2heima adv.
Status: excerpted citation slips citation text supplemented structured definitions in Danish definitions in English
I.
1) [fyrir !] hjemme, derhjemme, på hjemmefronten, ved huset
hvat hevir þu hema betra i hvsi þino
●Mar655II xxxvii10Oc er eigi þa sócn til um heima seto við þa bua er heima setiaz
GrgStað 28319biði hann at hann se heima
Gulᴵ 2319var hann eigi heima en cona hans var heima Ragnilldr
SteinÓH 3764aller menn skulo friðheilager vera heima at heimile sino
Járns 26726oc nv feʀ sifka með erindi sitt. allt sua sem honum hævir sagt erminrikr konungr. en heima var kona hans er het odila hon er allra kuenna friðust þeira er menn hafa set
Þiðrᴵᴵ 15817hvart viltu fara með oss eða viltu hæima væra. Þa svarar Sigurðr svæinn. Herra viltu riða út þa vil ek vist fylgia þer. Þa mælti konungr. Gac þa til borðz oc snæð oc sua gerir hann
Þiðrᴵᴵ 26419Einn rikr maðr atte dyr þat ær uer kollum rabuck oc fæddi með goðri gæzlu heima i garþi sinom
BarlB 21422með honum var heima dottur son hans ok het Þorliotr giallanda foꜱtri. hraustr maðr
Heið 659Enn eru nefndir bro᷎ðr .ij. er þar voru heima með honum
Heið 6610riða nv vestr yfir Blꜹndo til Eirikꜱ uiðsia. ok koma þar er fe uar embætt at morgvn mali milli middegis ok dagmala ok hitta smala mann ok spvrðo hvart Eirikr væri heima
Heið 7126Nv ferr Barði heim ok fꜹrvneyti hans. ok er heima nott þa
Heið 7311Nv liðr fram verkit sva at lokit mvn miðviku dag i þeꜱi uikv. ok mvnv þeir heima vera
Heið 787þottumz ek hafa þat (“derefter mgl. sverð”, ed. note) er ek hefi uanr verit at hafa i hendi mer. en nv er ei heima. ok brotnaði i sundr þegar ek hio fram
Heið 8323Ia. segir hann. heima liggia nv smiðar emnin eða elligar hafa niðr fallit
Heið 845Nv talaz þeir uið heima. Þorgꜹtr ok Þorbiorn ok Ketill
Heið 8714þar var mannfatt heima ok voro menn farnir a Vꜹllv en hvskarlar a uerki
Heið 8731Tindr var heima .i. karla en komnir v[oro] menn til smiðio
Heið 8810Ok þat er sagt at maðr het Þorliotr kappi mikill. hann atti heima a Veggivm. svmir segia hann fra Sleggiv-lo᷎k
Heið 9219Hæima skal sok gefa at husi
EiðKrA 38911Var Hrútr heima á Hrútsstǫðum til sex vikna
NjR 2123ver erom her heima i Gyðinga landi með vgg oc otta
StjC 47718Kerling mælti: þat vildi karl minn, at þú bíðir hans heima
ǪrvS 1411Hueruitna þar sem menn skolu gera laga stefnor manna a þingi eða heima til logmanz
Landsl 1922hann hafe aðr boðet sitt mal vndir rett ransak heima til logmanz eða til syslumanz
RbEM (*1280) 611hestar ... bundnir heima a hladinu
Gunnl 4313Vlfiɴ fæddv æsir heima, ok hafþi Tyr eiɴ diarfleik til at ganga at vlfnvm ok gefa honvm mat
SnE 3510en vndarliga mvndi mer þikkia, þa er ec var heima meþ asvm, ef þvilikir dryckir væri sva litlir kallaþir
SnE 579Hárr svarar: Eigi er þat vkvɴigt, þott eigi se fræþimenn, at Þoʀ leiðretti þesa ferþina, er nv var ‹fra› sagt, ok dvalþiz ecki lengi heima
SnE 6110þa er karllmaðr vtlægr ... en kona bꝍtezst hæima firir
JKr 38124varom ver j hia ok hœyrdum aa j Hæstby hæimæ at ...
