frétt sb. f. [-ar; -ir]
Status: excerpted citation slips citation text supplemented structured definitions in Danish definitions in English
1) forespørgsel, søgen underretning ⫽ inquiry, search for information
a hann at spyria hiɴ með vatta. hvart hann se buandi. eþa grið maþr. oc segia hvat honvm er undir frettiɴi
GrgKonᴵ 5125●●● spvrðe hann hvesso veizlan feri fram at til fo᷎ngvm ok geck sv frett vel
ÓTOddS 10527●●● Vndrazt broþir þat geysi mioc, at af brotthvarfi sva tiginnar konv skvlo systrnar ngva frett ⸢vm gera [var. eda leit gera MarD635ˣ 59224]
MarS 3125●●● án frétt ok formanns leyfi sezt hann upp á kirkjunnar náð meðr vij. mann af sjálfs síns húsi
GBpD 444●●● bydr hann sinu fauruneyti, at þeir kosti med allri friett ok eptirleitan at fꜳ þenna mann, at priorinn heyri af sialfum huat gud hafdi gert i sinum stortaknum
Thom² 46910Hrafn var mest fyrir fréttum, spurði at ferðum Þorgils ok at tíðindum ór Nóregi
StuᴵᴵR11127ˣ 15627Heldu þeir Eyjólfr ok Hrafn flokkinum í Eyjafjǫrð ok hǫfðu fréttir, en fengu engar
StuᴵᴵR11127ˣ 25912
● hafa fréttir til [! at ■]
Ko᷎mr til Siolanz oc hefir frettir til at Sueinn konungr er scamt þaðan
ÓTOdd 1105hyttir þá menn male oc hefir frettir til at Sveiɴɴ konvngr tekr veizlor scamtt þaþan
Jvs291 872●●● ok þa rak han pal biskup fra biskupstolenom j biorgwín ok sætte j staden Nicholas peters son Nu var þesse aatburdr skommo at marger menn mægo þat muna ok þarf þar engar fretter till at hafwa en j mínní þeira manna er en lifwa
SvR 1527so at ver hafem freetter til
DN VII (*[1325]›DonVar 1ˣ) 12324
● halda fréttum [til e-rs] [um e-t] (note the same phrase (different sense) in def. 2)
helldr frettom til Asmundar oc fęr spurt hvar hann er
Mork 2243ritaði H‹akon› konungr til ... uina sinna vt i laund at þeir skylldu frettum til hallda hvað af Andresi hefði orðit
HákEirsp 5564ritaði Hakon konvngr til Friþreks keisara ok annarra vina sinna v́t i lond at þeir skylldi frettvm til hallda enn þat ‹er› þo ecki orþit
HákFris 47618Reid Sturla þa norðr vm heiði til Mið-fiardar, ok hellt sva frettum vestr til Dala vm ferdir þeira Snorra
StuᴵK 39321Siþan var halldit frettum til vm manna ferðir
ÞÞÓT 14818ritadi Hakon kongr ... at þeir skylldu frettum til hallda, huat af Andresi var ordit, ok hefir alldri til hans frezt
Hák81 46225Þorsteinn helt nú fréttum til um ferðir Ǫnguls
Gr 2715Hann helt fréttum til Haralds konungs
Vatnˣ 3713
● leiða fréttum [at ! um e-t]
Siþan leiddi Sveinn ⸢frettom [var. atspurningum Hkrᴵᴵᴵˣ 11217] vm farar Haralldz
HkrFris 2086Gvðny Ba‹v›dvars dottir bio þa i Hvami oc læiddi miok at frættvm vm matt Hallðoru
StuᴵK 2418
● reka fréttir [til ! um e-n]
