aftr, aft adv. [compar. -ar]
Status: excerpted citation slips citation text supplemented structured definitions in Danish definitions in English
1) (om bevægelse) baglæns, bagover, bagud ⫽ (of motion) backwards, back (in a direction to the rear of sth.)
●●● ok sigr hestrinn aptr davðr
Bær 11316●●● hann hljóp meir en hæð sína með ǫllum herklæðum, ok eigi skemmra aptr en fram fyrir sik
NjR 536●●● þa sa þeir borg standa a vollvm nokqvorvm ok settv hnackan a bak ser aptr (lagde hovedet bagover ⫽ laid their heads back), aðr þeir fengv set yfir vpp
SnE 5315●●● getr hann eigi staðiz atfarar hans ok fellr a bak ⸢*aptr [non emend. apt] ok tumbar ofan i gilit
Finnb 886n.●●● þeir binnda henndr hans ꜳ bak aftr (om bag på ryggen ⫽ behind his back) oc fluttv hann sua til skipa
~ lat.post terga
IliasLat 2711 TrójS 14628●●● Vér skulum alt bera aptr um siglu
ǪrvM 5613●●● Enn hverr sem vill meira heyra af helgvm þrimvr kongvm þa leite j þeirra historia sialfra aptvr j bokina efter þvi sem bydr j thavlvnne ꜳ fyrsta blade
AnnaReyk 39312●●● báðar stengrnar brotnuðu, ok flugu brotin aptr fyrir höfuð þeim
HjǪˣ 46717●●● er hann let lausan eɴ fyrsta (hrafn) fló sa aptr vm stafn
LdnStˣ 13030●●● ok bað Guðbrandr Svart skreiðaz aptr af hestinum
Vatnˣ 916÷ hendr hans varo bundnar a bak aptr meþ iarnlegum bondum
Barth² 76333÷ hann var klæðfar ok vorv bvndnar hendr hans a bak aftr
TrójHb 22024÷ fell hann þegar a bak aptr dauðr
EgM(2001) 1093÷ voru hendr hans bundnar ꜳ bak aptr
Martin² 57719÷ hinn fysta (ɔ: hrafn) fló sa aptr vm stafn
LdnHb105ˣ 514
2) (i forb. m. at se og høre) bagud, bagved ⫽ (in conn. with seeing and hearing) back, behind (sby)
●●● þa let (ɔ: leit) hann aptr ok sa
~ lat.post terga respexit
Dialᴵᴵ 15810 GregDialA 14310●●● sotto þeir þa fram at scoginom oc i scoginn en heyrðv til riodrsins aptr op oc kall
ÓH 3531●●● Nv skal prestr æigi ganga sua langt fra kirkiu at han mege æigi hꝍyra klokkor aftar (sic med svarabhaktivokal)
BorgKr¹ 34722●●● Liti engi aptr ꜳ bak i eptirliking eiginkonv Loth
~ lat.post tergum respiciens
VitAnt 13636 Ant 6430●●● (fig.) Aptr at lita
~ lat.Respicere ... retrorsum
VitAnt 13640 Ant 6433●●● heyrði hann kall áa bak ser aptr, at hann skylldi drygia dáað ok duga honum
StuᴵᴵK 9425●●● nam hann staðar ok hlýddist um, ok heyrði hann þá aptr ferð hundanna
Trist¹ˣ 13921÷ Nv skal prestr æigi ganga sua langt fra kirkiu at han mege æigi hꝍyra klokkor aftar
BorgKr¹ 34722
3) (om bevægelse mod udgangspunktet) tilbage, tilbage igen ⫽ (of motion back to the point of departure) back, back again
●●● En þá er þeir ǽtloþo afstr at hverfa til fundar viþ herodem. þa vitraþesc engell goþs þéim i drꜹ́me. oc baþ þa aþra léiþ afstr hverfa en hitta eige herodem
HómÍsl¹⁹(1993) 27v32●●● Byscop bvþr þer at þu ... hverfir aftr i farveg þiɴ
~ lat.ad proprium alueum redeas
Dialᴵᴵ 29010 GregDialA 949●●● Aðra gꜵtu sculum ver aptr fara til heraðs vars en vér þaðan forom
