akr sb. m. [akrs, dat. akri; akrar]
Status: excerpted citation slips citation text supplemented structured definitions in Danish definitions in English
1) dyrket land/mark, ager, kornmark ⫽ arable land/field, cornfield
●●● Ef sa ræðr at reca sva aptr fe aɴars sialfs. at hann recr i akr eða engi eða sva at hann villde at í akr eða engi gengi. þa varðar þat utlegð vm þat oc bøta avvisla
GrgKonᴵᴵ 11215●●● þar matte hann alla vega sia fra ser fagra vollo bleika akra
~ lat.uernantes Cereali gramine campos
Alexandreis 2916 (I 436) Alex 1427●●● (proverb.) her kemr at þui sem mællt er. opt hit sama svin i acri
Sv 1033●●● Fǫgr er hlíðin, svá at mér hefir hon aldri jafnfǫgr sýnz, bleikir akrar, en slegin tún
NjR1908 16511●●● þa færði hvartvegi gvði fornir. Kain af akra avexti. en Abel frvmbvrði hiarþar sinar
VerA 93●●● et þriðia bu atti hann við sioinn ... þar let hann hafa sæði ok kalla at Okrum
EgM(2001) 4315●●● voru þar aller menn hrædder við þa, ok gengu þeir einer yfer allt sem lok yfer akra
Fbr 4116●●● En þau gœði fylgðu mest Þverárlandi, þat var akr, er kallaðr var Vitazgjafi, því at hann varð aldregi ófrær
Glúm 221●●● dreymir hann íx. akra frida. ok fullvaxta ... Niu akrar ero ix. ꜳr ... ok mvntu rikia íx. ꜳr
Gyð(1995) 1687●●● Þa byðr honum heim Arni prestr a Scvms-stodvm ... Þar gistir hann oc vigir vatn oc gengr með helga doma oc stavccir sia‹l›br (“ɔ: sialfr”, ed. note) *vatninv vm acra hans oc tvn oc vida vm engiar
StuᴵK 25125●●● hann var uti ꜳ akri at sꜳ korni sino
Hallfr61 7221●●● (fig.) mikill er korɴ skvrdr enn fair verck menn i ackri gvds
GBpB(2018) 14227●●● i aullum ... þorpum ok konungsins kauptunum. o᷎krum ok engium
~ lat.de villis et de agris
Vulg Exod 8,13 Stj¹ 27010●●● vil ek sýna yðr alla eigu mína úti ok inni, akra ok aldingarða
Vígl 6722●●● Bændur hofdu og þad ritad j rollu ... umm vinnu menn og leigu skerder ... umm helge tuns og akra og eingia
ÁBpˣ 791●●● (fig.) meðr hverri atferð almáttigr guð sníðr brott þyrna meðr illgresi af akri síns elskuligasta vinar virðuligs Jacobi
KlmBˣ 12829÷ Jmbrodagar of haust ero til þeꜱ setter at goþ láte hirþasc oc haldasc vpscoret corn af akre þéim er haɴ lét *vaxa oc frévasc⸣
●HómÍsl¹³(1993) 16v13÷ oc letr oss þaɴ acr scera er ver hofom til sait
Prosper677 1013÷ nema fe gange i acr. eða enge. eða tavður. eða i andvirke
GrgStað 42919÷ er þeir sottv at bønvm þa lagv acrar við veginn. konungr bad menn fara spacliga oc spilla eigi ⸢eign [var. avkrvm AM 325 V 4° “325 V”, etc.] fyr bvanda
ÓH 5337÷ hann let ok viða ryðia landit til bia ok ackra
Bret 25330÷ siðan er hans abyrð a allum boðom at bera i braut. oc meðan hann nytir ser til akrs eða ænngs
EiðKrA 3797÷ var þat siðr hans at risa upp ardegiss ok ganga þa vm syslur manna. eða þar er s[m]iðer voro ok sia yfer fenat sinn ok akra
EgM(2001) 317÷ hofðu þeir lukt vm akra sína. ok eing
EgM(2001) 13218÷ Fǫgr er hlíðin, svá at mér hefir hon aldri jafnfǫgr sýnzk, bleikir akrar ok slegin tún
NjM 18221÷ kváðust fundið hafa þrjá menn vegna á akrinum
NjM 21515÷ Sa at-bvrdr varð enn þar, at hlavp kom i a þa, er þar fellr við bæin, oc bravt acra oc tvn
StuᴵK 25421÷ at hann skylldi aptr leggia akrinn Andree postula. ok leggia annan akr jafngoþan til kirkiu hans
~÷ Sva fell þar gamallt illgresi jeilifan elld brott or guds akri
~÷ Nv ris vpp sva sem godr vinnu madr iguds akri offrandi gudi makligan avoxt af þinu erfidi. þuiat sumir er komid ...
