erfð sb. f. [-ar; -ir]
Status: excerpted citation slips citation text supplemented structured definitions in Danish definitions in English
I.
1) [á e-u] (item pl. erfðir) arvegang, arveret ⫽ (item pl.) inheritance, right of/to inheritance
scolo þeir aller iatta er i erfðum ero við hann
Gulᴵ 3128Engi kona a at synia bonda sinum felags. En með þui mote megu þau felag leggia sinn i millum at huart leggi til felagx allt þat er þa a eða eigande uerðr með erfðum oc aðrum lutum
Landsl 769‹Vm erfd etleidinga› emend. RbHM 12930: AM 65 4° “B”, etc.
cap.
emend. RbHM (*1318)² 12930: AM 65 4° “B”þesskyns iarlldomr heuir æcki ærfðum til oc æcki hæuir han i ærfðir gengit sem nog ero dœme til
Hirð 40215æigi er vaar erfð under syni Ysai
~ lat.neque hereditas in filio Isai
Vulg 2Reg 20,1 StjB 54031þat (ɔ: Abrams afkvǽmi) feck ok auðladiz erfd aa fyrr so᷎gdu landi
~ lat.donec habuit hæreditatem
HistSchol 5331 Stj¹ 11216eigi gaf gud honum erfd ꜳ þessu lande
~ lat.non dedit illi hereditatem in ea
Vulg Act 7,5 Steph 29337Um þyrmsl oc erfðir leysingia
cap.
Frostˣ 21127
‖ (propr. comp.) :
● at (réttum) erfðum
Ef maðr hefir keypt goðorð eða var honom gefit oc scal þat at erfðom fara
GrgKonᴵ 1424Nu at menn þurve eigi griplande hende æða læitande eptir fara hverr konongr a rætlega at vera i noregi þa se þat kunnict ollom norðmonnom at Hakon konongr ... staðfeste sua ... huerr at rættom erfðom a at vera noregs konongr
Járns 2638Sva er oc mællt oc talt i logom manna ef maðr verðr fire þæirri villo at hann vegr mann til arfs þa hever hann fire veget þæim arfe. en arfr sa fare at rættom erfðom sem sa maðr væri eigi til er mann vegr til arfs
Járns 28026Hakon konvngr ... staðfesti sva oc let a boc setia a Frostu þingi huerr at rettum erfðum a at vera Noregs konvngr
ÁKr 1730Magnus konongr ... staðfesti sua oc let j bok setia huer er at rettum erfðum a at vera Noregsveldis konongr eftir logum
HirðB 3928Magnus konungr Hakonar konungs son staðfesti sua oc let i bok setia a Gulaþingi. huer at rettom erfðum a at væra Noregs uelldis konungr eptir lagum
Landsl 2416arfr sa fare at erfðom rettum
Landsl 8513Leikmenn toku staði ok kirkiu eignir þær sem þeir ko᷎lluðuz at erfðum til komnir
AnnSk 19615Geingr þa til hasætis at erfdum Heinrekr
Thom² 3064J þenna thima var eingen kongr j Einglandi sem at rettvm erfdvm atte rikinv styra
OsvReyk 7114Svá er oc mælt oc talt í lögum manna ef maðr verðr fyrir þeirri villu at hann vegr mann til arfs. þá hefir hann fyrirgört oc vegit arfe þeim. en arfr sá fari at erfðum réttum sem sá maðr væri eigi til er mann vegr til arfs
Frostˣ 20712taldi til frændsemi við Kolbein at réttum erfðum, þóttiz nær kominn til ríkis í Skagafirði
StuᴵᴵR11127ˣ 2726
● taka/... at erfð(um) [e-t] [eftir e-n]
Ef menn taca mark at erfð. þa scolo þeir scipta þvi sem avðrom arfe
GrgStað 2344tel ec mer land þat oc hefcat selt. ne gefet. ne golldet siz ec toc at erfð eptir frenda miɴ
GrgStað 41123gamli Knvtr eignaþiz at erfð Dana velldi. en við hernaþi oc hamingio England
Mork 26313af þui fe er hann hefir at erfðom tekit
Landsl 9017hann hefir oðaul at erfðum tekit
Landsl 14612af þui fe sem han hæuir at ærfðom tækit
Bl 2398Enn leik menn ok olærðir menn megu þær (ɔ: kirkjur) með aunngu móti at erfdum eignaz
ÁBp220 3321Geon hafdi tekit vo᷎xt at erfdum eptir modur sina
~ lat.corpore matrem inmani referens
Alexandreis 1216 (V 43) Alex226 7519hinn tiunda hlut fear sins allz þess er hann hefir at erfðum tekit i landi ok lausum æyri
