2heyja vb.
Status: excerpted citation slips citation text supplemented structured definitions in Danish definitions in English
A.
1) [e-t] begynde (ngt), sende (ngn et sted hen)
Sem þæir heyia sina færð sem honum synez með tilskipaðum hǽtte
Thom¹ 11519þá skulu þeir bergvǫrð ⸢hefja [var. heẏia GKS 3271 4°] í stafni fram ok skal fara aptr á stjórnborða. En festi ok festarvǫrð skal hefja á siglu á stjórnborða ok *fara aptr⸣ eptir skipi
var. Jb 25510 → Jb GKS 3271 4° 46v24
2) [■(e-t)] [með e-u] [í mót e-m] udkæmpe
segia allir menn a eina lvnd at eigi hefþi set drengiligri framgongo. oc haþa með iafnmikilli hvgpryþi
Mork 27713hefir hann optar stritt andaliga i moti fiandanum. ok sua opt sem hann sigradizst likamliga a vvinum sinum. þa sigradi hann þo optar vhreinann anda i andligri holm gongu. þeirri er hann huern dag hadi i mot honum
ÓH1005 6855
● heyja orrustu/... [við e-n] [með e-m/e-u] udkæmpe kamp/slag
Ingi konvngr var við hascaɴ allan oc hans lið. oc hafþi margar oʀostor haþar við [...]
Mork 42911hvert agęte monom vér fa af þeim orrostom er ver hovom haet nema guð ... leiðe til goðra lycta varn enn siðarsta sigr
Alex 737engi orrosta a norðr-londum hafi hait verit með iam-miklu ok iamgoðv mannuali til orrostv at telia
Fornk 2017hverr skal nv vera varr hertogi oc ho᷎fðingi at ganga fyrir oss at hæyia bardaga við hæiðinn lyð Chananevm
StjC 37826Tokv nv Gyðingar Samson til ho᷎fðingia oc hertoga yfir sik at hallda strið oc hæyia bardaga við Philistim
StjC 4154man hann nv selia yðr i varar hendr þvi at ver hæyiom hans orrostor
StjC 46434þv skallt vera mer styrkr kappi oc hæyia bardaga drottins
StjC 46721þv mant hans orrostor hæyia
StjC 4842Markvs Crasvs for a Sercland med sin her ok hadi þar margar orrostvr
VerA 4810drógo þeir liþ samaɴ oc haþo orrosto mikla
BlasA623 3313*hann truði⸣ folkit eigi mundu heyia þessa orrustu, nema Johannes segði, at þat væri leyfiligt
JBapt²A 91319Arnoʀʀ jarlaskalld kvað vm þessa oʀostv ... at Haʀalldr konvngr háðí siðarst
Huldaᴵᴵ 942Chananei uaru ... illa uiliadir fedr hans af hinum fyrrum hans bardo᷎gum. þeim sem hann hafdi þar hait
Stj¹ 16922skylldu þeir fa honum hundrat skipa ok heyia med honum .iij. folkorrostur
Styrb 7113þydinng dravms þessa er mykil ok eigi lavng. J þessum vi stodum ok j serhueria ætt er elldrinn kom vpp leyniz iardfolgit féé er hermenn hafa folgit efter fornum sid sem titt er adr menn heyia hardar orrostur ok bera féé a land en griot a skip
DrJ 4313eigi er þat yckart færi at heyia bardaga vid þa brædr
Vikt 149hann kuad‹st› alldrei ‹fyr hafa› ottast vm þeirra ferd enn nu, er þeir skulu þetta vig heya
HeiðrUˣ 9527heya þeir nu sitt einuigi med storum hoggum og hermannlegri sokn
HeiðrUˣ 9827hann vann riki og borger edur hꜳdi einvighi edur orrostor
