girnd sb. f. [-ar; -ir]
Status: excerpted citation slips citation text supplemented structured definitions in Danish definitions in English
1) [e-s] (positiv i henhold til kristen moral) længsel, attrå ⫽ (positive in terms of Christian morality) longing, desire
er hann mǿðesc af girnd æilifs lifs
~ lat.desiderio æternæ vitæ
6733 Alk619 6722Hafid er iar‹þ›liga hluti i nꜹtn en himnesca i girnd
~ lat.in desiderio
GregHom 127251 Hóm677 554varð hann ablasiɴ af helgum anda. oc leitaði af allri girnd himinrikis fagnaðar
ÓTOdd 24610Ok þegar er erki byskup vissi hans girnd liet hann uppi fyrir honum allan sinn vilia
ÁBp220 2719þau haufdu adr medr ser natturuligar girndir ok ræringar
~ lat.naturales motus concupiscentiæ
HistSchol 2435 Stj¹ 3534likamsins yfirgirnd stridir upp aa ... andarinnar girnd
~ lat.desiderium spiritus
LeoSerm 2732 Stj¹ 14219girnd æuinligra halsa
~ lat.desiderium collium æternorum
HistSchol 10819 Stj¹ 23521baðum wer miuklatliga miskunnsamann guð at hann blesi oss j briost gipt himneskrar speki veitandi vitru ok vpp tendrandi vorn alhuga ok ⸢gio᷎rð [var. girnd var. NGLᴵᴵᴵ 22922: AM 354 fol “B”, etc.] til þess at vor aktan taki af honum vpphaf ...
var. StatJón 17523 → var. NGLᴵᴵᴵ 22922: AM 354 fol “B”Yfir þenna skilning huarntueggia, samkall lærdra manna ok konungsins girnd yfir kosninginum, eru bref giorr
Thom² 31228þvi kom ek at fullgo᷎ra girnd þina
~ lat.desiderio tuo satisfacere
34329 VP 34312hann (ɔ: guð) mun opt veita ydr girndir ydrar
Maurus 66127ok vilium vær beriazt i gegn girndum vorum, þeim er i gegn standa gudligum girndum
~ lat.diuinis desyderiis
VitSylv 51112 Silv 25026●●● þessar eru enn adrar lækningar ... gírnd eilifrar sælu idnn heilagrar bænar
Theol AM 672 4°¹ 16v4þær áhyggjor líta himneska hluti, er með krapta ilm fara til guðs fyrir helgar girndir
~ lat.per sancta desideria
GregHom 117046 Hóm624² 15123●●● kiemur j hug köngs döttur ein logande girnd j hennar hiartta, ei til holldligrar girndar ... helldur til ad pröva sijna kunnättu
DínDrˣ 1517girnd
~ lat.Desiderium cordis eius tribuisti ei
164 (Vulg Psalm 20,3) GlossPsalt 174
2) [e-s] (negativ i henhold til kristen moral) begær, stærk lyst ⫽ (unnatural/negative in terms of Christian morality) (false) desire, craving
saurgom eige scraut anndareɴar. fyr ranglǽte eþa rꜵn eþa girnþ
~ lat.concupiscentia
PsAugSerm 197970 ●HómÍsl¹⁷(1993) 25v23sigre haɴ eige girnþen
~ lat.non illum concupiscentia vincat
PsAugSerm 198022 ●HómÍsl¹⁷(1993) 25v34hirter hon (ɔ: grandveri) girnþer. hon éycr eige orþe of orþ
●HómÍsl³¹(1993) 47r1Af þesso lífe gørþesc eilífr dauþe a þeirre tíþ er hiner fyrsto meɴ þiónoþo lǫsta sínom oc girnþ áugna siɴa
~ lat.delectationibus oculorum
DeVocGent 111729 ●HómÍsl³⁹(1993) 66r3En hvatke er ꜵnd maɴz girnesc þar. þa þióna. Aller hluter þegar girnþom hans. þuiat sa er her í dauþlego lífe bersc igegn munuþom sínum
●HómÍsl³⁹(1993) 66r24Seti (maðr) a mot girndum sinum loga æilífra cvala
Alk619 9114Ęigi scal tu ganga æptir girndum þinum