RbHH (*1224)² 4481Hverr maðr má ok gefa fjórðungsgjǫf af fé þvi ǫllu er honum hefir aflaz svá at meira er en hann hefir at erfðum tekit
Jb 1004Hverr maðr má ok gefa fjórðungsgjǫf af fé þvi ǫllu er honum hefir aflaz svá at meira er en hann hefir at erfðum tekit ... hverjum sem hann vill ... ef þat vill hann, en tíundargjǫf af jafnmiklu fé sem hann hefir at erfðum tekit
Jb 1006ef hann atti meira fe. þa skvlo þat taka frændr hans at erfdvm
Grg158 2072er Einglandz kruna eignadiz at erfdum eptir Bastard
Thom² 3069med fe þvi er þeir taka at erfdvm
~ lat.de propria haereditate
11523 Eluc238XVIII(1989) 1135gamli Knutr æighnaðiz at ærfð allt Danavællde
FskAˣ 28015Knútr eignaðisk at erfð Dana-ríki
Hkrᴵᴵᴵˣ 18921Nú fekk Sæmundr eign goðorðanna af þeim, *er lǫgliga áttu ok at erfðum hǫfðu tekit
StuᴵᴵR11127ˣ 11616
● tǿmisk at/í erfð [e-t] [e-m] (impers.)
ungom maɴe tömiz land at erfð eða giof
GrgStað 41018ungom manne tæmiz land i erfð
Járns 28431ungum manni tœmiz land í erfð eða at gjǫf
Jb 1173
● eftir réttri erfð/réttum) erfðum
mycklo siðr hæver mer at fyrikoma þi er Frauka konungar hava fyrir mer aðr herralega halldet meðr rikissens krunu iamlega, ok mer heyrer nu rettlega epter erfðum til
~ lat.iure ... hæreditario
19325 Thom¹ 1933ef maðr værðr firir þæirre villu at han vegr man til arfs. þa hæuir han firiri veget þæim arfe. en arfr sa fare æftir rettom ærfðum sem sa maðr være æigi til er man vegr til arfs
Bl 23416með huærri skipan þan skall til konongs taka er guð hæfir oss gefit till forstiora oc herra með sinni miskunn oc æftir rettom ærfðum til sins faður arfs skipadt
Hirð 39514tekr þa Nícholaus son þeirra allan rikdom. eftir rettri erfd
~
HMSᴵᴵ 6838 Nik Holm perg 16 4° 11r18
● halda upp erfðum
“eg. gjøre sin arveret gjældende; dernæst: overtage arven”, Hertzb
● í erfð
þóttist Íngjaldr eiga þat ríki hálft við bræðr sína í erfð eptir móður sína
Án 32520oss j erfd
~ lat.Elegit nobis hereditatem suam speciem (iacob) quam dilexit
563 (Vulg Psalm 46,5) GlossPsalt 573
● berr í erfð [e-t] (impers.)
● ganga/... í erfð(ir) [eftir e-n]
a þat með engu mote i ærfð at ganga þo at sumer hafe ranglega uið klengzt
Hirð 40214þesskyns iarlldomr heuir æcki ærfðum til oc æcki hæuir han i ærfðir gengit sem nog ero dœme til
Hirð 40216Eyiolfr faðir þeira ... hafdi sva tecit staðin hannsolvm, at i erfð skylldi hverfa. Enn þa er Eyiolfr annðatiz, callaði Brandr biskup sonu Eyiolfs ecki til *færa oc bygdi þa Þorsteini Þraslavgar syni, hann atti frend-conv biskups
StuᴵK 2235gerdi loptr bondi hall ... kuittan vm med ferd jarða ok kugillða er fiellu j erfd eptir flosa þordarson
IslDipl (1417) 20313skvlv handsøl staðarens oc oll forrað epter þvi fara sem reglan byðr. oc gvðs log standa til. en hverfa eigi j veralldlegar erfðer
DI I (*[1226]›AM 263ˣ) 4906
● taka í erfð(ir) [e-t] [eftir e-n]
lasv þar til bækr at hann ætti eigi siðr at taka konvngsnafn i erfð enn eignir eða oþꜹl
HákFris 49323hon tækr fe i erfð
Landsl 786hon tækr fe i ærfð
Bl 22917hon tekr fé í erfð
Jb 758sem alt aɴat riki þat er att hefir Haralldr konungr ok huerr hans ætt manna tekit i ⸢arf [var. erfd AM 53 fol “B”, etc.] eptir aɴan
var. ÓTᴵ 2197: AM 53 fol “B”þetta er min afli eftir þy sem gudh hafuir gefuit mer en i engar erfdir tækit
DN XII (*1325›AM 902 a) 536wid wissum fyrir full sannindi edh (!) oddr þordarson tok j erfd eftir faudur sinn ... þessar jardir
