er hæꝼr Bıarkrıar rett bar ma̅na log ſegır þ̅· er eıgı greínír ȷ lanꝺƶ boke̅ne FRIÐR bleƶſan ꝩarſ hr̅a ıhʼu xp̅ı arnaðarorð ꝼru ſc̅e marıe hınſ· hælga olaꝼs kng̅ſ ſe með oſſ· nu ıaꝼnan n ꝩer ſkulum logþıngı ꝩart eıga ·a huerıum manaðom ı b ꝩarom nerſta ſunnu ꝺag epptır ꝺag ıola a þıngſtað rettom þar ſkulu aller ꝼınnaƶt nauꝺſnıa lauſt þeır er tıl þıngſ ero nemꝺer n gıallꝺkrı ſsllu maðr ſkulu nemꝼt haꝼa ·a thomaſ meſſo ꝺag a mote ſuo marga me̅n or huerıum ꝼıoꝛðonge ſem her ꝩattar ı neſta capıtlʼo eptır eða þr̅a logleger umboðs me̅n Um raðƶ m̅a nemꝺ Sꝩo er mælt at ráðƶ me̅n aller ero ſıalꝼnemꝺr tıl logþıngıſ me̅n or huerıum ꝼıoꝛðonge barenſ Um leıðangr ȷ b ꝩarom ꝩ ſkulu aller me̅n gera leıðang͛ at ıaꝼnaðe n at utboꝺnom leıðangre ſkulu me̅n ıaꝼnað ſín reıða at garða hoꝼn at ꝼıar magne n ſa leıðangr er gerıƶtt aꝼ goꝛðum ꝼrıalſar þeım garð leıgur er garð a þ̅r ſkulu ſkllꝺugır ꝩıð leıðangre at taka er k̅r neꝼner tıl eða h̅s ꝩmboðs mͬ u ſkal greıða at holꝼum almenenge penınga ꝩegna aꝼ moꝛk hꝩ͛rı bæðe aꝼ garða leıgum kaup rı Skal k̅r taka· aꝼ marka n bar
me̅n þat ſem auk er Vtlenƶſker me̅n þ̅r er garða eıga ȷ b ꝩarom eða leıga manaða leıgu garða þa ſkulu þeır ꝩera ı ollum boðom með bar mon̅um n aller utlenƶſker me̅n er her ſıtıa ꝩm ꝩetrom þa ſkulu g͛a p· ꝩegna aꝼ moꝛk· huerrı at holꝼum almenenge a kn̅gr þa̅n leıꝺangr allan er ſegır um bar gıallꝺ Capıtulꝰ N ꝩm bar gıallꝺ þa ſkal ærtog ꝩera at bar gıallꝺe ſkal gollꝺet nattom ꝼırrır pals meſſo at oſeckıu n bar
gıallꝺ ſkulu gera Smıðır ller mangarar Olkonoꝛ ıolkonoꝛ kam
barar ꝩeꝼıarar aller þ̅r me̅n konoꝛ karllar er með mange ꝼara huart ſem þeır haꝼa mang ſıtt a ſtræte eða ȷ buðum n eꝼ maðr ꝼæ͛r brott með bar gıallꝺe gıallꝺe moꝛk ·s· kn̅ge nema nokoꝛ mͬ lukı ꝼ ha̅n ı retta ſtemꝼnu þa ·a ſa mͬ þa moꝛk· er ꝩıð lıgg͛ ı ſokena aꝼ hınu̅ er h̅ kmr apptr en eıgı kn̅gr Ꞇenínga ſꝩeın huæ͛r ſkal gıallꝺa halꝼa ærtog at bar gıallꝺe hına ꝼrſtu manaðe ꝼ ꝩarð me̅n hıtta ma̅n ꝺauðan N eꝼ ꝩarð me̅n eða aðrer me̅n ꝼı̅na ma̅n ꝩegen a ſtræte ꝩtı eða ı oðrum ſtað ınan tak marka bar ma̅na· þa ſkulu þeır ganga tıl huſbonꝺa þerſſ ſem þar a neſt huſ ſegı tıl ꝼunꝺ
ꝺar ſınſ bere ha̅n lıoſ tıl lıks eꝼ þeır kenna þa bere ſa huſbonꝺe boð ha̅nſ erꝼınggıa n eꝼ ſa mͬ er tıl er retter eptır mælanꝺe er ept͛ þa̅n ma̅n þa bere þangat lık ı huſ· han̅ſ n eꝼ engı er ſa tıl þa bere lık ı huſ gıallꝺkra ſkal ·h̅· eptır mæla gera manƶ bana ꝩtlægan eꝼ eıgı kmr ꝩıglſıng ꝼm ·a mote n eꝼıngı ſnı moꝛð eꝼ h̅ ka̅n tıl koma Um mot ȷola ꝼrıð cap̅ Sꝩo er mælt at ꝩer ſkulum mot eıga ·a thomaſ meſſo ꝺag ſetıa ıola ꝼrıð n ıola ꝼrıðer ſkal ſtanꝺa ꝩıkur n eꝼ ma̅ne er ꝩeıt oꝼunꝺ ȷ ıola ꝼrıðı ꝩaro̅ með oꝛðom eða ꝩerkum þa ſkulu aller rettnæm͛ me̅n taka holꝼu meíra rett Ꝼıar ſokner allar ſkulu ſtanꝺa meðan ıola ꝼrıðr ꝩarr er lengſt n ꝺaga hına ꝼrſtu ȷ ıolom hı̅n hı̅n ſkulum ꝩ͛ heılagt lata ſem hın ꝼrſta n þerſſ a mıllum ꝩíní hꝩæ͛r ſem ꝩıll at oſeckıu Stræte ꝩár ſkulum ꝩer rðıa um ıola tıð þar ſkal huarke a ꝺraga tımbbr ne ſkıp eıgı laða ꝩıð a· n huatke ſem a ſtræte er boꝛet lıggr þar þa take gıallꝺkrı aꝼ ſuo heım hollt ſem h̅m ꝩære mote ꝺmt eꝼ þ̅ er betra en rır ·s· n eꝼ þ̅ er eıgı bætra þa a ſa þ̅ er ſtræte · n hı̅n ſe þa ꝩıð lauſ er atte ꝼ m̅ ganga ꝩtı um neter Aller me̅n ſkulu ın̅ı ſıtıa um netr ganga eıgı utı n eꝼ h̅ gengr ſtenꝺr ı garðƶ lıðı eða ı ꝼoꝛſtoꝼo þa ſetı þa̅n ma̅n ı ranƶſakſ
huſ bıðı þar ẟomſ ót ſkulum ꝩ͛ haꝼa um ıola tıð ſem ꝼr otan ꝩm ma̅n hælgı ꝩara þıoꝼnað ſuo allra ꝩıtna nıota ſem þerſſ a mıllum Um loꝼa
tak Oll þau mal er ꝩer tokum með loꝼa take amote ꝩár amıllum ꝩm kaup eða ſokner eða annat er þerſſo lıkt er am b ꝩarom er hentt þ̅ ſkal allt hallꝺaƶt ꝩár amıllum er bok mæler eıgı ı mote ſæck͛ halꝼre moꝛk ·s· hꝩæ͛r er þat rꝼr nema k̅r loꝼe eða lıtıƶt annat ſannare Um ꝺrukna m̅ e͛ ꝩtı ga um neter ꝩ eꝼ ꝺrukır me̅n ganga ꝩtı um b ın̅an hıtta ꝩarð me̅n ·a· þa ſkal rett leıða en eıgı Rangt huart ſem þ̅ ero konoꝛ eða karllar t þuı ſkulu þeır ſprıa huar ın̅ı ha̅nſ er eꝼ ha̅n ꝩeıt þ̅ þa ſkulu þeır ha̅n heım leıða n eꝼ ha̅n ꝩeıt eckı tıl þa ꝼre ha̅n tıl neſta huſbonꝺa late þar lıggıa þar tıl er ha̅n ꝩeıt hꝩært h̅ genger nema huſbonꝺe ꝩılı ꝼrr heım leıða n ſa mͬ er annan ꝩeg leıðır þa er h̅ ſæckr moꝛk ·s· n eꝼ mͬ rupplar ꝺruckın ma̅n lnꝺꝺrı henꝺe ꝼotum ſínum eða ꝼe eða ꝩopnum huart ſem h̅· rupplar karll eða kono ſuare ſlıku ꝼırır ſem h̅· haꝼe ſtolet ıam mıkllu Um ꝩoꝛð um ıola ꝼrıð Vorðr ſkal uppı meðan íola ꝼrıðr er þan ſkulu hallꝺa me̅n ſkılrıkır þeır ſem huarke ero rnꝺır at þıoꝼnaðe ne at huınƶſku þa ſkal gıallꝺkrı tıl neꝼna með huſbonꝺa raðe n þ̅r ſkulu haꝼa ·ȷ leıgu ſına mærkr ·s· aꝼ bar ma̅na ꝼe Skal þeım luka halꝼt ꝼırır ıol en halꝼt ẟag ı ıolom n þa er þerſſer m̅ ganga tıl ꝩarð
hallꝺƶ þa ſkulu þeır hıttaƶt ꝩıð ſanꝺꝺbru ſkulu þ̅r nıðr ganga a brgg
ıur þar ſem neſt er genget æpplla garðe k̅ngſ ſuo ın eptır brggıum n aðrer ſkulu ganga ın epptır langſtræte at ꝼra hıttaƶt ꝩıð olaꝼs
k̅kıu ı ꝩagſ botne ſnuıƶt þ̅r er eptır brggıum gengo ꝩt at ꝼra n þeır er at ꝼra gengo ſnuıƶt ut epptır brggıum hıttıƶt ꝩıð ſanꝺbru Suo ſkulu þ̅r ıaꝼnan ganga um ſnuaƶt þar tıl er ꝺager er rınggır at ſma k̅kıum pa ſkulu þ̅r ꝩıð hꝩærn allmenıng er lıggr ꝩm þueran b ꝩarn n eꝼ ſa ꝩıll eıgı ꝩoꝛð· hallꝺa er gıallꝺkrı neꝼner tıl með huſbonꝺa raðe h̅· er ſæckr aurum s· neꝼne annan ı ſtað han̅ſ n eꝼ eı̅n
hꝩæ͛r ꝩarð ma̅na ſoꝼnar a ꝩerðı gıallꝺe· rı ·s· n eꝼ nokoꝛ ꝩarð ma̅na lætr ꝩoꝛð ꝼalla þr̅a er ꝩıð bar ma̅na ꝼe haꝼa tekıt þa er h̅· ſæckr aurum ·s· n þa er ꝩoꝛðr þ̅ra ꝼallen er ællꝺr kmr ı huſ ꝼın̅a aðrer me̅n ꝼr en þ̅r eða ꝩ͛ða aðrer upp broten huſ ma̅na ſtolet or ꝼe ma̅na eða hæ͛r ꝼæ͛r tıl bar eıt langſkıp þ̅ er ſeſſom ma telıa eða þuı ꝼleırı n eꝼ hæ͛r ꝼæ͛r tıl bar ꝩ͛ða ꝩarð me̅n ꝩarer ꝩıð þa ſkulu þ̅r renna tıl ſtopul
ꝩarðar bıðıa klckıa en ſumır tıl rennara bıðıa h̅· blaſa ı hoꝛn ſem ſkıotaƶt ſkal ꝩarð me̅n ſegıa hononom hꝩæ͛rt þav ſkıp ꝼara at lanꝺe n hꝩæ͛r þr̅a ma̅na er ꝼrıalser ero ꝼulltıða þa ſkulu þangat ꝼara með ꝩoppn ſın oll eꝼ oꝼrıðar hæ͛r er· þa ma k̅r geꝼa hu͛ıum lanꝺraða ſok er oðru ꝩıſ gerır eꝼ h̅ ꝩıll nema nauðſnıar banne Stopul ꝩoꝛðr ſkal ꝩera hallꝺen huerıa not þa̅n ſkulu hallꝺa me̅n goðer ſkılrıkır eıgı at ıllum lutum rnꝺır þ̅r ſem gıallꝺ krı neꝼner tıl með bar m̅a raðe n þ̅r ſkulu taka ȷ leıgu ſına a manaðom mærkr ·s· Skulu ꝼram koma ᴍ͛ at ꝩet͛ nattom· ſın huarom þr̅a mærk͛ at nıcholaſ meſſo mærk͛ at ſumar nattom mærkr at ſelıu ꝩoku n eꝼ ſa ꝩıll eıgı ꝩoꝛð hallꝺa er tıl er nemꝺr gıallꝺe aura s· n· gıallꝺkrı neꝼne annan ı ſtað han̅ſ Ssllu mͬ ſkal ꝼa tıl ma̅n at ranƶſaka ꝩoꝛð hꝩært kꝩællꝺ n eꝼ þ̅r hıtta ꝩarð me̅n ſoꝼna a ꝩerðı eða eıgı a ꝩoꝛð· koma þa er rınggır ællꝺƶ ſlckeng þa gıallꝺe rı ·s· eða ſe kaſtaðr ·J· mrkꝩa ſtoꝼo a er ꝩoꝛðr ꝼallen eꝼ ællꝺr kmr ı b ꝼın̅a aðrer· me̅n ꝼr en þ̅r eða hæ͛r ꝼæ͛r tıl bar eıtt lang ſkıp eða þuı ꝼleırı eꝼ ſlıktt ka̅n at henꝺꝺa þa ſkal ſlıku ꝼırır ſuara ſem aðr er ſagtt um ıola ꝩarðhallꝺ Gangganꝺa ꝩoꝛð ſkulu me̅n hallꝺa ıamt ſem um ıola tıð ſkulu þ̅r all͛ hıttaƶt ꝩıð ſanꝺbru þa er þ̅r ganga tıl ꝩarðar ſkıpa ſuo gongu um ſnꝩníng ſem ꝼrr er ſagt ꝩm ıola ꝩoꝛð Skal hꝩæ͛r þ̅ra haꝼa· halꝼa ærtog ·a not huerrı aꝼ bar monum eptır þuı ſem gıallꝺkrı gerır rað ꝼırır aꝼ garðe hꝩeríum Um garða huerſu ꝩera ſkulu us þau oll ſem aðr ero ſtanꝺe ſem komen ero n eꝼ h̅· ꝩıll huſ lata upp gera er a· þa ſkal h̅ ſuo ſkıpa heðan aꝼ ſem logmͬ gıallꝺkrı ſsllu mͬ ráðƶ m̅ ſıa at retlegaƶt ſe bæðe ꝩıð ſtræte brggıur ꝩıð almenınga ꝩæıt͛ u ſkulu ſtræte oll ıam
ha allna breıtt ꝩ͛a ſuo brggıur ſkulu þ̅r lǽgıa ſınar brggıur er oꝼ haꝼar haꝼa n hınır up ꝼra ſuo ſem k̅r gıallꝺkrı ſıa at retlegaƶt ſe ſuo at allar ſe ıam haꝼar n eꝼ ſıðan ſıga brggıur ꝼre þ̅r upp ſem þær eıgu hallꝺe ıam haꝼom ꝩıð þær er munꝺanga ero llme̅ıngar ſkulu ꝩ͛a allna en ꝩæıt͛ þrıggıa allna garða mıllum Suo ſkulum ꝩ͛ huſa garða ꝩara at b͛a mege punꝺ ı þrngſta lage upp oꝼan eptır enꝺelongum mıllum ſtræteſ brgna Suo ſkal hꝩæ͛r garðr ꝼırır oꝼan ſtræte open upp ꝩ͛a or ſem aðr er mælt ꝼ neðan n eꝼ huſ ſæt͛ a· eða ſꝩaler ıꝼır æıthꝩ͛tt þerſſa heðan aꝼ gıallꝺe moꝛk ·s· ꝼre huſ· aꝼ ı̅nan ꝼımtar n eꝼ þa e͛· eıgı aꝼ ꝼrt þa· late gıallꝺk͛ raðƶ m̅· tıl motƶ blaſa neꝼne tıl m̅ amote at ꝼara tıl at hoggꝩa· ſuo mıkıt aꝼ huſı ſem ıꝼır ſtenꝺr ſtrætom eða brggıum eða garð rum ero mı̅nı en nu er mælt rıggıa allna ſꝩaler mego þolaƶt ıꝼır brggıum eıgı bræıðare n hꝩæ͛r ſem eıgı ꝩıll tıl ꝼara at hoggꝩa nıðr ſæckr rı ·s ꝼ mͬ ꝩıll garð ſın ſelıa N eꝼ ma̅ne ꝩærðr ꝼaler garðr ſın þa ſkal· k̅e ꝼrſt bıoða amote ꝩıll ha̅n eıgı kaupa bıoðe þeım er garðƶ lıð a ꝩıð· ha̅n u ꝩıll ha̅n eıgı kaupa ſelı huerıum ſem h̅· ꝩıll at oſeckíu u ꝩıll mͬ huſ brıgða ı kaupange eða tuptır þa ſkal ·h̅· brıgð haꝼa ·a ꝼrſtum manaðom er h̅ er ı̅nan lanꝺƶ eða a þeım ꝼrſtum manaðom er h̅· heım kmr n eꝼ h̅· brıgðır eıgı ſuo þa a h̅ þerſſ mals allꝺrı upp reıſt ſıðan n eꝼ mͬ ꝼæ͛r ꝼra huſum ſınum eða tupptum manaðe ſuo at h̅· hællꝺr eıgı upp mot gongu eða ꝩarðhallꝺe ſtræteſ
gærð þa a k̅r huſ tuptır en h̅ eckı J ꝼ mͬ huſar auðar tuptır ꝩ ſæt͛ mͬ huſ ſın a tupptır annarſ ma̅nƶ þa ſkal ſa er a· takſetıa þa̅n ma̅n tıl ſín n h̅ ꝼre þ̅· tak at logum kome tıl ráðƶ um moꝛgonen n þ̅· kollum ꝩer rað er logmͬ raðƶ me̅n ſıtıa a malo̅ ma̅na þa ſkal logmͬ raðƶ me̅n ganga tıl ſıa þa ſkal ſakar ab͛e lata be͛a ma̅na ꝩıtnı at þ̅ er h̅s tupptır er þau huſ ſtanꝺa· Sıðan t
me þ̅r· hono̅ tuptır ſınar n þa ſkal ſakar ab͛e g͛a huſı· h̅s ꝼımtar
ſtemnu aꝼ tupt n eꝼ eıgı er aꝼ ꝼrt ꝼ ꝼímt þa eıgnıƶt ıoꝛð huſ n eꝼ huſ ſtenꝺr ꝩet͛ almaga lauſt þa ſtanꝺꝺe ſem komet er eıgnıƶt huſ ıoꝛð Um ſtarꝼſ m̅ ȷ goꝛðum¶ ꝩsbonꝺe a koſt at taka ſtarꝼſ me̅n ı garð ſın eꝼ h̅ ꝩıll· karll m̅ konoꝛ n huſ m̅ ſına alla þa ſem ha̅n bggır huſ ſın ꝩınnu ꝼra· ſkal ·h̅· abrgıaƶt at þ̅r gange eıgı at bıtllıngum n eꝼ þ̅ proꝼaƶt með rettom ꝩıtnum at þ̅r ganga ı aðra garða ſer at mat gıallꝺe kn̅ge halꝼa moꝛk s· eða ſnı eın eıðı at h̅ ꝩıſſı þ̅· eıgı n eꝼ mͬ ꝩærðr tak ſætt͛ ı garðe mᷦ ꝼre huſ bonꝺe h̅s tak með· h̅m eptır logum þangat ſem ſtæmt ꝩͬ n eꝼ h̅· ꝩıll eıgı ꝩarða ꝼırır h̅· ꝼ gıallꝺk͛ þa take gıallꝺk͛ þa̅n ma̅n ſetı ı ranƶ
ſakſ huſ tıl raðƶ ꝩm moꝛgonen u gengr huſbonꝺe ı tak ꝼ ma̅n þa̅n lpr h̅ ꝩnꝺan er takſætt͛ ꝩͬ þa ſuare huſbonꝺe ſlıku ſem ſa ꝩͬ ſakaðr er h̅· gek ı tak ꝼ n eꝼ mͬ leıgır huſ aꝼ ma̅ne tækr ſıðan ꝼleırı me̅n ı huſ en þa ꝩͬ ſkıllt er ha̅n leıgðı brgıƶt h̅· þa at ollu ſem huſ
bonꝺe ſkllꝺı eꝼ h̅· heꝼðı ı tekıt ngı mͬ ſkal taka· þa̅n ma̅n ı huſ ſın er ha̅n ꝩeıt at ꝼaret heꝼır með huınƶſku n eꝼ h̅ tækr þa er h̅ ſæckr moꝛk ·s ꝩıð k͛ huar kꝩærnar ſkal ſelıa¶ N a toꝛge mego me̅n ſelıa alla lutı þa er ꝼaler ero nema kꝩærnar eða ꝩıðu ſkıp þerſſa lutı ſkal a ſtronꝺ ıꝼır ſelıa þar ſem eıgı meíní monum up ſæt͛· Um ællꝺƶ abrgð ꝩ aꝼ þuı at allum monum er kunıkt ꝩm þa̅n mıclla ꝩaða er ꝩıð um ællꝺƶ abrgð ȷ b ꝩarom þa er þ̅ greınanꝺe aꝼ huerıum ellꝺȷ hællꝺƶ ꝩærðr ſkaðe at aꝼ þuı ſkulu me̅n ꝩıta at engı mͬ ſkal leggıa ællꝺ ı þa̅n oꝼn er n goꝛr er ꝼr en gıallꝺk͛ raðƶ me̅n ero tıl leıꝺðır at ſıa eꝼ þeım lıƶt ſa oꝼn gıllꝺr þa ma ſa lata ællꝺa er a· n eꝼ ſa oꝼn ꝩırðıƶt eıgı gıllꝺr þa ſkal gıallꝺk͛ raðƶ me̅n lata nıðr brıota Suo ſkal ꝩm ællꝺ
huſ ketıl garða ſem aðr er mælt ꝩm oꝼna J skrıllıoſom ſkulu m̅ ællꝺ haꝼa ı kolom aꝼ ſteını eða aꝼ ıarne eða eırı eða lampa n eꝼ ꝼıoꝛðong͛ aꝼ b ꝩarom bre̅n͛ aꝼ eınum huerıum þema ællꝺȷ gıallꝺe ſa er ſıðaƶtt haꝼðe ȷ henꝺe gæta ſkllꝺȷ mærkr s· ꝼ ꝼıoꝛðong hꝩæ͛rn eꝼ· at o
