gagn·stað·ligr, gang·stað·ligr, gang·staðr·ligr adj.
Status: excerpted citation slips citation text supplemented structured definitions in Danish definitions in English
Ef vér tǫcom góþa hluti oc glaþlega ór guþs heɴdi. hui scylim vér þá oc eigi bera léita hina (“ɔ: hina léiþo”, ed. note). þót oꜱ þyᴋi gagnstaþligir oc harþir
●HómÍsl²⁹(1993) 44v31þeir coster tuéir guþs ero iafn dýrer. es þó sé þeir sumscostar gagnstaþleger. þat es miscuɴ at gera eige réᴛ oc gera betr an rétt. an þat réttlǽte at gera hvártke betr ne veʀ an rétt
●HómÍsl³³(1993) 53r15feller þa (dóma) sva vel saman. þót þeir se nǽr gangstaþleger (“ɔ: gagnstaþleger”, ed. note)
●HómÍsl³³(1993) 53r17Aollu goðo er ofund gagnstaðleg
~ lat.inimica
10526 Alk619 10513Sa er værðr gagnstaðlegr. Miscunn. ok olmosogøðe við vesla menn
Alk619 1216Þesse eɴi forno iartein varþ glicr hlutr oc þo af ⸢gangstaþlegri (“þannig í hdr. gagnst.”, ed. note) [var. gagnstaðligri AM 655 XV 4°] scepno es af vatne gorþisc
~ lat.contrario ... elimento
Dialᴵᴵ 34611 GregDialA 9913Þvi male man gagn-staðlect þyccia þat vera er Ysaias spa-maðr mælte
HómNo³⁰ 14023Paradisvs es staþr góþr ... oc hefer eki þat i sér er gagnstaþlect er ⸢villo [var. heilsu Mth⁴ 82730] manna
Mth²Cod645 1127nazareþ. a. gyþinga. landi. sver øs es avalt gagnstoþleg
Pétr²Cod645 8013Hon (spákona) svarar. Hann er sva mikils mattar oc dyrlex at þar er mer fatt læyft um at rœða. Oc gangstaðrlegr er var kraptr
ÓHLeg 1812com imoti þeim ueðr beði mikit oc gagnstaðlict oc hepti þat ferþ hans þessu sinni
ÓTOdd 3030gagnstaðlegr mannlegu o᷎þli
ÓTOdd 1317fiandinn er iafnan gagnstaðligr almatkum guði. oc þeir hinir aumu menn er guði hafna
ÓTOdd 14212Ðat er sva sact at þa er hinn heilgi patricius leitaðe við at bioða kristni lande þvi. þa var þat eit kyn. er mycklu var hanom gagnstaðlegre en annat folc er i var landeno. oc leitaðo þeir men við at gera hanom margskyns haðong
KgsFrgβ 13717þesser lutir ero þeir. er ver bioðom staðfastlega. at hallda eptir skirnnina En þui ollu at hafna. er þesso er gagnstaðlegt
~ lat.a contrarijs uero abstinere
JDamBarl 3225 Menota: 18vb18 BarlA 3417reirnssa firir þui vandlega. alla metferð þina af ollu þui. er þu uenter at guði se ⸢gagnstalegt [var. gagnstaðligt AM 232 fol “b”]
Menota: 44rb4 BarlA 7933oc het þegar ... at viðr sia framleiðis. allauega. þui er gagnstaðlegt er guðs vilia
Menota: 45ra3 BarlA 8115tekr þann guð at ælska. er oss er sannlega allum vkunnigr. at allu. oc ollum varom siðum ⸢gangstaðlegr [var. gagnstaðlegr AM 232 fol “b”, etc.]
