firra vb.
Status: excerpted citation slips citation text supplemented structured definitions in Danish definitions in English
A.
1) [e-t / e-u] fjerne (ngt) ((fra) ngt)
● firra augum [e-n]
þegar er hann fírðí Þorð avgvm. sagðí hann hverivm er heyra villdí. at hann ætlaðí at fara vtan
HreiðHulda 14517Svá láta víkingar illa yfir þessu, þá er þeir firra Odd augum
ǪrvM 7617
2) [e-n] [e-n / e-m/e-u] berøve (ngn) (ngn/ngt), tage (ngt/ngn) (fra ngn)
Nu hvertki er maðr fylgir kono til þess er hann fiʀir hana i þvi ráðe lograðanda oc varðar fiorbavgs garð
GrgKonᴵᴵ 5017Þeim mönnom öllum varðar fiör baugs ɢarð er fiʀa hann festar kono sinni
GrgStað 16019ef bonde hennar uil fyrra hana heimanfylgiu sinni
Landsl 7823firirbioðum ver oc heðan af at nokor maðr kalle sin mal undan domarum til þess at draga malit firir hinum oc firra hann sua sinum rettyndum
RbHM (*1313)¹a 1019ef bonde hennar uil firra hana hæimanfylgiu sinni
Bl 2301stefndi Kiartan Þori uiðlegg en Þorðr kausi Þoroddi bonda um þat er þeir gengu þar um hibyli olofat ok ⸢firði [var. firtu Eb447(2003)ˣ 26016] menn baði lifi ok heilsu
EbWolf(2003) 26114ef þessi frásögn verðr í fjarska lesin, lofist því framarr vars herra nafn, er engan jarðar enda firrir sinni miskunn
GBpD 64fyrir þá grein, at þat finnst boðit, at fyrir utan sálutjón firri maðr mann foraði
GBpD 6814... at hann væri fiʀðr riki ok sinu fostr landi
ÓTᴵᴵ 2914huerr sem nidr drepr kyr edr brott flytr. oc firrir þann prest er eptir hann kemr fyrrnefndum kum. þa luki sva margar aptr
StatEi² 53121wid hinn bannsetta mann þann sem hann samneẏtter giorer svo illa: ath hann firrir hann: lækningune
Theol AM 626 4° 15v12Bauluod sier þu er þu firrer mic sannendum ok eilifri sæmd
ViðrLaug696 28631ef búandinn vill firra hana heimanferð sinni
Frostˣ 2331þu hefir firt
~ lat.Elongasti a me amicum: et proximum: et notos meos a miseria
1541 (Vulg Psalm 87,19) GlossPsalt 1551Þú hefir verit bráðr í þessu máli, ok má vera, at Helga þykki sviptir at, áðr en firrðir hann ǫllu saman
Vápnfˣ 3715
● firra jafnrǽði [e-n]
nema giptingar maðr uili firra hana iamræðe
Landsl 757nema giftingar maðr vili fyrra hana iamræði
Bl 2281nema giptingarmaðr vili firra hana jafnræði
Jb 715nema giptingarmaðr vili firra hana jafnræði
Jb 2846
3) [e-n] [e-u / við e-u] frelse (ngn) (fra ngt), redde (ngn) (fra ngt), skåne (ngn), unddrage (ngn) (ngt)
Eɴ iesus cristr ... frelser alla cristna meɴ i skírn héilagre es haɴ kallar sína bréoþr. oc fyʀeʀ allre diofols illzco
●FV15¹(1993) 15r7J þessom orþom biþiom vér goþ at firra oss ollo illo. efster þui sem hann véit hvat ilt es
●FV15³(1993) 93r28J́ efsta lága-song er sancta Maria nefnd til arnaðar-orðs. til þess at su firre oss ollo illo en þan son ók er ver scolom holde bergia
Mess¹619 16531ok hegomlega dravma fiʀir hann
LapHauksb 22812þer hafit alla specð latið at baki yðr oc þann sem yðr vildi firra bo᷎lvan þeire sem, yðr var bo᷎lvat