ꝩılıa ꝩærðr n þeım er atte bte eptır laga ẟome n ꝩm þa er m̅ bera ꝩtı ohullꝺa ællꝺa eða ſetıa kertı a ꝩægg eða gera lıoſ ı ꝺıſkum eða næpom eða ꝼara oðru ꝩıſ með en nu er mælt þa ſeckıƶt ſa moꝛkum ꝼırır ꝼıoꝛðong hꝩæ͛rn er þeım ellꝺı ſkllꝺı ꝩarꝺueıta eða ꝼare ꝩtlæg͛ Um baꝺ ſtoꝼoꝛ ſmıðıꝩr Baðſtoꝼoꝛ allar bakara oꝼnar ıarn ſmıðıu buðır ſkulu þeır ꝼltıa er eıga or b ꝩarom þar ſetıa ſem gıallꝺk͛ raðƶ m̅ ſıa at ſtanꝺa mege m k̅s raðe n eꝼ eıgı er brot ꝼlutt ı̅an halꝼſ manaðar ꝼ þuı er gıallꝺk͛ heꝼır lrſt amote þa ꝼare mot m̅ aller tıl brıote nıðr ſæckr hꝩ͛r rı ·s· er eıgı kmr tıl nıðr at brıota llꝺr ſkal ſlckt͛ ꝩ͛a ſıðan rıngt er ællꝺƶ ſlckeng tıl þerſſ er rıngır at broðra n eꝼ lengg͛ heꝼır· eða ꝼrr kꝩæıkır nauðſnıa lauſt gıallꝺe moꝛk s n raðƶ me̅n ſkulu meta nauðſnıar n eꝼ ohullꝺan ællꝺ be͛r ꝩtı huart ſem þ̅ er ꝼrr eða ſıðar eða heꝼır ı oðrum ſtað en nu er mælt ſæckr moꝛk ·s· n eꝼ ællꝺr er utı goꝛr a tupptum eða ·a ſtrætom eða brggıum nema huſ bræðe eða lıkſtra bre̅ne gıallꝺe kn̅ge moꝛk ·s· hꝩæ͛r ſkal þar tıl ſkllꝺr at takſetıa ꝼırır er m ellꝺȷ er oðru ꝩıſ ꝼaret en logbok ꝩattar ſuo huſbonꝺe kaup mͬ ſem kn̅gſ maðr n eꝼ þ̅r mıſꝼara með ellꝺȷ er enga ꝩoꝛðƶllu haꝼa ı b þa ſkal ſa ı ranƶſakſ
huſ ꝼara lata bıða þaðan ẟomſ n þo at þ̅r mıſꝼare með ellꝺı er ꝩoꝛrðƶllu eıga ı b þa ſkal þr̅a ẟomr ıꝼır ſtanꝺa ꝼ huſbonẟe meınar at bıarga ellꝺȷ N eꝼ huſ ꝩærðr ı ællꝺa ı kaupange ꝩ͛ðr eıgı loge lıoꝛom hærre ꝼa han̅ſ me̅n eınır ſaman ſlkt þa ꝼare mal þerſſ er ellꝺı ſkllꝺȷ ꝩarðueıta eptır hınu ꝼrra ſkılloꝛðe n eꝼ huſbonꝺe læt͛ appt͛ garðƶ lıð ꝩıll eıgı ꝼleırı m̅ lata tıl koma en huſ me̅n ſına eına ſıalꝼan ſık ſæckr moꝛrk ·s· n eꝼ oðrum monum ꝩ͛ðr ſkaðe at ſtanꝺe mal h̅s ꝩnꝺır raðƶ
man̅a ẟome Um kær ællꝺȷ at bıarga¶ Sr ſkal kær ꝩ͛a ı garðȷ ſem eıgı er kællꝺa tıl ꝩatn ȷ· ſtıgı ſkal tıl ællꝺhuſ hꝩærſ krokar ı hꝩerıum ꝼıoꝛꝺonge n hꝩærſſ þerſſa· ſem mıſſır gıallꝺe moꝛk s· kn̅ge ꝼae tıl eıgı at ſıðr n tıl ſkal hꝩæ͛r mͬ renna þegar ællꝺr kmr ȷ b eða hrır hoꝛn eða klocko haꝼe með ſer eın ſa ꝼotu bulxı með ollu þuı er bıarga ma ꝩıð ellꝺı n konoꝛ allar ꝼare tıl með ꝼotu̅ ſponum bttum ꝩaƶſam bıargaƶt hꝩæ͛r ſem ma eða gıallꝺe rı ·s· hꝩæ͛r er eıgı bærgƶt u eꝼ mͬ ſtenꝺr ꝼırır ꝩatne er ællꝺ þarꝼ at ſlkꝩa gıallꝺe moꝛk ·s· knge take hꝩæ͛r ſem bannar ſuo ſegll allt þ̅ annat er þarꝼ tıl nauðſnıa ſuo ꝼ ꝩatn eꝼ ꝺrckr m̅a lıgr ꝩıð n eꝼ mͬ ꝼæ͛r tıl með henꝺr tomar þa er hꝩæ͛r þr̅a ſæckr moꝛk ·s n eꝼ nıðr þarꝼ at rıꝩꝼa huſ ꝼırır ællꝺƶ oꝼgange ꝩıll ſa ꝼırır ſtanꝺa er þau huſ ·a· bte ꝼoꝛıngı moꝛk ·s· ſkal þo nıðr rıuꝼa huſ n eꝼ ællꝺr ſtoðꝩaƶt ꝩıð þau huſ er oꝼan ero rıꝼın þa ſkulu bar me̅n þeır ſem ſínum huſum hallꝺa hæıllum bte h̅m huſ ſın apptr ıam goð ſem aðr ꝩͦ n eꝼ ællꝺr ꝼæ͛r ꝩm þau huſ ſem nıðr ꝩͦ ríꝼín þa ſkulu þ̅r engu bta ſa ſkal ællꝺ abrgıaƶt er ſıðaſt heꝼır ı henꝺe Um brggıur gıllꝺar¶ ær ſkulu brggıur gıllꝺar ꝩera ſtræte almenıngar er gıallꝺk͛ raðƶ me̅n meta· at gıllꝺar ſe ſe át goꝛrt ı̅nan þerſſ halꝼſ manaðar er gıallꝺk͛ g͛ır laga
ſtemnu tıl at bttar ſe ꝼırır ꝩattom n eꝼ eıgı er ſuo goꝛt bte· kn̅ge moꝛk ·s· n eꝼ p̅ſtar eða hanꝺgengn͛ me̅n hallꝺa eıgı ſkılum upp ꝼ goꝛðo̅ ſınum ſem aðrer me̅n þa ꝼ bıoðe gıallꝺk͛ nokoꝛom ma̅e þ̅ra huſ at leıga eða heıtur ı at haꝼa þar tıl er þeır hallꝺa ſkılum upp ꝼırı garða ſına ſem aðrer bar me̅n n eꝼ mͬ brtr upp huſ eða garðƶ lıð manƶ lætr opet ſtanꝺa þa abrgıƶt h̅· þat· allt er or ꝩærðr ſtolet gıallꝺe moꝛk ·s· halꝼa kn̅ge en halꝼa þeım er huſ atte eptır þuı oꝼunꝺar bot ſem ſknſamer m̅ meta loglega tıl nemꝺer bæðe ꝼırır ſkaða aꝩærka Um huſa leıgur Ꝼ mͬ ꝼæ͛r brot með huſa leıgu leıgır huſ ı oðrum garðe þa ſkal ſa huſbonꝺe gıallꝺa moꝛk ·s· er bggır hm̅ eꝼ h̅· ꝩıſſı at h̅· haꝼðe eıgı aðr ſkıl goꝛtt en ſa rı er leıgðı n eꝼ mͬ ꝼæ͛r tıl ſkıpſ ꝩıll brot með huſa leıgu bonꝺa þa er ſtrı mͬ ſæckr moꝛk s· k̅nge en ſa rı er ſkıp leıgðȷ tıl brot ꝼærðar n oðrum rı ꝩıð þa̅n er ha̅n ttı huſa leıgu at gıallꝺa n eꝼ huſbonꝺe eða ſtrı mͬ kallaƶt eıgı ꝩıta at h̅ ha̅n haꝼe oloket huſa leıgu þa ſnı með ſuo mıkllum eıðı ſem ꝼe er mıkít tıl ſe þa lauſſ ı ꝼra ngı bar me̅n ſkulu kaupa koꝛn tıl melltıngar huarke ꝩtlenƶſker n eꝼ melltır gıallꝺe moꝛk ·s· kn̅ge ſe mallt upp
næmt n eꝼ h̅· ſnıar ſnı eın eıðı nema ma̅na ꝩıtnı ſe tıl eða gıallꝺe moꝛk s· ſem aðr n eꝼ heraðƶ me̅n kaupa koꝛn ı b ꝩarom ꝼltıa heı̅ tıl melltıngar ꝼltıa ſıðan aptr tıl ſolu þa lıggr þeım ſlıkt ꝩıð ſem bar monum eꝼ þ̅r mælta tıl ſolu hꝩar me̅n ſkulu at brggıu̅ leggıa up me̅n þ̅r aller er koma tıl bıoꝛgꝩınıar eða annarſ kaupſtaðar leggı þar at brggıum ſem þ̅r leıgıa huſ aꝼ n þegar ꝼarmr er aꝼ boꝛen leggı ut ıꝼ rmı ſuo ꝼırır þeım er með ꝼer̅ꝺum ſkıpum koma n þeır leggı ꝼırır almenınga er ꝼırır oꝼan ſtræte eıga ſkıp eða þar leıga huſ n læge ſkal hꝩæ͛r taka ſem nu er mælt n þ̅r er brgna læge haꝼa ſnꝩı þæır ſtaꝼne a ꝩag ut oðrum at brggıu̅ n eꝼ nokoꝛ ȷ þema greí
num gerır oðru ꝩıſ en nu er mælt kærer huſbonꝺe eꝺa kaup maðr ꝼ· gıallꝺk͛ þa gerı h̅· ret aꝼ take· halꝼa moꝛk ·s· aꝼ þeım er þerſſa eína
huerıa greın braut hallꝺeƶt þo þerſſe ſkıpan ſem aðr e͛ mælt ꝩm huſa
leıgıng cap̅ Sꝩo er mælt ſtaðꝼaſtlega tekıt at aller ſıgllıngar m̅ er ſıglla tıl bıoꝛguınıar ſkulu ſkıpa ı huſ upp ꝩarnıngı ſınum ok huarke kaupa ne ſelıa a ſkıpum nema kpt ſe tıl kn̅gſ garðƶ r þ̅ ꝼrſt ꝼırır boðet at kaupa malt mıol koꝛn hunang hꝩeıtı lín
klæðe lerept ꝩaðmal rug ærtr baunır ſkreıð ſmıoꝛ lſı meıſa
ſıllꝺ allƶſknſ ꝩoru ꝼleſk katlla allƶſknſ ꝩtlenƶſkan ꝩarnıng n eꝼ nokoꝛr ꝩærðr kunnr ſannr at þuı at h̅ ſæler þenna ꝩarnıng ·a· ſkıpı eða oðrum ſtað en ı huſum· eða ·a· toꝛge þa gıallꝺe ſa moꝛk ·s k̅e er ſellꝺȷ aðra ſa er kpptı gange kaup þr̅a aptr haꝼe huar ſıtt n eꝼ þ̅r· kaupaƶt ꝩıð ſıðan ı lnꝺ ꝩærðr þat með ſannnꝺum upp
ꝩıſt þa er ſa ꝩarníngr upp næmr ꝼırır huarom tꝩeggıa er ȷ ꝩar kaupı þr̅a· kn̅ge bar mo̅num n eꝼ þeır ſnıa ſnı með lrıtar eıðı· ne
ma ma̅na ꝩítní ſe tıl ꝩm ſkıpẟrat ꝩm takſetnıng þar ꝩm upme̅n aller þa gange tıl ſkıp ꝺattar þegar hoꝛn qꝩeðr ꝩıð hꝩart ſem ha̅n kmr noꝛðan eða ſꝩnnan heꝼır h̅· ꝩeret netr ı b Sꝩo ſkulu huſbnꝺr ganga tıl ſkıp ꝺrattar heraðƶ
me̅n ſem kaup me̅n eꝼ þ̅r haꝼa ꝩeret netr ı b· n eıgı ganga ꝼrr ne gıallꝺa nema þ̅r ꝩılı nema ſkıp ſe ſuo mıkıt at þr̅a þurꝼı ꝩıð n hꝩ͛r ſem eıgı geng͛ ſuo ſem nu er mælt gıallꝺe rı s· gıallꝺk͛ ꝼırır haꝼ ſkıp en ærtog ærtog ꝼ auſtr ꝼarar ſkıp n halꝼ ærtog ꝼ ſma
brðıng nema nauðſn ban̅e n ſu er ꝼrſt at rkıa guð hæılaga k̅kıu eꝼ mͬ er ſtaꝺꝺr at otto ſonge eða meſſo þa ſkal eıgı takſetıa þo
at takſætt ſe þa ſkal eıgı ꝼe gıallꝺa Sꝩo ſkal eꝼ mͬ be͛r ꝼot ſın tıl ſkıpſ eða ꝼra eða reıðır mͬ ma̅ne ·s· eða tækr h̅· eða lıggr ꝩnꝺır ellꝺı læter bre̅na ſık eða er mͬ ı baðſtoꝼo eða læt͛ ſer bloð eða ſıtr ıꝼır kono· ſín ſıꝩkrı eða boꝛnum eða þeım ma̅ne er h̅ ·a· arꝼ eptır at taka eða ꝼrer tak eða æſter takſ þan ma̅n er buín er oꝛ b ın mͬ ſkal ıaꝼnan ſítıa eptır a ſkıpı gæta ꝼanga m̅a ſuo buðar eꝼ eıgı er láſ tıl Suo eꝼ mͬ hrır eıgı hoꝛn n eꝼ h̅· hrır· ꝩæıt eıgı tıl hꝩæ͛rſ þa ſanne h̅ þa nauðſn með eınſ eıðı ꝼırır gıallꝺk͛ ſuo allar nauðſnıar þr ſem h͛ ero tallꝺar nema ſa haꝼe ꝩıtnı tıl er malet ·a· u koma me̅n tıl ſkıpꝺrattar þa ſkulu þ̅r eıgı taka ꝼrr a ꝼeſtum en ſtrı mͬ bıðr þa n eꝼ þ̅r taka ꝼrr ·a gengr ſkıp eıgı upp eða ꝩt þa bıðı lıðeſ meıra gange þ̅r eıgı ꝼr ı brott en hınır koma eða gıallꝺe rı ·s· ꝼırır haꝼ ſkıp· ærtog ꝼırır ſma brðıng u taka þeır ꝼrr a ꝼeſtum en ſtrı mͬ bıðr leſta ſkıp· ha̅nſ ꝼırır lıð lſıſ ſaker gıallꝺe ſtrı ma̅ne ſkaða þa̅n er þ̅r gera a ſkıpı hanſ en kn̅ge ſem ꝼrr ſkıler bıðı lıðerſ meíra n eꝼ ſtrı mͬ bıðr a ꝼeſtum taka þa leıtı· ꝩıð þrſꝩar n eꝼ þa gengr eıgı upp eða ut þa ero þ̅r aller oſeckır er þar ꝩaro gange gıallꝺkrı· a· annat ſtræte en annat kallare æſte hꝩærn takſ er þ̅r hıtta ·J· þr̅ı gongu gange ꝩm allan b Suo er mælt eꝼ ꝼæſtar ſlıtna þa er ſtrı mͬ bıðr a ꝼeſtum taka þa ero þeır alle͛ oſeckır er þar ꝩaro n eꝼ mͬ ꝩıll lata ſetıa ſkıp ſıt upp þa ſkal h̅· ganga tıl gıallꝺk͛ um qꝩællꝺet aðr ꝼırır blaſa tıl ſkıpꝺrattar· ꝩm moꝛgonen ſuo ſkal tıl allra ſkıpa er meıra be͛r en leſter n· oll ſmærre þa ma h̅· upp ſetıa ut ꝩtan lꝼıſ gıallꝺkra en eıgı meıra ſkıp n hꝩæ͛r er oðru ꝩıſ gerır en nu er mælt ſæckr moꝛk ·s· ꝩıð kn̅g bar me̅n n þ̅r er þerſſe ſma ſkıp eıga ꝼa eıgı bna lıð tıl at ꝺraga þerſſe ſma ſkıp upp eða ut þa kreꝼı ſa hoꝛnſ ſem· aðr er mælt ꝩm ſtre ſkıp Langſkıp ma upp ſetıa hꝩæ͛r er ꝩıll þo·at h̅ ſprı eckı lꝼıſ tıl ꝩm upp ſkıpan ſuðr m̅a Ꝼ· kaup me̅n utlenꝺƶſker ſkıpa ꝼrrı upp en þ̅r ſprıa lꝼıſ· at þa̅n er ꝼırır kn̅gſ garðe er ſæckr moꝛk s· ꝩıð kn̅g ſa er þ̅ gerır ſuo moꝛk ·s· ſa er ſæler ꝩnꝺan kn̅gſ ꝼoꝛboðe ꝼltı aptr þ̅ ſem ha̅n ſellꝺı ꝩnꝺır ıamꝼnt ꝩ͛ð ſem gengr annarra· man̅a mıllum a· ſa ſokn ·a þuı er ꝼırır garðenom er n h̅· ſkal· tekıt haꝼa ſlıkt ſem h̅· ꝩıll· kaupa ı̅nan· þrıggıa ꝺaga ꝼoꝛꝼalla lauſt ellıgar ſelı hu͛íum ſem ·h̅· ꝩıll at oſeckıu Um upp tecktır ȷ b ꝩarom t er nu þuı neſt t ꝩár ſkal engı ꝼ oðrum taka eckı ſkulu̅ ꝩer oſſ at grıpꝺæıllꝺum g͛a ẟomſ er hꝩæ͛r ꝩærðr ꝼırır ſınu· ꝼe at haꝼa n ſa er ꝼırır oðrum tækr þa ſkal· ha̅n þ̅· apptr ꝼra gıallꝺa honom ꝼullrette er h̅· tok ꝼırır n eꝼ ſa ꝩıll eıgı lauſt lata þa beıðı h̅· ꝼıar ſınſ leggı honom rán ꝩıð lætr ha̅n eıgı aꝼ þuı ꝼe er h̅· tok þa er ha̅n ſæckr halꝼre moꝛk ·s· þeım ꝼullrette ſem ꝼr ꝩar ſagtt ſke ſıt at logum ſıðan Um heımſokner J b ꝩarom capıtuluꝰ Nggı mͬ ſkal at ꝼoꝛ g͛a· at oðrum ı̅ annar bar ne heım ſokn ꝩeıta enſkıſ ma̅nƶ ꝼe taka otan· loglegra ſokna hꝩarke Bar
run ne ſsllu mͬ ne gıallꝺk͛ ne engı annara ma̅na n ſa er heım ſokn ꝩeıtır eða ꝼıar tækt otan loglega ſe ꝺmt mote þa er h̅· ſæckr ærtogom moꝛkum ·s· ꝩıð kn̅g hın hꝩæ͛r moꝛk ·s· er honom ꝩeıtır lıð tıl bte apptr ꝼe bonꝺa hm̅ ꝼullrette er ꝼét atte n eꝼ þ̅r ꝩılıa eıgı gıallꝺa ſem nu er mælt ꝼare or lanꝺ
eıgn kn̅gſ ꝩarſ eða þ̅r gerı ret aꝼ Um grıpı þa er m̅ ſkulu heımıla g͛a t er nu þuı neſt ꝩer kaupſtaðar me̅n ꝩerðum mıok ꝩıð kaup t lıꝼa n ı b ꝩarom ſkulu aller ꝼrıalſer me̅n ꝼulltıða raða kaupum ſınum ſuo konoꝛ ſem karllar nema konoꝛ ſkulu eıgı huſ· kaupa ne ıarðer nema bnꝺr þr̅a loꝼe eða ſannr erꝼıngı Ver ſkulu̅ kaupaƶt ollu heımolo ꝩıð ſkal engı annarſ ꝼe ſelıa nema ſa bıoðe ꝩm með ꝩattom er u ſkal neꝼna grıpı þa alla er heımıllꝺar take ſkal ꝼlgıa eꝼ mͬ kaupır huſ at man̅e eða ſkıp þ̅ er haꝼt er· eða xı ·a ſkapte eða ſpıot eða ſꝩærð með ꝩmg͛ð þ̅ er haꝼt er klæðe oll ſkoꝛen katllar haꝼðer oll þau ꝩopn er hoꝼð ero ollt þat er haꝼt er heſtar xnır tamꝺer u ıðraƶt annar þr̅a kaup ſınſ þa ſkal ſa ꝩerıa logum ẟome er hallꝺa ꝩıll hallꝺe tıl logmanƶ orſkurðar þuı at h̅· a engı at rıꝩꝼa nema kn̅ge ſıolꝼum lıtıƶt an̅at ſannare þuı at h̅ er ıꝼır ſkıpaðr logen Um heımıllꝺar ma̅n Capıtulꝰ N eꝼ mͬ kaupır grıp· haꝼðan at ma̅ne þa̅n er heımıllꝺaʀ
take er tıl neꝼꝺr u kmr mͬ ꝼram kallar þa̅n grıp ſtolen ꝼra· ſér en hı̅n er kptt heꝼır neꝼn͛ heımıllꝺar ma̅n ſın ſætr ẟom ꝼ log
ma̅nƶ orſkurð eꝼ þeır þar koma ꝼær h̅· heımıllꝺarma̅ ꝼ ſık þa er ·h̅ lauſſ ꝩıð n eꝼ· ha̅n ꝼær eıgı heımıllꝺar taka þa ſkal ſakar ab͛e leıða ꝼram ſkılrıkra ma̅na ꝩıtnı take bok ȷ honꝺ ſer ſkıote þuı tıl guðs at grıpr ſıa er þerſſe mͬ kallar ſer· at þenna grıp ·a· h̅· eꝼ ·h̅ ſkal orentr ꝩ͛a þen̅a grıp gaꝼ ·h̅ eıgı· eıgı gallt eıgı ſolum ſellꝺȷ engı ſa er ha̅n bauð ꝩm ſꝩerı at ꝼullan eıð Sıðan take ſa gp ſín er ꝩıtnı baar tıl n hı̅n er kptı eıgı ꝼæk heımıllꝺar taka gıallꝺe þıoꝼſok ſuo mıklla ſem grıpr ſa er ꝼıar ꝩ͛ðr eða ꝩın̅ı ·vȷtar·eıð ne̅ꝼꝺar
ſre at h̅· ſtal eıgı þeım grıp ꝩ͛e ſıðan lauſſ ꝩıð n eꝼ h̅ hıttır heím
mıllꝺar taka ſın þo at ſıðar ſee gıallꝺe honom ſlıkt ſꝩare· logu̅ k̅e bar monum eða ꝼae ſer heımıllꝺar ma̅n Um ſtræteſ kaup oll cap̅ N oll ꝩara n ont· hꝩart ſem ·þ̅· ero· ꝩopn eða· klæðe lerept eða onnur ꝩara ı hꝩerıu ſem· þat er þa ſkal ·þ̅ at ſtræ