Menota: 55vb11 BarlA 10113hataðe sik sialuan. oc gerði sik gagnstaðlegan vuín galldrum sinum. oc gernningum
Menota: 85rb6 BarlA 16127rœða þin. er gagnstaðleg guðs boðorðom
Menota: 93rb32 BarlA 17724Er þesse hinn fiolkunge galldramaðr gagnstaðligr yðro boðorði
Jón¹FrgA 43624væitir sa viðr toku er til værðr flyit. meiʀr firi kaps sacar en milldi. þvi at hann vil leita viðr at gera ser noccora vini í annars riki þa er honum yrði traust í en hinum yrðe gagnstaðliger æf þeir kunnu noccot usatter at værða
Kgs 5315heimskr mugr virðer sva firi ser at konongr se þeim skipaðr gangstaðlegr oc þykkiz heimskr maðr i þvi væra væl sœmðr oc mætr sec mykels firi o snotra manna aughum. æf hann ma noccora stund sec i þvi hallda oc væra firi utan konongs riki eða loghlegar
Kgs 542En þvi gagnstaðligri værð ec þer sæm þu værðr mæiʀr við lyghi kenndr oc ranglæti
Kgs 7626fylgi þeir þer allir er æigi varo gagnstaðligir þinni raðagerð
Kgs 7936Minzt þu drottinn minn hværso staðfastr ec hæfi værit i þinni þionosto þvi at ec hæfi íamnan værit gagnstaðligr ouinum þinum
Kgs 9111væit mer yfrit afl oc oruggan kraft mote allum gaghnstadligum lutum. oc allum flærðum
~ lat.contra omnia aduersancia
9426 Kgs 9633siþan voro honom ꜹll rad sin þvngrørþ oc torsott. en gagnstadligar allar hamingiorꜹnirnar
ÓH 5151gvðen ero gagnstaðleg þino male
~ lat.aduerso numine
Alexandreis 1646 (VI 400) Alex 9613iamt beðe þoat þat mege kalla hvart oðro gagnstaðlegt
~ lat.contraria
Alexandreis 24116 (IX 372) Alex 13932Sua mattv fylla gagnstaðlæg atqueþe drottens þar ær hann mælte sva
~ lat.sententias ... contrarias
IsidConflict 113429 Isid 18017ver munum eigi sva heimscir meɴ vera at fylla með alita-leysi þaɴ flocc er eigi var við meira mætti til comiɴ oc þo gagnstaðligr yðr herʀa
Sv 14323Thomas ser margha lute þa geraz i gorðum veralldlægra hofðingia, er mote ero lærðra manna sœmð oc þæirra sama, ok guðe ero gagnstaðleger
Thom¹ 41skalo þæir ok verþa viser, æf nockorer gagnstaðleger luter se i læynd magnaðer i mote honum
Thom¹ 20922æf nockorer gagnstaðleger luter se i læynd magnaðer i mote honum
Thom¹ 20922hann er gagnstaðlegr dryckiv monnvᴍ
LapHauksb 2273með þvi at þꜹ (ɔ: eldr ok jǫrð) hafa þrenna viafna hviligleika. ok gagn staðliga þa var nattvrvlig navdsyn at setia nakkvat milli þeira þat er samþykkti þeira osętti
Algor 4244vatn er helldr (“Read elldi”, ed. note) gagnstaðlekt en hvat er sv̇nð nema elldr
~ lat.Aqua contraria est igni
6921 Eluc675(1989) 698Auferesis er gagnstaðlig prothesi, ok tekr hon af upphafi orðz staf eða samstǫfv, sæm þa at v sæ af tekit i þessv nafni vrvngv
Gramm³748 875Epent&668;esis ‹er› #gagnstaðlig sincope, þviat hon leggr við staf eða samstofv i miðiv orði
Gramm³748 8717Jronia gerir gagnstaðlict mál þvi, er hon vill merkia, sem i kv́gadrápv: Megin hreddir ro menn við kvga /meiri ertv hverium þeirra. her er oæiginlig framfæring ok liking, þviat lof ær fyrir háði sætt
Gramm³748 11313af krapti þins nafns kyrraz oc sefazt oc stauðvaz allir ormar oc drekar oc pauddur oc aull eitrkycqvendi oc allt þat er gagnstaðlict er heilsu manna
