brúð·gumi (spec.: -gom- var. CecA 278³ → Cec AM 429 12° 60¹⁴; -gaum- Bós 43⁶ → ms. 17r¹⁴) sb. m. [-a; -ar]
Status: excerpted citation slips citation text supplemented structured definitions in Danish definitions in English
brudgom, kæreste ⫽ bridegroom, lover
●●● ond hans (ɔ: Adams) vas gifst goþe en hon fyr leit hann oc samtengþesc diofle oc tynde elsco ens sanna bruþguma
~ lat.sponsi
5824 ●Eluc674(1989) 581●●● Cristr es brúþgume en heilog cristne brúþr hans
HómÍsl⁵²(1993) 88r2●●● hon helgaþi himnescom bruþguma ena iþri fegrþ
~ lat.sponsi
Dialᴵᴵᴵ 5610 GregDialA 1364●●● ef brvð gvmi er i for eþa brvþr
GrgKonᴵ 2714●●● Þa er brullav́p gert at lavgom er lavgraðandi fastnar kono ... oc gangi brvþgumi i liosi i sama sæing kono
GrgStað 20423●●● prestar ... skulv þav ein hion saman uigia sem brudgumenn uar eigi fyrr eigin kvangaðr ok su kona sem hann fer var eigi fyrr manni gipt
DI II (*[1292]›AM 671) 27918●●● þa skall brudgume lata [var. + bæra BorgKrNY 1782] .ij. manna vithni huærsu myckil hæiman fylghia var mælt med þæire kono
BorgKrNᴵᴵ 30419●●● var brúðrin til sængr leidd; en því næst var brúðguminn út leiddr
EgÁsm 585●●● at brvdgvmenn skyllde hallda ... sig frꜳ sinne brvde
~ nty.brudegam
LegAnn G3v.09 AnnaReyk 36332●●● huer sem þessa fyrgreinda menn kallar annars enn brudgvma edvr brudi medan þetta brudkaup stendvr yfer, hann ...
FormBrúðᴵ 16410●●● sat ... Þorkell trefill hjá brúðguma á annan bekk ok þeira boðsmenn; brúðir skipuðu pall
Hǿnsˣ 3325●●● Hvar er Olif dróttning mín, hví kemr hon eigi til vár ... hon hefir annan brúðguma en yðr
KlmBˣ 567●●● tueir menn virduligir koronadir sem brudr ok brudgumi
~ lat.ad modum sponsi et sponsæ
HFars 178527 MarD635ˣ 66525÷ gerþi guþ faþir bruþcáup guþi syni sinom ... Heilagr meyiar quiþr var brúþhuíla þessa brv́þguma
HómÍsl⁴⁴(1993) 74v13÷ svasem brúþgumi fór haɴ fram ór brúþhuílo siɴe
~ lat.sponsus
Vulg Psalm 18,6 HómÍsl⁴⁴(1993) 74v14÷ Þa callaþe ꜵndvegeꜱ maþr á brúþguma oc mælte viþ haɴ. Hveʀ aɴaʀa gefr fyrst gott vín en síþan et veʀa þa es meɴ ero drvcner
~ lat.sponsum
Vulg Jhs 2,9 HómÍsl⁵²(1993) 87r13÷ Sonr goþs lét sér sóma at coma til brúþcaups a iorþo. at hann sýnde sic vera saɴan brúþgvma þaɴ es sálma scálldet sagþe fra oc mælte. Siálfr es haɴ svásem brúþgume. framfarande ýr sǽte síno
HómÍsl⁵²(1993) 87v28÷ Siálfr es haɴ svásem brúþgume. framfarande ýr sǽte síno. Cristr es brúþgume ... Bruþgume (“ɔ: Bruþguma”, ed. note) sǽte es quiþr o sꜹrgaþrar goþs móþor
HómÍsl⁵²(1993) 88r3÷ Joan er sva seɴdr fyr goþe sem ... vinr fyr brúþgvma
~ lat.amicus ante sponsum
CaesASerm 81528 HómÍsl⁶(1993) 6v30÷ Quiɴtus heiter mansꜵngs ráust þuiat þeim dauid oc salomon véitte guþ mesta skilning of astríki brúþar oc brúþguma. þat es heilagrar cristne oc guþs
Music(1993) 1r7÷ gorþi faþir brulꜹp sóni es hann samtengþi honom helga cristni. Of þeɴa bruþguma męlti salmascald
~ lat.sponsus
Vulg Psalm 18,6 Hóm677 7820÷ er sia hotið halden hælgum møyum þæim er ... vildu hældr þiona himnescum bruðguma í *ollu at-hæfe an saurgasc af iarðlegre munuð
HómNo³¹ 14524÷ gangi bruðgumi i liose i sama sæing kono
GrgStað 6612÷ þa hina fagru holl ... er kristr. guðs sunr. er bruðgumi at
~ lat.sponsi
JDamBarl 1017 Menota: 77va25 BarlA 14433÷ Skipuðu þeir Hǫskuldr ok Hrútr annan bekk, en brúðgumi annan
NjR 4511÷ var þeim Illuga ok sonum hans skipad i onduegi. En þeim Þorsteini Egilssyni ok Hrafni magi hans ok sueitinni brudguma i annat onduegi
Gunnl 4123÷ Heilagar meyiar ... þær sem ... hafa eígnaz udauðlegan bruðguma a himnom ... þær villdu fyrir hans sakir engan elska dauðlegan bruðguma a iarðriki
Hóm671¹ 17412÷ sǫgðu þar fǫngin, en þá frá elta, er áttu, - en brúðguminn á kafi
Glúm 397÷ Atti varr herra þessa figuru her a mille manna, þviat hann er sannr bruðgumi sinnar Kristni
JBapt²A 8904÷ Sa sem bruði a, er bruðgumi
~ lat.sponsus
Vulg Jhs 3,29 JBapt²A 89710÷ Kristr er bruðgumi, en bruðr hans er heilog kristni, hana skipa hann i gæzlu sinna vina her a iorðu, enn hann er a himni
JBapt²A 89713÷ Vtar fra Gizuri sat it nesta honum Hallr son hans bruðgume
StuᴵᴵK 1902÷ mikill lystughleiki er honum at uera sętliga meðr sonum mannanna ... af huerre samueru ok sętre huilld er hann kallaz brudgumi
~ lat.sponsus
HistSchol 29 Stj¹ 119÷ at eigi gerdiz nokkur ruglan eðr sundrlyndi af þi. at aunnur brudr þa enn af nyiu uęri til hins sama brudgumans innar leidd
Stj¹ 1732÷ Io᷎seph ... annar brudgumi sællar Maríu guds modur. mundi eigi med sveínínn Jesum flẏtt hafa fram ín Egiptum nema ...