teſ kaupı haꝼa meıra lut mı̅na n með ſtræteſ kaupı níum onttum ꝩarníngí· er engı mͬ· ſkllꝺr at ꝼa heímıllꝺar taka n eꝼ mͬ kaupır klæðe eða ꝩaðmal eða lerept allt þ̅· er ꝼals ꝼınƶt J ſꝩare ſlıku ꝼırır ſa er ſellꝺı ſem aðr· ꝩattar nema þuı at eınſ at h̅· ꝩıſſı eıgı at ꝼals ꝩͬ ·J· haꝼe ꝼırır ſer ſettar eıð ſıðan haꝼe· hꝩæ͛r ꝼme ſına heımıllꝺar toku tıl þerſſ er tıl proꝼſ· kmr ſꝩare ſa ꝼırır ꝼals er ꝼırır a at ſuara at logum ꝼ mͬ ſæler eın lut N hꝩ͛uıtna er me̅n kaupaƶt uıð þa ſkal· hanꝺƶſala n eꝼ maðr ſæler oðrum ma̅ne ſıðan þa er h̅· ſæckr· halꝼre moꝛk ·s ꝩıð kn̅g n hı̅n haꝼe kaup ſıt er ꝼrrı kptı n eꝼ mͬ kaupır ꝩıð ma̅n heꝼır eıgı ſılꝼr ·a ſer· gengr h̅· heım eptır ·s ꝩıll· reıða honom ſıt þa heꝼır ha̅n ſællt ı brot er h̅· kmr aptr þa ſkal ſa er kptı taka huſꝼaſta me̅n með ſer kꝩeðıa ·h̅ kaups ſınſ leggı honom ran ꝩıð n eꝼ h̅· hællꝺr ·a· takſetı h̅· tıl ſteꝼnu tıl laga orſkurðar n eꝼ logmͬ ſegır honom kaup ſıt ſke ſem ꝩıta ꝼe n hı̅n er ſellꝺı er ſæckr halꝼre moꝛk ·s· kn̅ge n eꝼ h̅· ꝼær eıgı ꝼenget honom þat ſama kaup eða annat ıam gott þa gıall
ꝺe h̅· rı ꝩegen aꝼ mærkr kaupı huerıu ꝼ mͬ ꝺꝩler ſkullꝺar Capıtlꝰ Ngı ſkal geꝼa ſok ·a· annarſ ꝼe n eꝼ mͬ a ꝼe at ma̅e hꝩart ſem þ̅· er meıra eða mı̅na gengr ſa eıgı ıgægn er gıallꝺa ·a· þa æſte h̅ þa̅n takſ tıl ſtemnu laga orſkurðar eꝼ h̅· heꝼır ꝩıtnı tıl ſkullꝺar eða gengr hı̅n Jgægn eða ſegır logmͬ ·a· h̅· þa ſke ſa e͛ ſkullꝺ a· at heımta ſem ꝩıta ꝼe n eꝼ h̅· ꝺler ſkullꝺar ero eıgı ꝩítní tıl ſnı með log eıðum ꝼ mͬ gengr ı ꝼıar tak ꝼırır ma̅n Capıtulus t er ꝩıta ꝼe er ꝼæſt er ꝼırır ꝩattom þat er ꝩıta ꝼe er me̅n takaƶt honꝺom ſaman ſe men aꝼ hꝩarſtꝩegıa henꝺe allt þat er ẟomr ꝺmr ma̅ne þ̅ er ꝩıta ꝼe er ꝩıð er genget ꝼ ꝩattom Suo eꝼ ma̅ne ꝩærðr mot ſtæm̅ꝼt ꝺma mot me̅n oðrum ma̅ne ꝼe at gıallꝺa llr laga orſkurðr loglega ſagðr aꝼ logmᷦ henꝺe eꝼ h̅ ſegır ꝼe ·a henꝺr ma̅ne at gıallꝺa oðrum þat er allt ꝩıta ꝼe n ſuo ſkal ꝩıta ꝼe ſkıa ſem aðrar ſkullꝺır taka huſꝼaſta me̅n ganga með þeım tıl þerſſ er ſkullꝺ a· at gıallꝺa kreꝼıa h̅· ꝼıar ſınſ eꝼ h̅· ꝼær þa er ꝩæl n eꝼ h̅ ꝩıll eıgı luka honom ꝼe ſıt ſet ha̅n ı ꝼıar tak at bar ma̅na logum rettom geꝼe h̅m þat at ſok at h̅ ꝩıll gıallꝺa h̅m eıgı ꝼe ſıt ſegı hꝩært ꝼra ſkal tak n ·h̅· ꝼrer eıgı ſæckr moꝛk ·s· kn̅ge u ꝼrer ha̅n ꝼıar tak gengr maðr ı ꝼıar tak ꝼırır þa ſkal h̅ ſuo ı ganga at ·h̅· haꝼe gollꝺet ꝼırır meſſo ꝩm moꝛgonen þa er rıngır at hoꝼuð k̅kıu n eꝼ eıgı er þa gollꝺet þa ſkal· ha̅n kreꝼıa ꝼıar ſınſ eptır meſſo huart ſem ·h̅ er heıma eða eıgı n eꝼ h̅· ꝩıll eıgı tıl motƶ koma er ı ꝼıar tak gek ꝼırır h̅· þa ſkal lſa rane ·a henꝺr honom æſta h̅ takſ tıl motƶ þa ſkal ſkıanꝺe nıota ꝩatta at h̅· gek ı ꝼıar tak ꝼırır h̅ þr̅a ſıðan at ha̅n kꝩaꝺꝺe h̅· ꝼıar lagðe honom rán ꝩıð æſte ·h̅· takſ tıl motƶ n eꝼ þetta berſt at ꝼullu þa er h̅· ſæckr er ı ꝼıar tak gek moꝛk ·s· kn̅ge æſte ſakar abere lıðerſ tıl at ꝼara at honom taka holꝼu meıra haꝼe ſakar ab͛e ꝼe ſıt ꝼullrette n kn̅gr bar me̅n þ̅· ſem auk er u ſnıa mot me̅n honom tıl ꝼarar þa er huſbonꝺe hꝩæ͛r er a mote ꝩar ſæckr rı ·s· er eıgı ꝩıll tıl ꝼara u ſtanꝺa me̅n ꝼırır ꝩerıa oꝺꝺe eggıu þa ero þ̅r aller ꝼrıðhælgır er tıl ſkıa laga ꝩılıa gæta ſar þr̅a oll gıllꝺ Um ꝼıar tak cap̅ ꝩeruıtna þar ſem ·mͬ gengr ı ꝼıar tak ꝼırır ma̅n ſa er huſ ·a· ı b ꝩarom eða ſkıp ·a lu̅ní þa gange ȷ ſuo mıkıt tak ſem huſbonꝺa huſ eða ſkıp ero ꝩærð n ſa eın ·ȷ ærtoga tak marka tak er þ̅· ꝼe ·a· ȷ huſum eða ſkıpı eða lauſa ꝼe at þerſſ er ꝩært ꝼırır þuı at ſa er ·ȷ tak gengr ſkulu ſꝩara ollu ſlıku upp hallꝺa ſem ꝩerıanꝺe ſkllꝺı eꝼ ha̅n lpı eıgı ꝩnꝺan n ꝼıar tak ſkal hꝩeruıtna ꝼra er mͬ gengr ıgægn ꝼırır huſꝼoſtum mon̅um ero ꝩıtnı tıl eða gıallꝺe moꝛk ·s k̅e nema þuı at eınſ at h̅ gange ſıalꝼr ı tak með ꝩıtnum þa ſkal· heım· ganga m honom n eꝼ h̅ ꝩıll eıgı þa ſkal han̅ ganga nauðıgr ha̅n ſkal ȷ ra̅nƶ
ſakſ huſ ſetıa hꝩart ſem h̅· ꝩıll eða eıgı ꝩm moꝛgonen eptır þa ſkal ha̅n leıða ·h̅ ·a· mot ꝼram lauſan eꝼ h̅ ·a· her ꝼe ſuo mıkıt ı b ꝩaro̅ at tıl ſkullꝺar ꝩınƶt gıallꝺr ·h̅· þa er ꝩæl n eꝼ ·h̅ ꝩıll eıgı greıða þa neꝼne ſakar ab͛e at ꝼoꝛ ſke ſem aðr er ſagt u ſætr mͬ ma̅n ȷ ꝼıar tak ꝩıll eıgı mͬ ganga ȷ ꝼıar tak ꝼırır h̅ eıgı ſıalꝼr ·h̅· þa leıðı ha̅n ma̅n ꝩm þrıa garða með ꝩítnum beıðı eꝼ nokoꝛ ꝩıll ganga ı ꝼıar tak ꝼırır h̅ n eꝼ engı ꝩıll haꝼe· heím með ſer ſetı ȷ ranƶſakſ
huſ ſke ſem ꝼr ꝩar ſkıllt u ſætr mͬ þa̅n ma̅n ı ꝼıar tak er or
eıgı er ꝼær h̅· eıgı ꝩoꝛðƶllu ma̅n at ganga ı ꝼıar tak ꝼırır h̅· leıðı h̅ um· þrıa garða beıðıƶt ꝩoꝛðƶllu ma̅nƶ n eꝼ eıgı ꝼæƶt haꝼe h̅ heım með ſer ſetı ı ranƶſaks huſ at oſeckıu kreꝼı gıallꝺkra hoꝛnſ en rennare blaſe tıl motƶ um moꝛgonen eptır leıðı h̅· lauſan a mot ꝼram bıoðe ꝼrenꝺom Um oll þau mal er me̅n eıga ſam at kæra ꝩært mal er ꝩıtnat er ꝩnꝺır ma̅n n ꝩm oll utlægðar mal um oll onnur mal hꝩart ſem ero ſtoꝛ eða ſma n k̅r bar
me̅n eıga rett a· þa ſkulu þau oll ꝼara tıl motƶ eꝼ eıgı ꝩ͛ða nıðr ſætt með laga orſkurðı ꝼırır logma̅ne n ſa er eıgı ꝩıll logmᷦ orſkurðı lıta kreꝼı gıallꝺkra hoꝛnſ late tıl motƶ blaſa rðı þar huartꝩegıa ſın mal eꝼnı at ruꝺꝺum malom at boꝛnom ꝩıtnum þa ſkal beıða mot me̅n laga ꝺomſ ·a eptır þuı ſem logbok ſkrır logmͬ ſegır bæðe með ſamþct ſsllu man̅ƶ gıallꝺkra allra mot ma̅na þ̅· ſem· þæır ꝩærða aſatter þ̅· ſkal hallꝺaƶt n eꝼ þ̅r ꝩ͛ða eıgı aſatter þa ſkal J logretto ſetıaƶt ſættaƶt þæır þa er ꝩæl n eꝼ þ̅r ſættaƶt eıgı þa ſkal tıl kn̅gſ ſkıota þat at ſætt haꝼa ſem h̅· gerır reka eıgı lengra þuı
at þar koma ꝼleſter ꝩıtrır ſaman hu͛ſſu lenge ſkal takſetıa cap̅ Jgı ſkal tıl motƶ blaſa ꝩm neter nema ællꝺr ſe lauſ eða hær ꝼare tıl bar ꝩm ꝺaga ſkal tıl motƶ blaſa þegar ꝩıll n eꝼ ællꝺr ꝩ͛ðr lauſ· eða hær ꝼæ͛r tıl bar laupı hꝩæ͛r er hoꝛn hrır eða klocko eða gıallꝺe moꝛk ·s· k̅e n tıl annara mota ero engı aðrer ſkllꝺır at ꝼara nema huſꝼaſter me̅n ſuo tıl huſꝼaſtra ma̅na ſteꝼnu ſæckr rı ·s· ſa er eıgı ꝼæ͛r þegar hoꝛn hrır n þ̅r ero huſꝼaſter me̅n er eıga garða eða leıga garða mıſſerıſ leıgum eða manaða allan eða halꝼan eða ꝼıoꝛðong bggıa oðrum með ſer ıgı ſkal tak ſetıa ſıðan rıngır tıl aptanſ ſongſ nema mͬ ſe brot buın þo eıgı ſıðar en h̅· haꝼe ſtu̅ð tıl at ꝼra tak Vıtnı ſkal ha̅n tıl haꝼa at h̅· ꝼoꝛ ſem h̅· matte eꝼ gıallꝺk͛ toꝛtrggır ·h̅· Sol ſkal um ſumar raða tak ꝼrƶllo en ꝺagr ꝩm ꝩeter huat a brggıu̅ eða bato̅ ſkal kaupa Lxa na ſuo aðra nıa ꝼıſka oſtror þat ſkal kaupa a batom eða a brggıum eꝼ ꝩıll en eıgı ꝼltıa ȷ buðır tıl mangſ n ſa er bggır buð tıl þerſſ ꝩeıt ·h̅· ſuo ſa er· leıgır gıallꝺe· ſın rı huar þr̅a k̅e ꝼre or buð a brggıur ut eıgı at ſıðr Um tak
ſettnıngar Ꝼ mͬ æſter ma̅n takſ tıl ſtemꝼnu tıl laga oſkurðar ꝼırır hꝩært mál ſem þ̅ er þa ſkal at hggıa huart ·h̅· her þuı male at ſꝩara· eða ȷ· oðrum ſtað n eꝼ ha̅n ·a heıma ·ȷ heraðe er þuı male ·a· at ſꝩara ꝼre honom brautar tak tıl heımılıſ ſınſ ſkal bu han̅ſ take ꝩarða ſke ſıðan at lanꝺƶ logum rettom hꝩæ͛r mͬ ma oðrum bıoða ꝩm ſokn ſına eꝼ h̅· ꝩıll· ſuo karll mͬ ſem kona n ſa er ꝩıð ꝩmboꝺe tækr ſkal ſuo ſkıa· annarſ ſokn ſem ſına þuı at opt ꝼær eıgı ſıalꝼr ſótt u eꝼ mͬ lpr or heraðe með ꝼe ma̅nƶ tıl bar ꝩarſ þa kmr bonꝺe eptır ꝩıll ſıtt· haꝼa þa ꝼelaƶt ·h̅· æ· meðan bonꝺe er ı bnom ma h̅· huergı ſtanꝺa ·h̅· n þegar ſem bonꝺe er heım ꝼaren þa gengr h̅ ꝼram ı lıoſ þa bıoðe bonꝺe ꝩm ſokn ſına þeım ma̅ne ſem ha̅n ꝩıll með ꝩatta ſke ſem h̅· ætte ſıalꝼr hı̅n ſkllꝺı eꝼ h̅· ꝩære ſıalꝼr ıhıa ngı kaupangſ m̅a ſkal g͛a heraðƶ monum oſkıl eıgı heraðƶ me̅n kaupangſ monum Sıt ſkal hꝩæ͛r haꝼa en engı annan rena n eꝼ mͬ takſætr ma̅n tıl logmᷦ orſkurðar ꝺmeƶt h̅m huarke ꝼe ne eıðar hꝩært tak ſkal ꝼra lata S mͬ er æſter man takſ ha̅n ſkal tıl ſegıa hꝩært h̅· ſkal ꝼra þa ſkal hı̅n þangat ꝼra ſem ha̅n ſegır ellıgar gıallꝺe moꝛk ·s· k̅e eꝼ h̅ ꝼrer eıgı n eꝼ h̅· ſegır honom eckı· tıl hꝩært ꝼra ſkal þa lıggr h̅m eckı ꝩıð þo at ·h̅ ꝼre eıgı þ̅ tak n eꝼ mͬ ſkal tak ꝼra þa take ·h̅ huſꝼaſta me̅n með ſer eıgı ꝼleırı þa̅n eın er ȷ tak gengr ꝼırır h̅ hına er ſkır
ſkotar tak ꝼrƶllo ꝩnꝺır n eꝼ ꝼleırı me̅n ꝼlgıa honom ꝩeıta þ̅r bonꝺa oꝼſſꝩæſe ı aþetteſ oꝛðom eða ꝩ͛kum þa ma hı̅n er ꝼırır ſıter lſa· heım ſokn ·a henꝺr honom er ſa er tak ꝼrðe ſæckr ærtogo̅ moꝛkum ·s· ꝩıð kn̅g n hꝩæ͛r· annara moꝛk· ſuo ſkal hꝩ͛r þar ſem mͬ æſter annan takſ ranglega moꝛk ·s· k̅e n hı̅n er heím
ſok ꝩeıttt ꝩar ſkal· haꝼa moꝛk ·s· aꝼ þeım moꝛkum hꝩart ſem lut ·a· ȷ huſꝼaſtr mͬ eða eın lpr mͬ ſuo mego honom ꝩıtnı b͛a ꝩm heım ſokn eın lpr mͬ ſem huſꝼaſtr me̅n nema ꝩattar þerſſ mᷦ er takſ æſte eða ꝼrðe þoꝛe þ̅· ꝩıtnı at bera· at h̅ ꝼırır bauð þeım ollum at ꝼlgıa ſer ı garð nema þeım þrım͛ ꝩattom tꝩeım ꝩoꝛðƶllu
ma̅ne þa ſkulu þeır lagx me̅n eckı gıallꝺa n hꝩæ͛r þr̅a annara er ſıalꝼraꝺa ꝩaro ȷ gongu með þeım nokoꝛa oꝼunꝺ ꝩeıttı gıallꝺe moꝛk ·s· kn̅ge n ſa mͬ er gengr ı tak ꝼırır ma̅n a ha̅n huarke ſkıp ne huſ ·ȷ kaupange ſem ȷ logum er mælt ſegır· at h̅ ·a· huſ· eða ſkıp ·a· h̅· eckȷ· þa er ha̅n ſækr moꝛkum ·s· k̅e n með þuı· at h̅ leıðır þa̅n ma̅n ȷ tak ꝼırır ſek þa er ſa ıam mıckllu ſæckr er ı leıðır ſem hı̅n er ı gengr nema ·h̅ ꝩın̅ı· eıð at h̅· ſagðe honom þ̅· at ·h̅· atte ſkıp eða huſ n eꝼ mͬ ſkal æſta ma̅n takſ þa ſkal ha̅n· haꝼa huſꝼaſta me̅n með ſer eıgı ꝼleırı n eꝼ huſꝼaſter maðr ſnıar at· ganga með honom at æſta takſ eða ꝼra tak þa er h̅· ſæckr rı ·s· ꝩıð kn̅g u eꝼ mͬ hıttır ma̅n ꝩtı ꝩıll h̅ takſetıa h̅· ꝩ͛ðr hı̅n ꝩarr ꝩıð rennr ꝩnꝺan eða rr þa ſkal kalla ·a· h̅· ſuo· haat at ꝩattar h̅s mege þat ꝩıtnı bera at h̅· matte hra eꝼ ha̅n ꝩıllꝺı n þa ſkal· ha̅n ꝼra þat tak n eꝼ h̅ ꝼrer eıgı þa þa er h̅· ſæckr moꝛk ·s· kng̅e n eꝼ mͬ lpr ı garð ma̅nƶ eða ı huſ lætr h̅ apptr garðƶ lıð eða ꝺrr þa ſkalla at bıðıa upp lata n eꝼ me̅n ꝩılıa eıgı þa ſkal ·h̅· æſta ·h̅· takſ þar þegar mæla ſuo haat at h̅ mege hra eꝼ h̅· ꝩıll ꝩattar h̅s þoꝛe ·þ̅· ꝩıtnı at b͛a at h̅ matte hra eꝼ ·h̅· ꝩıllꝺȷ þat tak ſkal ꝼra eða gıallꝺe· kn̅ge moꝛk s· ıgı þarꝼ· ha̅n at ſegıa hꝩæ͛rt þat ſkal ꝼra nema h̅· ꝩılı þo ıam ꝼullt at logmale ſem ſagt ſe Um ma̅n hælgı takſetnıng cap̅ N um ma̅n hælgı ꝩara takſetnıng ꝩm allar aðrar ſokner þat ſkal allt ꝼara· at bar ma̅na logum eptır þuı ſem bok ꝩar ꝩattar Suo ꝩıða ſem ꝩer eıgum tak merkı Suo ſkal kona ganga ı tak ꝼırır ma̅n ſem karll mͬ eꝼ hon a huſ ı b ꝩarom Um þıoꝼnað Capıtulus t er nu þuı neſt at ꝩarr ſkal engı anan ſtela u eꝼ mͬ ſtenꝺr ma̅n með ꝼe ſınu er ſtolet ꝩar ı ꝼra honom þa ſkal h̅· bınꝺa ꝼola a bak· honom eꝼ ꝩattar ero ꝩıð ok leıða h̅· bunꝺın tıl gıallꝺk͛ n eꝼ h̅· ꝩıll eıgı ꝩıð honom taka· þa er h̅· ſæckr ærtogom moꝛkum ·s· ꝩıð kn̅g þa ſkal ꝼra ſsllu ma̅ne n eꝼ ·h̅ ꝩıll· eıgı ꝩıð taka þa er h̅· ſæckr ſlıku ſama ꝩıð kn̅g bar me̅n u ſkulu bar me̅n eıgı ſækt gıallꝺa ꝩmboðeſ ma̅ne ne gıallꝺk͛ en þ̅r haꝼe ſottan ſın rett Um ꝩıtnı at h̅· batt þıoꝼ ꝩ ſkal tıl motƶ blaſa leıða þangat þıoꝼ með ꝼola ſa er batt ꝼre ꝼram ꝩıtnı· at ſa ·a· ꝼe er batt þ̅ ꝼe ꝩar ſtolet ꝼra honom· þ̅· annat at h̅· batt h̅· a þuı ꝼe þa ſkulu mot me̅n ꝩm ꝺma eꝼ þeır ꝺma h̅ mıſbunꝺın þa er ſa ſæckr moꝛkum s· ꝩıð kn̅g er batt n eꝼ þ̅r ꝺma h̅· ret bunꝺın þa ſkal· gıallꝺk͛· ꝼa bana tıl n eꝼ h̅· ꝩıll eıgı þa er h̅· ſæckr ærtogom moꝛkum ·s· ꝩıð kn̅g bar me̅n n eꝼ mot me̅n lata h̅· oꝺmꝺan ganga aꝼ mote þa ero þeır ſeckır moꝛkum s· ꝩıð kn̅g þo at gıallꝺkrı ꝩılı eıgı repſſıng ·a· leggıa huat ret eða ſækt bar m̅ eıga N um þıoꝼnað allan þa ·a kn̅gr bar me̅n ſem ı ſıðaƶto caplʼo ſegır nema ſtolet ſer or kn̅gſ garðe eða oꝛ h̅s ꝩærnꝺar huſum þa ·a kn̅gr eı̅n a ſa ſokn ·a· þuı er kn̅gr heꝼır ꝼırır garð ſın ſkıpat er þaðan er ſtolet n eꝼ þıoꝼr kmr bunꝺın a mot er ꝼole bunꝺın a bak honom þa ſkal hꝩærr ſıtt haꝼa þ̅ra er ha̅n heꝼır ſtolet ıꝼra ꝩıtnı b͛a tıl at þ̅r atto n ſa er þıoꝼen haꝼðe tekıt