Jón² 45232Paradis er goðr staðr aullum fiollum efri, nalægr himni, oc er þar ecki þat, er gagnstaðlict se heilsu manna
Mth³ 82730gerðv gagnstaðliga hlvti gvðs boðorðvm
StjC 3821var gvð almattigr honvm gagnstaðligr
~ lat.aversatus fuerat eum Dominus
Vulg 3Reg 12,15 StjC 5791til þesa hattar er vant at fiɴa ꜹll orð gagnstaþlig, ok er her firir þvi svm orð dregin til hæginda
SnE 2236(þeir) hafua hælldr j hatre sua sæm konongr se gagnstadlegr skípadr gudí ædr heilagre kirkiu
SvR 78eigí ero konongar skípader ædr veralleger hofdíngiar gagnstadleger gudí ædr heilagre kirkiu
SvR 737miok sorgarfull sakir margra gagnstadligra luta
MarF 11147(þeir) er dispvta þer i gegnn ok þinni illzkv erv gagnnstaðligir i sinv lifvi
~ lat.adversum te bene viventium
VitAnt 14025 Ant 7017Var þvi hvargi oðrum gagnstaðligr Jesus oc Johannes
JBapt²A 91029þó at hann siái vánda menn í mikilli veralldar sælu, en góða menn þola marga gagnstaðliga hluti
MarS 822Fyrir þa grein kallaði hann þann ⸢gagnstað [var. gagnstadligan AM 227 fol “B”] eðr uuinattur
var. Stj¹ 16320: AM 227 fol “B”Enn heþan spyrst hormvligr grimlæikr oc fatiðr, guði oc ollvm gvds logvm gagn-staðligr, er Gvþmunði biskupi er vęitr, ef sa er voxtr a, er margir segia, at v-lærdir menn hafa hann fyrir dæmþan, þar sem enngi maðr a a honom dom nema pafinn oc ver af hans henði, oc hann nv settr af sinv biskups riki, hætr af morgvm salvm til abyrgða, menn af honum drepnir oc noccor prestr i þeiri tolv - enn þann vanða a engi at leysa nema pavinn si‹a›lfr -, aðrir oc a moti teknir
StuᴵK 29210hefir ek eín raþit at taka alldri þann sið er ialla staði er gagn staðligr þeira ꜳ trvnaði
EindrÓT 22020er honum fẏlgði ... sva j gagnstaðligum sem jfarsælligum lutum
~v beẏgilig huerium slág farsælligrar bliðv eðr gagnstaðligrar striðu
~hun letz eigi uilia skilia vid Herodem ígagnstaðligum lutum
~syndiz sa enn flærðar fulli spa maðr Koðrani miok gagnstaðligr þvi sem fyrr var hann vanr at birtaz honum
ÞorvVÓTᴵ 2873syndiz sa enn flærðar fulli spa maðr Koðrani miok gagnstaðligr þvi sem fyrr var hann vanr at birtaz honum með bio᷎rtv ok bliðligu yfir liti ok ꜳ giætliga buinn
ÞorvVÓTᴵ 2873Þessir godu englar saalnanna geymarar ok heilagir hirdar stunda oss medr hardla mikilli umhyggiu. tendrandi medr oss godar ok gudligar hugrenningar enn hinar brott rekandi sem þeim (ɔ: englum) eru gagnstadligar
Stj¹ 99at hann forðaz allar gudlastanir ok adra þa luti sem kristiligri tru eru gagnstadligir
Stj¹ 2921þau kendu eigi lo᷎ghmaal i sinum limum gagnstadligt hugskotzins lo᷎gmaali
Stj¹ 3429madrinn uinnr þat til. at uin hans uerdi honum eigi uuin. sem gudi er gagnstadligt
Stj¹ 3840þess lauf ok epli berr þilikan ilm ok anga sem cedrus. huers epli eitri eru miok gagnstadlig
Stj¹ 737hann (ɔ: stellio) er sua gagnstaðligr ... ho᷎ggormum ... at þeir ottaz þegar þeir sia hann
~ lat.contrarius
IsidEtym XII 4,38 Stj¹ 973hans hendr ok frammferdir manu ǫllum odrum gagnstadlighar uera
Stj¹ 11323lærandi þau bodord sem gagnstadlig uaru gudligum rettlætum
Stj¹ 24113þeir ... sem eingin grunsemd þickir a uera vm nockra þa luti er rikinu ero ⸢grunsamleghr [var. gagnstadlighir Holm perg 34 4° “C”, etc.]