KrossInventA 3042eigi mundi þer þat i hug at drepa son minn þa er ek skaut þer vndan skickiu skauti minu ok firða þik bana
Hallfr 1144Þat er boðit hverium manni at ⸢firra [var. forða MarA 37221] náunga sína [var. + við MarA 37222] höfutsyndum
MarS 3327uidr þi sem eptir ferr ok þar fylgir. firri sealfr guds sun oss ok meðr sealfs sins miskunn frealsi oss
Stj¹ 15222Erlingr suarar. ecki muntu þar nu ordum æinum uit koma en kostr mun þer at bera jarnn ok færazst undan. Endride suarar. launa ma betr goda fylgd. en þo at þetta se nockur þreynging þa skal þo þat gera at firra suo konuna amæli ok sealfan mig
EindrErl 19512Gud firri oss þui ... at
Thom² 38212Sendu oss fulting ... firrandi oss vid bradum dauda
MarS² 103133Bidíum þess ad gud drotínn ... fírre oss myrkrum ok meínum ok gefí eilift líos
Mess²625 3520ferligt ok diofuligt at hindra eda talma, sem gud i himiriki firre alla
MarE 68526
● firra [e-n] ásýn ok augliti [e-rs]
4) [e-n] [e-u] forhindre (ngn) (i ngt/at ngt sker for ngn), forebygge (at ngn gør ngt)
þa mon fiolmælgi firra ockra fyndi
~ lat.Auferet
Pamphilus 2426 Pamph 10813Rek æ or hiartta þínu. reiði oc illvilia. þui at þesser lutir. firra eins mest. mannzens bœn guðs augliti
Menota: 44rb10 BarlA 7936Þat veri nv drengilict at hialpa maɴinom. oc fiʀa konvng vhappi
Mork 3915er ec hefi þvi fram comit er ec villda at fiʀa konvngi gløp
Mork 3941þaɴveg scipti til þo sem vlicligra matti þiccia er þv firþir mic miclo vhappi
Mork 39412þicci mer þat trvleicr viþ þic at fiʀa yþr slicri vhefv
OddMork 26025Gvð firri þeim glæp alla mina menn. þvi at hann er kristr drottins
StjC 48018æigi aflið ok æigi hlifarnar mattu til fullz firra þa sarunum
Rómv595(2010) 1374nv er gott at deyía. er ek hefi þvi fram komit sem ek villda. at fiʀʀa konvngínn glæp ... Þá mælti konvngr ... þanníg skíftí til sem vlíklígra mvndí þyckía. at þv fírðir mík vhappí. helldr en lendir menn mínir
Huldaᴵᴵ 22415þat værí helldr trvleikr ... at fíʀʀa yðr þeirrí vhæfv at drepa Odd ... firir getsakir
OddHulda 644[var. hafi þit firt mik miklum glæp AM 445 b 4° “B”]
var. Flóamˣ 4510: AM 445 b 4° “B”Sœkjum nú báðir eitt ráð ok firrum mennina óhǫppum
LjósvLˣ 8912
● firra vandrǽðum [e-n]
drep eigi hendi viþ þeso boþi. oc fiʀ sva goþa drengi vaɴdreþom
SveinkaMork 3136gengr mer meiʀ þat til at ek uilldi fiʀa vini mína vandræðum. en mik lysti i hring þenna
Fær61 809hann þóttisk þat jafnan gǫrt hafa um þeira mál, at firra þá vandræðum sem hann mátti
Reykd 20128jafnan vildi hann firra menn vandræðum, heldr en œsa þá fram at óhǫppunum
Reykd 20221ok er þá gott at ríða, en hafa marga menn firða vandræðum, svá sem nú horfiz til
StuᴵR440ˣ 373
● ‖ præt. part.: firrðr [e-u]
komo þanvg firðer o᷎llvm haska
ÓTOddS 6818Yfreð længe hæfer su guðs hiorð ... firð veret navisto sins hirþiss