þa ſkal haꝼa þat allt er þıoꝼren haꝼðe a ſer h̅ tok m honom eıgı beraƶt oðrum man̅e ꝩítní tıl þo at h̅· haꝼe tıl mærkr gullƶ eða meıra J þeım logum ſkal hꝩærn þıoꝼ ꝺma ſem h̅ ſtal hꝩar ſem ha̅n ꝩærðr tekın Um ranƶſak hu͛ſſu m̅ ſkulu ganga ꝩ eꝼ mͬ er ſtolen ꝼe ſınu þa ſkal ·h̅· beıða ranƶſakſ eꝼ h̅ ꝩıll þa̅n ma̅n er honom er meſtr grun͛ ·a· at ꝼe h̅s· haꝼe ſtolet n hı̅n ſkal uppı lata ꝩera ranƶſak n eꝼ h̅· ſnıar þa er ·h̅ ſann͛ at ſok n ſa er ranƶſakſ beıðır ſkal· haꝼa með ſer huſꝼaſta me̅n eıgı ꝼleırı þ̅r· ſkulu ganga ın lınꝺꝺa lauſır lata ranƶſaka ſık· aðr en þeır gange hı̅n ſkal ſegıa tıl ıarteıgna· aðr en þ̅r gange· ín a þuı ꝼe er ſtolet ꝩar ȷ ꝼra honom n eꝼ þ̅r hıtta ꝼe manƶ ı oꝛk eða ı kıſtum eða ȷ toſkum eða ȷ brðum eða ȷ lctum kerollꝺum· þa ſkal þa ſkal ha̅n hallꝺa ꝼırır ſettar eıðȷ neꝼꝺar ſre at eıgı kom þar at h̅s ꝩılıa eða ꝩıtenꝺ n eꝼ þ̅r hıtta otan laaſſ eða loko þo ȷ h̅s· huſı hallꝺe upp ſettar eıðı ꝼanga ꝩatta n þerſſer eıðar ꝼalla tıl marka er hæꝼr um ꝼarmana log hꝩ͛r logleg ꝼar tekıa ꝩera ſkal ı ꝼoꝛum ꝩtı Sꝩ er logleg ꝼartekıa en engı annur at ȷ honꝺ ſkal taka ſtrı ma̅ne eða h̅s loglegom ꝩmboðeſ ma̅ne neꝼna ꝩıtnı ꝩıð eða ꝼleírí ſegı þeır tıl ahaꝼnar er ſer ꝼare toko n hı̅n tıl leıguburðar er ſkıp bggır n eꝼ þa ſkıll ·a ꝩm kaup mala ſın þa haꝼe ſa ſıt mal er ꝩıtnı ꝼlgır ſꝩerıa þeır ſuo at ꝩer hrðum orð kur beggıa ꝩaro þıt þa aſatt͛ um kaup mala um ꝼartekıo ſuo ꝩm leſt leıgu þa er þat ꝩıtnı loglegkt at logꝼullu ꝼar tekıt Skıp· þau er auſa þarꝼ tſꝩar· þrım ꝺgrom þat er tallt ꝼrt ı ꝼarer allar nema heſetar ꝩılı· lıta lekare ſkıpı n eꝼ ſtrı me̅n lata auſa ſkıp ſın um uet͛ a laun ꝩıð haſeta þa· hꝼer þ̅· tıl ſꝩıka ꝩıð þa eıgu ſtrı me̅n at bta ſkaða þa̅n allan er aꝼ þuı ka̅n· at geraƶt ſem þ̅· ka̅n at geraƶt um ꝼıoꝛ ma̅na eða ꝼe eða bæðe þuı at þ̅· ꝼals ſkal hꝩæ͛r bta er ſıalꝼr gerır u er ꝼarmr a ſkıp komen ꝼót mat͛ allt þ̅· annat er tıl hrır ſnıƶt· nu haſetom ſem ſkıp ſe oꝼlaꝺet ꝩnꝺır þeım n ſtrı ma̅ne gæꝼr ſn· aðra kallar ·h̅· munꝺanga laðet þa ſkulu þ̅r neꝼna ſtrı me̅n aꝼ oðrum ſkıpum eꝼ tıl ero u eꝼ þ̅r ꝩılıa þuı tıl guðs ſkıota at þ̅r ꝩıllꝺu ꝼara a ſuo loðnu ıamlanga leıð þa eıga eıgı haſetar at ꝩanꝺa þa lðƶllo ꝼırı ſtrı ma̅ne ꝼare þa ꝩıð ſuo buıt n eꝼ ſtrı monum er tıl koma þckır oꝼlaðet þa ſkulu ſtrı me̅n ſına ꝩoꝛu ꝼrſt· aꝼ bera alla aðra en þa er þ̅r haꝼa ættllat tıl reıða kaupſ ꝼırır þuı at ſkıp er hꝩergı ꝼrtt eꝼ reıða ſkorter n eꝼ· þa er en oꝼlaðet þa ſkulu þ̅r ꝼrſtır aꝼ b͛a er epſtır toko hꝩæ͛r eptır oðrum ſem tekıt heꝼır tıl þerſſ er ſkıp er ꝼrtt n eꝼ ſtrı me̅n ero eıgı ſuo nér a· oðꝛu̅ ſkıpum at þeım mege na þa ſkal bnꝺr tıl neꝼna þa er neſter· ſítía hælƶt haꝼa ꝩıt tıl ꝩaner ero ȷ kaup ꝼoꝛum· at ſkra þe̅ta mal· eptır þuı ſem ꝼrr ꝩͬ n huerıum þeım ma̅ne er aꝼ gengr ſkıpı þuı með ꝼott ſın ꝼe þa ero ſtrı me̅n ſkllꝺır at ꝼa þeım· ꝼoꝛu ntı annat ıamgott tıl þerſſ· lanƶı er þeır hoꝼðu ſer ꝼare tıl tekıt n eꝼ þ̅· ꝼæƶt eıgı þa greıðı þeım ſlıka leıgu ſem ·h̅ ſkllꝺı taka aꝼ þeım eꝼ þeır ꝼre þangat ſem þ̅r hoꝼðu ſer ꝼare tekıt n a þeım ẟegı er ſtrı maðr ꝩıll ſkıpı ſınu ut leggıa þa ſkulu aller ſkıparar tıl koma nauðſnıa lauſt Suo ero aller haſetar ſkllꝺır tıl at ꝼlgıa ſkıpı tıl upp ſatar upp at ſetıa n hꝩæ͛r er eıgı er þar ſæckr rı ·s· ꝩıð kn̅g n ero nauðſnıar ſem log ſkra n þegar er þar km͛ ſkutƶ ſtamꝼn ſem aðr ꝩͬ ꝼramſtaꝼn hoꝛꝼer ſkıp ·a leıð þa ·a ſtrı
mͬ ſkıpleıgu· alla nema ·h̅· ꝩılı bæt͛ goꝛrt haꝼa Um alego a ſkıpum ꝩ koma me̅n ȷ kaupſtað þan̅ er þeır haꝼa ſer ꝼare tıl tekıt eða ȷ· annan ſtað ꝩ͛ıa þar ꝩoꝛu ſíní buaƶt tıl· heım ꝼarar b͛a ·a· ꝩılıa heım ꝼara geꝼr þeím eıgı br n ſtrı mͬ bðr þ̅eı̅ ſkıp ſıt at lıggıa ·a· ſuo lenge ſem þ̅r ꝩılıa tıl heímꝼarar u ꝩılıa ſumır lengg͛ lıggıa en ſumır þa ſkulu þ̅r raða ſem ꝼleırı ꝩ͛ða ſaman þo at eınum aꝩkı n ſtrı mͬ oðllaƶt ſkıpleıgu ſına þo at· upp· ſetıƶt ſkıp· n at ꝩare ſkal ſtrı mͬ ſkıpa ſkıp ſıt hꝩæ͛rt e͛ h̅ ꝩıll ero þeır neſter ꝼare er þangat ꝼoꝛo t ıamꝼre leıgu ꝩnꝺır ſuo mıklla leſt n eꝼ ſtrı mͬ ſætr ſkıp ſıt upp ꝼırır otan lꝼı haſeta ꝩılıa þ̅r ꝼaret haꝼa þa eıgu þ̅r ꝼar heím hollt at ꝩare þangat ſem þ̅r ꝩılıa ꝼaret haꝼa leıgu lauſt ꝩært m̅ ſkulu ꝼara tıl kaupa ꝩ taka me̅n ſer ꝼare aꝼ ſtrı ma̅ne ſegır h̅· ſıtt huerıu̅ tıl hꝩært ha̅n ꝩıll ꝼara u þar ſem leıð ſkıler þa ꝩıll hꝩæ͛r þangat ꝼara ſem ·h̅· ſer ꝼare tok hæꝼƶt þetta ꝩpp með þeım tıl þrætto þa ſkulu þeır ſıt mal haꝼa ſem ꝼleırı ꝩærða ſaman þo·at eínum aukı n ſtrı mͬ ſkal engu ꝩm raða n eꝼ aller ꝩ͛ða íam
marger þa ſkulu þ̅r b͛a lutı ·ı ſkaut haꝼe þ̅r ſıt mal er lutr ꝼl
gır u ꝩılıa þ̅r· aꝼ ſkıpı ganga er lgð ꝩͬ ꝼırı boꝛen þa ſkal ſtrı
mͬ gıallꝺa moꝛk ·s· hꝩerıum þeım er aꝼ gengg͛ þuı ſkıpı ſkıp
leıgu þar um ꝼram er h̅· tok aꝼ honom n hınum er nu ero a ſkıpı eptır þa ſkal ·h̅· ꝼa ſuo marga m̅ þeım at þ̅r ſe ꝩæl lıð ꝼꝛer halꝺa með ſınum koſte þangat tıl kaup ſteꝼnu ſem þ̅r haꝼa ſer ꝼare tekıt huerıu ſtrı mͬ ſkal raða¶ Jn ſkal ſtrı mͬ a ſkıpı hꝩ͛ıu h̅· ſkal þrıðıuggı meırı leſt haꝼa en haſetar þo eckȷ meıra upp leggıa en haſetar ꝼırır þuı at h̅· a þrıðıugg at haꝼa tıl reıða ſkaupſ þ̅· eıgu aller haſetar at ꝼltıa þuı ſkal laða ȷ kloꝼa ín Strı mͬ ſkal leıðſogu ma̅n ꝼa en aller tulk llar leſter ſkulu ıam ſtoꝛar ꝩ͛a at ꝼullu ꝼare nema ſumum haſetom ſe ſkıllꝺ mı̅nı· leſt eða meırı Sꝩo ſkal hꝩæ͛r· haꝼa margra punꝺa þunga ȷ leſt ſına ſem h̅· heꝼır ſer ꝼare ꝩnꝺır tekıt leıgu ꝼırır ꝼæſt ꝼ mͬ rꝼr ſkıpan N eꝼ haſete rꝼr ſkıpan ꝩnꝺır ſtrı
ma̅ne ꝩ͛ðr h̅· át þuı ꝩıtnıſ ꝼaſtr at h̅· rꝼr ſkıpan ínan
lanꝺƶ þa er h̅· ſæckr moꝛk ·s· ꝼ leſt· hꝩ͛ıa er aꝼ berſt n eꝼ h̅ rꝼr ſkıpan· ꝩnꝺır ſtrı ma̅ne ·J Da̅nmoꝛku eða gautllanꝺe eða eða ȷ ſꝩıððıoðo gıallꝺe mærkr aðra kn̅ge en aðra ſtrı ma̅ne ꝼırır leſt hꝩerıa er aꝼ berſt n eꝼ rꝼr ſkıpan ȷ ſamlanꝺe eða ȷ gotllanꝺe ſæckr moꝛkum ·s· n eꝼ maðr rꝼr ſkıpan ȷ· ængllanꝺe eða orknıum eða ꝼær ıum eða hıatllanꝺe· þa gıallꝺe ᴍ͛· æ halpt kn̅ge en halꝼt ſtrı ma̅ne Rꝼr mͬ ſkıpan ·a grna lanꝺe eða ·a· ıſllanꝺe eða ȷ goꝛðum aꝩſtr gıallꝺe ærtogar mærkr ·s· u er þegar ſkıpan roꝼen er haſete km͛ eıgı tıl ſkıpſ með ꝩarnað ſın ı þær ſteꝼnur er aðrer ſkıparar koma ſtrı mͬ gerır haꝼa ſlık oll log ı heım ꝼærð ſem ı brott ꝼærð ſkıp ȷ allra þr̅a abrgð um ꝼlutnıng tıl þerſſ er ſkıp er upp ſætt nema ſtrı mͬ ꝩılı bætr goꝛtt haꝼa hu͛ſſu lenge mͬ ſkal bıða ſtrı ma̅nƶ ꝩ kmr· brr ·a· þa· ſkulu haſetar bıða ſtrı ma̅nƶ ſınſ þrıu ſıoar ꝼoll en ſıðan mego þeır ꝼara at oſecckıu· þo·at h̅· kome eıgı u gengr haſete ꝼra ſkıpı otan lꝼı ſtrı ma̅nƶ þa ſkulu þeır bıða ha̅nſ ſıoar ꝼoll þa mego þeır ꝼara at oſeckıu u gengg͛ haſete ꝼra ſkıpı kmr brr ·a· þa ſkulu þrır me̅n ganga ·a lanꝺ upp ſkal eın ſtanꝺa ꝩıð brggıu ſpoꝛð en an̅ar upp ı ꝼra ſuo at hꝩ͛r mege hra óp annarſ pa þrsuar gange ſıðan tıl ſkıps eꝼ h̅ km͛ þa eıgı þa mego þ̅r ꝼara at oſeckıu eꝼ h̅ er a críſtno lanꝺe ſtaꝺꝺr n eꝼ ha̅n er a heıðno lanꝺꝺe ſtaꝺꝺr þa bıðı h̅s þrıu ſıoar ꝼoll eꝼ þeım er haſka lauſt ꝼırır heıðınggıom u ſtenꝺr mͬ mͬ eptır ȷ bgðrı þa leıgı þeır h̅m ꝼar tıl megın lanꝺƶ með ꝼe h̅s n eꝼ h̅ ſtenꝺr eptır ȷ obgðrı þa ſkal leggıa honom upp nata ꝩıſt ællꝺꝼre baat bulxı hꝩæ͛rſſ ꝺagx kapo u ſtenꝺr mͬ eptır en motu nautar ha̅nſ bıoða ma̅n ·a leſt· h̅s· haꝼa ꝩatta ꝩıð n ſtrı me̅n haſetar kꝩeðaƶt eıgı þurꝼa þa ꝼrıalſar þ̅ ꝼe hanſ ꝩıð ſtrı ma̅n haſeta hꝩat ſem ı ꝩıgı ꝩ͛ðr u koma hær me̅n at þeım km͛ eıtt hꝩært hær ꝩapn ınan boꝛðƶ aꝼ oꝼrıðı ꝩ͛ða me̅n ſarer aꝼ eða ꝺrepn͛ haꝼa þeır eıgı ma̅n boðet ·a· leſt· ha̅nſ er eptır ſtoð þa· heꝼır· ha̅n ꝼırır goꝛtt hꝩerıum penıngȷ huerıum ſem h̅· atte ı þuı ſkıpı u ꝼara me̅n ꝼra ſkıpı með allra raðe bæðe ſtrı ma̅nƶ haſeta kmr oꝼrıðr at þeım þa haꝼe þ̅r ꝼe ſıt er ꝼıarre ꝩaro ſtaꝺꝺer eꝼ hınır ꝼa ꝩart er eptır ꝩͦ ſkıpı· ꝼ me̅n kaſta ꝼarme Ꝼ me̅n hıtta ı ſtoꝛma eða ȷ ꝩolk eða ȷ þa̅n ꝩanꝺa at þ̅r þurꝼa at letta ſkıp ſın· þa ſkal· ollum ıꝼır burð ꝼrſt kaſta n eꝼ meıra þarꝼ ꝼırır boꝛð at b͛a· þa ſkal þuı kaſta er þungaƶt er ꝼe mınƶt hꝩæ͛r ſem þa̅n ꝩarnıng a eꝼ þuı ma na ſkulu þeır aller ſem ınan boꝛðƶ ero gıallꝺa þeı̅ ꝩ͛ð ꝼırır er atte ſuo mıkıt ſem þeır matto ꝩıð ꝼa ı kaup ſtað þeım er þeır koma tıl ſuo at allra þr̅a ſkaðe ꝩerðı ıam mıkıll at ıoꝼnu ꝼe þuı at ſkal ꝼara ꝼıar magne en eıgı eptır ma̅n mærgð eða leſta tale n eꝼ þ̅r koma með heılum buncka tıl kaupſtaðar haꝼa engu kaſtat þa ſkulu þ̅r ſuo ıꝼır burð ſkıpta at aller ha
ꝼe ıam mıkıt aꝼ ıamꝼt ſtrı mͬ ſem haſetar nema þ̅r ſkulu holꝼu meırı leıgu taka ꝼırır þa leſt en aðrar þær er þar ꝩͦ ut ꝩegnar a ſkıp ſuo margar ſem þær ꝩærða n þ̅ er ıꝼır burðr er þa lıgg͛ eptır er hꝩæ͛r heꝼır ſına leſt ꝼulla ꝼ me̅n læſta ſkıp ſın Capıtulꝰ ꝩ eꝼ men hıtta ȷ þa̅n ꝩanꝺa at þeır læſta ſkıp ſuo míok at ꝼarm þarꝼ aꝼ at bera þo er btanꝺe þa ſkulu haſetar aller bıða halꝼan manað rkra ꝺaga n eꝼ nokoꝛer ſkılıaƶt ꝼrrı ꝩıð ſkıp en nu er mælt ꝼırır otan rað eða lꝼı ſtrı·mᷦ· þa er ſa ſæckr ertogom moꝛkum ·s· ꝩıð kn̅g er ꝼrſt rꝼr ſkıpan n hꝩæ͛r annara moꝛk ·s· er ſıðan gengr aꝼ þar tıl er þeır ſuo ꝼa mener eptır at ſkıp er oꝼrt ꝼırır lıð lſıſ ſaker n þ̅r ero engu ſeckır er ſıðar ganga aꝼ n eꝼ ſkıp brtr ı ſpon ero me̅n a ꝼrıðu lanꝺe þa ſkılıƶt me̅n eıgı ꝼr ꝩıð ſkıp en reıða er boꝛget ſuo ſem þ̅r mego na ſuo ſkıpreıða ꝼ ſtrı mͬ rꝼr ſkıpan N eꝼ mͬ leıgır eınſ punꝺƶ ꝼar at haſeto bggır h̅ at logum æ meðan ha̅n ·a· eıt punꝺ ınan boꝛðƶ þa ·a· ha̅n þat er leıgðí n eꝼ mͬ leıgır punꝺa ꝼar at haſeto þo at ꝼleırı ſe· þa ·a· ha̅n ſlıkt at haꝼa aꝼ þuı huerıu ſem aꝼ ſınum punꝺum n eꝼ ha
ſete ꝩıll eıgı ꝼaret haꝼa þar ſem ha̅n tok ſer ꝼare heꝼır han eckȷ a ſkıp boꝛet þa ſkal ha̅n greıða ſlıka leıgu ſem h̅· ꝼeſtı honom ok ꝼre h̅· þangat ſem h̅· haꝼðe ſer ꝼare tekıt n eꝼ ſtrı mͬ rꝼr ſkıpan ꝩnꝺır haſeta þa ſkal· ha̅n hallꝺa ſlıku ollu upp haſeta ſem haſete ætte ꝩıð ſtrı ma̅n eꝼ ha̅n heꝼðȷ roꝼet ꝩnꝺır honom u tæk͛ maðr ſer ꝼare be͛r· ahoꝼn ſına ·a ſkıp bera þær nauðſnıar tıl með honom at honom er ſn ꝼıar ſkaðe at eꝼ han ꝼæ͛r þa· ꝼae ha̅n ſtrı ma̅ne annan ma̅n ȷ ſtað ſın ıam mıklla leſt leıgu n eꝼ h̅· ꝼær engan þa ꝼare ſıalꝼr nema ſtrı mͬ lꝼı h̅m aꝼ at ganga ꝼ me̅n berıaƶt ȷ kaupꝼoꝛum N eꝼ me̅n berıaƶt ȷ kaup ꝼoꝛum ſættaƶt þar með ſtrı manƶ raðe haſeta þ̅· a· hꝩergı at rıꝩꝼa n noꝛegſ kn̅gr a ſækt þa er ꝩıð lıggr ſke ſa kn̅gſ ſsllu
maðr er þar heꝼır leen ſem þ̅r rıuꝼa bunka ſın ſkıpa aꝼ ſkıpȷ n eꝼ noꝛegſ me̅n berıaƶt eða g͛a aðra oknttȷ þa er ſækt lıggr ꝩıð ȷ Danmoꝛkꝩ eða ·ȷ oðꝛum lonꝺum bta þeím kn̅gſ ſsllu ma̅ne er þar heꝼır leen þa ero þ̅r oſeckır ꝩıð noꝛegs· kn̅g er þ̅r· koma heım haꝼa þ̅r ma̅na ꝩıtnı tıl at þ̅r bto þar ſem þ̅r brutu eꝼ þ̅r haꝼa ꝩıð ꝩtllenƶſkan ma̅n aat n eꝼ þ̅r noꝛð me̅n berıaƶt ſın amıllum þa ·a noꝛegs· kn̅gr ꝼrıðbrot eꝼ þeır koma heım þuı at a h̅s þegne ꝩͬ ꝩnít ſe þuı meır ꝩıð ſunꝺr þct ſın amıllum ꝩm homꝼn læge Capıtuluſ S ·a hoꝼn er rr en ſa ·a læge er ꝼrſtr km͛ lanꝺꝼeſtum ꝩm ꝼæſtar hæl n eꝼ mͬ ꝩeıtır ma̅ne haꝼnar raan þa ſeckıƶt ·h̅· moꝛk ·s· ꝩıð kn̅g hꝩæ͛r er a þúı ſkıpı er ıam ſtrı mͬ ſem haſetar þa ſæckt ·a halꝼa· kngr en halꝼa þ̅r er haꝼnar raan ꝩͬ ꝩæıt ſkıptı at ma̅n mærgð n þ̅ er haꝼnar raan er mͬ hgg͛ ꝼæſtar ma̅nƶ eða lſır bæger þeım or læge er aðr lago ꝼırır u ero marger me̅n a ſkıpı ſaman þ̅r er ſıðar koma bua eıgı aller ꝩm eıtt lunꝺꝺernȷ ſegıa ſuo ſumır at eıgı mnꝺı ſuo goꝛtt eꝼ þ̅r reðe ſnı ꝩılıa ſınſ með eınſ eıðı hær þ̅ra ſe ſa ſaklauſ n eꝼ þ̅r ꝩılıa eıgı gıallꝺe þ̅r haꝼnar raan ſke ſem ꝩıta ꝼe þar ſem þeır ſkıpa upp ꝩm homꝼn haꝼnar ʀaan Capıtuluſ t er haꝼnar raan er me̅n ſıglla J ackerıſ ſætı ȷ hoꝼn ſıglla aðr eptır leggıa ſuo ner þeı̅ at eıgı er ſꝩæꝼı rum u rða þ̅r ꝩm er ꝼrı komo bıðıa hína ȷ brott leggıa er ſıðar komo ſuo at ſkıp· þ̅ra haꝼe ſꝩæıꝼıngar rꝩm eıgı lıggı ſkıp a ſtrenggeom· þ̅ra u ꝩılıa þeır eıgı þa er þ̅· haꝼnar raan Sꝩo eꝼ ſkıp brtr ꝩnꝺır þeım eða ſkulu þeır brot leggıa er ꝼrrı komo þa gıallꝺe ſlıkt ſem aðr er ſkıllt n eꝼ þeır brıota ſkıp ꝩ̅ꝺır monu̅ er ſıðar komo hꝩart ſem þ̅r brıota ȷ ackerıſ ſæte eða ȷ lanꝺꝼeſtum eða gera reıða ſpell þa ſkulu þeır bta ſem ſknſamer me̅n meta oꝼunẟar bót með eptır laga ẟome· ꝩær bate ſkal raða ſækt er tekın eʀ ꝩ ſkal ſtrı mͬ báte raða n eꝼ þ̅r lıggıa ꝩıð brggíu þa late ꝼltıa haſeta tıl lanẟƶ eıtt ſín um ẟag ꝩt apt͛ n matg͛ðar me̅n þrım ſínum eıtt ſín at taka ꝩatn n tꝩeím ſınum at matbua n bát ꝼæſtr ſkal taka ꝼram a buncka brun Sa ſkal baat ꝼæſta er epƶſtr gengr aꝼ u eꝼ baat ꝼæſtr bꝛeſtr a barðe eða brðı eða ꝩıðıa ſlıtnar eða baat ꝼæſtr þa abrgıƶt ſtrı maðr baat ſın ꝼae haſetom an̅an bát eða abrgıƶt allt þ̅ ſem a boꝛðe ka̅n bꝛeſta ꝼırır baat lſıſ ſaker n eꝼ knꝩt͛ loſnar gıallꝺe ſa baat er ꝼeſtı n eꝼ eıgı km͛ aptr eða ꝼae baat annan n eꝼ h̅ ꝩıll eıgı abrgıƶt ſem ſtrı maðr n eꝼ nokoꝛ tækr baat at olꝼı ſtrı ma̅nƶ þa lſı rane a henꝺr hm̅ með ꝩatta tꝩa þa e͛ hı̅n ſæckr moꝛk ·s ꝩıð ſtrı ma̅n n eꝼ tækr baat reker brott ſuo langt at leıta þarꝼ þa er h̅· ſæckr moꝛk s· ꝩıð ſtrı ma̅n ok ꝼꝛe ıamgoðan baat aptr ſem h̅· tok n eꝼ nokot granꝺar ſkıpı eða monum ꝼırır bát lſıſ ſaker meðan baat͛ er ȷ brotto þa ſklʼ h̅· bta ertogom moꝛkum halꝼt k̅e en halꝼt· ſtrı
