laug sb. f. [-ar; dat. -u/-; -ar]
Status: excerpted citation slips citation text supplemented structured definitions in Danish definitions in English
I.
1) vaskevand, fad med vaskevand, vandbeholder
Sva mællte oc konongrenn við Þorgæir boanda at hann skilldi fẏlgia liki hans til graftar. Oc lata þua sar þæirra manna er með hanum varo i þæirri laugu er hanum var *þvægit i sialuum
ÓHLeg 844han skal skyldr at vighia .iij. laughar um dagh
BorgKr¹ 3479Bergþóra gekk með ⸢handlaugar [var. laugar NjR1908 7819] at borðinu
var. NjM 9110 → NjR1908 7819Bergþóra gekk at borðinu með laugar
NjR1908 7819báru konur af borðum, en sumar báru innar ⸢laugar [var. handlaugar AM 468 4° “X”]
NjM 3618laughr. horn .xiij. bwin
IslDipl (1396) 12532enn at kuelldi uoru laugar fram bornar og geck Uilhialmur til bordz
VSj 5017sagði, at þeir skyldi snæða fyrst, ok lét setja þeim borð ok fekk þeim laugar
Hkrᴵᴵᴵˣ 16711
2) om det at vaske sig eller bade
konungr gecc upp a land oc þar til er eiɴ litill beccr var. let konungr gefa ser þar lꜹg
Sv 9524hafue lukt (vatnfǫstu) innan tuennra tolf manada uarne uid bæde lꜹgh og linklædum ok feadrklædum vtan heginde med huerre uatnfꜹstu
DI II (*[1269]›AM 671) 466meðan konongr sitr ifir borðom siðan af er uist oll oc ⸢gefnar laugar [var. vatn gefit AM 304 fol “B”]
Hirð 4137●●● hafði hann í sömu stofu kleðzt um morguninn ok þvegizt; stóð þar eptir laugin annan veg í pallinum
GBpD 2210þeim bættiz eigi ... huarki af baði ne laugu
~ lat.lavacris
HistSchol 12227 Stj¹ 27218I februario er gott blod at lata. ur þumals fingurs ædi. Laug ok lausnar dryckia er þau gott at neyta
MedMisc 1173I novembri þarnaz laugar ok lat ecki blod
MedMisc 11811
● taka laugar
Ganga tvæiʀ oc tvæiʀ saman sæssar eða samsætis mænn laugar at taka hvart sæm laugar værða gefnar uti eða ínni oc ganga sva siðan til borða
Kgs 5739Gacc nv þar til er M. (ɔ: Magnús) konvngr hefir tekit lꜹgar. oc lat sveininn svpa af handlꜹginni
Mork 11912Síðan váru borð tekin, en Flosi tók laugar ok lið hans
NjR1908 2648Flosi tók laugar ok lið hans
NjM 29015Þat var einn dag, er konungr gekk til borðz, oc stoð firir borðino, ok tok lavgar, oc þeir menn er þar mǫtvðvz; sa maðr liop i stofvna, er Eirikr vngi het
StuᴵK 3513þá tók konungr þar laugar ok þá lét Haraldr konungr greiða hár sitt
Hkrᴵˣ 13010Vandráðr tók síðarst laugarnar, en er hann tók dúkinn, þá strauk hann sér á miðjum
Hkrᴵᴵᴵˣ 16722gekk síðan í andyri; þá var Glæðir þar ok tók laugar
Vatnˣ 1019
3) (om tårebad)
4) kar/bassin hvor der bades, bad i kar/bassin
at morni þa for hann fvrst til lꜹgar. sva sem hann metti i lꜹgarvatnino svnþina þva af ser
●GregDialA 14032sá ... er til lavgarennar hafþe hlavpit
RiddFrg 21930hann var vegin i ⸢logv [var. lavgv Holm perg 9 4° “B”]
VerA 6720hverso scíott sa dó er lꜹgna hafþi sott
Ridd623 309ok þvaz i baði eða lavgv
Ant 1209(transf.) Þeir spurþv, hve honum mundi fritt, ef hann kveme heim. Skamm-sæta etla ek honum þa lavg, segir Þorvaldr
StuᴵK 39415i laugu hia mer