Þiðrᴵˣ 2018
● heyja sókn [fyrir e-m] angribe
haþo ver soknir fyr dꜹþligom conongi
Ridd623 2525ad ver skulum sokn heyía. ok vnder hans merkium gannga
Mess²625 3835
3) [e-t] rejse (krav), anlægge (sag)
þa scolo þeir er siðaʀ heimta. þar heyia heimting sem hann er. oc heimta þuiat eins at hinum er tekit hafa feit. ef eigi verðr iafn lutr þeirra ella
GrgStað 53616Eyd huorn skal bioda til heimilis hins er heyia skal
BjarkExcXˣ 87a23
4) [e-t] afholde, indlede
● heyja féránsdóm(a)/... [eftir e-n] indlede/afholde/udføre konfiskeringsdom
Snorri haði þar ferans doma sem lavg kendv oc tokv vpp allt sekðar fe oc skipti með þeim monnvᴍ er þeir ho᷎fðv mest vspekð gerva
Eb162E(2003) 2839varð eigi háinn féránsdómrinn
Glúm 936Sturla qvað eigi mvndv þickia halldit til iafns við Einar, ef hann sæti heima oc hædi eigi ferans-doma
StuᴵK 6815Guðmundr ferr af þingi vest‹r› i Savrbæ at hæia fe-rans-doma a Staðar-holi eptir Odd
StuᴵK 1438Eyiolfr callaði log til þess, at þeir hædi þar ferans doma i liði sinv, sem þeim var ohætt framaz at coma. Enn þeir Onundr oc Þorvarðr hetv þvi, at þegar skyllði bardagi vera
StuᴵK 16016Eptir þingit samnar Kolbeinn liði vm oll heroð oc ættlar at hæyia fe-rans dom at Holvm eptir þa, sem sekir voro kalladir, oc taka vpp fe þeira
StuᴵK 2806Ok eptir þinngit fór Snorri vestr unnðir Fell ok haáði þar feraáns-dóma eptir þa Gisla
StuᴵK 54322Enn Se᷎mundr riðr i Kirkiv‹-bæ› ok haðe ferans-doma eptir Avgmund
StuᴵᴵK 12012lijkur Asbiornn sektarordi vid Aulvid, reid vid þad heim ad hans, haadi fierꜳns-dom
Fljˣ 71Guðmundr háði féránsdóm eptir Akra-Þóri
LjósvLˣ 3333
● heyja skuldadóm [eftir e-n] afholde skifteret
● heyja þing samles
● ‖ præt. part.: háðr afholdt, afsluttet
scal hann lata segia sic or þingi þar er hann var aðr. oc segia sic i þing þar sem sa er i þingi er hann a bv́ við oc fyrir haða doma
●GrgKonᴵ 13816Rett er at hann segizc or þriþiungi goða a alþingi at háðom domum at lögbergi ef goði heyrir
●GrgKonᴵ 14016Ef þeir eigo .ii. goðorð saman oc scal hiɴ same með fara iii. þing varþing alþingi oc leið. þa scolo þeir scipta a leið háðre. Þa er leið háið er upp er sagt
●GrgKonᴵ 14117þa er goða rétt at segia hann a brott at lögbergi at háðum domum oc fosto þingi
GrgStað 2797
5) [■] deltage i, høre til
eɴ hann scal hafa þat til leiðar eɴar næsto þeirrar er hann heyr sialfr
●GrgKonᴵ 869þa scal hann segia til a leið þeirri er hann heyr. hvat hann hefir þess fiár at varðveita
●GrgKonᴵ 9319Eɴ þvi at eins verðr eindagi a þvi fe ef sagt er ‹þeim er› feet er at a leið þeirre er sa heyr er feet á
●GrgKonᴵ 1256Þat er oc. at a þvi eino varþingi a hann útlegþir er hann heyr siálfr
●GrgKonᴵ 21710oc segia at hann mvn bioða undan honom feet a varþingi. þvi er sa heýr er feet varðveitir