ma̅ne eꝼ ȷ ſpon brtr bte ſkaða þa̅n allan ſem m̅ meta n ſkıp er btanẟe þa late ſa bta er bate rere brott gıallꝺe mærkr halꝼt kn̅ge en halꝼt ſtrı ma̅ne n ꝼırır hꝩ͛n ma̅n er tnıƶt ꝼırır baat lſıſ ſaker gıallꝺe ſa er baate rere brott slık gıollꝺ slıkt þægngıllꝺȷ ſem kn̅gr lægr tıl með beƶttu m̅a raðe ꝩm ꝩægeng ȷ Sıgllıngum Ꝼ men sıglla með lanẟe ꝼram ſamꝼlote þa ſkulu þæır ꝩægıa er trı sıglla ſuo at eıgı bæge þeım at lanꝺe er ınƶſtır ſıglla n eꝼ me̅n beıta þra beıtıng ſıgllır hı̅n a ꝩeðr þeım bæger þeım at at berge eða boða eða at neſȷ leſtır· ha̅n ſkıp ſıtt ꝼırır þa ſok eða bꝛt͛ ı ſpon þa bte þ̅r ſpell er honom bægðo aꝼ leıð ſem ſknſam͛ meta oꝼunꝺar boot með eptır laga ẟome n eꝼ m̅ beıta þra beıtıng þa at boðo̅ er a le ſıglla ꝩıll· ha̅n hællꝺr a þa sıglla en ȷ boðom bꝛıota ꝩ eꝼ ſkıp þ̅ra brotnar eða reıðȷ slıtnar er a ꝩeðr sıgllꝺu eıgı ꝩıllꝺu ꝩægıa þa koma þar engar ꝼe bt͛ ꝼırır þuı at þ̅· er ollum nauðſn ꝩ sıglla me̅n tıl mıoꝛa ſunẟa með ſamꝼlote mıckllu þa eıgu þ̅r ſıgllıng at mınka er ſıðar ꝼara þar hꝩæ͛r ſem ſtaꝺꝺr er ſuo at engum ſtanꝺe ꝼartalme aꝼ ınka ſkal ſıgllıng með með halſan hæꝼlla ſkurð hællꝺr nıðr leggıa en a aðra ſıglla Um ſektır er ꝩıð lıggıa a ſıgllıngar capıtlꝰ N eꝼ me̅n ſıglla ·a· aðra naꝩðſnıa lauſt hꝩart ſem þ̅r sıglla tıl mıða eða með haꝼe eða með· lanꝺe ꝼram gera· þ̅r monum ſpellꝩírk þa ſkal bta ꝼırır ſkut ſtaꝼn· er brotnar ꝼ oꝼan reꝼnıſ ſkoꝛ aura n ꝼırı ꝼram ſtaꝼn ærtogar eꝼ ı an
ꝼongum brotnar ꝼırır oꝼan ſıo n eꝼ ſtaꝼn breſtr renner ſıo͛ꝛ ı̅n gıallꝺe moꝛk ·s· n eꝼ hıalmur ꝩoler breſtr eða ſtrı ꝩm hıalmur ꝩol eða blað aꝼ ſtrı bte moꝛk ·s· ꝼırır hꝩært þerſſarra n eꝼ ſtrıt breſtr ſunꝺr ȷ mıðıꝩ bte aura ·s· ſuo eꝼ ıarn breſtr aꝼ n eꝼ sax brotnar bte ærtogar ſuo ꝼırır halſſ· hꝩærn n ꝼır roðrar huꝼ aura n ꝼırır megın huꝼ· halꝼa moꝛk ærtog ꝼır klo krapta hꝩæ͛rn kne n eꝼ ra breſtr ȷ aktaꝩmum eða ꝼır otan eða ı̅an gıallꝺe aura n eꝼ ra breſtr ȷ ꝺragreıpum gıallꝺe halꝼa moꝛk n eꝼ tre breſtr eða brotnar gıallꝺe moꝛk ·s· n eꝼ hıalp reıp breſtr gıallꝺe ærtogar n ꝼ aſẟreng ærtog n ꝼır ſkaut aktaum ꝼ hꝩært þerſſa nema aſ ſe ꝩtı ekıt ſeglle· þa· ſkal gıallꝺa rı s· ꝼırır hꝩært þerſſara en ꝼır hoꝼuð benꝺo huerıa ærtogar n ꝼır ſtðeng rı ·s· n ꝼ ꝺragræıp hꝩæ͛rt aura ·s ſuo ꝼırı ſtag n ꝼır ſma ræıp hꝩært er ȷ ſeglle er ærtog s· ſuo ꝼırır klo hꝩerıa ſuo ꝼırır aar hꝩærıa en ꝼır ꝼoꝛk halꝼ ærtog n ꝼır brggıu ærtogar n eꝼ mͬ ſıgllır a annan ſuo at eıgı er ſkıp ha̅nſ btanꝺe bte ſkıp ſem me̅n meta ſuo ꝼarm allan er a ꝩͬ oꝼunẟar boot með eptır laga ẟome huerıum er a ꝩͬ eꝼ h̅· braut með ꝩıllꝺ ſín n eꝼ ꝩaða ꝩærk ꝩͬ ſanne þ̅ með eıðum ꝼalle þa nıðr oꝼunẟar boot þ̅ ero aurar ·s· er hꝩæ͛r ·a· at taka er ꝼırır aſıgllıng ꝩ͛ðr ngı ſkal ·a· annan hællꝺꝛ roa en sıglla n eꝼ rr þa lıggr ſama ſækt ꝩıð ſem aðr ꝩͬ ſagt ꝩ er tallt ꝩm aſıgllıngar allar bto þo at hæılꝩ hꝩæ͛rt ꝼrſt n ſectır er ꝩıð aſıgllıngar lıg
gıa þa eıga halꝼar hꝩarer ſtrı me̅n haſetar hꝩæ͛r læge ſkal haꝼa capıtuluſ ꝩ eꝼ maðr læggr or læge ꝼæ͛r ærenꝺa ſına læt͛ brggıu eptır ꝩera þa ·a ſa læge þegar ha̅n kmr tıl er brggıu lagðe eptır n eꝼ me̅n leggıa ſamꝼlot ſın̅ a mıllum at ꝼarmana logum þa ſkal engı ꝼra oðrum sıglla lengra nauðſnıa
lauſt en ſıa mege aſ a boꝛðe n eꝼ þ̅r ſıglla lengra þa er hꝩæ͛r þr̅a ſækkr moꝛk s ꝩıð þa er ꝼra ꝩͬ ſıgllt ıamt ſtrı me̅n ſem haſetar n þær ero nauðſnıar eꝼ ſkıpſ·haſke lıggr ꝩıð eða ꝼıoꝛſ eða ꝼıar n eꝼ þerſſar nauðſnıar lıggıa ꝩıð þa mego þ̅r ſektar lauſt ꝼra ſıglla eꝼ hınır ꝩılıa þerſſ· ſꝩerıa er ȷ ſamꝼlote ero með þeım n eꝼ engı ꝩaro ꝼleırı ȷ ſamꝼlote með þeım ſanne ſıalꝼer ſogu ſına með ſettar eıðȷ ſe ſkn ſaka n eꝼ eıðr ꝼællr bte ſlıkt ſem aðr er ſagt n bar mana log ſkulu ꝩ͛a ·a ꝼıſkȷ neſe huerıu ȷ ſıllꝺ ꝼıſkȷ ȷ kaup ꝼoꝛum ollum ꝩm upp ꝺratt ackerıa Capıtulus ꝩ ꝺraga me̅n upp ackerı með ſınu ackerȷ hꝩarke ı ſtreng͛ ne nakmıðȷ þa a ſtrı maðr halꝼt en haſetar halpt nema nokoꝛr mͬ kenne ſer nıote· tꝩeggıa ꝩıtna lſı ſıðan ut aꝼ þeím er upp ẟrogo með halꝼ ꝩırðȷ er ꝩıtna er notet lſa ſkal ꝼunꝺı ſınum ſam
ẟgreſ eꝼ me̅n lıggıa ꝩıẟ lanẟ þat ſem bgt er n eꝼ eıgı er lſt þa ma ſa geꝼa þıoꝼ ſok ·a· er a· Somu lunꝺ ſkal ꝩ͛a eꝼ ha̅n ꝺrægr upp með ſokn eða kaꝼar eptır eða kmr reıp ȷ rıng ſem aðr ꝩͬ ſagt n eꝼ eıganẟe km͛ eıgı tıl eða h̅s ꝩmboðƶ mͬ þa eıgnıƶt þ̅r ackerȷ er upp ẟrogo Um ꝼelag ma̅na hıa ꝼelag ꝩ leggıa me̅n· ꝼelag ſıt ſaman þa ſkulu ꝩattar ꝩıð ꝩ͛a þat ꝼelag ma auka ꝩıð engan ma̅n nema beggıa ſe ꝩılı tıl n eꝼ ha̅n kr þa ſkal ſa er ꝼrı lagðe taka moꝛk ·s· aꝼ oſkıptu eıgı ſkal ha̅n lengra ꝼra naꝩð
ſnıa lauſt en ſkıllt ꝩar nema h̅· ꝩılı abrgıaƶt at ollu þat ꝼe eıgı ſkal· ha̅n þ̅· ꝼelag hogꝩa brott ne lıoſta eıgı legoꝛðƶ ſaker aꝼ gıallꝺa enggar aðrar oſkullꝺır eða aꝼ ntƶllur nema beggıa ſe ꝩılı tıl n þa er þ̅r· ſkıpta ꝼelage ſıno þa leggı ha̅n ꝼram ſuo mıkıt ſem ha̅n ꝩıll ſegı ſuo at þaʀ er nu allr aꝩoxt͛ ínſtða ſu ſem ꝩıtt attom baðer ſaman ſꝩerı ſıðan þar aat eın eıðȷ slıkan klæðenað ſkal· ha̅n þa haꝼa er þeır ſkıpta ꝼelage ſınu ſem þa· ꝩar er þ̅r· logðu eıgı ꝩærra n eꝼ me̅n leggıa hıa ꝼelag þa ſkal ſa er ꝩıð tækr klæðaƶt ꝼðaƶt aꝼ ſınu ꝼe en eckı aꝼ ha̅nſ ꝼe taka er hıa ꝼelag lagðe ꝩıð ha̅n nema ſkıp leıgu upp burð ut burð ꝼırır þ̅· er ı hıa ꝼelag ꝩͬ lagt n þ̅· ſkal ha̅n abrgıaƶt ſem ſıt ꝼe n halꝼan a ꝩíníng a huar þr̅a n hı̅n ı̅ſtðo rı ſın ꝼrſt ꝼullan er ı hıa ꝼelag lagðe ꝩ ſkılıa þeır eptır þuı ſem þ̅r ꝩærða aſatter hꝩært þ̅r ſkulu ꝼara með n eꝼ h̅· ꝼltr eða ꝼꝛer anan ꝩeg þa abrgıƶt h̅· ꝩıð huíꝩetna n eꝼ þ̅r hıtta ı harða kaupſteꝼno ꝼær h̅· eıgı ſuo ſællt ſem honom ꝩar ꝩırt ı honꝺ þa ſkal haꝼa heım ꝼꝛa þeım ꝼe ſıt er a· n eꝼ ha̅n ſælr oẟrra þa ſkal þat ꝩera þerſſ ſkaðe er með ꝼæ͛r en eıgı þerſſ er ꝼe ·a· hꝩat mͬ ſkal haꝼa aꝼ ꝼelage Capıtulꝰ ꝩ leggıa me̅n ꝼelag ſıt ſaman ok ꝩerıa baðer or eınu̅ ſıoð b͛a ꝼe ſıt a ſkıp ꝼara þangat ſem þeır ſer ꝼare toko ꝩ lægƶt annar þr̅a ſıukr gereƶt hættr ꝩıð ẟauða þa ſkal ꝼelage ganga tıl ſtrı ma̅nƶ tıl haſeta bıðıa þa ganga tıl hınſ ſıuka þa ſkal ha̅n ſegıa tıl ꝼıar ſınſ tıl ꝼelagſ· þr̅a u eꝼ h̅· anꝺaƶt ſıðan þa ſkulu þerſſer honom ꝩıtnı b͛a eꝼ nokoꝛer toꝛtrggıa ſkal ꝼe þar ꝩırẟa þar ſkal ſa ꝩıð· ꝩırðu taka er þa ꝼæ͛r með ꝼꝛe ꝼmleıðıſ ſer tıl aꝼlla eꝼ h̅· ꝼltr ınſtðo rı tıl retƶ arꝼa eða h̅s ꝩmboðƶ
ma̅nƶ u kmr ha̅n eıgı þeım ꝩattom ꝩıð er ꝩırðu þa aukı ·h̅ ꝩıtnı ſını með þeım monum er þangat ꝼara ſem arꝼe ſıtr ꝩ anꝺaƶt ꝼelage h̅s sıðan bunckı er bunẟın aðr en þ̅r ſe a ꝼoꝛr komner þa ſkal ·h̅ ſetıa ma̅n a leſt· h̅s þa̅n er bæðe hallꝺe upp roẟre auſtrı tıallꝺan ollum koſtnaðe aꝼ ꝼe hı̅nſ ꝺauẟa n eckı a· h̅ ꝼleıra aꝼ at haꝼa nema erꝼıngı ꝩılı geꝼa honom Um ꝩarðhallꝺ oll cap̅ıtꝰ ꝩ ero þ̅r a ꝼærð komner þurꝼu þæır ꝩarð hallꝺƶ eıgı ſıðer ꝩm netr en ꝩm ẟaga þa ſkulu þ̅r berg ꝩoꝛð heꝼıa ꝼme ı ſtaꝼne ſkal ꝼara apptr at ſkıpı a ſtıoꝛn boꝛða n ꝼeſtı ꝼeſtar
ꝩoꝛð ſkal heꝼıa ·a ſıgllu a ſtıoꝛn boꝛða ꝼara apptr at ſkıpı aꝼnar
auſtr ſkal heꝼıa· aptr a buncka brun ꝼara ꝼram eptır ſkıpı Sıgll
ıngar auſtr ra ꝩoꝛð ſkal heꝼıa a ſıgllu ·a bak boꝛða ꝼara ꝼm eptır ſkıpı au embette ero nu tollꝺ at ꝼarmanna logum er ꝩera eıgu a huerıu loglongu ſkıpı n þat er hꝩært loglangt er ſeſſom ma telıa eða ·a hoꝼnum ſkıpa her ſegır hꝩat hꝩæ͛r ·a ı ſektum Capıtulꝰ Allar þær ſektır er tıl ꝼalla ınan bar ꝩarſ eða tak marka þa a k̅r eı̅n þægn gıllꝺı oll obota mal utlægðar ꝼırır allt þ̅ er ſtolet er or kn̅gſ garðe ſuo ꝼırır ꝼoꝛboð n allra annara ſæckta eıgu bar
me̅n þrıðıung sꝩsllu maðr þrıðıung gıallꝺkrı þrıðıung n ꝼ ſkıpꝺrat bar gıallꝺ þ̅· a gıallꝺkrı eı̅n ſaman r ha̅n ſkllꝺr at lata blaſa tıl ſkıpẟrattar tıl· allra repſınga eptır mot m̅a ꝺome er lkr ꝼarmana logum n þerſſa bok rıtaðe ırıkr þronꝺar ſon Dext͛a scrıptoꝛıſ careat grauítatíſ ẟoloꝛıſ Lauẟa ſcrıptoꝛem ẟonec uıẟeaſ melıoꝛem Scrıptoꝛ ſum talıs ẟemonſtrat lıt͛aqualıs Scrıptoꝛ ſıt ſanuſ ſıt ſua ſana manuſ
Her hæfr Biarkrøyiar rett ok bøar manna logok segir þat.er eigi greínír j landz bokenne FRIÐR ok blezsan vars herra iesu christi ok arnaðarorð fru sancte marie ok hinshælga olafs konongs se með ossnu ok iafnanEn ver skulum logþingi vart eiga .ahueriummanaðom i bø varom nersta sunnu dag epptirdag iola a þingstað rettomþar skulu aller finnazt naudsynia laustþeir er til þings ero nemderEn gialldkyri ok sysllu maðr skulu nemft hafa .athomas messo dag a mote suo marga menn or huerium fiorðongesem her vattar i nesta capitulo eptireða þeirra logleger umboðs mennUm raðz manna nemd Svo er mæltat ráðz menn aller ero sialfnemdr til logþingis okmenn or huerium fiorðonge bøarensUm leiðangr j bø varom Nv skulu aller menn gera leiðanger at iafnaðeEn at utbodnom leiðangre skulu menn iafnað sín reiða at garða hofn ok at fiar magneEn sa leiðangr er geriztt af gorðum frialsar þeim garð leigurer garð aþeir skulu skylldugir við leiðangre at takaer konongr nefner til eða hanns vmboðs maðrNu skal greiða at holfum almenengepeninga vegna af mork hverribæðe af garða leigum ok kaup øyriSkal konongr takaafmarkaEn bøar
menn þat sem auk erVtlenzsker menn þeir er garða eiga j bø varom eða leigamanaða leigu garðaþa skulu þeir vera i ollum boðom með bøar monnumEn aller utlenzsker menn er her sitia vm vetromþa skulu gerapeninga vegna af morkhuerri at holfum almenengeok a konongr þann leidangr allanHer segir um bøar gialld Capitulus EN vm bøar gialldþa skal ærtog vera at bøar gialldeok skal golldetnattom firrir pals messo at oseckiuEn bøar
gialld skulu gera SmiðirAller mangararOlkonorMiolkonorkam
bararvefiararok aller þeir menn ok konor ok karllar er með mange farahuart sem þeir hafa mang sitt a stræte eða j buðumEn ef maðr færr brott með bøar gialldegiallde mork silfers konongenema nokor maðr luki firir hann i retta stemfnuþa .asa maðr þa morker við ligger i sokenaaf hinum er hann kømr apptren eigi konongrTenínga svein huærr skal giallda halfa ærtog at bøar giallde hina fyrstumanaðeEf varð menn hitta mann dauðan EN ef varð menn eða aðrer menn finna mann vegen a stræte vti eða i oðrum stað inan tak marka bøar mannaþa skulu þeir ganga til husbonda þerss sem þar a nest husok segi til fund