IslDipl (1449) 39522lasu bækr fyrir honum þær, at hann atti eigi sidr ‹at› taka kongsnafn j erfd en eignir ok odol
Hák81 50417tok ek j erfd eptir hann harm ok trega ok langa sorg
PartA 8310ef hon tecr fé i erfð síðan er þau komu saman. oc verðr þat fé í iörð reitt. þá scal sú iörð hennar
Frostˣ 23123
● með erfðum
eigi eru frændr skyldir aptr at gjalda þat er hann átti ok hann gerði með skemdarvígum eða níðingsverkum undan sér, nema síðan hafi með erfðum undir hann borit
Jb 427fylgi vorri krunu med erfdum miklu lofsamligar at hialpa nꜹdstaddum ok einkanliga guds kennimonnum, er vtlægiaz moti ollum rettinndum
~ lat.quod cum corona regni mihi iure competit hæreditario
19325 Thom² 41423skal frialst vera sua konom sem kalmonnom at gefua hin tiunda lutin or lande oc lausum ꝍyre er han heifuer med erfdum fengit
RbHH (*1224)¹ˣ 44718
● með réttri/... erfð/réttum erfðum
Hakon konvngr er einn rett kominn til allz Noregs með rettvm erfðom af þeim er nv lifa
HákFris 4392med lœgligri erfd
~ lat.iure hereditario
46331 Sættarg 4706med rettri erfd geingum ver til hasætis ok sæmda
Thom² 33338
● nǽstr (með) erfðum [eftir e-n]
ef Norex konongr a eigi sun skilgetenn efter sic. þa se sa konongr er erfðum er nestr. efter umdꝍme þeirra er til verða nemðir. ef hann er til fallenn
GulKrᴵ 318þæir er næster ero erfðom eptir hann ... skulo þæir ekki luka af sino oc ekki taka eftir hann
Járns 27834Sa skal umaga eyri varðvæita er næstr er erfðom
Járns 2844þa se sa konvngr at Noregi. sem oðalborinn er oc erfþum er þo nestr oc þo af konvnga ættinni kominn
ÁKr 1811Nu ef engi er þessara til sem aðr voro talder. þa se sa konongr at Noregi hin elzti ein er mæð erfðum er þa nestr eftir þvi sem landz boken vattar j almennelego erfða tale
HirðB 39322take sa þann arf er erfðom er nestr
Landsl 756take sa eignir allar er erfðom er nestr
RbHM (*1313)¹a 9917take sa þan arf er ærfðum er nestr
Bl 22726take sa þann arf er erfðum er næster
Landsl1154 12112‹var Páll› eigi skilgetin; þvi þottiz Þorðr Bodvars son oc son Helgv Þordar dottur or Reycia-hollti vera næst ærfðvm vm stadar vardvæzlo i Reykia-hollti, oc tvænnir adrir voro iafn-comnir til sem Þordr
StuᴵK 2736[var. + þeir skifti fiorðungi er nestir ero erfðum GKS 1154 fol “C”, etc.]
var. JKr 34921: GKS 1154 fol “C”effter henar daga tacka sa æighnir allar er ærffdum er nestr
RbHM (*1313)¹b 1032
● til erfða(r) [eftir e-n]
Eɴ ef karlmaþriɴ er yngri eɴ xvi. vetra. þa er arfriɴ tømiz oc a hann at taca þaɴ arf þa er hann er xvi. vetra gamall ... á hann oc at ráða firir vista fare sino. en eigi aɴaʀa manna *fiar aðr⸣ hann er .xx. ef hann vex up til erfðariɴar
GrgStað 6923fecc hann ser unga kono at fa ser arfa við til erfða oc auðœœ́fa sinna er þeim mætti stiorna eftir hans daga
~ fr.heritage
LaisMar 10219 Menota: 41ra1 Streng 2309þegar nokot barn er geteð æftir brullaup þa hælgar þæt ol syzkini sin. till ærfða firier brullaup geten samfæðra oc samꝍðra
SvKr 42726þegar er nokot barn er fꝍtt eptir brullaup. þa hællgar þat oll syskini sin til ærfða firir brullaup sem samfædd oc sammꝍdd
FrostKrᴵ 15118mægho oc frillu bornn loglegh værða. till ærfða. með ætlæiðingh sua sem i logum seghir
JKr 37217hann ... ꜳtti onga all nꜳ̋na frænðr til erfdar eptir sik
ÞBpA 1886er erfingi tekr til erfdar fyrr, en hann leysir af hendi allar lo᷎gsamligar skulldir
Silv 2487Vil-eg og, ad syner mijner stanndi þar til erfdar sem þau bornn, er eg ꜳ vid þier
Fljˣ 10413
● berr til erfðar [■] [e-n] [eftir e-n] (impers.)