~÷ allir menn voru i brott gengnir nema brudr ok brudgume hardla naduliga
VP 47615÷ var ... at brudinni leitad millvm fialls ok fioru nær ok fiarri ok fanzst hun eigi þui helldr. þottizt brudguminn nu helldr sakna uinar j stad
SigFót 2404÷ Þau ein hion skulu prestar saman vigia sem brvdguminn var eigi fyrr eigin kuæntur oc su kona sem eigi var fyr manni gipt
DI II (*1345›AM 39) 79835÷ Sæng stendr á miðju hallargólfi ... þar skal liggja brúðrin ok brúðguminn (ms. brudgaumen)
Bós 436 → ms. 17r14÷ Þat var sidvr at leida brvdgvma jnn ed fysta kvelld, en sitia sidan at bode svo leinge, sem syndizt
Mág¹B 258÷ foru festar fram af hennde brudgumanna. enn giafer þær sem þꜳ̋ foru framm er eigi auduellt at telia
Jarlm¹ 611÷ þuí at hun sendí til þin ⸢brudgoma [var. brudguma CecA 2783] sínn
~ lat.sponsum
PassCaec 1989 Cec429(2011) 9330÷ voru júngfúrnar innleiddar ... Leiddu tveir tignarmenn hverja þeirra, er brúðgumarnir áttu at eiga
GHr 35916÷ war nu brullaup sett ... og ho᷎fdingium j sæti skipat. Satu kongar j hasætum og brudguminn millum þeirra
SigÞǫgl 2336÷ suo᷎sem brudgume frammgeck af brudhuíȷ́lu sínne
~ lat.ipse tamquam sponsus procedens de thalamo suo
1211 (Vulg Psalm 18,6) GlossPsalt 1311÷ þa stǫkk Hersteinn brúðgumi fram yfir borðit
Hǿnsˣ 342÷ Joseph ... sem var brudgumi ok geymslumadr hinnar helguztu iungfru Marie
~ lat.sponsus
HFars 178429 MarD635ˣ 68033÷ ek hefir ... fastnat mik skæra iungfrv einum brudguma Kristi
MarD635ˣ 92623÷ let hann kalla postolann til sin ok bað, at hann blezaði dottur sina ok brugðgumann
~ lat.cum sponso suo
PassThom 1379 ThPost¹ˣ 71411÷ Gegnt Skeggja í öðru öndvegi sat Ásbjörn brúðgumi
Þórð²ˣ 22114
cf. simplex gumi (5)
Form.: brudgumi (5); bruðgumi (5); brudgume (3); brúðgumi (3); brúþguma (2); brúðguminn (2); brúþgvma (2); brudguminn (2); brudguma (2); bruþguma (2); bruðguma (2); brúðguma (2); brv́þguma (1); bruðgume (1); brúþgume (1); brvdguminn (1); Bruþgume (1); brudgumanna (1); brudgvma (1); brvdgvmenn (1); brvdgvma (1); bruþ▹-◃guma (1); brúðgumarnir (1); brúþgumi (1); brugðgumann (1); brudgumans (1); brudgaumen (1); brudgoma (1); brvð gvmi (1); brvþgumi (1); brudgumenn (1);
Comp.: blóða- (1)
Gloss.: EJ; ClV; ClVAdd _; ClVErr _; ClVSuppl _; Suppl1 _; Suppl2 _; Finsen _; Fr _; FrErr1 _; FrErr2 _; FrErr3 _; LLFrämm _; Hertzb; HertzbLat _; HertzbTill _; Suppl4 _; Fischer _; Anm _; Bin _; Rím _; LP _; Med _; MedComp _; MedSimp _; WN _; AH; AJ; deVr _; Fr4; NO; Walter _; ÁBlM (brúður); Bl; WPA _; ; LMNL
Litt.: Kock 1926 [ANF 42] 64; Ásdís Egilsdóttir 2000 255
Genre. (expected): religious works [rel]: 28 (13); family sagas [isl]: 6 (6); romances [rom]: 5 (5); legal works [jur]: 4 (5); legendary sagas [fas]: 3 (2); learned works [div]: 2 (2); charters [dip]: 2 (4); contemporary sagas [bis]: 1 (4); unclassified [ ]: 0 (0); þættir [tot]: 0 (1); historical works [his]: 0 (9);