Thom¹ 21621huat er sannara. en dæma enn vesta mann sekian ok dræpan ok firðan allri biorg
BandM 341miog man eg nu ⸢firdr þinum fundi [var. firrazk þik ElisA 225]
ElisD 2236
B. firra sik
1) [e-u] holde sig fra (ngt)
Hann firði sic hvivitna þvi er guðs log banna. en þat vann hann með mycclum astar hita er þau bioða
ÓH619 10912má vera at nú gistir þú bóndasteininn há í kveld. Þar var hörð sókn, ok villdi hvorr firra sik steininum
Án 34528
2) [e-u] undgå (ngt)
Nu coma menn til scips drattar oc fiʀa þeir sic utlegð ef þeir taca a festom þrysvar af öllo afle sva at styre menn ero til búnir
GrgKonᴵᴵ 7017fa þeir sliktt skiptti a. er sik firra goðo raðe
Menota: 26ra15 BarlA 4728oc synddi mer huerium fagnaðe. þeir firra sik. sialver. er firir gera. með sinum illum verkum. hans miskunn oc boðorðom
Menota: 81va6 BarlA 15227þa mætti hverr ꜹðrum segia ... at eptir þeim se riðit er verkit hafa vnnit ok firri sik sva sekðom ok fiarlatvm
Heið 8723hafi þer þa beði feið ok firða yðr abyrgð. en spillið eigi særum yðrum. er þo liɢr mest við
BandM 3425þickiz hann þa fiʀʀa sik sonar drapi
Gyð(1995) 1762bad hann gyding no᷎ckurn audgan midla aura vid sik, at hann mætti þvi veria til avaxtar ok firra sik voladi
Nik2 3824kvezt mundu firra sik sakagiptum
Gísl 3420
3) [e-u(hum.)] fortabe sin ret (til hjælp fra ngn)
En ef *þar sker ór er þingboð skyllde. þa varðar þat ekke bondom er (ɔ: en) hinn firðan sek liðe manna
Járns 27131ef þar scerr ör sem þingsboð scylldi. þá varðar þat búöndum ecki. en hinn firðan sic liði manna
Frostˣ 17918
4) [e-u] fralægge sig (ngt)
5) [fyrir e-u(hum.)] skjule sig (for ngn), sky (ngn)
C. firrask
1) [e-t/e-n/sik] [við e-u] fjerne sig, forsvinde, slippe væk fra ngt, vige (for ngt), forlade (ngt)
sva fiʀisc hverr Gvþs elsco. sem hann gleþsc meirr i iarþligom hlvtom
~ lat.disjungitur
GregHom 122117 Hóm677 309oc þvaʀ þa ilmriɴ sem songriɴ fiʀþisc
Hóm677 473Fyrir crosse guðs ... ræðesc hælviti. dauði firrisc. syndir forðasc. scammasc úvínir. friðr magnasc. en ꜵst þroasc. ok aller goðer lutir
HómNo²⁴ 1059hvi hann scyldi sva diarfr gerasc at ... ok firraz þann líufa lafarð er hann hafðe aðr á hændr genget
ÓH619 1235ok skundaðe at firrazt felaga sina
Menota: 18va3 Streng 164flyr hann oc firizt
Menota: 41rb15 BarlA 7427hon (ɔ: sólin) skal lysa allan heím oc værma. oc glæðiaz ymsir staðer heimsins við hænnar nær qvamo. en sva bæʀr ras hænnar til at hon firrizt þa staðe stunndum er hon nalgazt stunndum
Kgs 729fiʀaz þann liufa lavarð er hann hafði aðr a hendr gengit
ÓH 6482er þeiʀ firðuz landit. þa drapv þeir aro᷎m i ok lustv fast við ok rero suðr með lande
ÓTOddS 13728epter spyriande hvar fyri er hann villde sina fostriorð sva skiott firraz
~deserer
8125 Thom¹ 818nu er dulit til hofs er haskinn firrizst
Hallfr61 1023þa uilldi hon firaz og matti fætur aungan ueg hræra
