dynja vb. [dunði]
Status: excerpted citation slips citation text supplemented structured definitions in Danish definitions in English
A.
1) [upp á e-n / at e-u / um e-t / undir e-m] buldre, dundre, runge, gungre ⫽ rumble, thunder, resound, reverberate
●●● þa fvlgþo eldingar oc dunþo reiþar þrimor
~ lat.tanta coruscationis et tonitrui uirtus ... erupit
Dialᴵᴵ 2327 ●GregDialA 11821●●● þeir heyra, er englar helger colloþo sva ⸢hat, at dynia þoti umb alt [var. at scialfa þotti allt Niðrst² 325]
~ lat.facta est vox ut tonitruum et spiritualis clamor
EvangNicod 7153 Niðrst¹ 436●●● hiɴ fyʀa dag riþv vm brv́na v. fylki dꜹðra manna, en eigi dynr brvin *minnr vndir einvm þer
SnE 6618●●● tók þá Olifant ok blés at hugdjarfa menn sína með svá hvellri röddu, at jörðin þótti dynja undir vel þriggja fjórðunga lengd umhverfis
~ fr.tentist
AsprWᴵ 1753 KlmA 30335●●● svo var ho᷎ggit micit, at dundi at badum vaungunum
KirjA 454÷ tok hun aftr horpu sy̋na og slær nu med miklu meire list enn fyrrj, sua at þotte dinia vnder hollenn
Gibbˣ 4813
● dynjandi logi
●●● brend ero þeira herbergi i dynianda loga
MarS 21322●●● Ek sꜳ ... huat er þít tẏndut ok brott ko᷎studut. aflandi ẏckr mẏrka staði. fulla med drekum ok dẏníanda loga
~
PS 65329 JJ SÁM 1 67va11÷ Með þvílíkum afarorðum drógu þeir helvítis ormar hana fram at dynjanda loganum
GBpD 936÷ stigi þeira frænda stod uppreistr i dynianda loga
Thom² 2976÷ stod or (grǫfinni) stolpi dynianda reyks og *loga
Dugg681a 722÷ því verða margir í stiganum er stendr í boganum (for loganum?) dynjanda
Æv¹⁶586 5217
2) (om anklage, etc.) dundre ⫽ (of an accusation/charge, etc.) thunder
●●● setr (hann) þegar fram dynjandi ákjæru á biskupinn
Æv²⁵ 10125●●● Kolbeinn ... ríðr til Hóla, ok lætr þar dynja stefnu svá stranga uppá húskarla ok heimamenn biskupsins, at hann lætr varða útlegðar sök hald ok hjálp við prestinn
GBpD 6032÷ Otkell lætr þegar dynja stefnuna
NjR 1305
3) [á e-n / á e-m / í gegnum e-n] (om våben, etc.) drøne, bore sig med voldsom kraft ⫽ (of weapons, etc.) shower, storm, penetrate
●●● kom þegar hræzla til þeira. þeꜱo næst dunþu a þa vapn Birkibeina
Sv 5429●●● (avgv sands. fejl i teksten for avgn) þegar Gavdon kongr litvr hiortten. dynvr þegar agirndar avgv j briost konginvm so at hann seigizt ecki annat mega en eignazt dyrit
OsvReyk 8321●●● váru ok margir svá dauðdrukknir, at eigi vǫknuðu, fyrr en spjótin dunðu á þeim eða í gegnum þá
Knýtlˣ 2154
4) [ór e-u] [um e-n/e-t] (om væske) strømme med voldsomhed, styrte, vælte ⫽ (of fluids) gush, rain down, cascade
●●● dvndi akaft regn or lopti
~ lat.facta est pluvia grandis
Vulg 3Reg 18,45 StjC 59417●●● man þo vatn dynia vm farveg þenna. sva at fylli lægðir allar oc grafar
StjC 61110●●● þat bloð, er dvnði or sarvm drottins
MarA 38627●●● Hildigunnr lagði þá yfir Flosa skikkjuna; dunði þá blóðit um hann allan
NjM 29117÷ arla vm morgininnn dvndv vavtn. sva at drivgvm flavt avll iorð af
~ lat.aquae veniebant
Vulg 4Reg 3,20 StjC 61117
5) [á e-t / í e-t] [e-m] (om mennesker) komme styrtende, komme væltende ⫽ (of people) rush, surge
●●● konungs menn dynia þegar a høla þeim. oc drepa þeir hvern er þeir finna
~ lat.ruit
Alexandreis 2313 (I 322) Alex 1225●●● Dynja þá þegar menn hans fram á þingit ok hleypa upp dóminum
LjósvLˣ 1355
B. dynja + præp./adv.
á: dynja á
● ‖ impers.: dynr á [!] (ngt) indtræder med voldsomhed ⫽ (sth.) descends on (sby), (sth.) suddenly comes like a shot out of the blue
●●● konvngr mælti ... Skaltv nv þegar ... Jvar mælti. Eigi var mer ván at skíotara myndí a ⸢dynía [var. þiota Þing¹Mork 36617]. en sva
Þing¹Hulda 19930÷ Eigi varþi mic at sciotara mondi ⸢aþiota [var. a dynía Þing¹Hulda 19930]. en þo scal mic ecki dvala
var. Þing¹Mork 36617 → Þing¹Hulda 19930
niðr: dynja niðr
(om væske) styrte/vælte ned ⫽ (of liquids) shower down, spill over
ofan: dynja ofan
[af e-u] (om væske) styrte/vælte ned ⫽ (of liquids) pour down
Form.: dynia (3); dynianda (3); dynja (3); dynía (2); dynjanda (2); dundi (2); dẏníanda (2); dvnði (1); dunþi (1); dunðu (1); dvndv (1); dynvr (1); dunþo (1); Dynja (1); dunþu (1); dvndi (1); dynjandi (1); dinia (1); dynr (1); dunði (1);
Gloss.: EJ; ClV; ClVAdd _; ClVErr _; ClVSuppl _; Suppl1 _; Suppl2; Finsen _; Fr; FrErr1 _; FrErr2 _; FrErr3 _; LLFrämm _; Hertzb _; HertzbLat _; HertzbTill _; Suppl4 _; Fischer _; Anm _; Bin _; Rím _; LP; Med _; MedComp _; MedSimp _; WN _; AH _; AJ; deVr; Fr4 _; NO; Walter _; ÁBlM; Bl; WPA _;
Litt.: Astås pers. 2004 (konsulent 31.4.2004); Pipping 1914 (LjudKval) 16-17; Wadstein 1893 [PBB 17] 418
Genre. (expected): religious works [rel]: 16 (8); romances [rom]: 4 (3); family sagas [isl]: 3 (4); contemporary sagas [bis]: 2 (2); þættir [tot]: 2 (1); historical works [his]: 2 (5); learned works [div]: 1 (1); legal works [jur]: 0 (3); unclassified [ ]: 0 (0); legendary sagas [fas]: 0 (1); charters [dip]: 0 (2);
External (non-ONP) resources:
Lexicon Poeticum (2nd ed.)
This uses metadata and images from septentrionalia.net