Ambr 2819var henne þar svo hægt, sem hon lægi i godri laug
FidA 3731En sia laug er sva asynis sem eitthvert vatn annat her i heimi
Silv 25213Þenna Ármóð drap Starkaðr enn gamli í laugu, ok var þat et síðasta óskapaverk hans
EgÁsm 8121eckian fer til laugar med þesse tuo env yngri baurnin ath þuo þeim ok bua til suefns
Thom²y 48417smabarnit kafnar i laugunne
Thom²y 48422konungr var i laugu
ÞForv 43116hann hafde af þessv ongva pinv helldr en hann hefde sethid j mivkre lavgv
GeorgReyk 36913hann hafði þvegiz i laugu þeiri, er konur hofðu aðr þvegiz i
Andr¹ˣ 32240honum var gǫr kerlaug, því at eigi er annarra lauga kostr í Nóregi
BjHˣ 13323er konungr var í laug ok var tjaldat yfir kerit, þá þótti honum renna fiskr í lauginni hjá sér
Hkrᴵᴵᴵˣ 2957hun vardveitti barn drottningar vborit medann hun var i laugu
LdnHb105ˣ 377hann hafði alldri laug eða bað
PhJˣ 73818Þorleifr hafði verit í laugu um daginn fyrir nón ok lagðiz síðan til svefns, sem vani hans var til
StuᴵᴵR11127ˣ 24920
● gera/búa laug [e-m]
siðan gær þui (barni) laug ok lauga þat. sem bæzt kant þu
Menota: 22vb27 Streng 5021let konungr giꜹra honom lꜹ́g oc gaf honom sidan cleþi
AuðMork 18425þar uar gr [lav]g til þeꜱ ef nocqveʀ vildi skia vero þangat
~ lat.lauacrum
Milit 20b59 Ridd623 291Dalkr quez kvnna at gera henne lavg, þa er henne munde batna við, ef hon ste᷎ðizt. En hon var fus til heilsunnar, ok uillde hon he᷎tta a laugina
StuᴵK 42519þar vorv lavgar gervar. En er konvngr var i lav́gínní. ok var tialldat yfir kerít. þá þottí honvm renna fískr j kerínv hía ser
Huldaᴵᴵ 21625hon lætr geora honum ⸢laug [var. kerlaúg Jvs7 3430]
JvsFlat 20226A einhverium degi var þeim laug buin
Ambr 2814Hann leiddi hana til skips, ok liet giera henne laug ok klædde hana godumm klædumm
Svarfd(1966) 6717þa hafdi Korekur buid laug, tekur hann nu og fæger sꜳr Gunnsteinns
Fljˣ 7124ljet hann gjǫra laug, sva at vera ma̋tte hvert sem villde kǫlld ędur hęit, ok um marmara vegge
Klmb1980ˣ 272Skal þér búa laug, ok ver vel kominn með hirðinni
ÞorstAustˣ 33027
5) (på Island) udendørs bassin med vand fra varm kilde (hvor der bades og vaskes tøj)
til Reykja, fór þar í laug
Boll 2929firer sunnan ana ero laugar ok þar s[kamt fra iarðholur storar]
EgM(2001) 18310Guðrún kom til laugar
Laxd 1092Þeir gerdo ser titt vm fvndi við Tvngv-menn, oc hittvz optaz at lavgv
StuᴵK 6510er þeir komv þar, þa var prestr i lavgv, en Snorri gekk or lavginne
StuᴵK 7819Þorleifr sat ok for or klædvm oc ætladi i lavg
StuᴵK 7820Þeir gistv i Hvami at Gvdnyar. Þav foro avll samt til lavgar i Sælings-dal
StuᴵK 2359Kiartan for optliga til Sælíngs dals laugar. Jafnan bar sva til at Guðrun var at lꜹgo er Kiartan kom þar
ÓTᴵ 3545Norðlendingar ok Aust firðingar uilldu eigi fara i kalt vatn. ok voro þeir margir skirþir við laug at Reykium i Laugar dal
ÓTᴵᴵ 1984‹En er þeir váru mettir,› gengv þeir Þorgils ok Þordr til lavgar, þviat hestar voro eigi bvnir
StuᴵᴵR 1652Er þér vildara at ríða með mér um daga til laugar ok vinna ekki?