Dugg681a 726nu firrazt þeir oss, suo at litil þuua þicker skip þeirra at sia
Krók 3110dragazt suo undann hernadnum og firazt allir uikingana, þeir er þui koma uit
Jvs510 6619skolum vér þess geyma, at draga oss æ svá a‹t› turninum, sem þeir firrast
KlmBˣ 1641
● firrask sjón/sýn [e-rs]
at þvi orvggligarr megi hann sinn vanda vilia fvllgera, sem hann firriz syn ok ferðir vmfarandi manna
Mar655XXXII 6275lydr nu klæded i loft vpp med frurnar, og fyrrest bratt siön
Gibbˣ 6619
2) [e-n/e-t / e-m] undgå (ngt), holde sig væk (fra ngt), sky (ngt)
O hlýþne eigom vér at fiʀasc. þuiat i óhlýþne misgerþo ener fyrsto meɴ
●HómÍsl⁶⁰(1993) 98v21ef vér firrumc unyt orð ok hægomlega gleði ok recum brꜵut þys liotra hugrenninga fra byrgi hugar várs með oflugum bønum. þa hælgum vér mysteri muncum ok æin-seto-mꜵnnum
HómNo³¹ 14631þa firþez B. reiþi hans. ok for til staþar þeꜱ er heitir Montacassin
Theol655XXI 16927Ef prestr flér kirkio þa er hann er til lærþr. eþa firriz sva at hann veitir eigi tiþir at
GrgKonᴵ 1817hann scal fiʀaz kirkior oc cristna menn. Guðs hus oc guma. heim huern nema hælvite
GrgKonᴵ 20619ef hann vill fiʀazc hann eða fløia þa scall hann fara til heimilis hans. oc beiða hann til farar
GrgKonᴵᴵ 416Ef kona fiʀiz boanda siɴ þa a hann cost at bioða henne heim oc veria siþan lyriti iɴi höfn hennar
GrgKonᴵᴵ 5519at ec mege forðazt oc firrazt pinslir oc kuol
Menota: 16rb18 BarlA 302at [var. + þu AM 232 fol “b”] firrizt oc forðezt alla munhugðlega. lostasemi
Menota: 41vb8 BarlA 7516vil [var. + æk AM 232 fol “b”] firir þvi heðan fara. i fra þer. oc þik eigi faður kalla. nema helldr firrazt allavega sem ec ma
Menota: 58ra29 BarlA 10537þo at hann skildi styrkleik guðlega boðorða. þa firðizt hann þo þat
BarlA 1372Nu ero brꝍðr tveir fꝍdder upp anauðgir ... oc leysasc þeir undan drotne sinum. oc firrasc eigi fostr
Gulᴵ 343liþit stocc vndan mioc oc firþiz ę Norþmanna heriɴ
Mork 15528firriz hann þing þa er hann sannr at sok
Járns 27029at hann dǫi þa sciotara en aðr. oc firðiz sva langar kvalar
~ lat.eripiens
Alexandreis 2141 (VIII 322) Alex 12429siðan hefi ek flyit menn ok firz, sem ek mætta mest
MEgApp 51027þau voro nv i leynom ok firðvz Gunhilldi ok ss. (ɔ: sonum) henar
ÓTOddS 67varð hann vaʀ at sattir voru allt fyrir honum ok vendir þa til Gaular dala at firaz vvini sina
ÓTOddS 7631Baglar firðuz helldr borgina oc bøinn þotti eigi sva lꜹst firir liɢia sem þeir ætluðu
Sv 15614hann skal firraz kirkior ok krisna menn
Heiðy 9920vilium ver syna monnum upphaf þæirra usiða oc luta er ver ætlum at ollum goðom monnum hꝍfe uæl at hafna fyrrazt oc uiðr at sea
Hirð 41617Sa ver þann hellzt varn kost at firraz funð hans. ok forða oss
EgM(2001) 243hofðu rettv stora ok velkti lengi i hafi þuiat þeir voro aurugger i þui at firraz Noreg sem mest
EgM(2001) 4830firrsk þú eigi gæfu þína
Glúm 798þá minnst vináttu okkarrar, at ek megi firrast forþótt Oddaverja ok fá heyriliga staðfestu norðanlands
