gluggr sb. m. [-s, dat. -i/-; -ar]
(cf. gluggi sb. m.) gluggi sb. m. [19]
Status: excerpted citation slips citation text supplemented structured definitions in Danish definitions in English
I.
1) vindue, vinduesåbning ⫽ window, window opening
A þesso brióst þile ero ... gluggar þeir es lýsa kirkiona
●Hóm237¹ 927oc stoþ viþ gluɢ
GregDialA 11925Staᴛv viþ glvɢ ef þv vill
Mth²Cod645 11021Glerker ... ⸢var set yver glugg [var. var i glug einum Martin² 59421; setti ... i glugg no᷎ckurn Martin³ 62610]
Martin¹ 57018oc for inn i kirkio um glugg einn
Mth⁴ 83913hon vissi at unnasti hænnar stoð oðrum mægin i oðrum glugg. ok hafðe þuilikt lif
Menota: 28vb11 Streng 10230hann sækir vpp a þvertreit ok siðan a vaglin ok sva v́t vm glvginn ok i brꜹt
ÓTOddS 11626for hann ut um glug einn oc ofan firi steinuegginn með festinni en festrin vanz æigi til iarðar ok fell hann þa
BǫglEirsp 44028●●● aðrer þionar (kristninnar) ero glvggar a hvsi gvðs firir þa skin vit vizkv lios er i heimskv mv̇rkri ero
Eluc675(1989) 1077sa þeir einstaðar i gegnvm glvgg nackornn v́t hanga festi af gvðvef gerva
StjC 36016Raat liet koma gvðvefiartavg i ⸢glvgg [var. glugga AM 227 fol “B”] vt
StjC 37726Helysevs ... bað hann opna glvgginn avstan a herberginv
~ lat.fenestram orientalem
Vulg 4Reg 13,17 StjC 6348þer stoþo viþ glvɢ í hvsi sino
Alexis 5127hann ... sa þar havll mikla, settiz ok sa iɴ of glvɢ
SnE 10521vt vm glvgg mins herbergis
Ant 782sa hann vtt vm einn glvgg
Ant 8330hefer her setið suala eín við glugginn ok klakat i alla nott. sua at ek hefi alldregi beðit ro firer
EgM(2001) 11619geck Arinbiorn a brott ok v́t vm dyʀʀ þær er ganga matti vpp a husit. ok settiz ‹við› gluɢ þann a loptinu er fuglinn hafði aðr við setið
EgM(2001) 11621Arinbiorn sat þar við glugginn alla nottina til þess er lysti
EgM(2001) 11623Þar voru gluggar ꜳ ofarliga bædi til austrættar ok norðrættar
Mich 67934Skáli Gunnars var gǫrr af viði einum ok súðþakiðr utan ok gluggar hjá brúnásunum ok snúin þar fyrir speld
NjM 18612Þorgrímr Austmaðr gekk upp á skálann; Gunnarr sér, at rauðan kyrtil berr við glugginum
NjM 1872‹Einn glugg skalltu a ofanverðri orkinni giǫra› emend. Stj 5613: AM 227 fol “B”
emend. Stj¹ 5613: AM 227 fol “B”Raab ... let þa (sendimennina) siga vt vm einn glugg
~ lat.de fenestra
HistSchol 25311 Stj³ 35229hann comz vt i glvg einn ‹á húsum sínum›
StuᴵK 1617Þorþr Lauf-æsingr *var a hus vppi oc hans menn, oc rvfv þacit, oc gerdo þar elldana a rafino. Enn heyi var troðit i glvgga alla. Enn þvrr var viðrinn vndir, oc var þar eigi hægt at veria innan or hussvnvm
StuᴵK 1929Fell hann þa fra glugginum
~Geri ek hus ... ok veɢi ... ⸢ok gluɢa [var. liosastiaka AM 630 4°ˣ]. þa er eigi þrẏtr lios i husvm
~lauk Noe upp arkarinnar glugg ... ok sendi ut einn rafn
Stj¹ 5922við einn ⸢glvgg [var. glugga SÁM 1]
~retti ...hondina ut um glugginn, er a var kofanum
VP 3822leit þo iafnliga nidr um glugginn
VP 47918leit ut til þeira um glugginn
VP 5823●●● Guds madr feck þetta seed um glugginn ut
~ lat.per fenestram
59829 VP 59810or glugginum
VP 6238eigi uoro gluggar ne dyr ꜳ
~ lat.fenestre
8825 Dugg681a 887er hann kom í herbergi Blankiflúr, bað hann sveininn láta glugg upp, at sólin mætti inn skína
FlórM 678glugr var aa husinu nordan
Svarfd(1966) 4026●●● aller gluggar voru af cristallo
Rém 32430stauckur hun ... vt vm glugginn
Sams 101Einn gluggr uar fram i kirkiuuegginn
MarE 51135hia gluggi einum
MarE 55816Húsfreyja lét kveikja ljós í inum efstum loptum við gluggana
Gr 6917leiddi nú nǫkkura menn til gluggs, er á var á húsinu