Ljósv 458‹honum var kalt orðit nǫkkut svá, ok bakaðisk hann lengi í lauginni› emend. Gr 2396: DG 10 “10”
emend. Gr 2396: DG 10 “10”sá mennina við laugina með vopnum, ok þótti honum nýlunda í þessari sýn, en laugin var ekki á almanna veg
Ar426ˣ 6218kona su er vann Gyrijdi Hus freyiu. for til laugar. og aunnur kona med hennj af Næsta bæ ... þær hofdu med sier klædi morg er hus freyia atti
JBpC(2003)ˣ 15727er þær komu til laugarinnar. þa tok Þorkatla af sier skona. og lagdi nidur vnnder stein einn. epter þad taka þær ad þuo
JBpC(2003)ˣ 15730Nu fara þær J laug
JBpC(2003)ˣ 15812Hann gekk jafnan til laugar at skemmta sér
Þórð²ˣ 17619gengu þeir Skeggi til laugar eptir vanda ok lágu við laugina ok töluðust með
Þórð²ˣ 17620hafði Ásbjörn gengit til laugar
Þórð²ˣ 2191gekk Ásbjörn frá laugu
Þórð²ˣ 21911
6) (om Snorri’s bassin, Snorralaug)
Þat var eitt kvelld, er Snorri sat i lavgv, at talat var vm havfþingia
StuᴵK 39227Sturla Barðar son hafði halldit uorð ifir lavgvnni, ok leiddi hann Snorra heim, ok skavt hann fram stokv þessi, ‹svá at Snorri heyrði›
StuᴵK 3931Komo þeir snemma vm morgininn til Reykia. Þa var Sturla i lavgv, er þeir sǫgþv honum tiþinðin
StuᴵK 4046Sturla reið til þeira dyra, er til laugar voro, ok settu þeir þar stiga við, ok gengv þar upp fylgðar-menn hans
StuᴵK 55520Kom því svá, at þeir, sem á virkinu váru, fundu eigi fyrr en Órækju-menn allir váru komnir í húsin ok hǫfðu gengit upp eptir forskála, frá laugu
StuᴵR8ˣ 4784Skiptu þeir þá mǫnnum í helminga, gengu þeir norðan ór kirkjugarði Þórðr ok hans menn, en Bergr sunnan frá laugu at suðrdurum
StuᴵᴵR11127ˣ 18036
7*) def?
II. (propr. topogr.)
hann hafðe vegit Asgrim prest Illuga son at Barðz-lavgv
StuᴵᴵK 18822Þeir riðo nu, þar til er þeir komv gegnt Hrafnagils-laugu
StuᴵᴵK 21118fór hann ór klæðum sínum öllum, ok þvó sér í fjörunni, ok hana kalla menn nú Bárðarlaug
Bárð158ˣ 719Þat var einn dag, er Þorgils reið til Lýsuhváls-laugar at skemta sér ok fylgdarmenn hans með honum
StuᴵᴵR11127ˣ 17831
Form.: laugar (24); laug (16); laugu (13); lavgv (6); lavgar (4); lavg (3); lꜹg (2); lꜹgar (2); laughar (1); ▹lav◃g (1); lauginni (1); lꜹgo (1); laugunne (1); lꜹgh (1); laugin (1); lavgarennar (1); lꜹgna (1); laugarinnar (1); lavgvnni (1); laugina (1); lꜹ́g (1); logv (1); Laug (1); laughr (1); lavginne (1); laugarnar (1); lauga (1);
Comp.: altaris·mund- (1), bakstr·mund- (1), bolla·mund- (1), fonts·mund- (1), gull·mund- (1), hand- (33), hár- (1), heilsu- (1), jarð- (1), ker- (14), kirkju·mund- (1), lýsi·mund- (1), mis·kunnar- (1), mund- (52), sacrarium·mund- (3), silfr·mund- (3), skírnar·mund- (1), smá·mund- (1), sund- (1), vatns·mund- (2)
Gloss.: EJ; ClV; ClVAdd _; ClVErr _; ClVSuppl _; Suppl1 _; Suppl2 _; Finsen _; Fr; FrErr1 _; FrErr2 _; FrErr3 _; LLFrämm _; Hertzb; HertzbLat _; HertzbTill _; Suppl4 _; Fischer _; Anm _; Bin _; Rím; LP; Med; MedComp _; MedSimp _; WN _; AH; AJ _; deVr ¹laug; Fr4; NO; Walter _; ÁBlM; Bl item cf. corr.; WPA _;
Litt.: Bjorvand 1994 134, 223; Falk 1914 (Sól) 20-29; Falk 1919 39; Kaiser 1998 96; Kuhn 1945-1946 [NB 33] 172-178, 181-195; Kålund 1877 512; Magnús M. Lárusson 1956 [KLNM 1] 298; Seip 1949 [ANF 64] 160; Seip 1955 150; Seip 1957 [KLNM 2] 616
Genre. (expected): contemporary sagas [bis]: 24 (6); family sagas [isl]: 19 (10); religious works [rel]: 19 (23); historical works [his]: 13 (15); romances [rom]: 4 (9); þættir [tot]: 4 (2); charters [dip]: 3 (7); legal works [jur]: 2 (8); legendary sagas [fas]: 1 (4); learned works [div]: 0 (3); unclassified [ ]: 0 (0);
EÞJ (red.) — March 2012
External (non-ONP) resources:
...
...
...
...
IN PROGRESS
...
Lexicon Poeticum (2nd ed.)
This uses metadata and images from septentrionalia.net
langr - laugavatn
láta - leggja
lá - maðr
...
...