HómNo¹⁰ 6329●●● hann fecc ei leyui aftir (sic) at fara
~ fr.Ne pot ariere repeirier
LaisMar 15119 Menota: 38ra15 Streng 19612●●● þa scal hann leggia glova sina ... oc segia til nauðsynia. oc ganga til doms aptr enn þegar
Gulᴵ 2314●●● ec a erendi aptr til konvngs
StjC 38317●●● þviat onnur (hugrenning) dro mig aftr a leid en onnur afleidis
Malc 43927●●● hvat er þeir hoggva, kasta eða skiota, berr aftr i brot ok bana sialfum þeim
Jón⁴ 50326●●● En er Bofi hertugi var aftr ꜳ leid þa tok hann sott þa er hann leiddi til bana
KlmA1980 628●●● oflangt er oss aptr í nótt tőkum nú herbergi náttlangt ok hvílumst allir samt til dags
~ fr.En Rencesvals est tart del repairer
RolOxf 7033 Klma 52626●●● oc er menn caupa saman at lögum þá scal aptr ganga oftala en fram vantala
Frostˣ 1828●●● aptur leiddir mig
~ lat.et de abissis terre iterum reduxisti me
10226 (Vulg Psalm 70,20) GlossPsalt 10326●●● Þorsteinn ríðr þá ina sǫmu leið aptr, er hann reið fram
ÞHvítˣ 1317÷ þa hvarf oen aptr þegar i farveg siɴ
~ lat.ad proprium alueum reversa
Dialᴵᴵ 29025 GregDialA 9415÷ hvarf hann þa aptr (ms. apt) til siɴ
GregDialA 1104÷ En hvartveɢi hvarf ⸢*aptr [non emend. apt] til sin þa er aɴaʀ vitkaþisc af villo
●GregDialA 11016n.÷ Bað hann egil coma skiott aptr
EgFrg² 33510÷ gavo hanum nauðgum (vígt vatn) at drecka. Diofullinn villdi undan leita, oc matti eigi þa leið fara, sem vatnit var fyrir, oc for hann aptr oc þar ut meþ fylu mikilli
Mth⁴ 8418÷ þa scal skapdrottenn fara efter með vatta. ef hann vill aftr fara þa er vel. En ef hann vill eigi aptr fara þa ...
Gulᴵ 3425÷ skiota fram. en eigi aptr
Gulᴵ 4812÷ forv þeir braut sem tiðaz oc aptr til Noregs
ÓH 306÷ Foro þa aþrir niosnarmenn fram er adrir foro aptr
ÓH 4422÷ Far þv helldr aptr til rikis þiɴs er þv hefir at erfþvm tecit
ÓH 5166÷ Heilir sva nu með þvi at þer set komnir fra slicom afreks monnum kallit aptr til yðar þeira styrk
Alex 312÷ snu aptr sem braðast til bardagans
Alex 3928÷ nu lœypr hann asinn hest oc setr *sinn hialm a hœfuð ser. oc snyr fram sinum glaðil nu mællti hilldigundr við sinn sœta *lafarð herra harmr er þat er þv skallt .i. beriaz við .xij. riddara. rið hælldr ⸢aptr oc forða [var. vndann og hialp AM 178 folˣ “A”] þinu liui
Þiðrᴵᴵ 1083÷ Nu fara þæir Attila konungr oc Þiðrekr konungr ⸢hæim [var. sina leid AM 178 folˣ “A”, etc.] aptr i huna land oc er æki at sægia fyr af for þæira en þæir koma hæim. þidrekr hæfir nu morg sár oc stor oc liggr nu i sarom
Þiðrᴵᴵ 19215÷ Goði herra þiðrekr konungr far hæim með oss i hunaland. Ver skolum þer sua til stoða at Attila konungr oc Erka drotning skal nu væra þinn vin æigi minni en aðr. Villtu æigi fara aptr i huna land þa vilium ver allir þer fylgia
Þiðrᴵᴵ 25024÷ ok er (tilføj hann, cf. ed. note) kemr aptr þa var abrꜹtv .i. limr oxans
Heið 6928÷ Þa kemr ut kona ok kallar a Barða ok mælti at hann skyllde aptr riða. þangat til dyranna
Heið 7623÷ far þv aptʀ ok leita. Fiðr þu a leiðinni þa far þu til smiðio. En ek mvn riða firir