DN IV (1336) 19713hann hafði verit i skola með Augustino, þꜳ er hann kendi heima at sin
AugA 12835hann var vngʀ maðr ... ok fylgði litt tiðvm þo at hann væri heima staddr
JBpA(2003) 2221Sua mikill atrekandi var gerr vm leitina at beði var leitað til annaʀra heraða ok heíma ok gerði eigi
BandM 191heima í heraði
NjM 36515Ér eruð ágjarnir heima í heraði ok ranglátir, en vilið mǫnnum ekki at liði verða á þingum, þó at yðr krefi
NjM 36515bæði á þingum ok svá heima í heraði
NjM 36711Flosi var allra manna glaðastr ok beztr heima at hitta
NjM 41917ríðr hann norðr af fjallinu, ok bíðr heima húsbónda
GBpD 3432hvart hann villd‹i› ... vera heima oc gæta heraðs
StuᴵK 15920þa frettu þeir, at Oddr var riðinn af heraðe, enn biskup laus latinn ok heima at Holum
StuᴵᴵK 22623þá skal hann sitt (engi) sumar hvert fyrst slá, ok eigi fyrri heima en þau eru ǫll slegin
Jb 14917ef væ᷎r heyʀum þau æuenntyʀ er giordíz a sialfan vigsludagínn þar heima at erchistolínum
Nik Holm perg 16 4° 16v25er Asbiorn hafde æigi lenge hæima verit þa ...
Ásbj 23418heima ꜳ holum j hialltadal. vórum vær i hia
IslDipl (1393) 11016hann hefir ok þionustu i stad erchibyskups i fyrra fotaþuætti, ef hann ær æigi heima
Thom² 3211Hofdingsskap hans heima uirda þeir til drambsemi
Thom² 34029Er su sama dramban iafnan med dio᷎flinum, er heima hofzt med honum a himnenum
VP 66014kann þú ekki at vera hjá höfðíngjum, segir hann, at varla má við þína siðu hæfa heima hér
Án 32813medr hardla godum klædum. er Esau atti ok hon hafdi heima þar at geyma hia ser
~ lat.domi
Vulg Gen 27,15 Stj² 16532heima ath nupufelle ok hnappstodum
DI VI (1479) 20612þar til ok (skal hann hafa) fríȷ́ kost ok mat heima ꜳ stadnum
DI VI (1479) 21823heima ꜳ domkirkiunne a holum j hialltadal
DI VII (1492) 9026heima ath domkirkiu‹nn›e ath holum
DI VII (1492) 10014for þesse giorningur fram heima a holum
DI VII (1493) 16623Tekur prestur j leigu vtan gardz halfa fimtu mork. enn annar heima. iiij. merkur
DI II (*1318-c1400›Bps B III 3ˣ) 43520suo uar eg heima j haga þa er sira biarne sigurdszon atti tungumula ok hafdi þar buskap
DI V (*[1459]›apogrˣ) 1956heima i domkirkiunne ꜳ holum j hialtadꜳl
DI VI (*1479›apogrˣ) 21714ad tijttskrifadur Hanns Eggertzson fyrirbaud o᷎llum og sierhveriam hysa þa̋ edur heima eda nockrar biargir ad veita
DI VIII (*1515›Kr 2ˣ) 5692ef hann legz með friálsri cono heima á bꝍ í húsum
Frostˣ 22820mæltu margir, er hjá stóðu, hví hann gerði þetta it illa verk. Hann segir: nú veit hann þat, er þeir hjoggu bú mitt í sumar ok tóku alt, þat er heima var
Hkrᴵᴵᴵˣ 3205fatt var manna heima
LdnStˣ 17335lavgz með þvi, at Þorvaldr Gizurar son hafði ⸢inne [var. heima Adv 21 3 17ˣ “V”] brvdlavp þeira Solveigar
var. StuᴵK 3679: Adv 21 3 17ˣ “V”mættu þeim manne fyrer heima
Svarfd(1966)ˣ 3115var olikr þeim er heima spyria tiþindinn at buum sinum
ÞSHˣ 16517
● sitja heima [at e-u / at sín]
honum byriar optazst hæima sitia at kirkiunnj
DN I (*1314›vid 1321) 12712En Rumaskat þan skulu þæir prestar hafa er til presta motz fara oc hafa med ser oc sua þæira præsta Rumaskat er hæima sitia
