fǫstu·dagr sb. m.
Status: excerpted citation slips citation text supplemented structured definitions in Danish definitions in English
Fꜵsto. dag. vas guþ pindr. oc adam. scapaþr
●EncCod1812 312Mario. messo. beʀ .xvi. sinom á fosto dageɴ langa í pasca ǫld
●EncCod1812 2816Ec true þui at haɴ vas a crosfestr a þeim dege es vér kǫllom fosto dageɴ langa at miþiom dege oc dó a croꜱenom likams dꜹþa i éycþ dags
Játn¹(1993) 67r11þa tóc lucianus at fasta. oc þurra fǿzlo at hafa allt til aɴars fǫstodags
Steph15(1993) 94v17crosfesto þeir iesum at miþiom dege fꜵsto dags
Theol15²(1993) 79v26vta dag eþa fostodag eþa þvatdag
Mar655II xxxvi2Þorri keᴍr fꜹstv dag
Encᴵᴵ1812III 7815liðr nu sa dagr Oc kꝍmr fastudagrenn
ÓHLeg 462Sva dyrlega sem þu hellzt hinn fẏrra fastu dagenn at lata drepa nu mannenn
ÓHLeg 465Hann hafðe fastat .Íx. drotens daga. En matazk iamnan fastu daga At hann næðe þa hælldr en aðr hæmd at drepa þoraran trolla ut a grꝍna lande
ÓHLeg 7632Þa toc lucianus at fasta oc hava þurra fo᷎zlu. allt til annars fostu dags
~ lat.vsque ad aliam parasceuen
PassSteph 3213 Steph655XIV 14524þa gerþi hann guþi þacker oc het fosto sinni. enn til annars fostu dags
~ lat.consuetis ieiuniis operam dedi vsque ad tertiam reuelationem
PassSteph 3229 Steph655XIV 1468Fardaga scolo ver eiga iiij. a landi her ... Aɴaʀ er fösto dagr
GrgStað 26413æða a þeim nottom er fostodagr er efter of morgon æða heilagt
GulKrᴵ 171æige er hann (ɔ: rostungr) oc ætr a fosto dogum hælldr en aðrer sælar
Kgs 297Ðæsse sæla kyn er nu hafum ver um rœtt þa ero fiskar kallaðer þvi at þeir fœðaz í sio oc lifa við aðra fiska oc ero þeir mannum væl ætir oc þo æigi sæm hvalar þvi at hvalar ero æter a fosto dagom sæm aðrer fiskar en þæsser fiskar ero æigi ætir nema þa er kiot skal eta
Kgs 2913fꜹstv dagiɴ eptir toku þeir vpp [heilagan] domiɴ
JBpAFrg(2003) 385Brullaups gerð sina scal maðr eigi hafa a þann dag eða nott sem vm morgininn eptir er heilagr ęða fostodagr
ÁKr 3927Alla fosto daga er scyllt at einmellt se. nema jola dag enn fyrsta er slatr lofað. oc tvimellt. þo at hann beri a fosto dag
ÁKr 4824Alla fosto daga er scyllt at einmellt se. nema jola dag enn fyrsta er slatr lofað. oc tvimellt. þo at hann beri a fosto dag
ÁKr 4825ef maðr er daghvillr oc etr kiot a fastu daghum
BorgKr¹ 34224liðr sva fram at fꜹstv deginvm i hinni settv vikv
Heið 6816Faustudaginn var bariz
Orkn325I 16319æigi a frea nott oc enga nott er fastu dagr er vm morgunin æftir eða messo dagr
SvKr 42631⸢Fǫstumorgininn [var. Fǫstudaginn langa NjR1908 41216] varð sá atburðr á Katanesi
var. NjM 4541 → NjR1908 41216at hann uissi eigi til sanz at heilagt var eða fastu dagr
FrostKrᴵ 14024oc a engri nott þeirra er fastu dagr er eptir vm morgonenn
FrostKrᴵ 15023at ꜹndverþom fꜹstodegi
Alexis 5118Setta dag j iolum lofum ver at vinna ok eta hvitaɴ mat einmællt ef a fo᷎studag berr
DI II (*[1326]›AM 671) 59427Fǫstudag enn langa
Laxd 2832Hann sagði þá um dróttinsdaga hald ok fǫstudaga, jóladaga ok páskadaga ok allra inna stœrstu hátíða
NjM 27213*svá gekk fréttin,⸣ ef á fǫstudaginn væri barizk, mundi Brjánn falla ok hafa sigr
NjM 4496sýndisk prestinum á fǫstudaginn langa sjávardjúp hjá altárinu
NjM 4596burðartíð várs herra gengr skipaða rás, ok stendr optsinnis á sétta dag viku, en aldri á föstudag
GBpD 9329hvárt kalli ‹þér› burðartíðina föstudag eða drottinsdag, píslardag eðr gleðidag?