Heið 846÷ Hann let þo sva bvit þa mundo verða at vera. ok skulom nv aptr hverfa
Heið 8619÷ Nu ríðr Illhvgi eptir þeim við .c. manna ok nv lystr a miorkva miklvm ok verða nv aptr at hverfa
Heið 967÷ þyriðr ste a batin óc .ii. menn aðrir. hon bað þa gæta skips er epter voro þar til er hon kemi aptr
LaxdE 32715÷ þa kallar .G. (ɔ: Geirmundr) a sina menn oc bað þa lꜹpa a batinn oc roa epter. þeir gera sva oc er þeir voro skamt komnir. þa finna þeir at sior fellr at þeim oc snva aptr til skipsins
LaxdE 3297÷ Þa kallar .G. (ɔ: Geirmundr) a þvriði. oc bað hana aptr snva oc fa honum fo᷎tbit. en tak við mey þinne oc haf heðan
LaxdE 3298÷ siþan hvarf hann aptr bað þau þar sin biða
ÓTOddS 1122÷ En er Hacon Sigurðar s. (ɔ: son) kom til Biarnar. sagðe hann at þeir myndi aptr hverfa oc er þessi fo᷎r allþung
ÓTOddS 1328÷ hann mvn her upp føzaz (!) i þesso lande ... ok mvn siþan aptr hverfa til sinna ættlanda
ÓTOddS 2119÷ hvrfo her meɴ aptr með mikille vndran
ÓTOddS 3825÷ hvrfo þeir aptr en þeir O. (ɔ: Óláfr) komo til skips ok *þavkvðu gvðe vndan kvamo
ÓTOddS 3916÷ Venda þæir fyri þi sem fyrst aptr a vægh til sins herra
~ lat.reversi sunt
21038 Thom¹ 21021÷ skipti Haʀalldr konvngr liðe síno lét ⸢*eptir [non emend. aptr] fara flestan bǫnda herinn
HkrEirsp 5612n.÷ Þeir foro oc aftr komo
StjC 61924÷ siðan gange þeir aptr til annara þingmanna
RbEM (*1280) 103÷ vær forvm aptr a leið með mikilli gleði ok hofðvm vnnit fagran sigr
Bas 2923÷ En er Niorðr kom apptr til Noatvna af fiallinv, þa qvad hann þetta
SnE 3017÷ þa sendi‹r› hann i dagan at *flivga vm allan heim ok koma þeir aptr at dꜹgvrþar mali
SnE 431÷ En Þoʀ geck aptr skyndilega ok svarar, at hann var þa nyvaknaðr
SnE 5214÷ en at ꜹðrvm kosti hverfit aptr, ok þaɴ ætla ec yðr ‹vera› betra af at taka
SnE 537÷ ok þa snyz hann aptr til borgariɴar ok ættaz þa firir at briota borgina
SnE 6021÷ ok ef allir lvtir i heiminvm kykvir ok dꜹþir grata hann, þa skal hann fara til asa aptr
SnE 6710÷ Þa reið Hermoðr aptr leið sina ok kom i Asgarð
SnE 6714÷ hann sendi aptr svman mioþinn, ok var þes ecki gætt; hafþi þat hverr, er vildi, ok kǫllvm ver þat skaldfifla lvt
SnE 858÷ skulu ok korsbrœdr þa er þeir lata taka burt kællara griotet lata kasta sande aftr i grofena sua at monnum eða aðrum kuikuendom verdi þar lingin skade af
DN III (1329) 14227÷ hann skal ganga timanlega af veizlvnni, enn aptr vm kuelldit einn samt vndir tvrninn
ClarA 1263÷ fara þeir þa er þeir ero buner aptr a leið
EgM(2001) 394÷ epter vm sumarit foru sendimenn Skalla Grims aptr. En er þeir komu aptr vm haustið þa
EgM(2001) 517÷ þeir ... helldu langskipunum suðr með landi ... En er hausta tok helldu þeir norðr aptr
EgM(2001) 1328÷ er þeir Egill voro buner þa foro þeir aptr a leið
EgM(2001) 14121÷ fóru þeir til Bjarmalands ok aptr þaðan ok kómu heim i land
Korm 2961÷ Þa kemr andviðri, oc recr þa aptr allt vestr fyrir Skaga. Þa lættir þeim retti, oc komaz þeir annat sinn norðr fyrir Langa-nes; oc kemr þa enn anðviðri, ok rekr aptr vestr i haf