●GrgKonᴵ 2357a socnar þingi þingi þvi er hann heyr sialfr
●GrgKonᴵᴵ 15812Rett er manne at søkia þeꜱa söc a vár þingi þvi er hann heýr siálfr þoat sa se utan þings maðr er sottr er
GrgStað 14811Ef kavpstefna er i aɴaʀe þing sócn eɴ sa goði heyr
GrgStað 2644þann baug skylldi huerr godi hafua a hendi ser til logþinga þeirra allra er hann skylldi sialfr heyia ok rioda hann þar j rodru blotnautz þess er hann blotade þar sialfr
ÞUxaf 24916þann baug skylldi hverr godi hafa a henndi ser til logþinga allra þeira er hann skylldi sialfr heyia
LdnHb105ˣ 964
● heyja (...)þing give møde i tinget, deltage i tingsforhandling
Þann maldaga er þeim rett. at bera til þings. oc lysa at lavgbergi. eþa i lavgretto. eþa a varþingi þvi er hann heýr
●GrgKonᴵ 1516Rétt er bonda at senda maɴ til þings at heyia þing fyrir sec
●GrgKonᴵ 984Böanda er rétt at senda aɴan maɴ til at heyia þing fyrir sec þaɴ maɴ er samþinga se við hann
●GrgKonᴵ 10623
6) [e-t] [með e-u] [sér] (om ordforråd) udvide
þetta er nv at segia vngvm skaldvm, þeim er girnaz at ... heyia ser orþfiolþa með fornvm heitvm
SnE 8612her fylger stuðning sannkenníngu ef maðr er kallaðr alrǫskr ofrhugaðr ... ok aa marga uega er sannkenningum breytt ok heyia þær mest orða fiǫlða i skalldskapnum ok fegra mest kueðskapinn
SnEW² 1053
B. heyjask
1) afholdes
2) [með e-u] udkæmpes
C. heyjask + præp./adv.
við: heyjask við
1) [e-n] skændes med (ngn)
2) [!] slås med hinanden
Form.: heyia (15); heyr (6); hæyia (5); heya (4); heýr (3); heẏia (2); hædi (2); haþo (2); hait (2); háinn (2); hadi (2); háði (2); hꜳdi (1); haadi (1); haduz (1); heyjast (1); heyjask (1); häduzt (1); heyía (1); haði (1); haáði (1); haþar (1); háðom (1); haða (1); hæia (1); hæyiom (1); haþa (1); heyiasc (1); háðum (1); háðre (1); haatt (1); háðí (1); haðe (1); haet (1);
Gloss.: EJ ²heyja; ClV ²heyja; ClVAdd _; ClVErr _; ClVSuppl _; Suppl1 _; Suppl2 _; Finsen; Fr; FrErr1 _; FrErr2 _; FrErr3 _; LLFrämm _; Hertzb _; HertzbLat _; HertzbTill _; Suppl4 _; Fischer _; Anm _; Bin _; Rím; LP; Med _; MedComp _; MedSimp _; WN _; AH _; AJ _; deVr; Fr4 _; NO; Walter _; ÁBlM; Bl ¹heyja; WPA _; ; LMNL
Litt.: Bandle 1956 [BA 17] 411; Foote 1984 (Things) 79-82; Vilhjálmur Finsen 1883 623
Genre. (expected): legal works [jur]: 19 (6); religious works [rel]: 12 (17); contemporary sagas [bis]: 10 (5); historical works [his]: 8 (11); family sagas [isl]: 7 (8); legendary sagas [fas]: 5 (3); romances [rom]: 3 (7); þættir [tot]: 3 (1); learned works [div]: 2 (2); unclassified [ ]: 0 (0); charters [dip]: 0 (5);
AS (red.) — October 2022
ÞH (strukt.) — March 2011
External (non-ONP) resources:
Lexicon Poeticum (2nd ed.)
This uses metadata and images from septentrionalia.net