GBpD 9335Hann sagði sva fra, at Þorir prestr inn avðgi andaþiz i Lvcv-borg fosto-dag i ymbro-dogom a langa-fosto
StuᴵK 10814Riðv þeir fǫstvdag ‹af Þingvelli› vt til Staðar
StuᴵK 32627Hann geck til Mikla-uatz at ueiða fiska at-fanga dag iola, ok var þat aá faustu-dag
StuᴵK 53617kemr faustu-daginn i Reykiahollt
StuᴵK 56727Blasivsmessa var á⸢fǫstvdegi [var. friadegi HkrFris 3606]
Huldaᴵᴵ 3077⸢Fǫstvdagínn [var. Friadag HkrFris 36433] þegar j óttv sígldv þeir á Steínavag
Huldaᴵᴵ 3148oþro heztv ... at þv mondir slatr eta ⸢friadagiɴ [var. á fǫstvdǫgvm Huldaᴵᴵ 2244]
var. Mork 39324 → Huldaᴵᴵ 2244helt heilagt drottins daga. en fastaði fo᷎stu daga ok gerði minningh hinna stærstu hatiða
ÓTᴵ 3019Lætr þv eigi etta slattr ef iola dag ber a fꜹstu dag
GBpB(2018) 1289Lætr þv eigi etta slattr ef iola dag ber a fꜹstu dag. Hvat gerer þv þa ef fostv deginvm sogdv þeir
GBpB(2018) 12811hann komz ꜳ land fo᷎stu daginn eptir solar fall
ÞBpC¹ 3673a ⸢fostv daginn [var. frea dag SÁM 1] langa
~huar fastudaghr. bo᷎nahald. almusugerð oc allra handa miskunna uerk ero ret scriptadhum manne till salohielp oc vissa frialsan fra skyldugri pinu sinna afbrota
StatÁrni 8444Þeir brendu bygdina vm kuelldit ok ⸢friadaginn [var. faustudaginn HákFlat 19232]
var. Hák81 6491 → HákFlat 19232⸢friadagin [var. faustudaginn HákFlat 2005] eptir kom Danakongʀ j stadin
var. Hák81 66510 → HákFlat 2005⸢faustudaginn [var. friadaginn Hák81 6491]
HákFlat 19232fostudag i helgu viku
Orkn 30311Fostudag at morni let konungr blasa lidinu til tals
SvFlat 60713fostu dagur heitir fria dagur af Freyiu
Encᴵᴵᴵ736 692fostv dag fyrstan j vetri
IslDipl (1412) 1837faustudag er halfr manadr var fra fardaugum
DI V (1451) 8318fostodagin næsta efter vppstigningardag
DI V (1453) 10618þar er fostu daghur vidh kendr ok kalladr frea daghr
Encᴵᴵ625 6310ef Mariu messa er fimta dag eda fostu dag, þvott dag, ‹drottins dag›, anan dag viku eda þridia dag
Encᴵᴵ624 16315ef Mariu messa er fimtu dag, fostu dag eda laugar dag
Encᴵᴵ624 1644ef Mario messa er v. dag, fosto dag, þvott dag, drottins dag
Encᴵᴵ624 16511faustvdægin j fardaugum
DI VIII (1510) 3117favsta dagin næstan efter ante portam lathinam
DI VIII (1515) 5482fostudagin ‹næsta› epter Torlacs messo
AnnGott 36020favstudaga j jmbredøgum
DI VII (*[1491-1518]›AM 263ˣ) 5024þar skal síȷ́nnnngia messu fostudag huernnnn og sæludaga alla
DI VII (*[c1170]›Bps A II 1ˣ) 119a fostudaghum half bolla oc tuirettes budar vord
~ lat.in diebus ieiunii