StuᴵK 2692÷ Siþan fecc Augmundr menn til at fe᷎ra aptr vmagann
StuᴵᴵK 10913÷ Kiartan ... geck ꜳ brottu berkyrtlaðr. Konungr ... kallaði ꜳ Kiartan ok bað hann eigi sva skiott ganga. Kiartan veik aptr ok þó helldr seínt
ÓTᴵ 3617÷ hvi fluttir þu Olaf hingat ... flyt þu hann aptr sem skiotaz
Orkn 30210÷ gengr Skúta at selsdurunum ok laust á vegginn ok víkr síðan hjá selinu aptr
Reykd 23313÷ guds madr ... beid þar til þess, er fiandi færi aptr hia ... er fiandinn for aptr hia, mællte guds madr: Kom heill
~ lat.cum rediret
56124 VP 5615÷ Messoklæde at aullu. oc aunur vtslitin. oc kom aptur haukulen
DI V (1461-1510: Bps B II 4) 27132÷ [var. þa ritid til vorr aptr med ydar tillavgv AM 128 4° “R”]
var. RbHM (*1308-1309) 8213: AM 128 4° “R”÷ Ingialldur mágur þinn er vilur madur, og mun hann vel hallda ydur, enn ef honum þikia á þvi óhægende, þá fared hingad afftur
DplFljˣ 1293÷ eru þar enn þeir menn, ad lietu, sem best þætti, ad eg kiæma firr aptur enn sijdar
Fljˣ 591÷ Þat er annat níðingsverc ef maðr ⸢leypsc [var. lœyppr FrostII 5023] út í ofríði oc heriar í land aptr. oc hefir eigi sagt friði aptr
Frostˣ 15822÷ fóru þeir i brot sem tíðast ok aptr til Nóregs
Hkrᴵˣ 34115÷ og farid nu j stad aptur sǫmu leid so ad kall verdi sijst vidbuinn ad bregda þeim vndan, ef þeir eru þar
Hrólfˣ 56÷ sem þeir eru aptr á veg, koma at þeim at úvöru tveir fyrr greindir konungar
KlmBˣ 15534÷ Halldorr sendi Illuga svn sinn vtann epter kirkiuvidi. enn er hann fór ⸢*vt [AM 104 folˣ “104”; non emend. vtan] aptr
LdnHb105ˣ 1436
● aftr ok fram, fram ok aftr frem og tilbage, i alle retninger ⫽ backwards and forwards, in all directions
●●● kemr hann fram i einn skog ... dveliandiz þar nøckvra hrið, gangandi aptr ok fram, aðr maðr kemr í moti honvm
MarS 28318●●● reikar nu aptr ok framm at leita ser nockurs herbergis
PErem 1851●●● hvarfla þeir aptr ok framm, ok fátu hvergi
EgÁsm 7513●●● hann kleif aptr ok fram um bjargit ok fekk upp komizk í einhverjum stað
Gr 24216●●● V vetr leitar hann ‹hennar framm ok aptr, ok finnr hana ekki› emend. ÁlaFl 11517: AM 181 k fol “a”
emend. ÁlaFl 11517: AM 181 k folˣ “a”●●● Var þá konúngr æfareiðr vorðinn, ok gekk hann þá aptr ok fram um drekann
SǫrlaStˣ 4284÷ bondi vefr greinir aptr ok fram með øngri skynsemi
MarS 28517÷ Strivka nv ꜹðæfin aptr ok fram með gripdeilldvm ok forsioleysi
MarS 3001
● snúask aftr vende sig om ⫽ turn around
●●● Þa taka þeir it fyrsta skeið, ok er Hvgi þvi framaʀ, at hann snyz aptr imoti honvm at skeiðs enda
SnE 555●●● Snyz hann þa aptr ok ferr leið sina, til þes er hann kom aptr i Þrvðvanga
SnE 6023÷ Þa taka þeir aptr aɴat skeið, ok þa er Hvgi *kemr til skeiðs enda ok hann snytz aptr, þa var langt kolfskot til Þialfa
SnE 5510÷ Þa taka þeir en skeið; en er Hvgi er komiɴ til skeiðsenda ok snyzt aptr, ok er Þialfi eigi þa komiɴ a mitt *skeiþ