at suo mikit sem mig bar til erfdar J krossa dal ... epter jon heitinn haldosson
IslDipl (1450) 40832at suo mikit sem mig bar til erfdar J krossa dal J talkna firdi eptir ... faudur minn ... þa hefur eg fulla ok alla peninga wpp (!) borit
IslDipl (1450) 40832
● falla til erfða [eftir e-n]
● fellr til erfða [■] [eftir e-n] [e-m] (impers.)
peningar sem ... jngunne hefir til erfda fallit
IslDipl (1417) 21017wm alla þa peninga sem hun hefir at sier tekit ok vt latid ... ok jngunne hefir til erfda fallit
IslDipl (1417) 21017ꜳfhenndi ok hanndlagdi ... nikulase ꜳla jordina ... er ... nikulase fiell till erfda eptir suein
IslDipl (1425) 24818mafahlid ... er þrat nefndum nikulase fiell till erfda
IslDipl (1425) 24819(fjórir tigir hundraða) er bornum sinum hefde fallit til erfdha eptir gudrunu Jons dottur
IslDipl (1428) 26627er bornum sinum hefde fallit til erfdha eptir gudrunu
IslDipl (1428) 26627alla þa penninnga fasta ok lausa kuika ok dauda frida ok ofrida sem adur nefndum olafe hafde til erfda fallid epter helgu einarsdottur modr sina huar sem þeir stædi
DI VII (1492) 14422kærdi þorarinn til þoralfs at hann helldi fyrir sier arfi gudnyiar þoruallzdottur er þorarinn reiknadi til erfda hafa fallit ingibiorgu þoruallzdottur konu sinni
DI VII (1494) 18021
2) arveklasse ⫽ class/degree of inheritance
Su er erfð hin fyrsta er sunr tecr efter faður. æða faðer efter sun
Gulᴵ 4819Nu verðr kneskot i erfðum
Gulᴵ 4912Sv er .xxii. er hin litla erfð ... ef brœðr tveir ero fœddir up at mannz anauðgir. eigu saman verc oc orco. skilia þeir þat eigi fyrr en þeir ero frialser. þa tecr hvartveggia annars arf
Gulᴵ 516Sv er onnur erfð er tekr dotter oc sunarsun sa er skilgeten er
Járns 2793stande i ollom erfdom upp fra þui
Járns 2797Sv er erfð hin þriðia er broðir verðr broður arfe oc ero þæir samfeðra oc skilgetner
Járns 27913Sv er hin fiorða erfð er tekr foður faðer oc foður broðer oc broðursun. sin þriðiung hverr þæirra
Járns 27915Sv er en fimta erfð er tekr broðer samæðra oc bræðra syner halft hvarertueggio
Járns 27922Sv er hinn sætta erfð er tekr foðor syster samfeðra oc skilgeten oc þo faðer hennar se frillo sun oc sa halfbræðrungr er hann er skilgetinn oc kominn fra bræðrum samfeðra
Járns 27926Sv er hinn siaunda erfð er tekr friollo sun ef hann er til
Járns 2801Sv er hinn attanda erfð er taka efter bræðra sunu oc er at þriðia manni frændsemi þæirra i huaratueggio halfo
Járns 2805Sv er hinn .ix. erfð er tekr moðurfaðer oc dottursun
Járns 2808Sv er hinn .x. erfð er tekr moður broðer oc systor sun
Járns 28011Sv er hinn .xj. erfð er taka þæir menn er ero tueggia systkina syner karls oc kono
Járns 28015Sv er hinn .xij. erfð er taka systra tueggia syner
Járns 28019Sv er hinn .xiij. erfð er þæir gavo syner Magnus konongs berfæz
Járns 28030fyrsta erfð Noregs konongs
HirðB 39215Sv er hin þriðia erfð er broðer konongs skilgetin oc samfeðra hin ælzsti ein skal konongr vera
HirðB 39219Sv er hin .v. erfð. er broðor son konongs skilgetin hin elzti ein skal konongr vera sem faðir hans var skilgetin
HirðB 39223Sv er hin .vij. erfð. at konongs son skal konongr vera hin elzti ein þo at se skilgetin