BorgKrNᴵᴵ 29930jafnvel þótt hann færi veg sinn, sem hann sæti heima
GBpD 221þat þickiomz ec vita, at eigi munvm við allan alldr vgiptar heima sitia
StuᴵK 2493Asbiorn villde æigi fara. ok sat heima
Ásbj 22933hann (ɔ: refrinn) sat heima at sin
Æv696³ 20512uęri þꜳ betra heima setith enn sękia suo mikla sko᷎mm ij annara konga riki
Hect 14423ver skolum fund varn eiga .vii. nattom firir stefnu vara nema framfærlomen (sic) vili lofa nokorum heima sitia
Gild¹ˣ 729Þar med firirbiodum ver ok at syslumenn ok lensmenn lofi þeim monnum heime at sitia sem til laga verda loglega stefder
RbHM (*1297) 301Hygg ek ongan þann feigra sem i forina rædz helldr en hinn er heima sittr
TrójO¹ˣ 434
● standa/standask heima [með e-m] [e-m/e-u] have (ngt) til gode (hos ngn)
su half mork brend [er] han greidde mote jorðenne skal staðenom standa heima j vaxverð
DN IV (*1308›vid 1308) 7617meðr Hakone a Rifi stoðo hæima fiughur pund korns
DN II (1309) 809minkadom mit sua þessa skulld at hæima stoðuzst fyrst mædr Hælgha biscupe xii. mærkr oc xx. forngilldar firir akkære þat oc uidu ær fader okkar hafde leet honum
DN III (1318) 11028hefir han nu lokit mer .iij. kyrlog en tuau standa mer heimma, er ek atte hanum, ok eitt spann
DN I (1330) 17216Jfwar leth standa hæima mæd Arnæ .j. lanskyld ix mæle korns. ok half lœypi smœrs
DN X (1337) 3117hæima skulldi standæ med honom fim kualagh þet sæm han attæ a[t l]uka henne
DN VIII (1342) 15522skal Skútu svá heima standa hundraðit, at Glúmr gyldi því minni heimanfylgjuna
Reykd 22725
2) (om persons indre)
Hept hugrenning þina heima ok hallt hia þer
VP 5741hitt veit ek, at ek em hvívetna ellri [var. + ok er hvárki vitit né minnit heima hjá mér AM 343 a 4° “A”]
var. ǪrvM 14215: AM 343 a 4° “A”man Tordijfli ‹iafn›ann heima þad, er illt er, enn þig mun þetta saka ecki
Fljˣ 399heima hafd[e]r þu vit þitt, er þu sagder mier til, ok skal þessa hefnt verda
Hrafnkˣ 121
II. (y. isl.)
III. (y. no.)
Form.: heima (77); hæima (9); heime (2); hæimæ (1); Hæima (1); heimma (1); heíma (1); hema (1);
Gloss.: EJ (¹heima); ClV; ClVAdd _; ClVErr _; ClVSuppl _; Suppl1 _; Suppl2 _; Finsen _; Fr; FrErr1 _; FrErr2 _; FrErr3 _; LLFrämm _; Hertzb; HertzbLat _; HertzbTill _; Suppl4 _; Fischer _; Anm _; Bin _; Rím _; LP; Med _; MedComp _; MedSimp _; WN _; AH; AJ _; deVr; Fr4; NO; Walter _; ÁBlM (¹heima); Bl item cf. corr.; WPA _;
Litt.: Bjorvand 1994 152; Finnur Jónsson 1914 [ANF 30] 93-94; Grøn 1927 167; Grønvik 1989 [MM 1989] 34; Grøtvedt 1939 99; Hægstad 1916 171; Seip 1955 241, 260f.
Genre. (expected): family sagas [isl]: 26 (11); charters [dip]: 19 (7); legal works [jur]: 12 (8); religious works [rel]: 11 (23); contemporary sagas [bis]: 7 (6); legendary sagas [fas]: 5 (4); learned works [div]: 3 (3); unclassified [ ]: 3 (0); þættir [tot]: 3 (2); romances [rom]: 2 (9); historical works [his]: 2 (15);
ÞH (red.) — January 2019
External (non-ONP) resources:
Lexicon Poeticum (2nd ed.)
This uses metadata and images from septentrionalia.net