SnE 5514÷ Snyz hann þa aptr ok ferr leið sina, til þes er hann kom aptr i Þrvðvanga
SnE 6023÷ Snyr þa þegar aptr leiðinni, þann ueg sem heiðrinn liggr lægra, ferr alldri meira enn aaðr, þar til er hann kom iafnfram þeim, er siðazt riðu
StuᴵK 56013
4) (uden bevægelse) bagtil, agterude ⫽ (without motion) at the back, at the stern
●●● Siþan gengr hon (ɔ: sólin) ens óarga dýrs merke ... þa er solar gangr í kólnon sua at miɴi hiti er af solo ofan vert þat merki. sua sem et óarga dýr hever kaldara ęþle aftr fra miþio heldr an fram
●EncCod1812 341●●● Honocentꜹrvs heẏter dẏr þat es ver kollom fiɴgalkan; þat es maþr fram, en dẏr aftr
PhysFrg¹ 26119●●● þegar er fæsti skipet þa gecc upp aftr en framme stæẏftizt sva at sior fell inn um soxen
ÓHLeg 2112●●● flyþo allir þeir er aptaʀ stoþo
Mork 3359●●● sva mondi fara virþing S. konvngs sem it varga dyr er vaxet. geyst i bogonom oc aptr miɴna. let at sva mondi fara hans konvngdomr at þa mondi mest vm þiccia vert en siþaʀ minna
Mork 35127●●● En dyr þau er grifes heita ero fram sem ernir en aftr sem hit o arga dyr
EncHauksb 15316●●● hennar fotr var sua snuinn, at hællinn var framm ꜳ, en tærnar aptr
MarE 6496÷ þegar er nackvat festi sceiðina gecc upp aptr en fram steypði sva at sior fell inn um sauxin
ÓH 634÷ fram var á dreka-hǫfuð, en aptr krókr ok fram af sem sporðr
Hkrᴵˣ 40113
● aftar (compar.) længere bagude ⫽ further behind, further back
●●● ok er sua illt at hlaupa, a‹t› madr setiz aftar nidr en hann riss vpp
KlmA1980 1686●●● Hann bad, at Refr skyllde giora mannlikan eptir Gisla ok Kolbirni - ok skal annar standa aptar enn annarr; ok skal nid þat stannda ꜳvallt, þeim til hꜳdungar
Gísl 321
● aftr ok fram, fram ok aftr fortil og bagtil, for og agter ⫽ at the front and at the back, fore and aft
●●● let roa í noccorom rumvm fram oc aptr
ÓH 4523●●● konungr let grafa i eɴispaninn bæði fram oc aptr helga doma
Sv 8631●●● var veðrit bæði mikit ok hvast. ok var ꜹsit bæði aftr ok fram
HákFris 42628÷ Þa var lavpit til austrar bæði fram oc aptr, enn segl var vndit vpp
StuᴵK 1385÷ Var vedrit bædi stort ok þuerpt; var ausit bædi aptur ok fram
Hák81 3635
5) (om fastholden/forbliven i position) tilbage, på stedet ⫽ (of holding back/remaining in place) back, in place
●●● nema sannynda hirting se hælldr i mæirum logum aptr halldet
~ lat.nisi subtrahatur plurimum severitati
9235 Thom¹ 9215●●● þat er vꜳr astundan at þeir halldi sik aptr af sinum ofdirfðum firir otta pinunnar
StatPáll² 7103●●● hann hiellt sig suo ꜳ̋ jardriki. at jardligir hlutir mattv eigi aptur hefta hugskoti hans. suo at þat uæri eigi ꜳ̋ vallt j himnum uppi
~ lat.nec terrena depresserunt
7238 Egid 7220●●● Þorgilsi kvaz nú fyrir þykkja at fara, en léz eigi nenna aptr at setjaz
Flóamˣ 355●●● ⸢aftr [var. æftir AM 301 4°ˣ “A2”] voro til scipa gæzlo Olafr konongs sun oc Ꝍystæinn orre
FskAˣ 28615÷ Þorgilsi kvaz nú fyrir þykkja at fara, en léz eigi nenna aptr at ⸢setjaz [var. hverfa AM 515 4°ˣ]