~ lat.post concupiscentias tuas
9131 Alk619 9118eða hann tæcr mæira í áte eða í dryc fyri girnd óstillingar sinnar
~ lat.desiderium
11729 Alk619 11717Agirni er mykil girnd at samna ꜵuðøfom
~ lat.cupiditas
12119 Alk619 11916þa synaz gróa marger ilzcu limar ... sundrþycci. girnd tómrar dyrðar
~ lat.cupido
12923 Alk619 1294●●● Þeir er slikir ero hafa ꜹþøfi til þurptar en eigi til girndar þvi at þeir nevta nꜹþsvnligra hluta er þeir vilia eki eignasc meþ svnþ
~ lat.ad desiderium
GregHom 127341 Hóm677 5532margir hyggia þat at kononglegh tighn se skipað til gamansamlegs rikdoms oc alfrialsrar skemtanar í allri girnd sinni
Kgs 9739Miskunn a at uarazt at eigi kome ⸢*grimd [non emend. girnd] eða heimft i doma
Landsl 6223n.er fram liðu stunder þa uiafnaðiz mannfolkið uoro sumer goðer ok rett truader enn micklu fleiri sneruz þa epter girndum heímsíns
SnEW¹ 17um alla mina daga gekk ek sva geystr i minum girndum
Æv657 3241ef girnd hugarins eða græðgi kviðarins hefði flekkat öndina
GBpD 1415eigi voro sliktt verdir at þiggia af gvdi fyrir syndvm sinvm ok af elskv heimsins ok ⸢eigin girni [var. girnd AM 122 b fol “Bb¹”] veralligra hlvta
var. GBpB(2018) 19713: AM 122 b fol “Bb¹”firir girndar sakir
ÓHFlat 8325Somu dygd frꜳmdi hann ꜳ uin upp ok ualinn dryck, at eingi beidni uleyfdrar girndar sigradi hann þar um
Thom² 32312nema girnd settiz adr a o᷎ndina
~ lat.desiderium gastrimargiæ
55630 VP 55613Þo blekti þik miok, kona, girnd augna þinna, er þu fyrirlezt buanda þinn
~ lat.concupiscentia oculorum
MirAndr 8306 Andr¹ˣ 32313Allar syndir gjörast af girnd, ok allar fýstir úleyfðar af ágirni fram ganga
Magn¹ˣ 2596fyrir girnd iardligra audæfa
~ lat.propter quæstum
SpecH 260b32 (VII 106) MarD635ˣ 93725
● jarðlig/veraldlig girnd
Hitne ꜵst goþs i hiortom órom svat vér gléymem iarþlegom girnþom. en gleþemk i himnescom fꜵgnoþom
●HómÍsl⁵²(1993) 89r17i ia[r]þligar girnþer
●PhysFrg² 2804flǿit iarþligar girnder þęr er ýþr scilia fra Gvþi
~ lat.Terrena desideria
GregHom 120440 Hóm677 2132Fløiom ver iarþligar girnder
~ lat.Desideria terrena
GregHom 121926 Hóm677 287þæir mego sia dyrð up-risu hanꜱ er sialfer fara ... fra iarðlegum girnðum til himnescra
HómNo¹⁷ 8327i viþom rvmum gengr iarðlig girnð
~ lat.terrena voluptas
Epigram 5059 Prosper677 620binda sik ... i veralldligvm girnðvm
~ lat.mundanis ... desideriis
VitAnt 13642 Ant 6435hon (ɔ: ondin) saurgaz i ueralldligum girndum ok ferligum fystum
~ lat.Terrenis ... cupiditatibus
GenMan 19834 Stj¹ 308
● rǫng/ill/óleyfð girnd
þa neitir maþr sér siólfom. es haɴ lætr eigi eptir sér rangar girnþir
●HómÍsl³⁸(1993) 64r34rangar girndir
~ lat.injustæ cupiditates
11930 Alk619 11912Sa skirir ꜵugu hugar sins ok licams er enga licamlega fægrð lætr tæla hug sin. ok hældr syn sinni fra þæim lutum ollum er hugr (!) hans tøygia til rangra girnða
HómNo⁸ 5518skamsynilegr brœskleikr skamðez æigi at gera illar girnder sinar
~ lat.sua illicita desideria
9319 Kgs 9526huerr sem einn ... lemi ok fyrir leggi uleyfdar girndir
