jǫkull sb. m. [-s, dat. jǫkli; jǫklar]
Status: excerpted citation slips citation text supplemented structured definitions in Danish definitions in English
I.
1) is, ismasse, isflade
en iafnan er þar sva mykit frost þo at tækit være hit mesta fiall ok yrði þat at ęlde ok være þar í castat. þa yrði þat þegar at ioccli
●HómNo¹⁴ 7129Sva oc hofin æf þau hæfðe ængan lut værma í ser þa væri þat allt æinn iacull. fra ovan værðu oc til gʀunnz
Kgs 3339verði mer þetta orð skrifat i hiarta minu, eigi sem i iokli se ritað i solar skini, helldr sem með obrugðuligum penna ritað a lifs bok
JBapt²A 8577þat vil ek, at menn beri sva avxar-skavpt sin, at eigi leggi iocvl a
StuᴵK 8918J vatne scall skira. oc ma skira i þui vatne sem snior verdhir till eðir iocul
StatÁrni 8401fyrr en sá riddari fœðist, verða öll vötn i heiminum einn jökull
ValvA 6312Þeir køru heldr at setja upp skipit, ok settu þeir upp með ǫllum sjánum, þeim sem í var, ok jǫklum, en þat var mjǫk sýlt
Gr 16113þar hæfir kylrinn sva mikil afl unndir sec drægit at vatnit hamnar natturu sinni þviat þat snyz í iokul oc sva oll lonnden þeckiaz mæð isum
KgsE 3134færdin var Jll vmm heidina. og la nær einn Jokull yfer alla
JBpC(2003)ˣ 1607
● snǽr ok/eða jǫkull
Til hvers er sólin valit eða sett nema ... mýkva þar er áðr er hart, sem harþan sniá eða iöcul
MarS 601eptir hamessu‹n›a. var komin ꜳ þeyr ok sa tok af allann snio ok jokul
LBpB 7728margir stadir þeir er bædi liggur snior og iokull a ollum sumrum. suo sem vm vetur. sem er jsland edur grænland
KgsE 116
2) (fig.) ispanser, isnende kulde
cf. Sprenger 1985 [Opusc 8] 171-188
riddarans hiarta linaz dag fra degi, sva at brott dregz hinn fyrri iokvll ok harðẏðgi
Mar655XXXII 6174heilagi andi ... slær þat kallda hjarta með ellding hita síns ... ok bræðir þann jökulinn er svá var harðr sem steinn er Adamas heitir
Æv⁴⁸ 15712Her með leggr hann honum ẏmisligar hugganir ilmandi malsenda. þvilict sem hann brott rekr med sinvm ẏfir saungum. ok bræddi með sinum hondum hægt þann iokul ok línliga. sem sẏllt hafði þat hiarta hit auma
~
PS 6479 JJ SÁM 1 65vb30ellz bruna og frost iokla
~ lat.asperitatem frigoris
3723 Dugg681a 372⸢*linaz nú hans brjóst ok þíðiz jökullinn [non emend. þíðiz nú ok hans brjóst ok linaz jökullinn]
Æv⁴²ˣ 14324n.
3) istap, isklump
drukcu menn bǫþi bíor oc uin. þa voro frost mikil. þeir kaustuðo vt verplum aullum i garðinn ok var nær þriðiungr freyrinn i huerium. reiðskiota menn toku verplana til sin ok brutu i sundr toko þeir ioklana oc bræddu
HákEirsp 5295Reiðskiotamenn toko verplana til sin ok brvto i svndr. siðan toko þeir ioklana ok bræddo enn svma atv þeir. Af þesso vrðo þeir sva drvknir at ...
HákFris 44728Sidan toku jocklana ok bræddu, en suma atu þeir
Hák81 40424licamr þæss (ɔ: hafstramba) hæfir þvi licr værit at asyn sæm iacull. engi hæfir þat sva glogt seð hvart hældr hæfir a værit reistr sæm a fiski eða huð sæm a manne
KgsE 2715
4) jøkel, gletsjer, bræ
Ðer sagðut sva ... at yðr þotti þat licazt væra at þætta lios munnde skina af frosti oc iaclum
evt. def. 1 Kgs 3322hann kom utan at iokli þeim er .h. (ɔ: heitir) blaserkr
Eir544 31b10Gamli het maðr, er bio i Eiriks fiarðar botni vppi vndir ioklvnum
FbrHb 17516nenni ek eigi at senda ykkr a iokla i brott, helldr mvnv þit heima vid hafaz
FbrHb 1804fyrir norðan jǫkul
NjR1908 31123foru heiman vm varit it efra suðr vm iokla. ok komo ofan i Hornafiorð
Dpl 17313þeir faurunꜹtar hofðu eigi seð fyʀʀ votn þau er or ioklum hofðu fallit. þotti þeim ain vndarliga lit
EgM(2001) 4228fyrir norðan jǫkul
NjM 3426●●● en yfir háfjöll landsins svá úbræðiligir jöklar með yfirvættis hæð ok vídd, at þeim mun útrúligt þykkja, sem fjarri eru fæddir
GBpD 58(fig.) flutu fram úr bráðnandi jöklum fögr ok hjálpsamlig vötn tárligrar iðranar með sannri leiðrettu ok afláti
GBpD 1612hann geck a iocla vpp oc let þar lifi, er dagleið var til bygdar
StuᴵK 1218hæyrdu sagt at Floki hefdi fundit land. þat er hann kendi vid iokla þa er hann hafdi þar set. ok kalladi Jsland
