háðung sb. f. [-ar, dat. -u/-]
(cf. hǽðing sb. f.) hǽðing sb. f. [4]
Status: excerpted citation slips citation text supplemented structured definitions in Danish definitions in English
1) [við e-n] spot, hån, forsmædelse, latterliggørelse, vanære
●●● Cristr sat þolen-moðlega gyðingum bond ok *bardaga. brixli ok lygi. látr ok haðung. at hann løysti ós or synda-bꜵndum ok fra quꜵlum hælvitis
●HómNo¹⁶ 7825Fyrer hvi veiter ‹þu› mer hꜵþung? ... Martinus svaraþe: Eigi veiti ec høþung þer
Martin¹ 57114eɴ eigi fyrir háðungar sakir
GrgKonᴵᴵ 16220Ef maðr mælir við maɴ háðung eða gørir ýki vm oc varðar fiorbavgs garð
GrgKonᴵᴵ 18232Ef maðr yrkir ii. orð eɴ aɴaʀ oɴor .ii. ef þeir ráða baþir vm oc varðar scog gang ef löstr er i eða haðung
GrgKonᴵᴵ 1837eigi hefi ec þetta gert firir sakir haðungar eþa harðyðgi er ec ognaða yðr
ÓTOdd 101firir sakir haðungar
ÓTOdd 101Ef maðr yrkir níð eða háþung um konung
GrgStað 39317yuirkomner með allre skom. oc stnœyping. með haðong. oc hatan. til dauða dœmder
Menota: 64va13 BarlA 11819hefnt hefir Haralldr konvngr frendi vaʀ mioc minni haþvngar en i þeso er
HreiðMork 13535þvi næst hugum leiddi hann þat hværso hann mætti þærs sitia isva ageto sæti at hann væri æigi mæðr noccori haðung brot runndinn or þvi sæti
Kgs 989ef maðr stingr annan með haðung eða heipt
Járns 2722er oꜱ hefir sva micla scꜹmm oc haþvng gǿrva
Jvs291 1263●●● taka þeir ... haðvng er haðong veita
Eluc675(1989) 1096væittv honvm allir þeir sem inne voro hormvliga haðvng
StjC 41911hann dǫmði sǫk minnar svivirðv oc haðvngar a ho᷎nd Nabal
StjC 4852oll þau mal oc fiolmæli er smære dꝍmazt oc til minnar nꝍygslar oc haðungar hꝍyra skolu eptir domi ganga bæðe sekt oc rettr þeirra er talat er til
RbHM (*1313)¹a 10120ver męltom helldr haþung viþ þic
BlasA623 4213sem annarra manna haðung mꜳ mest vera oc brigzli
Mar667III xvi30komv ... a fvnd ens helga Antonij með nockvrri haðvng
Ant 10138hverssv megi þer dirfvaz eða þora haðvng at veita rettri trv
Ant 1038se ek at ecki fæz af malinu nema hrop ok haðung
BandM 5418Mikill mannamunr verðr með yðr Njálssonum. Þú gaft þeim góðar gjafir, en þeir gáfu þér gjafir með [var. + háðungu ok var. Njála 5638: AM 133 fol “B”] miklu spotti
var. NjM 27712 → var. Njála 5638: AM 133 fol “B”skal hann með haðung fra falla þersari sęmð
StjB 55017fyrer hadungar saker
KlmA1980 821þegar nyteknar greinir ridi at honum med uuoru, mundi hans fꜳuitzka fordiarfaz ok fꜳlla til hinnar mestu hadungar fyrir sua dyrum herra
Thom² 37410Eigi var þat gio᷎rt sakir hadungar vid Gregorium
Greg 39016med hꜳdung brott kastadir or sæmdinne
MarE 40310Bera skaltu hadung aa huerri stundu
~ lat.calumniam
Vulg Deut 28,29 Stj² 34421at þu berer iafnan hadungar ok þraunging kome yfir þik
~ lat.calumniam
Vulg Deut 28,33 Stj² 34431Ek se nú myrkr; fullr með rangindum ok háðungum
BernhRitn 19040fyrir löngu hefði ek leitat til þess við þik, ef ek vilda eigi launa þèr þá háðung, er þú gjörðir oss