HirðB 3931Sv er .viij. erfð. er dottor son konongs skilgetin hin elzti ein skal konongr vera
HirðB 3939Sv er hin .xij. erfð. at sa skal konongr vera hin elzsti ein oc skilgetin syskina son er við konong oc komen fra þæim syskinum er bæðe varo samfeðra oc skilgetin
HirðB 39316Sv er hin .xij. erfð. at sa skal konongr vera hin elzsti ein. skilgetin. er systrungr er við konongr oc mꝍðr þeirra varo samfedar oc skilgetnar oc af rettri kononga ættenne komnar
HirðB 39318hann var i annaʀi erfð eptir Inga konung broður sinn
HákEirsp 57721sagði ætt hertoga til hins helga Olafs konvngs ok hertogi væri i annarri erf‹ð› eftir Jnnga konvng broðvr sinn
HákFris 49420Sv er hin fyrsta erfð er born skilgetin taka arf eptir faður sinn oc moðor
Landsl 804Sv er onnur erfð er ætleiðingr tækr sa er með lagum er til arfs leiddr
Landsl 8113Sv er hin .iij. erfð er broðer uerðr broðor arfe
Landsl 8122Sv er hin .iiij. erfð er tekr faður broðer skilgetin samfæðra
Landsl 8129Sv er hin .v. erfð er tekr moðor broðer skilgetin samfæðra oc systur son skilgetin samfæðra
Landsl 8214skal hon heðan af arf taka eptir ... barn i setto erfð nest eptir frillu son
RbHM (*1313)¹a 10013‹Her hefr Noregs konungs ærfða tal oc scal i þeirri ærfð huꝍr standa sem talþr er› emend. Bl 19419: Holm perg 32 4° “Bi”
cap.
emend. Bl 19419: Holm perg 32 4° “Bi”Hin fyrsta erfd i kononga erfda tale
cap.
RbHM (*1302)² 4612tækr þa sunar sun arf fyr en i aðra ærfð gange
Bl 23028Sú er erfð hin fyrsta, er bǫrn skilgetin taka arf eptir fǫður sinn ok móður skilfengna at guðs lǫgum ok manna
Jb 785Sú er hin sétta erfð, er takaz brœðra synir arf eptir skilgetnir, ef feðr þeira eru skilgetnir ok samfeddir
Jb 8214því at í þessarri erfð nemr hinn nánari
Jb 8320móðir skal taka arf eptir barn sitt þat, sem hon getr i frillulifnaði í séttu erfð, næst eptir frilluson; en ef hon er eigi til, þá taki frilludóttir
Jb 2961toldu ætt hertuga til hins helga Olafs kongs, ok þat at hann var ‹j› annari erfd eptir Inga kong, brodr sinn
Hák81 5075gefa rettar bættur hingat aftur til land‹s›ins hversv logmenn skulu dæma j anare erfd ok þridiu. þar sem þeir kalla sig til arfs. er j hordome edur frændsemes spellum ero
DI III (*1375›AM 128) 29932fyrir oss skyrer almenniligt erfdatal at sonur olafs frillusonur er j iij. erfd epter hustru solueigu en biorn et fyrsta j u. (ɔ: fimmtu) erfd sẏsturson epter solueigu modrsystur sína
DI VII (1497) 35319saker þess ad brædra dætur standa j siettu erfd. næst epter brædrasonu
DI IV (*1427›ÍB 309ˣ) 34720taci sá arf er scilgetinn er ... ef hann er eigi til ... þá eigi hann arfs scipti við sunar dóttor oc scipti svá sem scipta scylldi sunarsunr oc dóttir. oc stande í öllom erfðom uppi frá því
Frostˣ 20513í þeirri erfð scal hverr taca arf er hann er taldr í
Frostˣ 2077ero aller deyðer hans ættmenn er í erfðum ero talder við hann
Frostˣ 2105Úmaga eyri scal sá taca er nánastr er í erfðum. oc gillda af allar sculldir þær er vitni veit með frænda ráði
Frostˣ 2142scal hinn nánasti niðr sá er í erfðum er taldr taca arf
Frostˣ 25715aff thui at modur skillgetenn stender æicki ader i ærffda thale effter frillu borett barn sit, tha skall honn hedenn aff arff tacka effter that barnn i setto ærffd