2) [af e-m/e-u / frá e-m/e-u / ór e-u / at ■ / til e-rs] [um e-t] nyheder, efterretning, meddelelse ⫽ news, information, report
Konungrinn varþ þa sva reiþr við þessa frett, at hann reif af ser purpuraclæþin
Barth² 76426hann er allra manna þeirra viðforlaztr er hann hevir frettir til
Þiðrᴵ 25215þiðrecr konungr hæuir sanna frett af honum
Þiðrᴵ 3245ok þvi hefi ek firir sva skꜹmmo gert vart uið þeꜱa fꜹr at ek uillda at sem sizt komi frett aðr i herat þeira Borg-firdinga
Heið 6815gerðiz þa mikil fregð af O. (ɔ: Óláfi) viða vm ꜹstr vego ok allt kom frett af honom i Noregs veldi ok hans dyrðar verkvm
ÓTOddS 4330þeir ætluðo þa enn norðr til Biorgyniar en er þangat kom frettin var þar firi sigurðr konungs frenddi
BǫglEirsp 43914Hafði J‹arl› þa frettir ur Uikinni
HákEirsp 50432siðan er hann hefir frett fengit af þessu varu brefi
DI II (*1326›AM 671) 59328Þessi gvðs vin var envm helga Antonio ok kvnnr af optligri fret ok savgnn
Ant 934a þa leið er Oddr ... at goð frett fer vm yðuart rað
BandM 77vel þætti mer at mer veri sua farit at frett sem þer
BandM 4223er ek nu vel til frettar kominn. er ek tala við þann manninn er beði er sannorðr ok gegn
BandM 507þar fór engi frétt af um heraðit um þetta mál
Korm 2267Ert þú maðr sannorðr ok kominn nær frétt, ok mun ek því trúa ǫllu, er þú segir mér frá, hvat til saka hefir orðit með þeim
NjM 2891Hér munu vér hafa sannar ⸢sǫgur [var. frettir var. Njála 5887: AM 132 fol “A”, etc.] um víg Hǫskulds
var. NjR1908 26216 → var. Njála 5887: AM 132 fol “A”Med þessa frett verdr Alexandr kongr otta fullr
Gyð(1995) 776þú ert vitr maðr ok fróðr í fréttum, en reyndr ok raðinn í hamíngju
GBpD 516Þeir haufðu au[n]gvar fréttir sannligar sunan fra Gizuri
StuᴵK 55713Þeim Vrækiu þotti þetta vera ill frett, enn réðu þat af at hallda fram sinni ferð
StuᴵK 56210Þa hafðe hann sanna frett af, at Kolbeinn gron var i Eyia-firði
StuᴵᴵK 2124feck ek þa frett af. at þar hefði fariz menn allir ok allir pengar
~
PS 5933 Pétr SÁM 1 13rb17bað Rafn taka til at styra qvad mikit mvndv mega giptv hans ok fretir hans frodligar
GBpB(2018) 9610[var. er sva sagt at ... hann hefdi mikla frett af fyr sǫgdvm asolfí AM 62 fol “D¹”]
var. ÓTᴵ 27613: AM 62 fol “D¹”tok jarl þa frettir þær at Hakon konungr hafdi dregit mikit lid saman
HákFlat 11131fann hann þar III vardhalldzmenn Haralldz iarls gamla, ok drapu II, enn ho᷎fdu einn med ser til fretta
Orkn 3239þottizt þunngar ⸢*friettir [non emend. freitir] hafua vm fiordinn
GullÞ 432n.þat herra pafans bref ... þyngir helldr enn lettir alla þꜳ frett, er þeir hofdu at flytia konunginum
Thom² 3824er signudum Thomasi flytiaz herra pafans bref, ok þar med nockura frett nordan af Einglandi, at ...