Flóamˣ 355÷ Aptr munda ek setjaz (jeg ville blive her på stedet ⫽ I would stay put) ... ef mik hefði svá dreymt
Flóamˣ 365
6) (om tid) tilbage ⫽ (of time) back
●●● I egg skurnu skal bræda. smyslin aptur j fyrsto (som det første ⫽ as the first thing to do). ok sidan smyria þar sem verkurin er j
MedMisc 9726●●● þá mercþo þeir at sólargangi at sumaret munaþi aptr til vársens (tilbage mod foråret ⫽ back towards spring)
Menota: 3r14 Íslbˣ 1937
7) (om tid) igen, atter ⫽ (of time) again, for the second time
●●● Þa taka þeir aptr aɴat skeið, ok þa er Hvgi *kemr til skeiðs enda ok hann snytz aptr, þa var langt kolfskot til Þialfa
SnE 559●●● Freyia uaknar ok snerizst vid ok sofnar aftr
Sǫrla 27615●●● þeir qvomv vid og forv efteraa j bvrttv aftvr med þat og heim thil sin
OsvReyk 9110●●● þvíat Agði jarl hafði gengit aptr, ok eytt bæinn
ÞorstBm 19719●●● skiffta þeir nu aptur vmm mind og asiönur, med sama hætti og fyrr, og suo klædabunade
DínDrˣ 2112●●● þa er skipt var þa rötar Karll saman fienu ... Þeir skipttu þa enn apttur. enn Karll rötadi iafnann samann
Svarfd(1966)ˣ 6128÷ hliop apr (!) i skog meþ feng sinn
~ lat.denuo
PassBlas 340b46 BlasA623 3722
8) (om genoprettelse/annullering af tilstand, cf. lat. re-) tilbage ⫽ (in conn. with restoring/revoking/annulment of sth., cf. lat. re-) back
●●● ok handsalaðe hann þa hænni þat sem hon bæiddezt ok mællte þa at ængi myndi þann falld aftr fallda (løse ⫽ untie). næma með knifi skæri eða með soxum klippi
~ fr.despleier
LaisMar 2228 Streng 2814●●● Hacon vildi hverium manne gott oc bauð aptr at gefa buondum oþol sin. þau er Haralldr hafði af þeim tekin
ÓH 163●●● ef þeir vilia aftr lœysa, skulu þeir brœðr sæghia Petre firir fe sinu, firir jol. ok utan brigðar aftr lœysa
DN VIII (1314) 7124●●● ef ælldr stoðuazt uið þau hus er niðr ero rufin. þa skulu bꝍar men þæir sem sinum husum hallda. bꝍta honum hus sin aftr iamgoð sem aðr uaro
Bl 24822●●● En ef stader nast ei aptur, þa skulu leikmenn og eckj heimta a lærda menn ... fyrer abud og aftekiu stadanna
ÁBpˣ 1297●●● þa kallom ver þeim (bréfum) aftr ok allungiss vnyt gerom med þesso varo brefue
DN VII (*1331›DonVar 1ˣ) 15323●●● Þat er annat níðingsverc ef maðr leypsc út í ofríði oc heriar í land aptr. oc hefir eigi sagt friði aptr (tilbagekaldt, opsagt ⫽ revoked, annulled)
Frostˣ 15822●●● sendi hann vestr Ketil flatnef ... at vinna aptr eyiarnar
LdnStˣ 1356÷ Ef maðr feʀ for sinni. drottins dag. oc kemr hann at þar er løghlið er ⸢aptr bøtt [var. aptr. gert Grg135 17112; aptr byrgt Grg158 2131] oc a hann at briota vpp þott heilagt se. Hiɴ er vtlagr er hlið bøtti
GrgKonᴵ 265÷ ef ek fæ þer þinn hest aftr þa a ek mit sem aðr
Þiðrᴵᴵ 714÷ hann hafðe honum hæitið at gæfa allar þǽr æigner aptr, er hann hafðe længe fyre honum halldet
Thom¹ 2132÷ ef þæir firirnemazst hana oc taka sakarꝍyri biarens til sin at þeir skulu tuægilda han after af sinu godz