dar sinsok bere hann lios til liksok ef þeir kennaþa bere sa husbonde boð hanns erfinggiaEn ef sa maðr er tiler retter eptir mælande er eptir þann mannþa bere þangat lik i hushannsEn ef engi er sa tilþa bere lik i hus gialldkyraok skal .hann.eptir mæla ok gera manz bana vtlægan ef eigi kømr viglysing fram .amoteEn erfingi syni morðef hann kann til komaUm mot ok jola frið capitulus Svo er mæltat ver skulum mot eiga .athomas messo dag ok setia iola friðEn iola friðer skal standavikurEn ef manne er veit ofund j iola friði varom með orðom eða verkumþa skulu aller rettnæmer menn taka holfu meíra rettFiar sokner allar skulu standa meðan iola friðr varr er lengstEndaga hina fyrstu j iolomok hinnok hinnskulum ver heilagt lata sem hin fyrstaEn þerss a millum víní hværr sem vill at oseckiuStræte vár skulum ver ok ryðia um iola tiðþar skal huarke a draga timbbr ne skipok eigi laða við a.En huatke sem a stræte er boret ok liggr þarþa take gialldkyri af ok suo heim hollt sem honom være Amote dømtef þat er betra en øyrir silfersEn ef þat er eigi bætraþa a sa þat er stræte A.En hinn se þa við lauser atteEf menn ganga vti um neter Aller menn skulu inni sitia um netr ok ganga eigi utiEn ef hann gengr ok stendr i garðz liði eða i forstofoþa seti þann mann i ranzsaks
husok biði þar domsMót skulum ver hafa um iola tið sem fyr otan vm mann hælgi vara ok þiofnaðok suo allra vitna niota sem þerss a millumUm lofa
tak Oll þau mal er ver tokum með lofa take amote vár amillum vm kaup eða sokner eða annater þersso likt er am ok bø varom er henttþat skal allt halldazt vár amillumer bok mæler eigi i motesæcker halfre mork silfers hværr er þat ryfrnema konongr lofeeða litizt annat sannareUm drukna menn er vti ganga um neter Nv ef druknir menn ganga vti um bø innanok hitta varð menn .a.þa skal rett leiðaen eigi Rangthuart sem þat ero konor eða karllarAt þui skulu þeir spyriahuar inni hanns erok ef hann veit þatþa skulu þeir hann heim leiðaEn ef hann veit ecki tilþa føre hann til nesta husbonda ok late þar liggiaþar til er hann veit hvært hann gengernema husbonde vili fyrr heim leiðaEn sa maðr er annan veg leiðirþa er hann sæckr mork silfersEn ef maðr rupplar druckin mann løynddri hende fotum sínum eða fe eða vopnumhuart sem hann.rupplar karll eða konosuare sliku firirsem hann.hafe stolet iam miklluUm vorð um iola frið Vorðr skal uppi meðan íola friðr erþan skulu halldamenn skilrikirþeir sem huarke ero røyndir at þiofnaðe ne at huinzskuþa skal gialldkyri til nefna með husbonda raðeEn þeir skulu hafa .jleigu sinamærkr silfers af bøar manna feSkal þeim luka halft firir iolen halftdag i iolomEn þa er þerssermenn ganga til varð
halldzþa skulu þeir hittazt við sanddbruok skulu þeir niðr ganga a brygg
iurþar sem nest er genget æpplla garðe konongsok suo in eptir bryggiumEn aðrerskulu ganga in epptir langstræte at øfraok hittazt við olafs
kirkiu i vags botneok snuizt þeir er eptir bryggium gengovt at øfraEn þeir er at øfra gengosnuizt ut epptir bryggiumok hittizt við sandbruSuo skulu þeir iafnan ganga ok um snuaztþar til er dager erok ringgir at sma kirkiumøpa skulu þeir við hværn allmeninger liggr vm þueran bø varnEn ef sa vill eigi vorðhallda er gialldkyri nefner til með husbonda raðehann.er sæckraurum silfersok nefne annan i stað hannsEn ef einn
hværr varð manna sofnar a verðigialldeøyri silfersEn ef nokor varð manna lætr vorð fallaþeirra er við bøar manna fe hafa tekitþa er hann.sæckraurum silfersEn þa er vorðr þeirra fallener ælldr kømr i husok finna aðrer menn fyr en þeireða verða aðrer upp broten hus mannaok stolet or fe mannaeða hærr færr til bøareit langskip þat er sessom ma telia eða þui fleiriEn ef hærr færr til bøar ok verða varð menn varer viðþa skulu þeir renna til stopul
varðar ok biðia klyckiaen sumir til rennara ok biðia hann.blasa i horn sem skiotaztok skal varð menn segia hononom hværrt þaᴠ skip fara at landeEn hværr þeirra manna er frialser ero ok fulltiðaþa skulu þangat fara með voppn sin ollok ef ofriðar hærr erþa ma konongr gefa huerium landraða soker oðru vis geriref hann villnema nauðsyniar banneStopul vorðr skal vera hallden hueria notþann skulu halldamenn goðer ok skilrikirok eigi at illum lutum røyndirþeir sem gialld kyri nefner til með bøar manna raðeEn þeirskulu taka j leigu sina amanaðommærkr silfersSkulu fram komamærkr at veter nattomsin huarom þeirramærker at nicholas messookmærker at sumar nattomokmærkr at seliu vokuEn ef sa vill eigi vorð halldaer til er nemdrgialldeaura silfersEngialldkyri nefne annan i stað hannsSysllu maðr skal fa til mann at ranzsaka vorð hvært kvælldEn ef þeir hitta varð menn sofna a verði eða eigi a vorðkomaþa er ringgir ælldz sløckengþa giallde øyri silfers eða se kastaðr .j.myrkva stofoÞa er ok vorðr fallenef ælldr kømr i bøok finna aðrermenn fyr en þeireða hærr færr til bøareitt lang skip eða þui fleiriok ef sliktt kann at henddaþa skal sliku firir suarasem aðr er sagtt um iola varðhalldGangganda vorð skulumenn halldaiamt sem um iola tiðskulu þeir aller hittazt við sandbruþa er þeir ganga til varðar ok skipa suo gongu ok um snvníngsem fyrr er sagt vm iola vorðSkal hværr þeirra hafahalfa ærtog .anot huerri af bøar monum eptir þui sem gialldkyri gerir rað firiraf garðe hveríumUm garðahuersu vera skulu Hus þau ollsem aðr erostande sem komen eroEn ef hann.vill hus lata upp geraer a.þa skal hann suo skipa heðan afsem logmaðr ok gialldkyri ok sysllu maðr ok ráðz menn sia at retlegazt sebæðe við stræte ok bryggiurok við almeninga ok væiterNu skulu ok stræte oll iam
ha okallna breitt veraok suo bryggiurskulu þeir lǽgia sinar bryggiurer of hafar hafaEn hinir up førasuo sem konongr ok gialldkyri sia at retlegazt sesuo at allar se iam hafarEn ef siðan siga bryggiurføre þeir upp sem þær eiguok hallde iam hafom við þær er mundanga eroAllmenningar skulu veraallnaen væiter þriggia allna garða millumSuo skulum ver ok husa garða varaat bera mege pund i þrøngsta lage upp ok ofan eptir endelongum millum strætes ok brygnaSuo skal ok hværr garðr firir ofan stræte open upp vera orsem aðr er mæltfirir neðanEn ef hus sæter a.eða svaler ifir æithvertt þerssa heðan afgiallde mork silfers ok føre husaf innan fimtarEn ef þa er.eigi af førtþalate gialldkyri ok raðz menn.til motz blasa ok nefne til menn amote at fara til at hoggvasuo mikit af husisem ifir stendr strætom eða bryggium eða garð rumumer ero minni en nu er mæltÞriggia allna svaler mego þolazt ifir bryggiumok eigi bræiðareEn hværr sem eigi vill til fara at hoggva niðrsæckr øyri silfersEf maðr vill garð sin selia EN ef manne værðr faler garðr sinþa skalkononge fyrst bioða amotevill hann eigi kaupabioðe þeim er garðz lið a viðhannNu vill hann eigi kaupaseli huerium sem hann.vill at oseckíuNu vill maðr hus brigða i kaupange eða tuptirþa skal .hann.brigð hafa .afyrstummanaðom er hann er innan landzeða a þeim fyrstummanaðom er hann.heim kømrEn ef hann.brigðir eigi suoþa a hann þerss mals alldri upp reist siðanEn ef maðr færr fra husum sinum eða tupptummanaðesuo at hann.hælldr eigi upp mot gongu eða varðhallde ok strætes
gærðþa a konongr hus ok tuptiren hann ecki jEf maðr husar auðar tuptir Nv sæter maðr hus sin a tupptir annars mannzþa skal sa er a.taksetia þann mann til sínEn hann føre þat.tak at logum ok kome til ráðz um morgonenEn þat.kollum ver raðer logmaðr ok raðz menn sitia a malom mannaþa skal logmaðr ok raðz menn ganga til ok siaþa skal sakar abere lata beramanna vitniat þat er hanns tupptir er þau hus standaSiðan tø
me þeirhonom tuptir sinarEn þa skal sakar abere gera husihanns fimtar
stemnu af tuptEn ef eigi er af ført firir fímtþa eignizt iorð husEn ef hus stendrveter almaga laustþa standde sem komet erok eignizt hus iorðUm starfs menn j gorðumHvsbonde a kost at taka starfs menni garð sinef hann villkarll mennok konorEn hus menn sina allaþa sem hann byggir hus sin vinnu føraskal .hann.abyrgiaztat þeir gange eigi at bitllingumEn ef þat profazt með rettom vitnumat þeir ganga i aðra garða ser at matgiallde kononge halfa mork silferseða syni ein eiði at hann vissi þat.eigiEn ef maðr værðr tak sætter i garðe mannzføre hus bonde hanns tak meðhonom eptir logumþangat sem stæmt varEn ef hann.vill eigi varða firir hann.firir gialldkyraþa take gialldkyri þann mann ok seti i ranz
saks hus til raðz vm morgonenNu gengr husbonde i tak firir mann þannok løypr hann vndaner taksætter varþa suare husbonde sliku sem sa var sakaðrer hann.gek i tak firirEn ef maðr leigir hus af manne ok tækr siðan fleiri menn i hus en þa var skillter hann leigðiAbyrgizt hann.þa at ollu sem hus
bonde skylldief hann.hefði i tekitEngi maðr skal takaþann mann i hus siner hann veit at faret hefir með huinzskuEn ef hann tækrþa er hann sæckr mork silfers við kononghuar kværnar skal seliaEN a torge mego menn selia alla luti þa er faler eronema kværnar eða viðu skipþerssa luti skal a strond ifir seliaþar sem eigi meíní monum up sæterUm ælldz abyrgð Nv af þui at allum monum er kunikt vm þann miclla vaðaer við liggr um ælldz abyrgð j bø varomþa er þat greinandeaf huerium elldj hælldz værðr skaðe atok af þui skulu menn vita at engi maðr skal leggia ælld i þann ofn er ny gorr erfyr en gialldkyri ok raðz menn ero til leidðir at siaok ef þeim lizt sa ofn gilldrþa ma sa lata ælldaer a.En ef sa ofn virðizt eigi gilldrþa skal gialldkyri ok raðz menn lata niðr briotaSuo skal ok vm ælld
hus ok ketil garðasem aðr er mælt vm ofnaj skrilliosom skulu menn ælld hafaok i kolom af steini eða af iarne eða eiri eða lampaEn ef fiorðonger af bø varom brenner af einum huerium þema ælldjgiallde sa er siðaztt hafðe j hende ok gæta skylldjmærkr silfers firir fiorðong hværrnefat o
vilia værðrEn þeim er attebøte eptir laga domeEn vm þa er menn bera vti ohullda ællda eða setia kerti a væggeða gera lios i diskum eða næpomeða fara oðru vis með en nu er mæltþa seckizt samorkum firir fiorðong hværrn er þeim elldi skylldi vardueitaeða fare vtlægerUm bad stofor ok smiðivr Baðstofor allar ok bakara ofnar ok iarn smiðiu buðir skulu þeir flytiaer eigaor bø varom ok þar setiasem gialldkyri ok raðz menn sia at standa mege með konongs raðeEn ef eigi er brot flutt innan halfs manaðar fra þui er gialldkyri hefir lyrst amoteþa fare mot menn aller til ok briote niðrsæckr hverr øyri silferser eigi kømr til niðr at briotaÆlldr skal sløckter vera siðan ringt er ælldz sløckeng ok til þerss er ringir at broðraEn ef lengger hefireða fyrr kvæikir nauðsynia laustgiallde mork silfersEn raðz menn skulu meta nauðsyniarEn ef ohulldan ælld berr vtihuart sem þat er fyrr eða siðareða hefir i oðrum stað en nu er mæltsæckr mork silfersEn ef ælldr er uti gorr a tupptum eða .astrætom eða bryggiumnema hus bræðe eða likstra brennegiallde kononge mork silfershværr skal þar til skylldr at taksetia firir er með elldj er oðru vis faret en logbok vattarsuo husbonde ok kaup maðr sem konongs maðrEn ef þeir misfara með elldjer enga vorðzllu hafa i bøþa skal sa i ranzsaks
hus fara ok lata biða þaðan domsEn þo at þeir misfare með elldier vorrðzllu eiga i bøþa skal þeirra domr ifir standaEf husbonde meinar at biarga elldj EN ef hus værðr i ællda i kaupangeok verðr eigi loge liorom hærreok fa hanns menn einir saman sløktþa fare mal þerss er elldi skylldj varðueita eptir hinu fyrra skillorðeEn ef husbonde læter appter garðz lið ok vill eigi fleiri menn lata til koma en hus menn sina eina ok sialfan siksæckr morrk silfersEn ef oðrum monum verðr skaðe atstande mal hanns vndir raðz
