
SnE 126÷ ok svima hestar þeira ifir storar ar; sva koma þeir fram
SnE 1920÷ En Þorr gengr til *domsins ok veðr ár þær, er sva heita
SnE 231÷ Hann greniar illiliga ok slefa reɴ or mvɴi hans; þat er a sv, er Von heitir
SnE 3722÷ En þat er at segia fra Hermoþi, at hann reid niv nætr dꜹckva dala ok divpa, sva at hann sa ecki fyʀ en hann kom til ariɴar Giallar ok reið a Giallar brvna
SnE 6615÷ hann hliop þegar vpp ok v́t iana, *en kastaþi netinv fram a eldiɴ
SnE 6819÷ Ok er bvit var netit, þa fara æsir til ariɴar ok kasta neti iforsiɴ
SnE 692÷ eptir salnvm reɴa eitrár, ok vaþa þær ár eiðrofar ok morðvargar, sva sem her segir
SnE 752÷ En ef o rennr millum bo᷎a manna eðr beckr
Landsl AM 31 8° 79va6÷ ár þær er með æitri fellu
Rómv595(2010) 3217÷ áin Nil
Rómv595(2010) 3581÷ hefi ek spurt, at ófriðr er kominn í ána
NjM 771÷ allt til hinnar miklu aar Eyfraaten
~ lat.ad fluvium magnum
Vulg Jos 1,4 StjB 34916÷ ok með þessu vaða þau á út
GBpD 17525÷ fyrir uestan er aain Tigris
Stj¹ 7231÷ (i propr.comp.) Nilus Egiptalandz aa
Stj¹ 7333÷ (i propr.comp.) fra Rinocorula Egiptalandz aa til hinnar miklu áár Eufraten
Stj¹ 11223÷ allir þeir fiskar sem i aanni bidr
~ lat.qui sunt in fluvio
Vulg Exod 7,18 Stj¹ 2686÷ Á þessu ári önduðuz margir ágætir höfðingjar: Heinrekr Engla-konungr, ok Ríkarðr konungr bróðir hans af Alimannia, ok hertogi Eirikr fyrir sunnan á
MLag 3651÷ eyjar liggja margar í áinni
ǪrvM 2612÷ yfir ꜳ þa, er Rin heitir
Maurit 64529÷ ꜳ su er Tiberis heitir
Greg 3872÷ Sætt Eireks Noregs kongs og hertuga Hakonar vid Eirek Dana kong og hertvga V. fyrir svnnan ꜳ
AnnGott 3395÷ Orrosta i anni helgv
AnnResˣ 176÷ Walldimar broðir hans var hertogi firer svnan a i Jvtlandi
Danakˣ 107÷ wtbeit nautum yfer um a
DI VII (*[1491-1518]›apogrˣ) 7713÷ (i propr.comp.) Biarn‹ar›ꜳ
DI XII (*1391›c1770-1780ˣ) 2910÷ feck þar af æiftir bode oc skipan sialfs konongsens hærtoganom Waldemare firir sunnan aa j Jutlande tvau þushundrada marka brendra
DN III (*1305›DonVar 1ˣ) 7013÷ finnazk a Skane austanverðum. þar sem hæitir a en hælga
FskBˣ 16411÷ Út í ánni Temps var gǫrr kastali mikill
Knýtl1741ˣ 457÷ Bjǫrn kvað ána ófæra, ‹þviat hun laa aa bauckum uppi›
StuᴵᴵR11127ˣ 4520
2) (om sø; cf. Pipping 1914 15-16 ⫽ of a lake)
Form.: ár (10); a (8); anni (7); ana (7); aa (5); ꜳ (5); á (5); aar (3); arinnar (3); ána (3); ó (2); ainni (2); onne (2); ariɴar (2); o (1); ǫ́ (1); áánne (1); áɴi (1); Ar (1); ar (1); ꜳernar (1); ainne (1); áinni (1); ánni (1); aain (1); ꜵɴe (1); œ (1); áin (1); aɴi (1); Ár (1); aer (1); aor (1); aó (1); ǫ́na (1); aanni (1);
Comp.: blóð- (4), eitr- (1), fiski- (3), hǫfuð- (3), lax- (6), megin- (2), merki- (2), merkja- (1), mjolk- (2), mjolkr- (1), stór- (10), veiði- (1), þjóð- (4), þver- (3)
Gloss.: EJ _; ClV; ClVAdd _; ClVErr _; ClVSuppl _; Suppl1 _; Suppl2 _; Finsen _; Fr ²á; FrErr1 _; FrErr2 _; FrErr3 _; LLFrämm _; Hertzb; HertzbLat _; HertzbTill _; Suppl4 ǫ́; Fischer _; Anm _; Bin ár; Rím; LP ǫ́; Med _; MedComp _; MedSimp _; WN _; AH; AJ; deVr ¹á; Fr4 ⁴á; NO; Walter _; ÁBlM; Bl cf. corr.; WPA _; ; LMNL
Litt.: Bjorvand 1994 123
Genre. (expected): religious works [rel]: 26 (22); family sagas [isl]: 16 (10); learned works [div]: 12 (3); historical works [his]: 9 (15); legal works [jur]: 7 (8); romances [rom]: 5 (9); charters [dip]: 4 (6); contemporary sagas [bis]: 3 (6); legendary sagas [fas]: 3 (4); unclassified [ ]: 0 (0); þættir [tot]: 0 (2);
External (non-ONP) resources:
Lexicon Poeticum (2nd ed.)
This uses metadata and images from septentrionalia.net