~÷ af akrum ok bæium
Martin² 60239÷ þviat hlutr likamligrar eigu. sa er veittur er þurfundum. hann snyzt j ⸢akr audæfi [var. æilif auðǿve Alk619 891] þeim er ueiter
~ lat.in divitias largienti transit æternas
8826 Alk685 8620÷ fægurd akurz
~ lat.et pulchritudo agri mecum est
6232 (Vulg Psalm 49,11) GlossPsalt 6328÷ ꜳ griothol nockrumm [þ]ar er huorki sue akur nie einng
Hrafnkˣ 413÷ eyða því bölvaða illþýði, sem oflengi hefir í legit akri dróttins
KlmBˣ 13011÷ þeir er hus attu eða akra
Pétr²Aˣ 16619÷ Á Reykjahólum váru svá góðir landskostir í þenna tíma, at þar váru aldri ófrævir akrarnir
StuᴵR440ˣ 2210÷ hann beitti upp engjar hans ok akra
Svarfd(1966)ˣ 2510
2) afgrøde ⫽ crop
●●● Ac[r] (ms. Ack) sa er i babilon þa er hann frevesc, þa leggiasc i akrenn flvgvr ... þer eta ẏr frecornet oc spilla sva auextinvm
●PhysFrg¹ 26019●●● En sa hinn goðe ácr er upp ran af þæirri hinni goðo iorðu. iartægnir þæirra manna briost er ælsca guð ok at-færð hafa goða
HómNo¹³ 7027●●● Siþan reið konungr til þar er ⸢acriɴ hafði staðit [var. stadit haufdu akrarner AM 321 4°ˣ “321”] oc sa at hann var allr at iorþv lagðr
ÓH 5346●●● Villcina menn falla i þæiri orrosto sua sem þa er akr er skorinn
Þiðrᴵᴵ 2721●●● J þann tima ... er menn tokv at skera akra sina
~ lat.hordea metebantur
Vulg Ruth 1,22 StjC 42132●●● Vpp skytr iorþvɴi þa orsænvm ok er þa græn ok fꜹgr, vaxa þa acrar osanir
SnE 7515●●● (fig.) þa ro᷎tizst orda saad gvds at ver leggívm hvgh a keníngar ok synvm so sem upprennanda aákr (ms. ꜳ́kr) af guds sade
Hóm114 26211 → ms. 9va9●●● menn Julíȷ́. sulltu sua. at þeir atu akrana o go᷎rua. ok grasrætr þær sem berliga varo v ætar
Rómv226(2010) 3113●●● ok er hann od rughakrinn fullvaxinn, þa tok nidr daughskorinn a sverdinu akrinn upp standanda
Vǫls 5615÷ Ac[r] (ms. Ack) sa er i babilon þa er hann frevesc þa leggiasc i akrenn flvgvr ... þer eta ẏr frecornet oc spilla sva auextinvm
●PhysFrg¹ 26018 → ms. 1v6÷ liopv menn sva vm acriɴ at hann var allr lagdr at iorþv
ÓH 53310÷ kęrþi Þorgeiʀ fyrir konungi scaða siɴ ⸢oc vspecð konungs manna er þeir hꜹfðv niðr brotit oc troþit acra hans alla [var. ok seger honom huert hervirki kongsmenn haufdu gert honum er nidur voru brotner aller akrarner ok trodner AM 321 4°x “321”]
ÓH 5345÷ En ver skulum honum fe vart gefa slict sem nu er tallt. þær tiundir af allskonar saðe sinu af hamalkyrni sem af byggi. En tiund skal ⸢a [var. af EiðKrC 40112] akre gera oc skifta i fiora luti
EiðKrA 38523÷ skolv þer sa akra yðra oc skera
~ lat.seminate et metite
Vulg 4Reg 19,29 StjC 64425÷ ef sker akr eða slær eng annars manz
Landsl 11518
Form.: akra (12); akr (5); akri (4); acra (3); akrar (2); acrar (2); acr (2); akrinn (2); acriɴ (2); akre (2); akrenn (1); ꜳ́kr (1); akrum (1); akri. (1); akrs (1); ácr (1); akurz (1); o᷎krum (1); Ack (1); acri (1); ackri (1); akrana (1); akrarnir (1); ackra (1); akur (1); akrinum (1); Okrum (1);
Comp.: á·gǽtis- (1), bauna- (1), ertra- (1), hveiti- (7), mein- (1), rug- (2), spítals- (2), vín- (2)
Gloss.: EJ _; ClV; ClVAdd _; ClVErr _; ClVSuppl _; Suppl1 _; Suppl2 _; Finsen _; Fr; FrErr1 _; FrErr2 _; FrErr3 _; LLFrämm _; Hertzb; HertzbLat _; HertzbTill; Suppl4 _; Fischer _; Anm _; Bin Akra-, -akr; Rím; LP; Med; MedComp _; MedSimp _; WN _; AH; AJ; deVr ¹akr; Fr4; NO; Walter _; ÁBlM; Bl; WPA _;
Litt.: Finnur Jónsson 1914 [ANF 30] 25, 191; Lindroth 1909 [ANF 25] 99; Þorvaldur Thoroddsen 1922 167-183
Genre. (expected): religious works [rel]: 18 (14); family sagas [isl]: 12 (6); legal works [jur]: 5 (5); contemporary sagas [bis]: 5 (4); historical works [his]: 5 (9); romances [rom]: 4 (5); learned works [div]: 2 (2); legendary sagas [fas]: 2 (2); unclassified [ ]: 0 (0); þættir [tot]: 0 (1); charters [dip]: 0 (4);
External (non-ONP) resources:
Lexicon Poeticum (2nd ed.)
This uses metadata and images from septentrionalia.net