RbHM (*1313)¹b 10314
3) (item pl. erfðir) arvegods, det som arves, arv ⫽ (item pl.) legacy, heritage
maðr a at føra manne omaga þa er hann er xvi. vetra þeim er nanastr er hvergi er aðr hafðe. þa er hann af omaga alldri oc scal fara sem erfð öɴor
GrgKonᴵᴵ 717Eigi a hann þat fe i erfð omagans at heimta ef hann villde eigi heimta at honom sialfom meþan hann lifðe
GrgKonᴵᴵ 1017Ef erfðir hafa comit undir þav meþan samför þeirra var oc a þat þeirra iafn marga avra at taca af féno at af náme sem erfð tømþiz
GrgKonᴵᴵ 4318Ef synir ero til arfs alnir. þa a faþir oc moþir eigi at gera dottor sina heiman meira fe fyrir rað sonaɴa. eɴ komi iafn mikit fe a hlut hvers þeirra. ef þa væri erfðiɴi scipt
GrgStað 6418sa maðr spyʀ er erlendis er at erfð hefir borit undir hann ut her
GrgStað 725erfð berr undir hiɴ unga maɴ
GrgStað 809þetta er illra manna. erfð oc oðal
cf. def. 3: BarlA 134⁶~ lat.pars ... et hæreditas
JDamBarl 8517 Menota: 62vb29 BarlA 11521Nu er þetta erfða skipan kallat. en sva marga vega kann skylldleiki manna saman at bera. at þvi kann engi maðr til fullz skipa erfðum. nema þa geri sem likast þyckir er til þarf at taca
Gulᴵ 4927amót lꜹgvm hins helga Olafs konungs oc ꜹllom þeim rettindom er huerr bondi villdi vna af ꜹðrvm um sinar erfðir
ÁKr 1724Ver kollom til erfða ok oþala þeira, er þer eyðvtt af Franklandi ok fengvt með rꜹnggv
Flóv¹ 15622Mikit er þat í móti erfðinni minni
NjR 117Um várit surði hann til Sóta, at hann var farinn suðr til Danmerkr með erfðina
NjR 163Se nv smvrði drottin þik til höfðingia yfir sina ærfð
~ lat.hereditas
Vulg 1Reg 10,1 StjC 44333villdv (þeir) mik oc son minn ma af erfð
~ lat.de hereditate
Vulg 2Reg 14,16 StjC 5242þesse lyðr er þin ærfð
~ lat.Populus enim tuus est et hereditas tua
Vulg 3Reg 8,51 StjC 56735eftirlæifar minnar ærfðar ... man ec vpp gefa
~ lat.reliquias hereditatis meae
Vulg 4Reg 21,14 StjC 64718erfðir hafa fyr veret teknar með þessom hætte
FrostKrᴵ 15121fe þat allt er mænn fa vttan erfðir
FrostKrᴵ 1534Erfðir þær er til hafa fallet
Landsl 916Sv er hin fyrsta erfð er born skilgetin taka arf eptir faður sinn oc moðor skilfengna at guðs lagum og manna. oc sa sonar son sem hann er skilgetin oc sua faðer hans. nema faðer hans hafe haft aðr sinn luta af erfð
Landsl 806Eigi a faðer eða moðer at kuanga son sinn eða gipta dottor sina með meira fe heiman en slikt kome a lut þeirra er eptir eru ef þa uære erfðom skipt. nema þeir lofe er nester eru arfe
Landsl 816utlendzkra manna erfðir liggi sem aðr er skilt
Landsl 861Erfðir þær sem til hafa fallet
Bl 18628Engi kona a at synia bonda sinum felagx gerðar. En með þui mote mega þau felagh leggia sin a millum at huart þæirra leggi til felags allt þat er han a eða æigande værðr með ærfðum oc oðrum lutum
evt. def. 1 Bl 22825utlendzskra manna ærfðir liggi sem aðr er skilt vm. þat er æin dagr oc .xij. manaðer aðr en konongr take
Bl 23427Eptir uig Arnkels uoru til ⸢aþila ok erfða [var. erfdar ok adildar AM 448 4°ˣ] konur. ok uarð af þui ekki suo mikill ræki at gorr um uigit sem liklikt uar um suo gofgan mann
EbWolf(2003) 1812Eyiolfr atti II sonu oc villði fa þeim stadfesto; hann for til Þver-ar oc faladi at Guðmundi londin oc erfþina oc kæypti siþan litlo betr en half-virði, oc skyllði sia‹l›fr abyrggiaz, hvart log bæri