ÓTᴵ62 26019sigla þeir tvo᷎ dægr adr þeir sa land annat. Þeir spyria hvort Biarni ętlade þat en‹n› Grœnland. hann kuaz æigi helldr ætla þetta Grœnland en hit fyrra. þui at ioklar eru miog myklir sagdir a Grœnlandi
Grǿn 43132þat land uar hatt ok fiollott ok iokull a
Grǿn 43139●●● Þeir komu vm sumarit at joklinum Huitserk
Grǿnl 44633at Floki hefdi fundit land þat er hann kendi vid jokla
ÓTFlat 24823hugdi kongr at fiallino ok þotti honum ogurligth yfer farar fyrer saker biarga ok hꜳleika frostz snęfa ok jo᷎kla
KlmA1980 11015ioclar gengu allt til sudrs i siá vt
Krók 1320ioklar girtu þar vm allt bádu megin
Krók 141Þess get eg þá ... at i þeim litla dal, er þar geingr upp at ioklunum, mune vatn vera
Krók 261hann fann dal í jǫklinum
Gr 19914hann fann dal í jǫklinum, langan ok heldr mjóvan, ok lukt at jǫklum ǫllum megin, svá at þeir skúttu fram yfir dalinn
Gr 19915hann fann dal í jǫklinum, langan ok heldr mjóvan, ok lukt at jǫklum ǫllum megin, svá at þeir skúttu fram yfir dalinn. Hann komsk ofan í einhverjum stað; hann sá þá fagrar hlíðir grasi vaxnar ok smákjǫrr; þar váru hverar, ok þótti honum sem jarðhitar myndi valda, er eigi lukðusk saman jǫklarnir yfir dalnum
Gr 19919hvárt sem vér finnumsk á fjalli eða fjǫru, skipi eða skíði, jǫrðu eða jǫkli
Gr 2337‹E›cki efumst eg j þui at pijslar stadir eru a ijslandi j fleirum stodum en elldinum einum og firi þui at eigi er minni ofur gangur iokla og frosts ꜳ þui landi helldur en elldsins
KgsE 1928●●● Þeir Ingialldur og Þorkiell trane fóru heiman um vored hid efra sudur umm iökla og komu ofan i Hornafiord
DplFljˣ 1309Þorgeirr hofleysa villdi hallda skipinu til riettar, ok vita ef byrr gæfi fyrer iokulinn
Fbrˣ 13216Aulvidur bio ferd sijna upp i Fliotz-dals hierad til grasa, allt framm ad ioklumm
Fljˣ 511Jǫklar miklir gengu tveim megin víkrinnar
Flóamˣ 3813einn góðan veðrdag segir Þorgils, at þeir muni ganga á jǫkla ok vita, ef þeir sæi nǫkkut leysaz ísinn
Flóamˣ 4116sa maðr er Likaloðinn het, þvi at hann hafði flutt lik Finnz fegins oc þeiʀa skipara or Finnz buðum fyri austan jokla a Grænalandi
Hem326bˣ 418nam hann land ... allt austr vndir iokla sem gros eru vaxin
LdnHb105ˣ 1734Hjálmr fór þar til er hann fann Sturlu upp við jǫkla
StuᴵR8ˣ 4813Sturla reið nú á brott með Órækju, upp til jǫkla
StuᴵR8ˣ 48513
II. (cogn.)
Þorir iokvll
StuᴵK 40325sendi út þangat ... ‹Þóri jǫkul› emend. Stu 4838: BLAdd 11127 “Br”, etc.
emend. StuᴵR8ˣ 4838: BLAdd 11127ˣ “Br”Þórir jǫkull
StuᴵR8ˣ 48532
III. (propr. topogr.)
Form.: iokla (6); jǫkul (3); jokla (3); iokul (3); jǫkla (3); ioklana (2); jǫklum (2); iacull (2); ioklar (2); jökullinn (2); iokvll (2); iokull (2); Jokull (2); iokli (2); iökla (1); ioklvnum (1); jǫklinum (1); jǫkli (1); ioklum (1); iokulinn (1); jǫklarnir (1); iocla (1); jokul (1); joklinum (1); jökulinn (1); Jǫklar (1); jöklar (1); jǫkull (1); iaclum (1); ioccli (1); iöcul (1); jo᷎kla (1); ioclar (1); joki (1); jocklana (1); jökull (1); okkli (1); iocul (1); iocvl (1); ioklunum (1); ioklumm (1); jöklum (1);
Comp.: eyði- (1), fall- (1), fjall- (1), harðýðgis- (4)
Gloss.: EJ; ClV; ClVAdd _; ClVErr _; ClVSuppl _; Suppl1 _; Suppl2 _; Finsen _; Fr; FrErr1 _; FrErr2 _; FrErr3 _; LLFrämm _; Hertzb; HertzbLat _; HertzbTill _; Suppl4; Fischer _; Anm _; Bin; Rím; LP; Med _; MedComp _; MedSimp _; WN _; AH; AJ _; deVr; Fr4; NO; Walter _; ÁBlM; Bl; WPA _;
Litt.: Bandle 1977 [Rit 12] 58; Finnur Jónsson 1932-1933 [NB 20] 30; Kålund 1877 511; Seip 1955 112f.; Sigurður Þórarinsson 1963 [KLNM 8] 80; Sprenger 1985 [Opusc 8] 171-188
Genre. (expected): family sagas [isl]: 19 (7); historical works [his]: 17 (11); contemporary sagas [bis]: 12 (4); religious works [rel]: 9 (16); þættir [tot]: 3 (1); romances [rom]: 2 (6); legal works [jur]: 1 (6); charters [dip]: 1 (5); learned works [div]: 0 (2); unclassified [ ]: 0 (0); legendary sagas [fas]: 0 (3);
ÞH (red.) — September 2011
External (non-ONP) resources:
...
...
...
...
IN PROGRESS
...
Lexicon Poeticum (2nd ed.)
This uses metadata and images from septentrionalia.net
jõfurr - jõtunkumbl
...
...