Mág² 1219hafꜳ þeir menn uit hana þessa mals leitad er henne mun þu þickia litils verdur hia þeim og þo hefir hun med hadung hafnad
SigÞǫgl 12122þo hefir hun med hadung hafnad og med daraskap j burt rekit
SigÞǫgl 12122hun hafdi þar legit um hrijd kærandi sinn harm og hadung
SigÞǫgl 20718firi hádungar sakir
KgsE 230spotth og hadvngh
GeorgReyk 3374hvat mikla skomm og hadvng fæ eg nv
GeorgReyk 33711er þui meirj hädung yfer þig kominn, sem þu þöttist huoriumm meire
DínDrˣ 369með heipt oc háðung
Frostˣ 18119
● gera/maka háðung [e-m / til e-rs]
Ec svá heíll qvað sa er spvrt hafði. at ec scal maca honom hꜵþvng
ÓHÆ 630Avicinianus hugþi, at Martinus gorði ser haþung oc melte: Fyrer hvi veiter ‹þu› mer hꜵþung? ... Eigi veiti ec høþung þer
Martin¹ 57113þat rað gef ek ẏðr At makeð þæim æinum haðong er þer vitið. hvat manna ero
ÓHLeg 564Ðat er sva sact at þa er hinn heilgi patricius leitaðe við at bioða kristni i lande þvi. þa var þat eit kyn. er mycklu var hanom gagnstaðlegre en annat folc er i var landeno. oc leitaðo þeir men við at gera hanom margskyns haðong bæðe mot[e] guði ooc sva mote þeim heilgum manne er nu næmda ec
KgsFrgβ 13718ok idradiz, er hann hafdi gert hadung þessa guds þræli
Ben 1688þú hefir gjört til vor mikla háðung
Mág² 4021
● hafa at háðungu [e-n]
Daníel. er hafðe Bel at haðungu
HómHauksb¹ 16231at þeir allir er treystaz gudi megi þik at hꜳdungu hafa
Luc 4364ef menn hitta á konu druckna oc brytr til sæmnis oc hefur at hádungu, sá er utlægur oc huors mannz nijdingr
BjarkExcYaˣ 85b6
● leiða háðung [e-t]
● leita háðungar [e-m]
þessir ... kostgiæfðv með spvrning slægligra spakmæla honvm haðvngar at leita af sialfvm gvðligvm krossi
Ant 10227hadungar
~
Rafn 1830 8826 HG AM 152 fol 144vb9
● til háðungar [e-m / við e-n]
Ðæir toco þyrni-hialm ok setto á hofuð mer til haðongar
●HómNo² 3424Ef maþr berr i mat manz. þat er eigi er ætt. oc vill hann gera til haþungar honum. oc varþar honvm fiorbavgs garþi. eɴ ecci hinvm er etr
GrgKonᴵ 3519sva (varðar) oc þeim er reiþir til ⸢höðungar [var. haðungar GrgStað 3921] manne
GrgKonᴵᴵ 18220Ef maðr høɢr hund eða biorn til haðvngar manne. þa ...
GrgKonᴵᴵ 1893Ef maðʀ skeʀ hár af höfðe manne. eða úlar honom nokor til haðungar
GrgStað 38023oc gørir þat til háþungar honom
GrgStað 3925●●● ef maðr yrker um mann þat er monnom virðiz til niðs eða haðungar fiorðung viso eða lengra
Járns 2733Met ek svá sem þér hafið stefnt mér til háðungar, ok fyrir þat dœmi ek eigi minna til handa mér en vert er þetta fé
NjR 13217Farit nv til oc fottroþit þessa konvnga oc gangit a þeirra halsa þeim til haðvngar
StjC 37020Lęt hann þegar taka sendimenn Dauids konvngs oc raka af þeim skegg allt o᷎ðrvm megin. oc þar með til haðvngar sniða af þeim clæðin
StjC 5124ef maðr yrkir vm mann þat er monnum uirðizt til haðungar eða niðs fiorðungi lengra
Landsl 702ef maðr yrkir um man þat er monnum virðizt til haðungar eða niðs. fiorðungi lengra. þa ...