StuᴵK 1579þotti þeim hann eiga þar hvarki i heraði erfdir ne oþvl
StuᴵK 3185þeir vilia elta mik ꜳ brottu af minni eiginligri erfð. en svípta þik vaʀi elskuligri vm hyɢiu ok fram syniligum for spꜳm
ÞorvVÓTᴵ 2879hann eignadiz eigi ... þar sua mikla erfd edr odal at til eins fo᷎tmaals uæri
~ lat.non accepit ibi hæreditatem
HistSchol 6334 Stj¹ 12930erfd ok eptirdæmi Vilhialms rauda
Thom² 3308Eigi uartu firi þui yfir skipadr domsæti mitt at þier uæri ualld til þess gefit at skipta med odrum hætti þionostum ... enn ek hafdi til skipat firi onduerdu. firi þui at eigi uar þier su sysla gefinn suo sem eiliflig erfd. helldur uar þier hun lied stundliga
KgsA 1255Ek vil nú því lýsa, at ek leifi Baldvina syni mínum alla erfð mína
~ fr.A lui lias jo mes honurs e mes fieus
RolOxf 1027 Klma 4911skylldi hann hafa sitt lif og sina erfd alla
~ eng.all his heritage
9730 ÆvMið³² 9720Erfdir skulu vpp gefazt fyrir Jslendskum monnum j noregi
DI I (*[1262]›AM 45) 62017Þess strengi ek heit ... at skipta við engan mann erfð nema við Leif
Flóamˣ 413eptir andlát hans skiptu þeir bræðr með sér erfðum
Flóamˣ 713ef cono manns tꝍmiz arfr til handa oc eru úmagar í erfd þeirri en eigi fé. scal búandi hennar fyrir þeim hyggia. oc gera fyrir þau róðr oc reiðu
Frostˣ 23026þat ero log, at son taki erfd sins fodur
~ lat.paternam hereditatem
MirMar1896 22a31 MarD635ˣ 9333
● erfð tǿmisk [e-m / með e-m]
er erfðin tømðiz
GrgKonᴵ 2265Ef þeim manne tömiz erfð er erlendis er. þa a sa maðr at taca þat fe er hinn nanasti niðr er her hinum andaþa
GrgStað 7023Nu verþa þeir eigi asáttir erfingiar þeꜱ manz. er erlendis var. oc sa maðr er feit er undir hvart sa er andaðr er erlendr var eða eigi eða sva hvart fyʀ var at erfðin tømðiz eða sa andaðiz er erlendis var
GrgStað 729Þorðr ... andadezst fyr en sira Juar broðer hans ok ærfden tœmdezst
DN I (1316) 13133ef manne tꝍmizt ⸢ærfð [var. arfr Landsl 533] meðan han er i utlægð. oc hafa frendr hans þan arf tækit ... þa
Bl 21319
4) [e-s / í e-u] (om det at arve Guds rige/det evige liv ⫽ of inheriting the kingdom of God/everlasting life)
oc gefe honom erfþ rikes sins
~ lat.regnum ei in haereditatem daret
15434 ●Eluc674(1989) 15410éigom vér þar vǫn erfþar várrar
~ lat.haereditas
CaesASerm 57010 FV15²(1993) 15r27hann veiter sva erfþena at haɴ skilsc eige siálfr viþ
~ lat.hereditatem
CaesASerm 57011 FV15²(1993) 15r29at hverʀ hordoms maþr oc sꜹ́rlífess maþr ... hefer eige erfþ í ríke criz oc guþs
HómÍsl⁶⁰(1993) 99r18Þeir menn er þa hofþu tekit af hans fortolum ærfð himnescrar ætleifðar
ÓTOdd 9811hann biði drottin at hann geriz þess verþr at eignaz ærfð himinrikis
ÓTOdd 2434i staðfastre trv til himneskrar erfðar
Menota: 40ra2 BarlA 7217oc oðlazt sva erfð. oc oðal fullkomens fagnaðar. oc u liðinnar sælo
~ lat.hæredes
JDamBarl 9428 BarlA 1346sva tæv̇ki kristnir menn astarlǫg a fimtogonda degi eftir lꜹsn sina fra diǫfli sem forðvm tok gv̇ðinga lv̇ðr ręzlo logh a .l. daga eftir lꜹsn a egv̇pta lande ok tok sva cristinn lv̇ðr a þeim dogom frelse ok erfð paradisar
Eluc675(1989) 789veitanndi þeim ollum ok serhverium go᷎fugliga erfd i hunannligum sætleik eilifra vnadsemda
