frǽ, frjó sb. n.
Status: excerpted citation slips citation text supplemented structured definitions in Danish definitions in English
1) (plantes) frø, frøkorn, sædekorn, frøstand, korn, afgrøde
verdr grodriɴ glicr sino free
●Prosper677 1419Nu hefir þu látit lifit ... víndr scal þec føkia. fræ þit er þrotet orðet at engu
~ fr.Ta semence est faillie
Samedi 128a7 ●ViðrLaug619 28118Nu þo at. konongs. sunr. telldi firir honom. þessa luti. þa var þat þo. þvi likazt sam (ɔ: sem) maðr kastaðe. frio a vatn. eða sio
BarlA 8618sa anndskote. er alla hatar rett visa menn. oc saer iafnan. ⸢illzku fullv. fræo [var. illzsku fréo AM 232 fol]
BarlA 14925tak gras þat er vex í hveitiakri með sínvm blöðum ok rauðu fræ
Menota: 1v9 Med655 4717Læsst korns fatꝍkom monnum til fræs
NoDipl ([c1286]) 534fatœkom monnom gæf æk til fræs j vaar. af bezsto korne halfalest korns
DN II (1305) 6810(i kenning for guld) Gull er ... fræ Fýrisvallar ... en tár Mardallar
“seed”, Faulkes 1998 280 (gloss.)cf.
SnE 14113-14 SnEApp 25625ef hann grefr uoll til innangarðz hafe af ⸢fræmæle sinn [var. frio sitt AM 315 h fol “Go”]
var. Landsl 11010: AM 315 h fol “Go”tok Siugurdr korn or biurdu Arna ser till fræs j alla aðr nemmda iorð var biurdu lvkill tekin af Rogne
DN II (1330) 15110huarke takezst þar af aðr frio. nee kostnaðr. landskyld. ne nokorskonar onnur skuld eða skattar
JKr 3532temprar madr hennar frío med uin
Med696I 54(i kenning for guld) ‹H›uersu skal kenna gull sua at kalla þat ... Fræ Fyrísualla
cf.
SnE 14113-14 SnEW¹ 735ok gróðsamlig orð gera með yðr ekki frjó
GBpD 9133Ofanvert treit ferr dreift, ok er fræit vaxit sem aux
MMA 52516aull þau tre sem i ser hafa saad ok freo sins eigin kyns
Stj¹ 228adrir (maurar) baru frio
Malc 44334at hans kro᷎ptugir vinuiðar kuistir auðgaði guðs kristni með auaxstso᷎mu friofi viðlega wtbreiddir. þyrnum vpprættum af hinum neðstum tꜳgum
StatPáll² 7101Þridia dag syndi hann (ɔ: guð) .iiij. luti. sio. fræ. graus. ok vidu
AnnFlat 4759og er (Írland) miog skog uaxin og nægsta med hueiti og allzskonar ⸢frioi [var. kornfriofum Dugg681c 412]
Dugg681a 34Þridhia dagh syndi hann (ɔ: guð) (af skepnunni) IIII hlute, þath er sio, fre᷎, gros ok vidu
cf. semen Vulg Gen 1,11 Encᴵᴵ625 3912tak ⸢gras friott af fenikulum [var. frio gras þess er feniculum heitir MedMisc 11121] ok drek med forno víní
var. Med673 419 → MedMisc 11121heitt ok þurt j þridiu stett ok j (“Reading not clear”, ed. note) hennar froi er en heitara
MedMisc 5421Temprar ... hennar freo med vin
MedMisc 5524j rotinne ok freno
MedMisc 767hennar fro. gefur at pissa
MedMisc 8230Hennar rætur ok fro er gott j lækisdom
MedMisc 837heitur ok þurr j fjordu stett enn hans fro er enn heitare
MedMisc 8828gert af margs kyns. friovi
MedMisc 10629tak ... frio subasicu. rute. ok petrisilio. ok salltt alltt jafn micit
MedMisc 11110tac þu saturnam med friove sinu
Med434 2123Sinapis er mustardr, heitur i fiorda stett, enn hans frio er þo heitarꜳ
Med434 355þviat sꜳ sꜳr fyr sinu frioi enn hann til komizt fyri ætladrar iardar
transf. Encᴵᴵᴵ461 11023land scal hann leigia svá mikit sem hann þarf oc frió þar til auc .vj. aurum töldum
Frostˣ 23426
2) (mands/dyrs) sæd
skammiz vesall gyþingr, er þat segir, at Kristr se getinn af likamligv friofvi Joseps
MarS 20428Hon (ɔ: naðra) fær ok sua liotliga sins burdar. at hon tekr freoit medr munninum
Stj¹ 9711sa son, sem ek gat ꜳn karlmannligu frioue
MarE 41529Þat er og mællt ef madur mætti ná aukningu fræs hans suo at þat vissi til sanns at af honum væri og eigi af odrum huolum. þá væri þat oruggast til allra lækninga ... Enn þo er annara huala auki godur
KgsE 1711
3) (kvindes) “frø” (nu om stunder: æg)
4) mands/kvindes “frø” (def. 2 & 3)
