1hvíla sb. f. [-u; -ur]
Status: excerpted citation slips citation text supplemented structured definitions in Danish definitions in English
seng, leje, sovested
hon var von at breɴa liosi of nętr fvr hvilo siɴi
~ lat.ante lectum illius
Dialᴵᴵᴵ 5619 ●GregDialA 13610Oc vilium ver nu gera þæim mꜵnnum kunnict er á kirkiu-bøom ero stadder. ok liggia í hvilu sinni umm ottosong. eða aðrar tiðir nauðsynia-laust
●HómNo¹⁴ 718⸢svaf ec í hvilo mínni [var. uar ek i rekiu minni ViðrLaug764 28020]
●ViðrLaug619 2804sat hann a fotscorinni firir huilu konungs. oc spyrr konungr margra tiþenda
ÓTOdd 1331æigi mon hon mer giftaz. meðan buande hennar lifir. Synd er mikil huílu at saúrga. munnde kæypta
Pamph 1194Lét konungr þá leiða fram þann mann, er í hvílunni hafði verit
HeiðrH 4631voro þeim hvilvr bvnar i lopti eínv
Bær 11461Eftir þat var buin hvila hertoga. þvi at hann var miog syfiaðr
HákFris 52217Sveinninn ... ser, at þar stenndr ein hvila harðla vel buin
Mág¹A 549skalt þú ganga til hvílu þinnar ok þeir menn með þér, sem fǫtunautar þínir eru
NjR 2513Hon ... ferr, þar til er hon kømr at ⸢hvílu Njáls [var. huilu dyrum AM 132 fol]
NjR1908 2271hann átti útibúr þrjú, ok váru þar búnar upp hvílur í
NjR1908 25120hann átti útibúr þrjú, ok váru ⸢þar búnar upp hvílur í [var. þau búin at hvíla í NjM 2773]
NjR1908 25120Heli la i hvilo sinne
StjC 43216þeir gingv inn i herbergit at hvilvnni er Hisboseth svaf i
StjC 50129er hann þottiz kominn i ina saumu ⸢húilu [var. reckio Sv 4616] þa sa hann leiðtoga sinn ut ganga
SvEirsp 29617Egill reist runar ok lagði vnder hægindit i huiluna þar er hon huilldi
EgM(2001) 13935Hon snarar þegar inn hjá honum ok ferr þar til, er hon kemr at hvílu Njáls
NjM 25111þú skalt nefna vátta hjá ⸢rekkjustokki [var. hvílu AM 133 fol “B”, etc.] búanda þíns ok segja skilit við hann lagaskilnaði, svá sem framast má at alþingismáli ok allsherjar lǫgum
var. NjR 2515 → Njála 329: AM 133 fol “B”fannz auxinn ⸢i huílu [var. i rekio ÞBpCod645 2015] þes er geymt skilldi hafa
ÞBpB 31323reis hun upp or sinni hvilu
ÞBpB 31918hvilur allar varu af þeim steini er margarita heitir
~ lat.Thalami cubiliaque
Epistola 51 AlexBr226 15720gengv þegar inn i skalann, oc var Hallgerðr tekin vpp or hvilv sinni oc borin vt
StuᴵK 10423●●● var boð þeira Rapnns at Hofi at Grims, oc var þat *sagt, at hon liop or hvilo ina fyrstu * nott, er Rafn var innar leiddr
StuᴵK 16621Þær systr lagv iafnan i einne hvilv, oc ‹hvíldi› enn ellri Þora við stoc
StuᴵK 2509●●● nv man ek skipa þeim i hvilv occra i qvellð Þorvalldi oc Ioni. Oc með þvi at þeir biþi ockar nv, þa skal ec þann eiga, er i minni hvilo ligr, en þv þann, er i þinni ligr. Þat vissi hvn, at Þorvalldr var iafnan vanr at hvila við stocc, oc villdi þa hvartveggi hann hellðr
plads/side i seng StuᴵK 25014●●● Tokv þeir biskup i hvilv sinni ok drogv hann ofan eptir hvsvm; hann setr henðr eþa fo᷎tr i dyre-stafe ęða þili, enn þeir drogv hann þvi harþara, sva at við stormeizlvm var bvit
StuᴵK 3328Þeim Ioni var skipað i eina hvilv badvm innar af seti, en þar gegnt i annarri stafa-huilu la Hafr rada-maðr
StuᴵK 3553toko Þorgisl i hvilv ok drogv hann vt, ok hetu honum fot-havggi, ef hann villdi eigi, at Dugfuss einn reiði þeira aa mille