Bl 2259til hádungar ok hneisu lifanda gudi
~ lat.ad irritandum Dominum
Vulg 4Reg 23,19 Stj³ 65039hann man lata af ho᷎fða þik ok þo eigi o᷎rvænt at siþan lati hann þik vpp festa til hꜳðvngar ok gefi þer sva hest
ÓTᴵ 23616ek gerði þetta fyrir glennz ok gaman. en ekki til haðungar við þik
ÓTᴵᴵ 23311Ef maðr yrkir um mann þat er mǫnnum virðiz til háðungar eða níðs, fjórðungi lengra, þá skal sakaráberi kveðja þings
Jb 664ok mundir þu vakna or svefni þessum eigi þer til nytia helldr til hadungar, ok mundir þu vitlaus vera, medan þu lifdir
CecA 29539þier til hꜳdungar
MarE 44330þat er mer ecki til uirdingar helldr til hadungar og ath athlægi
MHFlat 34919skal nid þat stannda ꜳvallt, þeim til hꜳdungar
Gísl 322til háðungar
Mág² 263honvm til hadvngar
OsvReyk 916
● til hafnanar ok háðungar [e-m]
þæim til hafnanar. oc haðungar
ÁKr 542Annat þæim til hafnanar. oc ⸢haðungar [var. hegningar GKS 3270 4° “B”]. scal eigi takaz þeirra *ofr til heilags alltaris
ÁKr 542þæim till hamfnanar oc ⸢hæðengar [var. hadungar OsloUB 317 4° “E”, etc.]
var. JKr 38018: OsloUB 317 4° “E”
2*) ?straf (cf. lat.), ?(udsigt til) vanære (ved evt. nederlag)
Form.: haðungar (10); hadungar (8); haðung (7); haðvng (6); háðungar (5); haðvngar (5); hadung (5); háðung (4); haðong (4); hádungar (2); haþung (2); hꜳdungar (2); hꜵþvng (1); höðungar (1); hadvngh (1); hädung (1); hꜳdung (1); haðungu (1); høþung (1); háþung (1); hadvng (1); hadvngar (1); háðungu (1); hꜳðvngar (1); hꜳdungu (1); hádungu (1); haþvng (1); háðungum (1); haðongar (1); háþungar (1); haþungar (1); haþvngar (1);
Gloss.: EJ; ClV; ClVAdd _; ClVErr _; ClVSuppl _; Suppl1 _; Suppl2 _; Finsen _; Fr; FrErr1 _; FrErr2 _; FrErr3 _; LLFrämm _; Hertzb; HertzbLat _; HertzbTill _; Suppl4 _; Fischer _; Anm _; Bin _; Rím; LP -ǫ́-; Med _; MedComp _; MedSimp _; WN _; AH; AJ _; deVr _; Fr4 _; NO; Walter _; ÁBlM (¹háð), (-ung); Bl; WPA _; ; LMNL
Genre. (expected): religious works [rel]: 33 (21); legal works [jur]: 20 (7); historical works [his]: 12 (14); romances [rom]: 8 (8); family sagas [isl]: 5 (9); legendary sagas [fas]: 1 (3); þættir [tot]: 1 (2); learned works [div]: 0 (2); contemporary sagas [bis]: 0 (6); unclassified [ ]: 0 (0); charters [dip]: 0 (6);
ER (red.) — February 2011
External (non-ONP) resources:
...
...
...
...
IN PROGRESS
...
Lexicon Poeticum (2nd ed.)
This uses metadata and images from septentrionalia.net
h - hafa
...