~ lat.desideria affligat
GregHom 113742 Stj¹ 14832Somu dygd frꜳmdi hann ꜳ uin upp ok ualinn dryck, at eingi beidni uleyfdrar girndar sigradi hann þar um
Thom² 32312
3) [e-rs/e-s / til e-rs/e-s / e-rra í milli] (om seksuelt begær ⫽ of sexual lust)
Kona þærs hins rika mannz ælskaðe Ioseph um fram munndangs hof þvi at hon villdi hora bonnda sinn mæðr illri girnð sakar astar þœiʀar er hon hafðe við Ioseph
Kgs 685Born þau er þu (ɔ: Eva) getr i lostasamlegri girnd þau skallt þu fram leiða mæð sott oc nalgandez lifs haska
Kgs 8319kvað þat vera et usnjallasta rað er hann scylldi fengit hafa at girndum slicrar kono
ÓH 1678hann atti ecki barn þviat hann var sva skapaðr at hanvm fylgði engi girnd ne ast
RagnSon 46511tendrar hann (ɔ: ovinr) upp girnd karllmanzins til lostasemi vid sina hvsfrv
Mar240i 11778Huersu þa. utan af sealfra þeirra girnd sin i milli
Stj¹ 3531fyrr enn no᷎ckurr girndarinnar gneisti kęmi til þeirra (ɔ: smásveinanna)
~ lat.ad pubertatem
HistSchol 2436 Stj¹ 3535hann kann þat henda. at karlfuglinn kemr ok blandaz uid annan karlfugl. ok gleymir sua sinnar tegundar ok natturuligs edlis af rasandi girnd ok fulu raadleysi
Stj¹ 782sto᷎ðuadi hann (ɔ: guð) ... konungsins girnd til hennar medr krankleik
~ lat.desiderium Regis
HistSchol 508 Stj¹ 1062hann atti ekki barnn þuiat þat segizst at hann hefde aungua girnnd
ÓTFlat 106.24hann atti ekki barn. þviat sva segiz at hann hefði til þess enga ⸢fyst ne eðli [var. girnnd GKS 1005 fol “D²”]
var. ÓTᴵ 1296: GKS 1005 fol “D²”margir burdugra manna synir i þeim alldri, sem næstum er girndin med holldligri fyst ok holldligri blidu
Thom² 30011Med mirru smyriaz daudra manna likamir, suo lagdi hann somu mirru upp ꜳ sinn likam, þa er hann deyddi sinn likam ok sitt horund med harklædi ok hudstrokum ok þiadi fra raungum girndum
Thom² 32225ef konor eigaz uith þangat thil er þeim leysir girnd
DI I (*[1178]›AM 624) 24310er mitt hiarta logande og brennande, af elsku og girnd einnrar jömfrur
DínDrˣ 233mitt hiarta brennur aff girnd Dijnus köngs sonar
DínDrˣ 4813þionandi likamsins girndum vmfram hof
~ lat.carnalibus desideriis
MirMar1731 31026 MarD634ˣ 7625ein ꜳ, yfir hueria fyrr sagdr brodir for optliga til sinnar unnostu at fylla sina girnd
~ lat.ad explendam concupiscientiam suam
MirMar1927 1717 MarD634ˣ 83510hann var vppkueiktr med sinum rongum girndvm
~ lat.pravis desideriis
MirMar1886 52721 MarD635ˣ 99731med holl‹d›legri fysnn. og girnd sem verda kann. j mille kallmannz og konnu
ÆvMið²⁷8ˣ 626
● girnd holdsins, holdlig girnd
knosem girnþer hollzeɴs
~ lat.carnis desideria
GregHom 115028 ●HómÍsl²⁷(1993) 40r21bið ek miskvɴar af þer ... fyri holldliga girnd
~ lat.pro concupiscentia carnali
10823 BǿnAlk 1088deyði með ser likamliga laustu ok rangar girndir holldzins
ÓTᴵᴵ 19211hun tekr þa einn natturu stein ok bregdr yfir hofud honum. tekr þa af G(ibbon) alla likams fysi til holldligra girnda
GibbB 812L.S.: Hver er eigi getin fyri holldliga girnd?