var. RbHM (*1302)² 5217: Holm perg 34 4° “C”er þui guð ok aller goðir lutir yðr gangstadligir. ok þui gera þeir til yðuar sem sanner ouiner
BarlC 20417hann er gagnstadligr dreyckiu-monnum
Lap²194 814Skilianndi sigh eigi mega lika tueı᷎mr gagnstadligum volldum
~hann var miok ga᷎gnstadligr þvi valldinu sem allauega stridir þvers i moti
~Eytices var gagnstadligr Nestorio i villu sinni
Stórþing194 328hofdu þeir heyrt margar taulur gagnstadligar þeim er hertugamenn hofdu haft a Eyraþingi
HákFlat 1595þuilik ok þesshattar messuklæde merkia þa hinu styrku uon er mer hlifir bæde j farsæligum hlutum ok gagnnstadligum hlutum
ÓTFlat 51336Sva skulum ver ok ei sidr hvern tima, hvervetna þar er vær siam adra gagnstadliga standa guds bodordum
VP 4918at hann mundi ⸢marga gagnstadliga hluti [var. margar meingørþer Martin¹ 55611] þola i þeiri ferd
Martin³ 6111hofdu þeir heyrt margar ⸢gagnstadligar tolur þær (!) [var. taulur gagnstadligar þeim HákFlat 1595] sem hertuga menn hofdu haft ꜳ Eyraþinge
Hák81 57412er etta ríki mjök, gagnstaðligt váru ríki, er vér látum nú á baki oss
Klma 29928[enn þat allt] er hann uissi gudi gagn stadligt. j þeirra fram ferdum. suarf hann af suo algiorliga med myskunsam[ri ...] gerandi þꜳ suo biarta ok skira ... sem einn *gloggr gulsmidr hreinsar [...] gull edur silfur
Dunst 1219þetta allt er gagnstadligt med manninum
Physiogn435 9214Natturuna ma ok sigra fyri gagnstadligan vana, sem synizt i þvi, at temia ma grimm dyr, þar til er þau tyna sinni natturu
Physiogn435 10431Siai þer nu her diofla, þa er yðr eru gagnstaðligir
~ lat.adversati sunt vobis
MirAndr 83030 Andr¹ˣ 3247at eigi fagni ⸢gagnstaðligr [var. motstadligr Andr²B 37116] ovinr mannkynsins
Andr¹ˣ 33212
cf. simplex -ligr (0)
Form.: gagnstaðligr (10); gagnstaðlict (4); gagnstadligar (4); gagnstaðlegt (3); gagnstaðleg (3); gagnstaðlegr (3); gagnstadligt (3); gagnstaðleger (3); gagnstadliga (2); gagnstadligan (2); gangstaðlegr (2); gagnstadligr (2); gagnstaðligum (2); gagnstadlig (2); gagnstaðlig (2); gagnstaðliga (2); gagnstaðligir (2); gagnnstadligum (1); gagn-staðligr (1); gagnstadlegr (1); gagn staðliga (1); gagnstaðlæg (1); gagnstadligra (1); gagnstadligir (1); gagnstaþlect (1); gagnstaðlegan (1); gagnstaþligir (1); gagnstadlighar (1); gangstadligir (1); gangstaþlegri (1); gaghnstadligum (1); gagnstadligum (1); gagnstadlighir (1); ga᷎gnstadligr (1); gagnstaðlegre (1); gagn-staðlect (1); gagnstaþleger (1); gagnstaðligt (1); gagnstaðliger (1); gagnstaðlekt (1); gagnstaðligri (1); gagnstaðligrar (1); gangstaþleger (1); gagn stadligt (1); gagnstalegt (1); gagnstaþlig (1); gagnstoþleg (1); gangstaðrlegr (1); gagnstadleger (1); gagnnstaðligir (1); gagn staðligr (1);
Gloss.: EJ; ClV (gagn-); ClVAdd _; ClVErr _; ClVSuppl _; Suppl1 _; Suppl2 _; Finsen _; Fr; FrErr1 _; FrErr2 _; FrErr3 _; LLFrämm _; Hertzb; HertzbLat _; HertzbTill _; Suppl4 _; Fischer _; Anm _; Bin _; Rím _; LP _; Med _; MedComp _; MedSimp _; WN _; AH; AJ _; deVr _; Fr4; NO; Walter _; ÁBlM _; Bl; WPA _;
Litt.: Hægstad 1899 36, 37; Seip 1955 185; Sverdrup 1911 [ANF 27] 18; Sverdrup 1911 [ANF 27] 7
Genre. (expected): religious works [rel]: 58 (22); historical works [his]: 18 (15); romances [rom]: 3 (9); þættir [tot]: 3 (2); learned works [div]: 1 (3); legal works [jur]: 1 (8); contemporary sagas [bis]: 1 (6); family sagas [isl]: 0 (10); unclassified [ ]: 0 (0); legendary sagas [fas]: 0 (4); charters [dip]: 0 (6);