RbHM (*1312)³ 9527÷ ef ælldr stoðuazt uið þau hus er niðr ero rufin. þa skulu bꝍar men þæir sem sinum husum hallda. ⸢bꝍta honum hus sin aptr iamgoð sem aðr uaro [var. gera honom iamgoð aftr AM 78 4° “Be”]
Bl 24822÷ honum mun þikia at þer eigit at giallda aptr sendimenn hans manngiolldum. þa er menn kalla at þer munut hafa drepa latið
EgM(2001) 14124÷ Ef madr fer for sina drottins dag ok kemr þar at er lóghlid er aptr. gert (fejl for aftr byrgt?) ok a hann at briota upp þót heilagt se. hinn er utlagr er i hlid gerdi
Grg135 17112÷ En nv ma ek þat eigi aptr taka þat sem aðr er mælt
ÓTᴵᴵ 24011÷ Gef mer aptr menn mina
Stj¹ 10917÷ munkar .j. Lysa hafwa latett aftr gera fiskigarð vm þuera ana j. Ose. med somum rangendom sem fyr
DN VIII (*1329›apogrˣ) 11211÷ Karlmaðr má gefa arf sinn ef hann er heill maðr. en hann má taca aptr giöf sína, en annat sinn má hann eigi taca aptr giöf sína
Frostˣ 20917÷ þeir skolu abyrgiast heil heim after iamgoþ sem þeir toko er gerþar men ero
Gild¹ˣ 97÷ jarlar áttu óðul ǫll, alt þar til er Sigurðr Hlǫðvesson gaf aptr óðulin
Hkrᴵˣ 1447
9) (om genoprettelse af lukket tilstand) (lukket) i, (lukket) til, lukket ⫽ (in conn. with restoring sth. to a closed state) closed
●●● Viðga kemr um miðia nott til bernar. og eru aptr oll borgar lið
Þiðrᴵᴵ 17223●●● er aptr portet
~ lat.clausa est ianua
11132 Thom¹ 11113●●● ⸢hurðir vóru [var. hurd war hnígínn AM 152 fol 148vb39; hurð var AM 590 b-c 4°ˣ 23v19] aptr. Bað konungr þá upplétta
HG 3312●●● hurdin uar aftr ok læst
Sǫrla 27513●●● gekk Herlaugr konungr í hauginn með xii. mann; síðan lét hann kasta aptr hauginn
Hkrᴵˣ 10612÷ Visse hann eigi, at þeir stoþo fyrer durom, þviat hurþ var aftr
Martin¹ 5698÷ En þar svafo allir, oc varo hurþer aftr
Martin¹ 57032÷ (þeir) ganga til borgariɴar, ok var grind fyrir borghliþinv ok lokin aptr
SnE 5317÷ Hon var lǫgð í skip í hauginum, ok mikit fé var í haug lagt með henni; var eptir þat aptr kastaðr haugrinn
Laxd 155÷ Þessi er sa paradisus ... skipadr af hæsta hofut smid iheíms vpphafi aptr streíngdr fyrir mannzins afbrigdi en til lifs vpplokinn fyrir dauda iesu Kristi
~÷ ser hann at aftr voru hurdír
Fær 13530÷ Ef maðr ferr ferdar sinnar drottins ðag ok kemr þar at er loghlið er aptr byrgt þa er honvm rett at briota vpp en hinn er vtlagr er byrgði
Grg158 2131÷ ær þeir komv aa bæ hans voro aptur hurdir
GullÞ 2322÷ hurðir váru aptr, ok stóð Eilífr fyrir innan hurð
Ljósv 576÷ Þar voru þa dyrr allar aptr byrgdar
Martin³ 62636÷ aptr var hurð, en engir menn úti
Gr 14515÷ koma austmenn i virkit þui at verkmenn hofdu ei aptr láted
LdnHb105ˣ 545
● ljúka aftr
●●● Lauk hann siðan aptr bokina
AugA 13331●●● Var siðan haugrinn aptr lokinn
EgM(2001) 432●●● En Bodvarr Barcar son hafdi stadit fyrir framan hvrðina oc lavc aptr eptir honum, er hann hliop vt
StuᴵK 5812●●● En er hann matti eigi inn komazt, þviat dyrum var aptr lokit
Martin² 5953●●● þa lauk hann aptr augum ok andadiz
~ lat.clausit oculos
62230 VP 62212
10) til gengæld, derimod ⫽ in turn, in return