Encᴵᴵᴵ624 3818hier til hellt avallt hann sinvm likama fra allre savrlegre girnd holldzins medan hann lifde vpp þessv
AnnaReyk 44714mættu við heldr okkar úngu líkami saman tempra, eptir náttúrligri holdsins girnd svá þar mætti fagrligr ávöxtr útaf frjóðgast
HjǪˣ 47020
● girnd líkamsins, líkamlig girnd
sa T. vas mioc þróngr i licamligom girnþdom
~ lat.carnalibus desideriis
Dialᴵᴵᴵ 1083 GregDialA 14012þeir standa a mott þeim at eigi mege þeir fram koma likamligvm girndvm
~ lat.carnalia desideria
9527 Eluc675(1989) 952þæir men er sik vitu sanlegha i storlytum standa uera. þa gange til skripta sæm skyndilegaste. bꝍte uid gud ok biskup ok prouastæ hans. er han sætær till med ser. ok ser vidær framlæidis at drygia sua likamsens girn. ok hæimsæns hꝍgoma. at ...
RbHH (*[1248-1263]) 45936eigi leiddiz hennar lockan af likamsins girnd edr munud at þi sinni ... heldr af nockurum ofmiklum ok uanstilltum uinattu kęrleik
Stj¹ 3836fell hann i nockura freistni likamligrar girndar
~ lat.in quandam carnalis concupiscentie temptationem
MirMar1898 2540 MarD635ˣ 106910
4*) ?storhedsvanvid, ambition ⫽ ?desire for aggrandisement, ambition
Form.: girnd (40); girndum (9); girndir (6); girndar (5); girnder (3); girnþer (3); girnþ (2); girnþom (2); girndvm (2); girnnd (2); girnðvm (1); girnþir (1); girnþdom (1); girn (1); girnða (1); gyrnd (1); girndin (1); girnda (1); girnðum (1); girnþen (1); gírnd (1); girnð (1); girndarinnar (1);
Comp.: á- (60), eigin- (1), fé- (6), fram- (5), fyrir- (1), góð- (24), grimmðar- (1), heims- (3), hjarta- (2), holds- (1), ill- (16), jafn- (2), kapp- (2), kvenna- (1), kviðar- (1), líkams- (2), losta- (16), losta·semis- (1), lost- (1), mann- (1), metnaðar- (4), munúðar- (1), munúð·lífis- (1), mútu- (1), ofr- (1), ó·jafn- (1), ó·leyfðar- (2), saur·lífis- (2), sín- (1), skraut- (2), veraldar- (4), yfir- (31)
Gloss.: EJ; ClV; ClVAdd _; ClVErr _; ClVSuppl _; Suppl1 _; Suppl2 _; Finsen _; Fr; FrErr1 _; FrErr2 _; FrErr3 _; LLFrämm _; Hertzb; HertzbLat _; HertzbTill _; Suppl4 _; Fischer _; Anm _; Bin _; Rím _; LP -nð; Med _; MedComp _; MedSimp _; WN _; AH; AJ _; deVr (girna); Fr4; NO; Walter; ÁBlM (girna); Bl; WPA _;
Litt.: Bandle 1956 [BA 17] 162, 237; Seip 1955 273; Walter 1976 94, 106
Genre. (expected): religious works [rel]: 59 (23); historical works [his]: 12 (15); contemporary sagas [bis]: 4 (6); romances [rom]: 4 (9); legal works [jur]: 3 (8); learned works [div]: 2 (3); legendary sagas [fas]: 2 (4); charters [dip]: 1 (7); family sagas [isl]: 0 (10); unclassified [ ]: 0 (0); þættir [tot]: 0 (2);
CS (red.) — September 2011
ER (omred.) — September 2020
External (non-ONP) resources:
...
...
...
...
IN PROGRESS
...
Lexicon Poeticum (2nd ed.)
This uses metadata and images from septentrionalia.net
gína - gjaldhróinn
gátt - gørva
...
...