StuᴵK 3834Solueig husfreia hafdi fætt barn skommo aðr, oc var hon þa risin af hvilvnni ok la i stofv
StuᴵK 40010Þat var eitt kuelld nær Geisla-degi, er þeir magar komo or hivkolfinvm oc voro mio᷎k drvknir; oc var myrkt i loptino, ok ekki vpp gervar hvilvr
StuᴵK 42222Þeir lagu i einne huilu baðir Gizur glaðe ok Samr
StuᴵᴵK 19510Oc ‹er› Gizur kom fram or huilunni, þa var Samr reckiv-felage hans høgginn bana-høgg
StuᴵᴵK 19518Þa voro þeir vegnir ok i hvilunum Amundi ok Magnus, sunnlenzkir menn baðir
StuᴵᴵK 19521hann gíeck at hvilvnní ok tok a henní. ok mælti
Huldaᴵ 885stẏrktuz þa þegar auklu hans ok iliar. ok geck sa sem þagat var ihuilu borinn
~er menn foru til suefnns þa uar Endrida fylgt j loft æitt uel buit. reckia uar þar buin uegliga ok var honum þangat til fylgt. Endride gek at huilunne ok sa ath kona huilde þar j ok kende hann þar Sigride
EindrErl 19439kemr þer eigi j hvg þa er þu latt heima j huilo þinni j Tungr
KlmA1980 426þar uoro tolf sęngr af eiri ... ok allar gylltar j þeim huilvm voro allzskyns klędi er god uoro
KlmA1980 2625Einn morgun er þau lagu j ⸢huilu [var. sæng AM 589 f 4° “589”] sinni
StSt335 1235[var. kómu þar snemma dags ok var Þorgils í hvílu sinni, en verkmenn váru á fótum AM 445 b 4° “B”]
var. Flóamˣ 696: AM 445 b 4° “B”signyíu dreymdí draum þann at hun þottíz sia tre mikit í ⸢huilu [var. reckiu Harð 12624] þeirra grimkels
Harð564 12642þegar vard hann til hvilu bera
~ lat.ad lectum
VitAmbr 283 Ambr 5129Sidan var gior huila hans, ok ætladi hann at legiaz til suefns, þuiat hann var miog syfiadr
Hák81 57714þar taldi hann .v. hvndrvt hvilna ok allar vel bvnar
PartA 208enn ecke mun ek leingi þæfaz til hvilunnar vid þik
Gísl 1220gengr hann nu til suefnhus io᷎tuns og ath huijlunne. flettir nu af honum clędum o᷎llum nema einni blęiu. ser nu nafla stadinn
Hect 9613at fotvm þessarar ⸢sængr [var. huilu AM 529 4° “C”] stod einn harpa med vndarligri megt ok hagl‹e›ik
var. Gibb 56: AM 529 4° “C”enn hann for hvorge og let bua hvylu syna j Katrynar kyrkiu
ÁBpˣ 8822Jnnann veggia eina huijlu
DI II (*[1343]›AM 263ˣ) 7781var hann vid þetta heim borinn, og gior huijla hans
Fljˣ 93Var þessi huijla onnguu tiolldud ne‹ma› borda einum
Fljˣ 188komu þeir i eirn kazala, þar lÿtr kongsson huÿlr margar, þeir ganga ad eirnrj sængine miog vel prÿddre
Gibbˣ 7421bað svein sinn fara út á skip ok búa hvílu sína ok bíða sín þar
Hkrᴵᴵᴵˣ 3064lét hann búa hvílu sína ok lagðiz í sótt
Knýtl1741ˣ 635um kveldit var konungi fylgt til hvílu, ok í þessi sǫmu hvílu var þessi kona fyrir, sem áðr var frá sagt; ok er konungr var afklæddr, stígr hann upp í hvíluna, ok er menn hǫfðu þjónat honum, eptir því sem siðr er til, þá gengu menn í brott
Knýtl1741ˣ 784biuggu þa skialldsveinar huı̋lur þeirra
Mǫtt179ˣ 152Þar var svá hvílum skipat, at Þorgils lá í miðjum skála í stafnrekkju ok Þórðr hjá honum
StuᴵᴵR11127ˣ 15913stóð hón út við vegginn ... gegnt því er Tristram lá í hvílunni
~ fr.lit
Tristan 15214 Trist¹ˣ 1924gengr (Skeggi) ... at hvílu Þórhalls
Þórð²ˣ 21421
● fara í/til hvílu [með e-m]
for iarliɴ til ⸢reckio [var. huilu sinnar SvEirsp 2908] ... lagðiz siþan til svefns