~
HMSᴵᴵ 12336 Nik Holm perg 16 4° 41r13at syna sinum lyd krapt sinna iartegna, at hann gefi þeim er ꜳ hann trua erfd þiodanna
~ lat.hæreditatem gentium
HFars 177711 MarD635ˣ 65416
5) (om arven efter Kristus ɔ: kristendommen ⫽ of the inheritance of Christ ɔ: Christianity)
cf. Blaise hereditas def. 3, 5
hann var sannr guðs riddari ok sparði alldri sinn likama at veria erfð hins krossfesta firir heidinna manna ꜳgangi
Mich 69034eítraði fiandinn þær heiðnar þioþir ... til þeirrar guds reiði. at ... drepa saklausa erfð híns krossfesta en þrælka suma
~
PS 66633 JJ SÁM 1 70vb15klerkar þeir sem taka erfð hins crossfesta ok hans mark
StatJón350 18531auflugir ok gradugir uargar i hlaupandi erfd hins krossfesta hafa eytt ok upp etid þær rentur, sem heilug Roma kirkia atti frialsliga
MarE 4544oss er skipat þo omakleger se stiorn og geymsla yfir erfd ens krossfesta og vær kennum oss skulldbundna vera med vakrlegri ahygiu hennar ad geyma af grimd og ognann hennar ovina
DI VII (1493) 17126drepa oss eða reka í útlegð ok setjast síðan í erfð Krists ok þat lán sem hann veitir oss sínum börnum
KlmBˣ 17924
6) (coll.) rester, det resterende ⫽ (coll.) remains
7) arvegilde, gravøl ⫽ wake
● drekka erfð [e-rs]
8*) (transl. err. for arving? ⫽ transl. err. for heir?)
II. (y. no.)
Form.: erfð (66); erfd (30); erfðum (25); ærfð (13); erfðom (12); erfda (7); erfðir (6); erfdum (6); ærfðum (5); erfdar (5); erfða (3); ærfða (3); erfdvm (3); erfþum (2); erfðin (2); Erfðir (2); ærfðir (2); erfdha (2); erfþ (2); erfdir (2); erfþina (1); erfdom (1); erfþena (1); erfðar (1); ærffd (1); erfðinni (1); ærfðom (1); erfðariɴar (1); Erfdir (1); erfðina (1); erfþar (1); erfð (1); erfðer (1); ærfðvm (1); ærffdum (1); erfðiɴi (1); erfdæn (1); ærfðar (1); ærfden (1);
Comp.: brand- (3), far·manna- (1), fé·laga- (1), frǽnd- (3), fǫður- (3), gest- (1), gjaf- (1), gǫngu·manna- (1), gǫngu·manns- (1), hornungs- (1), hrísungs- (1), hús·karls- (2), karl- (1), konunga- (8), konungs- (6), land- (1), leysingja- (1), leysings- (1), móður- (1), ó·borins- (1), skip- (1), út- (1), van- (1)
Gloss.: EJ; ClV; ClVAdd _; ClVErr _; ClVSuppl _; Suppl1 _; Suppl2 _; Finsen (arfr); Fr; FrErr1 _; FrErr2 _; FrErr3 _; LLFrämm _; Hertzb item litla erfð; HertzbLat _; HertzbTill _; Suppl4 _; Fischer _; Anm _; Bin _; Rím; LP; Med _; MedComp _; MedSimp _; WN _; AH; AJ _; deVr (erfa); Fr4; NO; Walter _; ÁBlM _; Bl; WPA _;
Litt.: Dennis, Foote & Perkins 2000 380; Grøtvedt 1939 94; Nygaard 1917 23; Seip 1931 [MM 1931] 57; Seip 1955 150, 184, 273; Vilhjálmur Finsen 1849 [ANOH 1849] 290-331
Genre. (expected): legal works [jur]: 119 (21); religious works [rel]: 39 (58); charters [dip]: 20 (17); historical works [his]: 15 (38); contemporary sagas [bis]: 8 (16); family sagas [isl]: 6 (26); romances [rom]: 6 (22); learned works [div]: 1 (7); unclassified [ ]: 1 (1); legendary sagas [fas]: 1 (9); þættir [tot]: 1 (5);
CS (red.) — April 2010
ER (omred.) — December 2019
External (non-ONP) resources:
...
...
...
...
IN PROGRESS
...
Lexicon Poeticum (2nd ed.)
This uses metadata and images from septentrionalia.net
ept, eptir - ern
él - éva
...
...