Gr 27929var honum þa feingit þat herbergi sem ꜳ var glugr
LBpB 5230komv Jslendingar jafnan til glugsins ok toludu uidr hann
LBpB 5318leit vt j giegnvm glvgg einn ꜳ hvsenv
AnnaReyk 37832þar var einn glöggr (ms. gluggur) ok fyrir settr einn spegill með miklum hagleik gerr
Blómstrˣ 3425 → ms. 17v(34)17●●● ⸢allir gluggar [var. Ǫll glyginn KlmAFrg1980 25616] uoro gerfir af þeim steini er kristallus heitir
KlmB1980ˣ 2578Eyvindr hljóp þegar upp á altarit, þvíat uppi yfir altarinu var gluggr mikill, er frá var brotinn glergluggrinn; ætlaði Eyvindr sér þar út at hlaupa
Knýtl1741ˣ 14127sýndist þeim sem elldr fyki vt vmm alla glvɢana a kirkiunni
Kristniˣ 1291geingr at einum ⸢gluggi [var. glugga Holm perg 1 4° “E”]
MarD634ˣ 84113sa hann vt um þann glugg
~ lat.fenestram
SpecH 265a70 (VII 118) MarD634ˣ 114234um þetta hús váru svalir útan svá sem með gullpílárum, en gluggar fyrir gler af kristallo
Rémˣ 148veik hann þá til gluggans ... ok stóð hann viðr glugginn þar til er hann sá húsfreyju sína
Æv⁶⁸ˣ 18412●●● enn tungled skein glatt inn i hüsed ... vm eirnn glerglugg, hann horfde v̈t i þann sama glugg, er geislinn skein inn vm
~ eng.wyndowe
3528 ÆvMið¹⁹ˣ 359
2) åbning, hul, udgang ⫽ opening, hole, aperture, hatch
svasem dúfor viþ glugga síɴa
HómÍsl⁷(1993) 7v24so þeir er hia voro dufo fara ut or muɴi hans. oc flvga or husino i gegnom gluɢ
GregDialA 13410(of a ‘jarðhús’) giognum. einn litinn glug
~ lat.per quoddam foramen
JDamBarl 5114 Menota: 36ra7 BarlA 658Siþan las hann sic up í gꜹgnum gluɢiɴ
ÓH 40212●●● hann fecc eiɴ smior-lꜹp toman oc scar allan gluɢum. bar þar i nefrar oc stry oc brennu-stein
Sv 1509●●● Múr þann ... briota þæir, gerande sua mikenn glugg a honum, sem þæir mege i giognum hann ganga
~ lat.fenestra
25333 Thom¹ 25313þegar i stað leypr hann in i þan glvgg, sem hann hafði a rofit
FbrHb 823er þęr hofðv brotið a glvgg, þa kveyctv þęr mikit kerti
Flóv¹ 15325Enn skatt ollum helltv þeir i hꜹginn. i einn glugg gvllino. enn i annan silfrino. i hinn þriðia eirpenningom
HkrFris 831hon lætr hann siga i festi ofan fyrir mvrinn i ge᷎gnvm glvgg æinn
StjC 4706synndiz himinn opna páschadag með sva miklv liosi. at ... Or glvgg þessa lioss sýnndiz monnum hanga cross með gvlli ok gimsteinvm
AnnReg 11212fiandinn sitr i nokkorum glugg
MarF 114518Tysvar ꜳ .xii. manvðvm var honvm bravð færtt ... ok sentt til hans vm einn glvgg kastalans
Ant 5937●●● letu þeir Styʀʀ gera [var. + bad Eb445b(2003) 13414] stofu at Helgafelli ok uar grafin i iorð niðr ok uar gorr gluggr uppi yfir ofninum suo at utan matti a gefa
EbWolf(2003) 1371vel matti sia vm einn glvgg fram i kirkivna
Mar655XXXII 6184leet hon þa siga i festi i gegnum einn glugg ofan fyrer murinn
StjB 35221●●● hurdirnar varu af filsbeini. enn gluɢarnir af cipresso. ok þeim vidi er erpe heitir
~ lat.lacunaria
Epistola 53 AlexBr226 15722Hallr son hans ok þav Ingibiorg lagu þar fyrir vtan þilit ne᷎st i stafn-reckiv, ok var gluggr kringlottr a þilino mille rumanna
StuᴵᴵK 1963finnr hann æinn glugg lagann ok skapligann mikinn
~kastar hann inn gullinu vm sama glugg
~●●● helldr gerdi nockur madr glugg a lioskerinu ok let kueikinn verda þar vtdreginn
AnnFlat 50823Þorbiornn ... sa vt vm glugg æinn er a uar skorinn hurdunne at fornnum sid
HrHalt 41313þeir letu gera dyrr a hauginum ok .iij. glugga. helltu þeir j æinn glugginn gulli annan silfri en æirpeningum j hinn þridea
ÓTFlat 40317þeir létu hann síga út í glugg nökkurn ok hest hans er á var kastalanum