manna domeUm kær ok ælldj at biargaSAr skal kær vera i garðj sem eigi er kællda til ok vatn j.stigi skal til ælldhus hværs okkrokar i hverium fiordongeEn hværss þerssasem missirgiallde mork silfers kononge ok fae til eigi at siðrEn til skal hværr maðr renna þegar ælldr kømr j bøeða høyrir horn eða klockook hafe með serein sa ok fotu ok buløxiok með ollu þui er biarga ma við elldiEn konor allar fare til með fotum ok sponumbyttum ok vazsamok biargazt hværr sem maeða giallde øyri silfers hværr er eigi bærgztNu ef maðr stendr firir vatne er ælld þarf at sløkvagiallde mork silfers konongeok take hværr sem bannar suosegll ok allt þat annat er þarf til nauðsyniaok suo firir vatnef dryckr manna ligr viðEn ef maðr færr til meðhendr tomarþa er hværr þeirra sæckr mork silfersEn ef niðr þarf at rivfa hus firir ælldz ofgangeok vill sa firir standaer þau hus .a.bøte foringi mork silfersok skal þo niðr riufa husEn ef ælldr stoðvazt við þau hus er ofan ero rifinþa skulu bøar menn þeir sem sínum husum hallda hæillumbøte honom hus sin apptr iam goð sem aðr varoEn ef ælldr færr vm þau hus sem niðr varo rífínþa skulu þeir engu bøtasa skal ælld abyrgiazter siðast hefir i hendeUm bryggiur gilldarÞær skulu bryggiur gilldar vera ok stræte ok almeningarer gialldkyri ok raðz menn metaat gilldar seok se át gorrt innan þerss halfs manaðar er gialldkyri gerir laga
stemnu til at bøttar se firir vattomEn ef eigi er suo gortbøtekononge mork silfersEn ef prestar eða handgengner menn hallda eigi skilum upp firir gorðom sinum sem aðrer mennþa firir bioðe gialldkyri nokorom manne þeirra hus at leiga eða heitur i at hafaþar til er þeir hallda skilum upp firi garða sina sem aðrer bøar mennEn ef maðr brytr upp hus eða garðz lið manz ok lætr opet standaþa abyrgizt hann.þatallt er or værðr stolet ok giallde mork silfershalfa konongeen halfa þeim er hus atteeptir þui ofundar bot sem skynsamer menn meta loglega til nemderbæðe firir skaða ok aværkaUm husa leigur EF maðr færr brot með husa leigu ok leigir hus i oðrum garðeþa skal sa husbonde giallda mork silferser byggir honomef hann.vissi at hann.hafðe eigi aðr skil gortten sa øyrier leigðiEn ef maðr færr til skips ok vill brot með husa leigu bondaþa er styri maðr sæckr mork silfers konongeen sa øyri er skip leigðj til brot færðarEn oðrum øyri við þann er hann tti husa leigu at gialldaEn ef husbonde eða styri maðr kallazt eigi vita at hann hann hafe oloket husa leiguþa syni með suo mikllum eiðisem fe er mikít tilok se þa lauss i fraEngi bøar menn skulu kaupa korn til melltingarok huarke vtlenzskerEn ef melltirgiallde mork silfers konongeok se mallt upp
næmtEn ef hann.syniarsyni ein eiðinemamanna vitni se tileða giallde mork silfers sem aðrEn ef heraðz menn kaupa korn i bø varom ok flytia heim til melltingar ok flytia siðan aptr til soluþa liggr þeim slikt viðsem bøar monum ef þeir mælta til soluhvar menn skulu at bryggium leggia KAup menn þeir allerer koma til biorgviniar eða annars kaupstaðar leggi þar at bryggiumsem þeir leigia hus afEn þegar farmr er af borenleggi ut ifra ok rymi suo firir þeim er með fermdum skipum komaEn þeir leggi firir almeningaer firir ofan stræte eiga skip eða þar leiga husEn læge skal hværr taka sem nu er mæltEn þeir er brygna læge hafasnvi þæir stafne a vag ut ok oðrum at bryggiumEn ef nokor j þema greí
num gerir oðru vis en nu er mæltok kærer husbonde eda kaup maðr firir.gialldkyraþa geri hann.ret af ok takehalfa mork silfers af þeim er þerssa eína
hueria grein brautok halldezt þo þersse skipansem aðr er mæltvm husa
leiging capitulus Svo er mælt ok staðfastlega tekitat aller sigllingar menn er siglla til biorguiniarskulu skipa i hus upp varningi sinumok huarke kaupa ne selia a skipumnema køypt se til konongs garðzEr þat fyrst firir boðetat kaupa malt ok miolkorn ok hunanghveiti ok lín
klæðe ok lereptvaðmal ok rugærtr ok baunirskreið ok smiorlysi ok meisa
silldok allzskyns voruflesk ok katllaok allzskyns vtlenzskan varningEn ef nokorr værðr kunnr ok sannr at þui at hann sæler þenna varning .a.skipi eða oðrum stað en i husumeða .a.torgeþa giallde sa mork silfers konongeer selldjok aðra sa er køypptiok gange kaup þeirra aptr ok hafe huar sittEn ef þeirkaupazt við siðan i løyndok værðr þat með sannyndum upp
vistþa er sa varníngr upp næmr firir huarom tveggiaer j var kaupi þeirrakononge ok bøar monnumEn ef þeir syniasyni með lyritar eiðine
mamanna vítní se tilvm skipdrat ok vm taksetning þar vm KAupmenn allerþa gange til skip darattar þegar horn qveðr viðhvart sem hann kømr norðan eða svnnanok hefir hann.veretnetr i bøSvo skulu ok husbøndr ganga til skip drattar ok heraðz
menn sem kaup mennef þeir hafa veretnetr i bøEn eigi ganga fyrr ne gialldanema þeir vilinema skip se suo mikit at þeirra þurfi viðEn hverr sem eigi genger suo sem nu er mæltgiallde øyri silfers gialldkyra firir haf skipen ærtog ærtog firir austr farar skipEn half ærtog firir sma
byrðingnema nauðsyn banneEn su er fyrst at røkia guð ok hæilaga kirkiuef maðr er staddr at otto songe eða messoþa skal eigi taksetiaok þo
at taksætt seþa skal eigi fe gialldaSvo skal ok ef maðr berr fot sin til skips eða fraeða reiðir maðr manne silfereða tækr hann.eða liggr vndir elldi ok læter brenna sikeða er maðr i baðstofo eða læter ser bloðeða sitr ifir konosín sivkri eða bornum eða þeim manneer hann .a.arf eptir at takaeða fører tak eða æster taks þan mann er buín er or bøEin maðr skal iafnan sítia eptir a skipi ok gæta fanga mannaok suo buðaref eigi er lás tilSuo ok ef maðr høyrir eigi hornEn ef hann.høyrirok væit eigi til hværrsþa sanne hann þa nauðsyn með eins eiði firir gialldkyraok suo allar nauðsyniar þr sem her ero talldarnema sa hafe vitni til er malet .a.Nu koma menn til skipdrattarþa skulu þeir eigi taka fyrr a festum en styri maðr biðr þaEn ef þeir taka fyrr .aok gengr skip eigi upp eða vtþa biði liðes meiraok gange þeir eigi fyr i brott en hinir komaeða giallde øyri silfers firir haf skipærtog firir sma byrðingNu taka þeir fyrr a festum en styri maðr biðrok lesta skiphanns firir lið løysis saker giallde styri manne skaða þann er þeir gera a skipi hansen kononge sem fyrr skilerok biði liðers meíraEn ef styri maðr biðr a festum takaþa leitivið þrysvarEn ef þa gengr eigi upp eða utþa ero þeir aller oseckirer þar varook gange gialldkyria.annat stræteen annat kallareok æste hværn takser þeir hitta .j.þeirri gonguok gange vm allan bøSuo er ok mæltef fæstar slitna þa er styri maðr biðr a festum takaþa ero þeir aller oseckirer þar varoEn ef maðr vill lata setia skip sit uppþa skal hann.ganga til gialldkyra um qvælldet aðr firir ok blasa til skipdrattarvm morgonenok suo skal til allra skipa er meira berr enlesterEnoll smærreþa ma hann.upp setia ok ut vtan løyfis gialldkyraen eigi meira skipEn hværr er oðru vis gerir en nu er mæltsæckr mork silfers við konong ok bøar mennEn þeir er þersse sma skip eigafa eigi bøna lið til at draga þersse sma skip upp eða utþa krefi sa horns semaðr er mælt vm støre skipLangskip ma upp setia hværr er villþo.athann spyri ecki løyfis tilvm upp skipan suðr manna EFkaup menn utlendzsker skipa fyrri upp en þeir spyria løyfisat þann er firir konongs garðe ersæckr mork silfers við konongsa er þat gerirok suo mork silferssa er sæler vndan konongs forboðeok flyti aptr þat sem hann selldi vndir iamfnt verð sem gengr annarramanna millumok a.sa sokn .aþui er firir garðenom erEn hann.skaltekit hafa slikt sem hann.villkaupainnanþriggia daga forfalla laustelligar seli hueríum sem .hann.villat oseckiuUm upp tecktir j bø varom ÞAt er nu þui nestAt vár skal engi firir oðrum takaok ecki skulum ver oss at gripdæilldum geradoms er hværr værðr firir sinufe at hafaEn sa er firir oðrum tækrþa skalhann þat.apptr føra ok giallda honom fullretteer hann.tok firirEn ef sa vill eigi laust lataþa beiði hann.fiar sins ok leggi honom rán viðlætr hann eigi af þui fe er hann.tokþa er hann sæckr halfre mork silfersok þeim fullrette sem fyr var sagttok søke sit at logum siðanUm heimsokner j bø varom capitulus ENggi maðr skal at for geraat oðrum inn annar bøar ne heim sokn veitaok enskis mannz fe taka otanloglegra soknahvarke Bar
run ne sysllu maðr ne gialldkyri ne engi annara mannaEn sa er heim sokn veitir eða fiar tækt otan loglega se dømt A moteþa er hann.sæckrærtogom okmorkum silfers við konongok hin hværr mork silferser honom veitir lið tilok bøte apptr fe bondaok honom fullretteer fét atteEn ef þeir vilia eigi giallda sem nu er mæltfare or land
eign konongs varseða þeir geri ret afUm gripi þa er menn skulu heimila gera ÞAt er nu þui nestver kaupstaðar menn verðum miok við kaup At lifaEn i bø varom skulu aller frialser menn ok fulltiða raða kaupum sinumsuo konor sem karllarnema konor skulu eigi huskaupa ne iarðernema bøndr þeirra lofe eða sannr erfingiVer skulum kaupazt ollu heimolo viðok skal engi annars fe selianema sa bioðe vm með vattomer ANu skal nefna gripi þa allaer heimilldar take skal fylgiaef maðr kaupir hus at manne eða skip þat er haft ereða øxi .askapte eða spiot eða sværð með vmgerðþat er haft erklæðe oll skorenkatllar hafðer ok oll þau vopn er hofð erook ollt þat er haft erhestar ok yxnir tamderNu iðrazt annar þeirra kaup sinsþa skal sa veria logum ok dome er hallda villok hallde til logmanz orskurðarþui at hann.a engi at rivfanema kononge siolfum litizt annat sannareþui at hann er ifir skipaðr logenUm heimilldar mann Capitulus EN ef maðr kaupir griphafðan at manneþann er heimilldar
take er til nefdrNu kømr maðr fram ok kallar þann grip stolen fraséren hinn er køyptt hefirnefner heimilldar mann sin ok sætr dom firir ok log
mannz orskurðok ef þeir þar komaok fær hann.heimilldarmann firir sikþa er .hannlauss viðEn efhann fær eigi heimilldar takaþa skal sakar abere leiða framskilrikra manna vitniok take bok j hond ser ok skiote þui til guðsat gripr sia er þersse maðr kallar serat þenna grip .a.hann.ef .hannskal orentr veraok þenna grip gaf .hanneigiok eigi gallt ok eigi solum selldj ok engi sa er hann bauð vmok sveri at fullan eiðSiðan take sa grip síner vitni baar tilEn hinn er køypti ok eigi fæk heimilldar takagiallde þiofsok suo miklla sem gripr sa er fiar verðreða vinni .settar.eiðnefndar
søreat hann.stal eigi þeim grip ok vere siðan lauss viðEn ef hann hittir heím
milldar taka sinþo at siðar seegiallde honom slikt ok svarelogum kononge ok bøar monumeða fae ser heimilldar mannUm strætes kaup oll capitulus EN oll vara ny ok onøythvart sem .þat.erovopn eðaklæðelerept eða onnur varai hveriu semþat erþa skal.þatat stræ
tes kaupi hafa meira lut ok minnaEn með strætes kaupi ok nyíum ok onøyttum varníngíer engi maðr.skylldr at fa heímilldar takaEn ef maðr kaupir klæðe eða vaðmal eða lerept ok allt þat.er fals finzt jsvare sliku firir sa er selldi sem aðrvattarnema þui at eins at hann.vissi eigi at fals var .j.ok hafe firir ser settar eiðsiðan hafehværr frame sina heimilldar toku til þerss er til profskømrsvare sa firir falser firir a at suara at logumEf maðr sælerein lut EN hveruitna er menn kaupazt uiðþa skalhandzsalaEn ef maðr sæler oðrum manne siðanþa er hann.sæckrhalfre mork silfers við konongEn hinn hafe kaup siter fyrri køyptiEn ef maðr kaupir við mann ok hefir eigi silfr .aserok gengr hann.heim eptir silfri ok villreiða honom sitþa hefir hann sællt i broter hann.kømr aptrþa skal sa er køyptitakahusfasta menn með ser ok kveðia .hannkaups sinsok leggi honom ran viðEn ef hann.hælldr .a.takseti hann.til stefnu ok til laga orskurðarEn ef logmaðr segir honom kaup sitsøke sem vita feEn hinn er selldier sæckr halfre mork silfers konongeEn ef hann.fær eigi fenget honom þat sama kaup eða annat iam gottþa giall