Jesus er mannz son. þviat hann er son signaðrar Marie getinn ⸢ꜳn manlígu eðli æða fræi [var. utan karlmannz nauistu SÁM 1]
snarere def. 2?~
PS 531 Pétr AM 621 4° 3v23Svo eru ok mennerner ⸢misfriadir (med lønskrift i ms.) [var. misfriovir Med434 3631], svo konur sem karlar ... Sumer hafa frio i likama ok leysa alldri, ok hafa þeir þo iduliga fysi til slikra hluta
Encᴵᴵᴵ461 11019
5) [e-s(hum.) / til e-s] kim, spire
hann skapadi himin ok iord. þat er efni ok sua sem freo til himins ok iardar ok þar medr allra likamligra luta
Stj¹ 35I vpphafi skapdi gud himin ... ok iordina þat er at skilia samblandit ok usamit efni til fiogurra ho᷎futskepna elldz ok loptz. vatz ok iardar. sua sem freo ok vndirsto᷎du til allra likamligra luta
Stj¹ 710Medr þessum .viii. monnum uardueitiz saad ok freo allz mannkysins ok eptir komanda afkuæmiss
cf. def. 4~ lat.seminarium
HistSchol 385 Stj¹ 5623
6) foster, yngel, afkom
þat freo mundi vm síðir vpp renna af konuɴar kuiði sem jsinum krapti
~
PS 5398 JJ SÁM 1 40va21Ok sem þat illa ⸢freo [var. frio AM 651 I 4°] liggr ȷ́ konuɴar kuiði
~
PS 61411 JJ SÁM 1 57vb6þeirra freo ok afkuęmi megi hialpaz ok halldaz her i uerolldinni
Stj¹ 5730at uid megim medr þess hattar atferd finna ok faa freo ok afspring af fedr ockrum
Stj¹ 12427þitt afkuęmi ok freo man einkannliga kallaz medr Ysaach
~ lat.in Isaac vocabitur tibi semen
Vulg Gen 21,12 Stj¹ 1289medr Ysaach mundi hans sáád ok freo einkannligha kallaz ok fiolgaz
Stj¹ 13029fiolgandi sua ok aukandi mitt freo
Stj¹ 18325bad Judas Onam sun sinn ganga at eiga Thamar ok uekia upp sua sins brodur freo ok afkuæmi
Stj¹ 19615Þersi er freo ok getnadr almattigs guds
~ lat.germen Dei altissimi
SpecH 45b50 (I 127) Stj¹ 24226þessi dufa ... var eigi af ⸢kyni [var. fræi AM 239 fol “C”] annarra dufna
def.? var. JBapt²A 8943: AM 239 fol “C”su vesla modir hefir getit barn med sinum eiginsyni ok vordit kvidug af sialfrar sinnar frioi
MarD635ˣ 11282
Form.: freo (14); frio (8); fræs (4); fræ (4); fro (3); frioi (3); fræi (2); fre᷎ (1); friove (1); frioui (1); fræit (1); freoit (1); fræo (1); frioue (1); frió (1); free (1); friofi (1); frjó (1); friofvi (1); Fræ (1); freno (1); friovi (1); frío (1); froi (1);
Comp.: dils- (2), fenkels- (1), getnaðar- (1), gras- (1), hǫr- (1), illsku- (1), kál- (1), karl·manns- (3), korn- (2), krassa- (3), lactucae- (1), lín- (2), merki- (1), mustarðs- (3), nǫtlu- (2), ó·árans- (1), por·lauks- (1), súrna- (5), valmuga- (1)
Gloss.: EJ (frjó); ClV item frjó; ClVAdd _; ClVErr _; ClVSuppl _; Suppl1 _; Suppl2 _; Finsen _; Fr item frjó; FrErr1 _; FrErr2 _; FrErr3 _; LLFrämm _; Hertzb frjó; HertzbLat _; HertzbTill _; Suppl4 item frjó; Fischer _; Anm _; Bin _; Rím frjó; LP; Med frio; MedComp _; MedSimp _; WN _; AH; AJ _; deVr; Fr4 item frjó; NO item frjó; Walter _; ÁBlM item frjó; Bl item cf. corr.; WPA _;
Litt.: Bandle 1956 [BA 17] 214; Grøtvedt 1939 100; Hultman 1901 [ANF 17] 209f; Hultman 1901 [ANF 17] 209f; Hægstad 1899 44; Hægstad 1906 (Harp) 11; Hægstad 1915 37; Hægstad 1916 68; Kock 1901 [ANF 17] 355f; Kock 1901 [ANF 17] 355f; Kock 1902 [ANF 18] 226-256; Kålund 1907 (434) 45; Kålund 1907 (434) 45; Pipping 1917 67-68; Pipping 1917 67-68; von Friesen 1901 35; von Friesen 1901 36
Genre. (expected): religious works [rel]: 43 (15); legal works [jur]: 4 (5); charters [dip]: 3 (4); learned works [div]: 2 (2); historical works [his]: 2 (9); contemporary sagas [bis]: 1 (4); family sagas [isl]: 0 (7); unclassified [ ]: 0 (0); romances [rom]: 0 (6); legendary sagas [fas]: 0 (2); þættir [tot]: 0 (1);
HD (red.) — February 2011
External (non-ONP) resources:
Lexicon Poeticum (2nd ed.)
This uses metadata and images from septentrionalia.net