165 DN II (*1276›apogrˣ) 141xiiii. nóttum fyrir Jónsmessu baptista, en þat var ⸢fǫstu- [var. fria- AM 38 folˣ “J2”] -dagr
Hkrᴵᴵᴵˣ 39010Þá var sú hríð um dymbildaga, at kennimenn máttu eigi veita tíðir í kirkjum fyrir norðan land fǫstudaginn langa
Hungrvˣ 9011Madur einn for leidar sinnar fostu dag hinn lannga
JBpC(2003)ˣ 15424fostudag hinn langa
Kristniˣ 14719tóku þeir þar mat ór kirkju ok báru út fǫstudag um kropning; kǫlluðu at kirkja ætti ekki at halda bannsettra manna fé
StuᴵR8ˣ 4829ef hann var siukur, þa var hann so linur og hægur, ad hann bergdi ä hvytum mat, bædi a ymbru dogum og fostu dogum
ÞBpC³ˣ 2744
cf. simplex dagr (764)
Form.: fǫstudaginn (3); fastu dagr (3); fostu dag (3); fostudag (3); faustudaginn (3); fostodagr (2); fostu dags (2); fosto dageɴ (2); föstudag (2); fosto dag (2); fo᷎studag (1); favsta dagin (1); fostu dagur (1); Fǫstudag (1); Fostudag (1); fꜹstv deginvm (1); fǫstvdegi (1); fosto dogum (1); fastu dagenn (1); fastudaghr (1); fǫstodags (1); fǫstudag (1); fostu dogum (1); fosto daga (1); favstudaga (1); fostodag (1); fastudagrenn (1); fꜵsto dags (1); fꜹstodegi (1); faustvdægin (1); fostu daghur (1); fösto dagr (1); fꜹstv dagiɴ (1); fǫstvdǫgvm (1); fǫstudaga (1); Faustudaginn (1); fǫstvdag (1); faustu-dag (1); faustudag (1); fꜹstv dag (1); fꜹstu dag (1); fostv dag (1); fostv daginn (1); fo᷎stu daginn (1); fostodagin (1); Fꜵsto. dag (1); Fǫstudaginn (1); faustu-daginn (1); fastu daga (1); Fǫstvdagínn (1); fostudaghum (1); fastu daghum (1); fostudagin (1); fo᷎stu daga (1); fosto dagom (1); fosto-dag (1); fostv deginvm (1); fǫstu ... dagr (1);
Gloss.: EJ (¹fasta); ClV (fasta sb.); ClVAdd _; ClVErr _; ClVSuppl _; Suppl1 _; Suppl2 _; Finsen _; Fr; FrErr1 _; FrErr2 _; FrErr3 _; LLFrämm _; Hertzb; HertzbLat _; HertzbTill _; Suppl4 _; Fischer _; Anm _; Bin _; Rím _; LP; Med _; MedComp _; MedSimp _; WN _; AH _; AJ _; deVr _; Fr4 _; NO; Walter; ÁBlM _; Bl; WPA _; ; LMNL
Litt.: Gunnar F. Guðmundsson 2000 289; Seip 1955 82; Seip 1957 [KLNM 2] 612
Genre. (expected): historical works [his]: 17 (13); contemporary sagas [bis]: 15 (5); religious works [rel]: 14 (19); legal works [jur]: 10 (7); charters [dip]: 9 (6); family sagas [isl]: 6 (9); learned works [div]: 2 (2); unclassified [ ]: 0 (0); romances [rom]: 0 (7); legendary sagas [fas]: 0 (3); þættir [tot]: 0 (2);
External (non-ONP) resources:
Lexicon Poeticum (2nd ed.)
This uses metadata and images from septentrionalia.net