KlmA 37819Stendr hann i litilli afstuku, medan messurnar syngiaz, ok ser þadan um einn glugg uars herra likam
Thom² 35832hann sꜳ vm sik ok leitt einn fagrann turn ok j ⸢gluggi [var. glugg BevC(2001) 13722] turnssins sꜳ̋ hann eina væna fru
Anglo-Norman kernel = brystværn ⫽ battlement~ fr.kernel
13611 BevB(2001) 13710sa hun tvo glugga nordan ꜳ ho᷎llínní
Barb2(2000) 13418batt gull i duki ok kastadi þvi inn i glugg, er var a husinu
Nik2 232i þeim glugg, er ꜳ var biarginu
PErem 1857sko᷎t allt um huerfis ok gluggar margir a skotunvm
RR557 975At kveldi höfðu þeir brotið glugg á hauginn með atgangi prests, en um morguninn var hann gróinn sem áðr
Bárð489 4120Sva skolo tæli grafir allar gorvar væra at þær skolo hava margha ⸢glyggi [var. glvgga AM 243 a fol, etc.] oc sma oc alla sca[r]aða þo sva at æighi mægi a iorðu sia
var. Kgs 6325 → Kgs AM 243 a fol 25vb27ganga med liose til gluggsins
MarE 51310●●● hann geck at steinenum og uar gluggr á honum. þar sá hann jnne þriar konur
“peephole”, Loth 1964 [EA B 23] 153 (transl.) Vilm 15316l‹y›ktz aptur glugren
Vilm 18417leiddi magnus þorkelsson oss ... til at sia og skoda at bær hans uar rofinn og tueir gloggar þar ꜳ komner sem alldri hofdu fyr uerit
DI VI (1488) 6403ganga þeir þar at sem einn hella stor lꜳ og taka hana menn Sedentianu fim og baru burt. þar uar ꜳ einn lijtill gluggr sem einum manni uære hægt jnn at komazt
SigÞǫgl 18613þar uoru storir gluggar haugnir ꜳ berginu
SigÞǫgl 2249uar hogguin gluggr a stofvnne at baki byskupi og dregner ut nocrer menn med snarleik
AnnGott 32130Sydan liet hann giefa vtan a̋ baded j glugg er var yfer ofnenum
Eb447(2003)ˣ 14022bjoggu haug mikinn ok létu dyrr á ok .iii. glugga
Hkrᴵˣ 2318gluggr var á útihurðinni, svá at inn mátti rétta ok út hǫfuð sitt
Hǿnsˣ 451þá fekk Knútr konungr steinshǫgg inní gegnum glugg einn
Knýtl1741ˣ 1396●●● þar var annad hűs yfer vppe ok voru þar ongvar dy̋r ꜳ nema gluggur ꜳ golfinv og fiell þar hurd fy̋rer
MírmA179(1997)ˣ 485
II. (cogn.)
Form.: glugg (28); glvgg (12); gluggar (9); gluggr (8); glugginn (8); glugginum (4); glugga (4); glvɢ (3); gluɢ (3); gluggi (3); glugr (2); gluggur (2); glvgga (2); glug (2); glugsins (1); gloggar (1); glvginn (1); gluɢiɴ (1); glvɢana (1); glvgginn (1); glugren (1); gluggana (1); glvg (1); gluɢum (1); gluɢarnir (1); gluggsins (1); gluɢa (1); gluggs (1); glvggar (1);
Comp.: bað·stofu- (1), gler- (41), hallar- (1), hofs- (1), kastala- (1), lofta- (1), loft- (2), sels- (1), skála- (3), stafn- (1), stofu- (1), svala- (5), vind- (1)
Gloss.: EJ; ClV; ClVAdd _; ClVErr _; ClVSuppl _; Suppl1 _; Suppl2 _; Finsen _; Fr; FrErr1 _; FrErr2 _; FrErr3 _; LLFrämm _; Hertzb _; HertzbLat _; HertzbTill _; Suppl4 _; Fischer _; Anm _; Bin; Rím gluggi/gluggr?; LP; Med _; MedComp _; MedSimp _; WN _; AH; AJ _; deVr (gluggi); Fr4; NO; Walter _; ÁBlM (gluggi); Bl; WPA _;
Litt.: Albeck 1946 299; Bandle 1956 [BA 17] 196f.; Kock 1896 [ANF 12] 241f; Magnús Gíslason 1956 [KLNM 1] 388; Nicolaysen 1890 (Priv) 476-477; Valtýr Guðmundsson 1889 163 ff., 223, 233 ff., 241; Weinmann 1994 326
Genre. (expected): religious works [rel]: 51 (27); romances [rom]: 16 (11); historical works [his]: 15 (18); family sagas [isl]: 13 (12); contemporary sagas [bis]: 6 (8); þættir [tot]: 2 (2); learned works [div]: 1 (3); charters [dip]: 1 (8); legal works [jur]: 0 (10); unclassified [ ]: 0 (0); legendary sagas [fas]: 0 (4);
CS (red.) — August 2011
ER (omred.) — September 2020
External (non-ONP) resources:
Lexicon Poeticum (2nd ed.)
This uses metadata and images from septentrionalia.net