hvetja vb.
Status: excerpted citation slips citation text supplemented structured definitions in Danish definitions in English
A.
1) [e-t] [til e-s] hvæsse, skærpe, slibe
eigi má huast verþa iárnit elligar. nema til eɢiar se hvaᴛ eþa sorfit. sva má oc eigi verþa ꜵnd ór hvǫss nema hon sé til eggiar hvǫᴛ meþ þrøngvingar þeliɴi. eþa hegningar harþstéini
●HómÍsl⁴⁴(1993) 76r25let hann skyndilega gera gadda af iarni. ok stæla oddana alla ok let hvetia sva hvassa. Sem hinn hvassasta harknif ok let setia firir glyggenn
Menota: 42ra7 Streng 23627⸢huetr [var. brýnir AM 510 4° “B”] hann lia sinn ok gerir enn hark nockut
Finnb 8117skarð þat er í var Skǫfnungi hvǫttu þeir; var þat þvi meira sem þat var optar hvatt
Korm 2414Skarpheðin hvatti øxi
NjM 11214(hann) huatti spiot er hann atti
JvsFlat 18926skal fyrritaka. blod stein er omachites heitir ok drepa honum j loginn. sem tidaz ok hvetia sem tidaz vid hein
MedMisc 10711er hann uppi þegar i ottu, tekr vidaroxi sina, huetr hana ok byr til smidar
MarD635ˣ 105015Hann hafdi ⸢*hvatt [BLAdd 11127ˣ “IIp”; non emend. hvatti] ǫxi sina oc syndi Þordi. Hann mælti: bita mvn nv, ef þv þorir at neyta
emend. StuᴵK 21811: BLAdd 11127ˣ “IIp”Laugardaginn hvatti hann øxi sína ‹forna› ok *spengda, er Jarlabani var kǫlluð, orkneysk
StuᴵR8ˣ 4759gekk (hann) sijdann til lækiar ok hvatte hana (ɔ: boløxi)
Svarfd(1966)ˣ 613gekk Þorkell i útibúr ok hvatti øxina
Vatnˣ 1018
2)
● hvetja tennr skære tænder
3) [e-s / ■ / til e-s] ægge, anspore, tilskynde
Hvætr os oft hæilog ritning at fara til læcningar scriptargꜵngu varrar
Alk619 6918Biꜷrɴ toc þui máli uel. Sagði at Arinbiorn myɴdi þar miclo af raða með honom. En Arinbiorn huatti þeꜱa miꜷc
Eg162θ(2001) 9118gaðe hann með ollum hug songanna fuglanna. er huatto hann til astanna
Menota: 28vb6 Streng 10226hvatti hann liþ sitt eftir dæmisꜹgo þeirri er Sverrir konvngr var vanr at segia
HákFris 5139Hvat hvatti þik hingat á várn fund
NjR 142man oss oc þatt til huætia optara at vithia ydr oc sua ætloms ver med guds miskun ef hæilu helldr
RbMH (*1277)² 4842at slikir menn. mvní ... eyða riettlætí ok miskvnn ... hofðingíanna. en hvetía þa ok hvessa til grimdar ok glæpa
GíslIll 13828Dreymdí mík i nótt ... Eckí hvattí þessi dravmr hvgí liðsmanna
Huldaᴵᴵ 1123fiellu ymsir hugir i briost mer ... en sa tok stad, er aftr hvatti en hinn vard firi at lata, er fram villdi ok gods hvatti
Malc 43929Sa bondi er nefndr Þorgrimr er fyrir var bændunum ok mest huatti
SvFlat 55416huatti hann lid sitt ok sagdi þeim dæmisogu þa, er Suerir kongr var vanur at segia
Hák81 55410huatte menn þad mest til kirkiu giordar ad þad var firerheit kiennemanna ad jafnmorgum manne skyllde vera hejmillt ad standa j himnarÿke sem standa mætte j kirkiu þeirre er hann liete giora
Eb447(2003)ˣ 22821hugur huatti mig hingad
FriðAˣ 3024Mun ek fá til ferðar með þér, Þórðr, fjóra sonu mína ok hvetja alþýðu þá ‹er› ek má orðum við koma, ok ætla ek þat skulu mikit stoða
StuᴵᴵR11127ˣ 1125tök þä ä nijan leik þad ad æsa äst manna til hinz sæla Thorlaks byskups, og huetia vanbrynda huge manna til huatleiks hollustu þeirrar allrar er menn meiga til hanz giǫ́ra
ÞBpC⁴ 4043
● ‖ præs. part.: hvetjandi [til !]
átti hann við frillu sína um nóttina líkamliga fýsi at ⸢hvetianda [var. tilhvetianda AM 234 fol “A”] ovin allz mannkyns
var. MarB 8519: AM 234 fol “A”átti hann við frillu sína um nóttina líkamliga fýsi at hvetianda ovin allz mannkyns
MarB 8519
4*) [e-t] [með e-u] ?udspile (ngt)
B. hvetja + præp./adv.
fram: hvetja fram
[e-n/e-t] [með e-u] ægge, anspore, tilskynde
Fannz þat á, at hann hvatti þá fram í ǫllu
NjR1908 34223Fannsk þat á, at hann hvatti þá heldr fram
NjM 3726Var ok ecki þat orð aá, at hvn hefði Brannd fram huatt
StuᴵK 53821Enn Adonias mȧtti þar nu synazt so fridr og elskuliga vaxinn at þat eggiadi og framm hvatti med frægdinne hug og hiarta meyiarinnar at jȧtazt Adonias
Adon 2294Slíkt hvatti Þorstein fram, ok leitaði hann sér þá færis, at hann mætti einn hefna margra vanréttis
Vatnˣ 61
Form.: hvatti (13); huatti (5); hvetia (2); huetr (2); hvaᴛ (2); hvetianda (2); huætia (1); hvætr (1); huatte (1); hvatte (1); hvatt (1); Hvætr (1); hvetía (1); hvǫttu (1); huatt (1); huetia (1); hvattí (1); huatto (1); hvetja (1);
Gloss.: EJ; ClV; ClVAdd _; ClVErr _; ClVSuppl _; Suppl1 _; Suppl2 _; Finsen _; Fr; FrErr1 _; FrErr2 _; FrErr3 _; LLFrämm _; Hertzb; HertzbLat _; HertzbTill _; Suppl4 _; Fischer _; Anm _; Bin _; Rím _; LP item hvettr; Med; MedComp _; MedSimp _; WN _; AH; AJ _; deVr; Fr4; NO item hvettr; Walter _; ÁBlM; Bl; WPA _;
Litt.: Hollander 1926 [JEGP 25] 130; Marstrander 1915 123; Seip 1955 162; Wadstein 1893 [PBB 17] 417
Genre. (expected): family sagas [isl]: 13 (5); religious works [rel]: 8 (10); historical works [his]: 6 (7); contemporary sagas [bis]: 5 (3); romances [rom]: 4 (4); legal works [jur]: 1 (4); legendary sagas [fas]: 1 (2); þættir [tot]: 1 (1); learned works [div]: 0 (1); unclassified [ ]: 0 (0); charters [dip]: 0 (3);
AS (red.) — May 2023
ÞH (strukt.) — June 2011
External (non-ONP) resources:
Lexicon Poeticum (2nd ed.)
This uses metadata and images from septentrionalia.net