Thom² 41715Margir ok eigi sidr fyrir frett ok frægd þessa takns toku ... tru
VP 3962Hefir þu o᷎ngva frett fra verkum minum
VP 5663eru vit at sannri frétt komnir, at þeir eru settir til höfuðs þér
Ar 62319vér höfum mikla frétt af frækleik yðrum
Trist² 7224Tok jarl þa þær frettir, at Hakon kongr hafdi dregit saman lid mikit
Hák81 48313Komu þar til hans vinir hans bædi or Vikinne ok Upplondum. Kongr tok þar frettir nordan or landi ok sunnan
Hák81 50014hafði hann þá sanna frétt af her þeirra
HálfdEyst 972kongr sagdizt goda frett af henni hafa
Sams 174þeir ho᷎fdu frett ath, at Baglar wæri ꜳ leid komnir nordan ok ætludo til bæiarens
Sv81 23513þa tok hin gamla kona til orda. huat er nu j frettum fostra mín seger hun
Vilm 18216Svá segja menn, at Grettir brygði engan veg skapi við þessar fréttir
Gr 1482fretter frodar ok frasagner rettar
FormBrúðᴵ 16610hafa þeir nu frett af Haconi iarlli og niosn
Jvs510 672fiengu þeir Iomsuikingar aungua sanna frett af iarlli
Jvs510 675Þesse frett kom bratt j Skalahollt
ÁBpˣ 1044Nú ferr sú frétt um ǫnnur lǫnd, at ...
BjHˣ 12526nv eru vier at sannri frett komner ad til annarar vistarinnar stenndur fremmst af karllegg tilkominn olafur þorlaksson ä vegna Arna skilgietins sonar sijns
DI III (*1375›AM 260ˣ) 30328þöttist einginn haffa fregn feingid nie friett þuj sijdur, ad nockurt barn mundi ȧȧ jørdu borid vera so vænt, sem þetta
DínDrˣ 516Iarll kuad hann þess ecki þurfa ad forvitnast: þuiat þad skipter þig onnguu. Þu munnt ecki ad þui giora, og hafdu onngua þock fyrer friettina
Fljˣ 155þa mællti biskups efni bad Rafn tiltaka at stÿra. kuad mikit mega mundu gæfu hanz ok freter hanz frodligar
HrafnAˣ 20616Konungr hafði frétt af, at um vetrinn hafi verit með Brynjólfi íslenzkr maðr einn af Sturlunga ætt, er orð fór af
StuᴵᴵR11127ˣ 14127Þeir hǫfðu talat mart ... um fréttir þessar
StuᴵᴵR11127ˣ 1597hǫfðu þeir frétt af, at menn hǫfðu farit millum þeira Þorvarðs ok Þorgils
StuᴵᴵR11127ˣ 24614●●● Reið Hrafn norðr eptir þetta, en Þorleifr var uppi í heraði ok sat þar fyrir fréttum
StuᴵᴵR11127ˣ 24712mundi menn þar fá fréttir
StuᴵᴵR11127ˣ 26411sá þeir mann ríða á móti sér. Segir Sturla, at hann vildi þann mann finna, man hann kunna nǫkkut at segja í fréttum
StuᴵᴵR11127ˣ 2906Sat konúngsson nú heima hjá föður sínum um vetrinn, ok bar eigi neitt til frétta
SǫrlaStˣ 4209kveðr þá Þórir konúngsson, en hann spyrr þegar frétta
SǫrlaStˣ 43221hǫfum vér ok góða eina frétt til yðvar
Vatnˣ 1823
● frétt ferr/rennr fyrir [e-m]
for engi frett fyr þeim oc qvomo avvart til beiar Almsteins
Mork 1925er þetta .i. raþit ... at bregþa viþ sem sciotaz oc lata enga fara frettina fyrir oc comet þer jarl á v́ vart
Jvs291 9913Hann ríðr fljótt yfir landit, svá at eingi frétt rennr fyrir honum
Æv¹ 81
● frétt gengr [frá e-m]
forv þeir með þessv liðí. ok gíeck eingí friett fra þeim
Huldaᴵᴵ 3621Gekk þá sú frétt, at Þórðr var farinn vestr í fjǫrðu ór Dǫgurðarnesi; þótti þá ǫllum vænt um þat, at þeir mundu mega vera í friði
StuᴵᴵR11127ˣ 373
● halda fréttum [■ / til e-s]
Skuli hertugi var nu aa skoginum ok hellt þadan frettum til Helgisetrs
HákFlat 16022Hellt hann þeim frettum, at menn helldi vordu vmhuerfis skoginn
Hák81 5773
3) varsel, spådom, forudsigelse (af gud, profet, varsel, etc.) ⫽ augury, prophecy, prediction (ɔ: by a seer, omens, etc.)
