heift sb. f. [-ar; -ir]
Status: excerpted citation slips citation text supplemented structured definitions in Danish definitions in English
fjendtlighed, nag, forbitrelse, had, (indgroet) vrede
þeir es sǿkia samcuɴdo oc héimboþ himna conungs ... búi vel iɴan brióst sín. hrióþi a brávt ꜵfund oc hatri héift oc ofmetnaþi
●HómÍsl²⁹(1993) 43r30Vmm hæift
cap.mæinmæle. call. hæift. guðlastan
~ lat.indignatio
12321 Alk619 1234hann bauð þeim oc. at þeir skylldu ... þola val heipt oc heítan. sinna vuina. anauðir oc avarkoste
Menota: 19rb19 BarlA 3519þegar með heipt er lostet
FrostKrᴵᴵ 5012skryddiz hann (ɔ: Lucifer) mæðr siau hafuðvelum. þeim er hann vænti ser fulltings af. Ein var æitrlig ofunnd. Annuʀ brænnannda heipt Þriðia villusamlegh slœgð. fiorða glyssamlegh Flærð. fimta drambsamlegh yfirgirnd setta agiarnleg sinca
Kgs 8011ef maðr gerer hit sama verk i hafuð kirkiu garðe með hæipt eða i hafuð kirkiu. þa gialde .xv. merkr silfr metnar
SvKr 4174ok hefnir með astvm en eigi með heiftvm
ViðrLS544(1995) 22912at eigi kome *grimd ⸢eða heimft [var. heimt ne afund Holm perg 30 4° “Ee”] i doma
Landsl 6223●●● eða með heift þar sem maðr hatar þann sem maðr skal vm dꝍma
Landsl 636Miskun a at varazt at æigi kome grimd eða ⸢hæipt [var. heimft Landsl 6223] i doma
Bl 22024með hæift. þar sem maðr hatar þan sem han scal um dꝍma
Bl 2211mikit svndrþykki riss vpp ... Þeira misþykt var sva horð af langri heipt
Mar655XXXII 4666kólnut hiórtu ... ok iöcli harðari, frosin af langri heipt eða rangri ágirni ok margfölldum illvilia
MarS 6011ef hann híelldi slíkv framm vm heíft ok harðíndí við þa
Huldaᴵ 2814brꜳd nauðsyn beidir at ver mykim no᷎ckut þo at eigi miok at sinni reiði hugi ok heipt gvðanna
ÓTᴵ 3752hinn fimti atburðr ef no᷎ckuʀ leɢr hendr með heipt ok illuilia ꜳ klerk eða klaustramann
StatJón 18123her borduzst þeir tueír menn med heípt. er huor vildí sítt lif gefa firir annars líf
ÍvA 13410(proverb.; cf. FJOrdspr 94) nú hefir hon fengit mikla leigu fyrir sín afbrigði, at þat sannast á henni er mælt er, at heimsku fylgir heipt
Parc 3525þa hleyptu þeir Adonius og Albanus fram at tveim riddurum af mikilli heipt og laugudu sín spiot j þeirra hiortum
Adon579 2007●●● Lofar Reginballd þeim nu sinum styrk og keypti iungfruna og slo nidr allri heipt med þeim
VSj 9422●●● Heift hefir madr i lifur, en aufunnd i galli, losti i lenndum kallmanz, enn kvidi konu unndir naflꜳ
Med434 3626‹eg› hyggur þann tijma koma skulu at heipt ockar j millum skule duijna enn ke᷎rleikur kuiknna
SigÞǫgl 2164●●● man yðr ecki sua mikil ⸢slægia [var. heipt slegin AM 510 4° “B”] at drepa mann þenna þo at þer fysiz þess
var. Finnb 8712: AM 510 4° “B”eigi bliknaði hann, þvi at ‹honum lagði eigi heipt i briost› emend. Fbr 1011: NKS 1149 1 fol “1149”, etc.
emend. Fbrˣ 1011: NKS 1149 1 folˣ “1149”með heipt oc háðung
Frostˣ 18119leið sva at Einare long heift er Haʀalldr konongr hafðe við bundizk oc stillt sic aðr langa rið
FskBˣ 26514hafi þér meirr gǫrt samlag við mik af heipt en af ást
Knýtl1741ˣ 1867‹ok ek sagða ofrkapp *vera ok metnað Mǫðrvellinga, hvé þung heipt mér mundi vera› emend. Stu 437: AM 440 4° “440”, etc.