●●● Nu skulu þæir men ga er vord lata hallda at fra Mariu messu um haustit (fejl for várit?) skulu þæir samu hallda (vǫrð) til dax er hæfia um kuældet. en fra Mariu messo um haustit aftr til Mariu messo i fastu um varet scal not skiptazt i tva luti
Hirð 4251●●● (evt. temp.) kendez þa Þoralldr fyrnemdar þar firir oss ... att Vpsala kirkia a aptr medr honum (ejer sammen med ham ⫽ owns with him) fiordongan j fyrsagde jord
DN III (1346) 2023●●● madr ok fugl skiptu suo ... ath madrinn hafdi fugls auga, enn fuglinn þꜳ aptr mannz auga
Thom²y 48010●●● oc æighi at sijdr skrifua oss after. hweria leid þa hefuir framfaret
DN VII (*[1338?]›apogrˣ) 1728÷ ad ef stader og kyrkiu eigner koma aptur j biskopa forræde og skipann, skal slykt aptur giallda lærdum monnum og kyrkium af leykmonnum fyrer hvo᷎ria xij manada abud og jnntekiu kyrkiu eignanna
ÁBpˣ 1293÷ meghi þer her vm after skrifwa ok ydrum færdom so skipa. sem yðr synizst haghlegazst
DN VIII (*[1340]›apogrˣ) 13923
● aftr í gegn
●●● þvi stendr val, at meistari Petrus Damianus ... segi oss kristnum monnum, hvat vær erum honum skylldugir aftr i gegn
Jón⁴ 49125●●● skrifar hann aptr i gegn til Heinreks konungs
Thom² 41638●●● jon biornsson fieck honum tvngv j havrdadal ... enn magnus lagdi og fieck honum aptur jgen þorsteinsstade j davlvm
DI VIII (1512) 36526
● aftr í móti/mót
●●● þær er han lauk systrum sinum aftr j mote
DN II (1306) 708●●● gaf herra Sigurdr þar apptr j mote Gunnare ok kono hans Iarþrudi Paalls dottor allan þan rett
DN I (*1343›vid 1353) 2267●●● Eirikær fek honom afttær j motir hæfsældæ boll j œfstæ Kisæ
DN VIII (1357) 20131●●● huerr madr sem med godfysi ter einn hlut i hennar sæmd, hann tekr hundratfallt aptr i mot
MarD635ˣ 104932÷ Biorn gaf þa Barde þar after i mote markær boll j Ofstadum
DN III (1333) 15725÷ En þar lagdezt aptr i mot af Dags luta. naust tuft
DN II (*1312›apogrˣ) 9629
Form.: aptr (137); aftr (29); aptur (12); after (5); aftar (3); apt (3); Aptr (2); apptr (2); aptar (1); lauk (1); afttær (1); aptaʀ (1); afstr (1); aftir (1); aftvr (1); aptʀ (1); apr (1); apttur (1); aptvr (1); afftur (1);
Gloss.: EJ _; ClV -pt-; ClVAdd _; ClVErr _; ClVSuppl _; Suppl1 _; Suppl2 _; Finsen _; Fr -pt-; FrErr1 _; FrErr2 _; FrErr3 _; LLFrämm _; Hertzb -pt-; HertzbLat _; HertzbTill _; Suppl4 _; Fischer _; Anm _; Bin _; Rím _; LP -pt-; Med -pt-; MedComp _; MedSimp _; WN _; AH -pt-; AJ -pt-; deVr -pt-; Fr4 -pt-; NO -pt-; Walter _; ÁBlM; Bl item cf. corr.; WPA _;
Genre. (expected): religious works [rel]: 47 (54); family sagas [isl]: 34 (25); historical works [his]: 34 (35); legal works [jur]: 21 (19); learned works [div]: 17 (6); romances [rom]: 14 (21); legendary sagas [fas]: 14 (9); charters [dip]: 14 (16); contemporary sagas [bis]: 8 (15); þættir [tot]: 2 (4); unclassified [ ]: 0 (1);
External (non-ONP) resources:
Lexicon Poeticum (2nd ed.)
This uses metadata and images from septentrionalia.net