blotaðe til gvðanna ok feck þa frett at þat mvndi verit hafa i ein hiali sem hon gat
ÓTOddS 323er þeir komv þar gengv þeim sva frettir at Girkir mvndv sigr hafa ok Troia mvndi a tivnda ari vnnin verða
TrójHb 6222●●● Sva segia menn at Gvnnhilldr ... leti sitia vti til sigrs Hakoni. enn ⸢sva geck frettin [var. þat uitraðe HkrEirsp 2228] at þeir skylldi beriaz við Jnga konvng vm nótt. enn alldri of dag ... Enn Þordis Skeggiadottir het sv kona er vti sat
HkrFris 35831⸢*svá gekk fréttin [AM 468 4° “X”; non emend. var svá sagt], ef á fǫstudaginn væri barizk, mundi Brjánn falla ok hafa sigr
emend. NjM 4496: AM 468 4° “X”þa uoru geruir hlutir af uisenda monnum ok felldr blot spann til, enn suo geck frett, at alldri mundí ar koma fyr a Reidgota land, eɴ þeim sueíɴí uærí blotad, er æzstr uæri a landínu
HeiðrR 421●●● frettin visadi Ingolfi til Islands
LdnHb105ˣ 73Þenna vetr fek Ingolfr at bloti miklu ok leitade ser heilla vm forlaug sin ... fretin visadi Ingolfi til islandz
LdnStˣ 13217
● ganga til frétta(r) [um e-t] [með e-n / við e-n/e-t]
biscop geck til ⸢frætar [var. frettar Hóm686b²1878 17718] viþ drotten
●HómÍsl³⁶(1993) 60v14biscop gek til frettar við drotten
Hóm686b²1878 17718Þat veit ec. at þv hefer. i vitom þinom. líc barns þeꜱ. es þv ipse banaþer. oc gengr þv viþ þat til freᴛar
ClemCod645 469●●● gengr til frettar vm forlog sín við licnesce Þors
~ lat.consulto
Alexandreis 8312 (III 404) Alex 5117geck hann til fretta við Þór hvar hann skylldi land taka en frettin visaði hanvm til Eyia fiarðar
LdnHauksb 7224þa tokv þeir rað at ganga til frettar við goðin
TrójHb 5924Gekk hann þa til sonarblótz til fretta. ok fekk þꜹ svꜹr at spꜹrr hans var drepinn a Vorva
HkrFris 1234sumir foro til fretta at ganga
JBapt¹ 84430●●● þer farit til at ganga til ⸢frettar [var. fretta AM 227 fol “B”] við Beelzebvb
~ lat.ut eatis ad consulendum Beelzebub
Vulg 4Reg 1,3 StjC 60618þv sendir til ⸢frettar [var. fretta AM 227 fol “B”] við Beelzebvb
StjC 60625bavð þeim at ganga til ⸢frettar [var. fretta AM 227 fol “B”] við drottin. hverso hann skylldi til haga
StjC 64910gekk Ingjaldr til frétta við Heiði
ǪrvS 131Þá skal skipa í sæti segir Ingjaldr ok ganga þaðan sér hverr til frétta
ǪrvS 135Gaius Marius for þenna tíma i þann stað er Utioe hæiter ok færði forner goðunvm ok let hofs goðann ganga til frettar um ꜹrlꜹg sin. En blot goðinn sagði ...