“Jeg sagde mig selv, at min heftige forbitrelse skyldtes Mödrvellingernes voldsomhed og hovmod”, Kålund 1904ᴵ 48-49 (transl.) emend. StuᴵK 437: AM 440 4°ˣ “440”má vera, at mér kenni heiptar um suma menn, svá at ek fá eigi allra orða gætt sem skyldi, ef ek tala mart til
StuᴵᴵR11127ˣ 2561
● eiga heiftir at gjalda [e-m]
allir þeir menn er harma oc heiptir attv at giallda Olafi
ÓH 56514þeir menn hava við kristni tekit, er ver ettim hęiptir miklar at giallda
Bær 9955margir þóttusk eiga Haraldi konungi heiptir at gjalda
Hkrᴵ37ˣ 1116
● hafa heift [við e-n / á e-m / til e-rs]
þa sigrar milldin með honom þa heipt er hann hafðe til hans haft
~ lat.odium clementia uicit
Alexandreis 2388 Alex 13733Frettaz þeir nu firi huart Eyiolfr ue᷎re i kirkiuɴe. ok at øðrum manni Einare ... er þeir høfðo micla heipt a
GBpA 2115Hann hafde mikla heipt vid Atla konung ok sagde Gudrunu, at hann villde hefna fedr sins
Vǫls 10315Özurr verðr nú reiðr mjök við allt saman: skapraunarorð Þórðar ok þá heipt, sem hann hafði á honum
Þórð²ˣ 21025
● halda (hatr ok) heift í hjarta sínu [við e-n / í gegn e-m]
Vér holdum lénge hatr ok hæift í hiortum vꜵrum í gægn þæím er os søkia umm sannar sakar. en droten vár bað fyrir uvinum sinum
HómNo¹⁶ 794●●● Sva sem sia svein hældr æigi lenge hæift í hiarta sino þo at hann værðr (!) ræiðr. ok girnisc æigi til golegrar kono þo-at hann se ... sva mego þér æigi in ganga í riki himna nema þer verðið iam-æin-falder ok mæin-lauser sem svæin sia
HómNo⁷ 532Seger sek þo enga hæipt vilia þui helldr hallda viðr erkibyskupenn i sino hiarta
~ lat.iram ullam retentam vel rancorem
19634 Thom¹ 19615
● heift ok hatr
léitom vér at hiartahꜵll ór léysisc fra lꜵstom. en lýsisc costom. firrisc hatr oc héiptir. en fyllisc gipt oc gǿtsco
●HómÍsl²⁹(1993) 43r9eigi med gledi edr ynndi helldr med heift og hatri meirr med galli og suiuirdu en nockurri þessa heims gledi
Gibb 7511og ollum berr at legia af heipt og hatur huerr uid annann
~ eng.wraþ & pryde
4525 ÆvMið²¹ 457sem þann time kemur er uær kollum langafo᷎stu og ollum berr at legia af heipt og hatur huerr uid annann
~ eng.wraþ & pryde
4525 ÆvMið²¹ 457syndir hefir eg go᷎rt i tunguskæde. i ofáte og i ofdrykiu. i heipt og i hatre
DI VII (*[1495]›Adv 21 7 14ˣ) 23910
● heift ok/... reiði
Hirta eigom vér þa es misgera til þess at þeir batne. oc scolom vér þat gera af óst oc af elsco. en eige af héifst ne af reiþe
●FV15³(1993) 93r9J ꜵfund oc i ofmetnaþe. i héift oc i reiþe. (ɔ: i) bræþe oc i langrǽke