var. Sv 393 → SvEirsp 2908þo at ek fari j no᷎ckvra þessa ⸢sæng [var. huilu Holm perg 7 fol “A²”] þa helld ek henni eigi leingi ef þeir koma til sem eigv
var. PartA 211: Holm perg 7 fol “A²”og er lokid er nattverdi, þa fara menn i huijlur
Fljˣ 943er konungr fór til hvílu, þá var þar sæing, tjǫlduð pellum ok búin dýrligum klæðum
Hkrᴵˣ 33816þat þiki mér nú ráð, at þú farir í hvílu með dóttur minni, ok leik allt þat, er þik lystir
IllGr 65418‹Ætluðu þeir þá fyrst at bera at þeim borðit, en þá var þeim sagt, at þeir váru mettir ok farnir til hvílu› emend. Stu 47315: BLAdd 11127 “IIp”
emend. StuᴵK 47315: BLAdd 11127ˣ “IIp”
● ganga í ljósi í hvílu [e-rrar]
ef þræll gengr i liose i hvilu kono sinnar. þa scal sa veita uorð
Gulᴵ 303Sa heiter hornongr er frialsar kono sunr er. oc eigi golldenn mundr við. oc genget i liose i huilu hennar
Gulᴵ 4830Ef madur tekur birgiskonu sier, og hefur votta ij vidt, og giengur i liose i huijlu hennar, þꜳ ꜳ kongur onguan riett ꜳ
BjarkExcXˣ 84a11
● koma í hvílu [e-rs / hjá e-m]
þa scal hon bøta þrimerkingi sem sonr til þess er hon kömr i vers hvilo eɴ þa kastar hon giolldom i kne frændom
cf. Vilhjálmur Finsen 1883 679 GrgKonᴵ 2018*þa er hin helgi Jon byskvp var kominn i hvilv
JBpA(2003) 2523hon var iafnan i ryɢu skapi. er hon kom i huilu. hia honum. Ok einn tima er þꜹ koma i huilu. spyrr hann. huat hana angrar
Gyð(1995) 18510var hon þar skamma stunð ok kom ekki i huilv Kolbeinns
StuᴵK 41227Gecc Sturla þa til bvþar Snorra, ok var hann kominn i hvilv. Klappaði Sturla at dvrvm
StuᴵK 4245Þeir koma aá Flugu-mýri, ok var Kolbeinn i hvilu kominn ok menn hans
StuᴵK 53715konungr var afklæddr ok kominn í hvílu
Hkrᴵˣ 33819er Þorgils kom í hvílu, lá Halldórr á hvílustokki hjá honum ok talaði við hann lengi, alt þar til er Þorgils var sofnaðr
StuᴵᴵR11127ˣ 29612
Form.: hvílu (14); huilu (10); hvilv (7); hvilo (6); hvilu (5); huijla (2); hvílur (2); hvila (2); hvilvr (2); huijlu (2); hvilvnni (2); huílu (2); hvílunni (2); huÿlr (1); hvilvnní (1); huilvm (1); huiluna (1); hvílum (1); huijlunne (1); hvilunum (1); hvilna (1); huila (1); hvilur (1); hvylu (1); huı̋lur (1); hvilunnar (1); huilv (1); huijlur (1); huilo (1); huilunne (1); húilu (1); huilunni (1);
Comp.: bónda- (1), brúð- (17), hjá- (4), hundraðs- (2), lok- (17), sam- (4), stafa- (1)
Gloss.: EJ ¹hvíla; ClV; ClVAdd _; ClVErr _; ClVSuppl _; Suppl1 _; Suppl2 _; Finsen _; Fr; FrErr1 _; FrErr2 _; FrErr3 _; LLFrämm _; Hertzb; HertzbLat _; HertzbTill _; Suppl4 _; Fischer _; Anm _; Bin _; Rím; LP; Med _; MedComp _; MedSimp _; WN _; AH; AJ _; deVr; Fr4; NO; Walter _; ÁBlM; Bl; WPA _;
Litt.: Falk 1912 9; Hermann Pálsson 1984 [Gripla 6] 40; Schach 1972 504; Valtýr Guðmundsson 1889 213, 218 ff.; Vilhjálmur Finsen 1883 679
Genre. (expected): contemporary sagas [bis]: 22 (6); family sagas [isl]: 14 (9); romances [rom]: 13 (8); historical works [his]: 11 (13); religious works [rel]: 8 (20); legal works [jur]: 4 (7); legendary sagas [fas]: 3 (3); þættir [tot]: 1 (2); charters [dip]: 1 (6); learned works [div]: 0 (2); unclassified [ ]: 0 (0);
SB (red.) — December 2011
External (non-ONP) resources:
Lexicon Poeticum (2nd ed.)
This uses metadata and images from septentrionalia.net