~ lat.per hostias dis supplicanti
8231 Rómv595(2010) 828Appius beiddi blot mann þann er þar uar fyrer að ganga til fretta fyrer hans hꜹnd uið skurðgoðið
Rómv595(2010) 2942gekk hann til frétta við fjándann, hversu lengi hann skylldi lifa í páfadóminum
Æv¹⁴ 4830þa komu til fio᷎lkyngiꜱ menn. ok blotuðu. ok gengu til fretta vid guðín
Rómv226(2010) 2467gengu þar til frettar med godít
Rómv226(2010) 3656Þaɴ vetr feck Jngolfr at bloti miklu. ok geck til frettar vm forlo᷎gh sín
ÓTᴵ 26111Ma ok at Melchisedech hafi þa enn lifat. ok hafi hun uidr hann gengit til frétta
Stj¹ 15930Egiptalandz menn gengu til frettar uid galldramenn sina huat tiltækiligaz uæri
Stj¹ 25314þeir spyria konung ef hann uillde ganga til frettar vid hana (ɔ: spákonuna)
ÓH1005 7567Sigurdr gek til frettar vid modur sína; hon var margkunnig
Orkn 2019‹Þ›orolfr feck at blóóti myklv ok geck til frettar vid Þór vin sinn ... en frettin vijsadi Þorolfi til Jslandz
Eb445b(2003) 106og reis þar upp mikil sorg og var hans leitad langa tima og til fretta gengit uid uisendamenn og fanzt eingi suo frodi at nockura uitneskiu hefdi til huort hann var lijfs edur daudr
VSj 116Aaron ok Vr munu eptir uera med ydr. ok skulu þer uit þa til frettar ganga um þa hluti er þier þurfit
~ lat.referetis ad eos
Vulg Exod 24,14 Stj² 30537Eleazar skal til frettar ganga um þa hluti er þess þarf vit
Stj² 33929gekk hann þá til sonarblóts til fréttar ok fekk þau svǫr, at spǫrr hans var drepinn á Vǫrva
Hkrᴵˣ 3315Fall Patroclus ok er Achilles geck til fretta vidur sæfar godit
cap.
TrójOˣ 16928Finnan var sett hátt ok búit um hana vegliga; þangat gengu menn til frétta, hverr ór sínu rúmi, ok spurðu at ørlǫgum sínum
Vatnˣ 2518
Form.: frett (27); frettar (16); frétt (12); frettir (10); fretta (8); frettum (7); frétta (7); fréttum (6); fréttir (5); frettin (3); friett (3); fretter (2); frettom (2); fréttar (1); fretin (1); freitir (1); fréttin (1); frættvm (1); fretir (1); fret (1); freetter (1); freᴛar (1); freter (1); frettvm (1); frettiɴi (1); frettina (1); frætar (1); friettina (1);
Comp.: at- (1), eftir- (4), laga- (1), lǫg- (3), tíðenda- (1)
Gloss.: EJ; ClV; ClVAdd _; ClVErr _; ClVSuppl _; Suppl1 _; Suppl2 _; Finsen _; Fr; FrErr1 _; FrErr2 _; FrErr3 _; LLFrämm _; Hertzb _; HertzbLat _; HertzbTill _; Suppl4 _; Fischer _; Anm _; Bin _; Rím; LP; Med _; MedComp _; MedSimp _; WN _; AH _; AJ _; deVr; Fr4 item fræt; NO item fræt; Walter _; ÁBlM; Bl -je-; WPA _; ; LMNL
Litt.: Bergman 1944 131; Gering 1897 [ASB 6] 7; Meissner 1917-1918 1-13, 97-105; Nordland 1959 [KLNM 4] 615; Pipping 1926 68; Solheim & Alver 1964 [KLNM 9] 506; Solheim 1966 [KLNM 11] 13
Genre. (expected): historical works [his]: 36 (21); religious works [rel]: 27 (32); contemporary sagas [bis]: 20 (9); family sagas [isl]: 17 (15); romances [rom]: 9 (13); legendary sagas [fas]: 8 (5); charters [dip]: 3 (9); learned works [div]: 1 (4); legal works [jur]: 1 (12); þættir [tot]: 1 (3); unclassified [ ]: 0 (0);
CS (red.) — August 2010
ER (omred.) — December 2019
External (non-ONP) resources:
...
...
...
...
IN PROGRESS
...
Lexicon Poeticum (2nd ed.)
This uses metadata and images from septentrionalia.net
fremja - friðkaup
...