GBpD 3739sva sem hann var fiarlægr flestum mo᷎nnum þann tíma i hugskotinu. sva villdi hann ok at likamligri samuistu fiʀaz alþyðu þys
ÞorvVÓTᴵ 29611Plagar hann (ɔ: nátthrafn) af þi ok elskar nattina enn flyr daginn ok firriz liosit. at hann ma meðr o᷎ngu moti solina sea
Stj¹ 8620leitaði hann sva ꜳ braut ok ⸢forðaðiz [var. firdiz AM 54 fol “C¹”, etc.] sem mest at sinni fund Olafs
var. ÓTᴵᴵ 841: AM 54 fol “C¹”þær fírrazst ok felaz ef þeim er ofgott bodit ok heillt radit
ÍvA 431gjörðist hallæri mikit, fyri því at fiskrinn firðist landit, en kornárit brást
Ket 12624Firrazt mun nv hennar fund þessi r[idd]ari mætur
Rém 20322tóku þeir þær (ɔ: konungsdǿtr) í burt, ok stukku úr landi, ok firðust fund hans (ɔ: konungs) því hann gerði þá útlæga af ríki sínu
ÞorstVík 38425lagðiz hann þar niðr ok grefr sik í brúkit ok firrir sik svá við kulda
GÞiðrˣ 2071firrask þann ljúfa lávarð, er hann hafði á hǫnd gengit
Hkrᴵᴵᴵˣ 31217Kom þeim þat eina í hug, at Vémundr myndi eptir þeim fara, ok vilja því firrask hann
Reykdˣ 17920
● firrask vandrǽði [við e-n]
3) [e-n] svigte (ngn)
Form.: firra (25); fiʀa (6); firri (5); firraz (5); firriz (4); firrazt (4); firrir (4); firðan (3); firrast (3); firða (3); fiʀaz (3); firrizt (2); fírrazst (2); firði (2); fyrra (2); firrask (2); firaz (2); firt (2); fiʀir (2); fiʀʀa (2); firðiz (2); firre (2); firðuz (2); fyrrazt (2); firð (1); firrizst (1); fiʀþisc (1); fyrrest (1); fiʀiz (1); firrír (1); fyʀeʀ (1); firrandi (1); firrum (1); firðer (1); fira (1); firrsk (1); fiʀazc (1); fiʀasc (1); firrumc (1); fírðí (1); firdiz (1); fíʀʀa (1); firz (1); firdz (1); firþiz (1); firþez (1); firðvz (1); firrisc (1); firdr (1); firrasc (1); firðizt (1); fiʀisc (1); fírre (1); firrer (1); fiʀðr (1); Firrazt (1); firizt (1); fiʀ (1); firþir (1); firðist (1); firazt (1); firrðir (1); firðust (1);
Gloss.: EJ; ClV; ClVAdd _; ClVErr _; ClVSuppl _; Suppl1 _; Suppl2 _; Finsen _; Fr; FrErr1 _; FrErr2 _; FrErr3 _; LLFrämm _; Hertzb; HertzbLat _; HertzbTill _; Suppl4 _; Fischer _; Anm _; Bin _; Rím; LP; Med firaz; MedComp _; MedSimp _; WN _; AH; AJ _; deVr (firr); Fr4; NO; Walter _; ÁBlM (firra sb.) item -st; Bl ²firra; WPA _; ; LMNL
Litt.: Bandle 1956 [BA 17] 414; Grøtvedt 1939 93; Seip 1955 178; Seip 1955 273
Genre. (expected): religious works [rel]: 43 (34); legal works [jur]: 22 (12); family sagas [isl]: 20 (15); historical works [his]: 19 (22); romances [rom]: 9 (13); contemporary sagas [bis]: 6 (9); þættir [tot]: 6 (3); legendary sagas [fas]: 4 (5); learned works [div]: 1 (4); unclassified [ ]: 0 (0); charters [dip]: 0 (10);
AS (red.) — November 2021
ÞH (strukt.) — August 2010
External (non-ONP) resources:
...
...
...
...
IN PROGRESS
...
Lexicon Poeticum (2nd ed.)
This uses metadata and images from septentrionalia.net
firnar - fjaðrhamr
...