●Játn¹(1993) 67v9Oll hæift ok ræiði ok bræðe ok call ok gulðlastan takesc fra yðr
cf. beiskleikr Alk685 108⁶; cf. Vulg Ephes 4,31~ lat.Omnis ... amaritudo, et ira, et indignatio, et clamor et blasphemia
10830 Alk619 1095allr beiskleikur ok reidi ok heipt ok kall ok gudlastan. takiz þat allt af ydr
cf. brǽði Alk619 109⁵; cf. Vulg Ephes 4,31~ lat.Omnis ... amaritudo, et ira, et indignatio, et clamor et blasphemia
10831 Alk685 1087allra hælzst þar sem ver vndirstoðom ... at han Botolfr hafðe með hæimft ok ræiði hendr laght a sira Arna
DN VIII (*1320›apogrˣ) 8717
● heift ok/eða ǫfund
cf. Solheim 1968 [KLNM 13] 66-67
lovaðe hann firi þvi þeiʀa sælo at hann villdi draga þau til væsalldar mæð heipt oc ofuɴd
Kgs 8027at han gere skyldu sina æftir þui sem login bioða honum. en aðrer gera með hæipt oc ofund
Bl 21924Huarvetna þar sem maðr gerer manne fear skaða með hæift eða ofund. bꝍte sa fulrette er gerer
Bl 2624eða með ⸢heift [var. (ms.) heímt ok ofuund Thott 1275 fol “fl.”] þar sem maðr hatar þann sem maðr skal vm dꝍma
var. Landsl 636: Thott 1275 fol “fl.” → ms. 24v5lǫgin refsa en eigi hann (ɔ: dómari), þó at hann geri sina skyldu eptir því sem lǫgin bjóða honum, en aðrir gera með heipt ok ǫfund
Jb 5314
Form.: heipt (29); hæift (8); hæipt (5); heift (3); héift (2); hæimft (2); heiptir (2); heímt (2); heípt (1); heimft (1); hęiptir (1); héiptir (1); heiptar (1); Heift (1); heiftvm (1); héifst (1); heíft (1);
Gloss.: EJ -pt; ClV (heipt); ClVAdd _; ClVErr _; ClVSuppl _; Suppl1 _; Suppl2 _; Finsen _; Fr -pt; FrErr1 _; FrErr2 _; FrErr3 _; LLFrämm _; Hertzb -pt, item heimpt; HertzbLat _; HertzbTill _; Suppl4 _; Fischer _; Anm _; Bin _; Rím -pt; LP -pt; Med _; MedComp _; MedSimp _; WN _; AH; AJ _; deVr (heifst); Fr4 -pt-, item heimt, hept; NO -pt, item heimt; Walter _; ÁBlM; Bl; WPA _; ; LMNL
Litt.: Bandle 1956 [BA 17] 122; Grøtvedt 1939 106; Hægstad 1915 44; Kock 1929 [ANF 45] 111; Lundahl 1940 [ANF 55] 60; Rask 1831 7; Reichborn-Kjennerud 1928 69, 229a; Seip 1955 142; Solheim 1968 [KLNM 13] 66 f.; Veturliði Óskarsson 2003 [BA 43] 191; Wanner 2009 [VMS 5] 242
Genre. (expected): religious works [rel]: 20 (15); legal works [jur]: 13 (5); romances [rom]: 10 (6); historical works [his]: 9 (10); family sagas [isl]: 3 (7); contemporary sagas [bis]: 3 (4); charters [dip]: 3 (4); legendary sagas [fas]: 1 (2); learned works [div]: 0 (2); unclassified [ ]: 0 (0); þættir [tot]: 0 (1);
SB (red.) — September 2011
External (non-ONP) resources:
Lexicon Poeticum (2nd ed.)
This uses metadata and images from septentrionalia.net