de hann.øyri vegen af mærkr kaupi hueriuEf maðr dvler skulldar Capitulus ENgi skal gefa sok .a.annars feEn ef maðr a fe at mannehvart sem þat.er meira eða minnaok gengr sa eigi igægner giallda .a.þa æste hann þann taks til stemnu ok laga orskurðaref hann.hefir vitni til skulldareða gengr hinn jgægneða segir logmaðr .a.hann.þa søke sa er skulld a.at heimta sem vita feEn ef hann.dyler skulldarok ero eigi vítní tilsyni með log eiðumEf maðr gengr i fiar tak firir mann Capitulus ÞAt er vita feer fæst er firir vattomþat er ok vita feer menn takazt hondom samanok semen af hvarstvegia hendeallt þat er domr dømr manneþat er vita feer við er genget firir vattomSuo ok ef manne værðr mot stæmmftok døma mot menn oðrum manne fe at gialldaAllr laga orskurðr loglega sagðr af logmannz hendeef hann segir fe .ahendr manne at giallda oðrumþat er allt vita feEn suo skal vita fe søkiasem aðrar skulldir takahusfasta mennok ganga með þeim til þerss er skulld a.at gialldaok krefia hann.fiar sinsok ef hann.færþa er vælEn ef hann vill eigi luka honom fe sitset hann i fiar tak at bøar manna logum rettom ok gefe honom þat at sokat hann vill giallda honom eigi fe sitok segi hvært føra skal takEn ef .hann.fører eigisæckr mork silfers konongeNu fører hann fiar takok gengr maðr i fiar tak firirþa skal hann suo i ganga at .hann.hafe golldet firir messo vm morgonenþa er ringir at hofuð kirkiuEn ef eigi er þa golldetþa skalhann krefia fiar sins eptir messohuart sem .hanner heima eða eigiEn ef hann.vill eigi til motz komaer i fiar tak gek firir hann.þa skal lysa rane .ahendr honom ok æsta hann taks til motzþa skal søkiande niota vatta at hann.gek i fiar tak firir hann ok þeirra siðan at hann kvadde hann.fiar ok lagðe honom rán viðok æste .hann.taks til motzEn ef þetta berst at fulluþa er hann.sæckrer i fiar tak gekmork silfers konongeok æste sakar abere liðers til at fara at honom ok taka holfu meirahafe sakar abere fe sit ok fullretteEn konongr ok bøar menn þat.sem auk erNu synia mot menn honom til fararþa er husbonde hværr er a mote varsæckr øyri silfers er eigi vill til faraNu standa menn firir ok veria odde ok eggiuþa ero þeir aller friðhælgirer til søkia ok laga vilia gætaok sar þeirra oll gilldUm fiar tak capitulus Hveruitna þar sem .maðrgengr i fiar tak firir mannsa er hus .a.i bø varom eða skip .alunníþa gange j suo mikit taksem husbonda hus eða skip ero værðEn sa ein .jærtoga tak ok marka taker þat.fe .a.j husum eða skipi eða lausa fe at þerss er værtfirir þui at sa er .jtak gengrskulu svara ollu slikuupp hallda sem veriande skylldief hann lypi eigi vndanEn fiar tak skal hveruitna føraer maðr gengr igægn firir husfostum monnumok ero vitni tileða giallde mork silfers konongenema þui at eins at hann gange sialfr i tak með vitnumþa skalheimganga með honomEn ef hann vill eigiþa skal hann ganga nauðigrhann skal j rannz
saks hus setiahvart sem hann.vill eða eigiok vm morgonen eptirþa skal hann leiða .hann.a.mot fram lausanok ef hann .a.her fe suo mikit i bø varomat til skulldar vinztok gialldr .hann.þa er vælEn ef .hannvill eigi greiðaþa nefne sakar abere at for ok søke sem aðr er sagtNu sætr maðr mann j fiar takok vill eigi maðr ganga j fiar tak firir hann ok eigi sialfr .hann.þa leiði hann mann vm þria garða með vítnum ok beiði ef nokor vill ganga i fiar tak firir hannEn ef engi villhafeheím með ser ok seti j ranzsaks
hus ok søke sem fyr var skilltNu sætr maðr þann mann i fiar tak er or
eigi erok fær hann.eigi vorðzllu mann at ganga i fiar tak firir hann.leiði hann umþria garða ok beiðizt vorðzllu mannzEn ef eigi fæzthafe hann heim með ser ok seti i ranzsaks hus at oseckiuok krefi gialldkyra hornsen rennare blase til motz um morgonen eptirok leiði hann.lausan a mot fram ok bioðe frendomUm oll þau mal er menn eiga saman at kæra Hvært mal er vitnat er vndir mannEn vm oll utlægðar mal ok um oll onnur malhvart sem ero stor eða smaEn konongr ok bøar
menn eiga rett a.þa skulu þau oll fara til motz ef eigi verða niðr sætt með laga orskurði firir logmanneEn sa er eigi vill logmannz orskurði litakrefi gialldkyra horns ok late til motz blasaok ryði þar huartvegia sin mal efni ok at ruddum malom ok at bornom vitnumþa skal beiða mot menn laga doms .aeptir þui sem logbok skyrir ok logmaðr segirbæðe með samþyct sysllu mannz ok gialldkyra ok allra mot mannaok þat.semþæir værða asatterþat.skal halldaztEn ef þeir verða eigi asatterþa skal j logretto setiazt sættazt þæirþa er vælEn ef þeir sættazt eigiþa skal til konongs skiota ok þat at sætt hafa sem hann.gerirok reka eigi lengraþui
at þar koma flester vitrir samanhuerssu lenge skal taksetia capitulus Ejgi skal til motz blasa vm neternema ælldr se lauseða hær fare til bøarvm daga skal til motz blasa þegar villEn ef ælldr verðr lauseða hær færr til bøarlaupi hværr er horn høyrir eða klocko eða giallde mork silfers konongeEn til annara mota ero engi aðrer skylldir at faranema husfaster mennok suo til husfastra manna stefnusæckr øyri silfers sa er eigi færr þegar horn høyrirEn þeir ero husfaster menner eiga garða eða leiga garða misseris leigum eðamanaðaallan eða halfan eða fiorðongok byggia oðrum með serEigi skal tak setia siðan ringir til aptans songsnema maðr se brot buinok þo eigi siðar en hann.hafe stunð til at føra takVitni skal hann til hafa at hann.for sem hann.matteef gialldkyri tortryggir .hann.Sol skal um sumar raða tak førzlloen dagr vm veterhuat a bryggium eða batom skal kaupa LAxa nya ok suo aðra nyia fiska ok ostrorþat skal kaupa a batom eða a bryggium ef villen eigi flytia j buðir til mangsEn sa er byggir buð til þerss ok veit .hann.ok suo sa erleigirgialldesin øyri huar þeirra konongeok føre or buð ok a bryggiur ut eigi at siðrUm tak
settningar EF maðr æster mann taks til stemfnu ok til laga oskurðarfirir hvært mál sem þat erþa skal at hyggia huart .hann.a her þui male at svaraeða j.oðrum staðEn ef hann .aheima .jheraðeer þui male .a.at svaraføre honom brautar tak til heimilis sinsok skal bu hanns take varðaok søke siðan at landz logum rettomhværr maðr ma oðrum bioða vm sokn sinaef hann.villsuo karll maðr sem konaEn sa er við vmbode tækrskal suo søkiaannars sokn sem sinaþui at opt fær eigi sialfr sóttNu ef maðr løypr or heraðe með fe mannz ok til bøar varsþa kømr bonde eptir ok vill sitthafaþa felazt .hann.æ.meðan bonde er i bønomok ma hann.huergi standa .hann.En þegar sem bonde er heim farenþa gengr hann fram i liosþa bioðe bonde vm sokn sina þeim manne sem hann villmeð vattaok søke sem hann.ætte sialfr ok hinn skylldief hann.være sialfr ihiaEngi kaupangs manna skal gera heraðz monum oskilok eigi heraðz menn kaupangs monumSit skal hværr hafaen engi annan renaEn ef maðr taksætr mann til logmannz orskurðarok dømezt honom huarke fe ne eiðarhvært tak skal føra lata SA maðr er æster man takshann skal til segia hvært hann.skal føraþa skal hinn þangat førasem hann segirelligar giallde mork silfers konongeef hann fører eigiEn ef hann.segir honom eckitilhvært føra skalþa liggr honom ecki viðþo at .hannføre eigi þat takEn ef maðr skal tak føraþa take .hannhusfasta menn með ser ok eigi fleiriþann ein er j tak gengr firir hannok hinaer skir
skotar tak førzllo vndirEn ef fleiri menn fylgia honomok veita þeir bonda ofssvæse i aþettes orðom eða verkumþa ma hinn er firir siter lysaheim sokn .ahendr honomok er sa er tak førðesæckrærtogom okmorkum silfers við konongEn hværrannara morkok suo skal ok hverr þar sem maðr æster annan taks ranglegamork silfers konongeEn hinn er heím
sokn veittt varskalhafa mork silfers af þeimmorkumhvart sem lut .a.jhusfastr maðr eða ein løypr maðrok suo mego honom vitni bera vm heim sokn ein løypr maðr sem husfastr mennnema vattar þerss mannz er taks æste eða førðeþore þat.vitni at beraat hann firir bauð þeim ollum at fylgia ser i garðnema þeim þrimervattom tveim ok vorðzllu
manneþa skulu þeir lagx menn ecki gialldaEn hværr þeirra annaraer sialfrada varo j gongu með þeim ok nokora ofund veittigiallde mork silfers konongeEn sa maðr er gengr i tak firir mannok a hann huarke skip ne hus .jkaupange sem j logum er mæltok segirat hann .a.huseða skipok .a.hann.eckjþa er hann sækrmorkum silfers konongeEn með þuiat hann leiðir þann mann j tak firir sekþa er sa iam mickllu sæckrer i leiðir sem hinn er i gengrnema .hannvinnieið at hann.sagðe honom þat.at .hann.atte skip eða husEn ef maðr skal æsta mann taksþa skal hannhafa husfasta menn með ser ok eigi fleiriEn ef husfaster maðr syniar atganga með honom at æsta taks eða føra takþa er hann.sæckr øyri silfers við konongNu ef maðr hittir mann vti ok vill hann taksetia hann.ok verðr hinn varr við ok rennr vndan eða rørþa skal kalla .a.hann.suohaatat vattar hanns mege þat vitni beraat hann.matte høyraef hann villdiEn þa skalhann føra þat takEn ef hann fører eigiþa þa er hann.sæckr mork silfers konongeEn ef maðr løypr i garð mannz eða i husok lætr hann apptr garðz lið eða dyrrþa skalla at ok biðia upp lataEn ef menn vilia eigiþa skal .hann.æsta .hann.taks þar þegar ok mæla suo haatat hann mege høyraef hann.villok vattar hanns þore .þat.vitni at beraat hann matte høyraef .hann.villdjþat tak skal føra eða gialldekononge mork silfersEigi þarfhann at segia hværrt þat skal føranema hann.viliok þo iam fullt at logmale sem sagt seUm mann hælgi ok taksetning capitulus EN um mann hælgi vara ok taksetning ok vm allar aðrar soknerþat skal allt faraat bøar manna logum ok eptir þui sem bok var vattarSuo viða sem ver eigum tak merkiSuo skal kona ganga i tak firir mann sem karll maðref hon a hus i bø varomUm þiofnað Capitulus ÞAt er nu þui nestat varr skal engi anan stelaNu ef maðr stendr mann með fe sinuer stolet var i fra honomþa skal hann.binda fola a bakhonomef vattar ero viðok leiða hann.bundin til gialldkyraEn ef hann.vill eigi við honom takaþa er hann.sæckrærtogom okmorkum silfers við konongþa skal føra sysllu manneEn ef .hannvilleigi við takaþa er hann.sæckr sliku sama við konong ok bøar mennNu skulu bøar menn eigi sækt giallda fyrri vmboðes manne ne gialldkyraen þeir hafe sottan sin rettUm vitni at hann.batt þiof Nv skal til motz blasa ok leiða þangat þiof með fola sa er battok føre fram vitniat sa .a.feer battok þat fe var stolet fra honomok þat.annat at hann.batt hann.a þui feþa skulu mot menn vm dømaok ef þeir døma hann misbundinþa er sa sæckrmorkum silfers við kononger battEn ef þeir døma hann.ret bundinþa skalgialldkyrifa bana tilEn ef hann.vill eigiþa er hann.sæckrærtogom okmorkum silfers við konong ok bøar mennEn ef mot menn lata hann.odømdan ganga af moteþa ero þeir seckirmorkum silfers við konongþo at gialldkyri vili eigi repssing .a.leggiahuat ret eða sækt bøar menn eiga EN um þiofnað allanþa .akonongr ok bøar menn sem i siðazto capitulo segirnema stolet ser or konongs garðe eða or hanns værndar husumþa .akonongr einnok a sa sokn .a.þuier konongr hefir firir garð sin skipater þaðan er stoletEn ef þiofr kømr bundin a motok er fole bundin a bak honomþa skal hværr sitt hafaþeirra er hann hefir stolet ifraok vitni bera til at þeir attoEn sa er þiofen hafðe tekitþa skal hafa þat allt er þiofren hafðe a serok hann tok með honomok eigi berazt oðrum manne vítní tilok þo at hann.hafe til mærkr gullz eða meira j þeim logumskal hværn þiof døma sem hann stalhvar sem hann værðr tekinUm ranzsakhuerssu menn skulu ganga Nv ef maðr er stolen fe sinuþa skal .hann.beiða ranzsaksef hann villþann mann er honom er mestr gruner .a.at fe hannshafe stoletEn hinn skal uppi lata vera ranzsakEn ef hann.syniarþa er .hannsanner at sokEn sa er ranzsaks beiðirskalhafa með serhusfasta menn ok eigi fleiriþeirskulu ganga in lindda lausir ok lata ranzsaka sikaðr en þeir gangehinn skal ok segia til iarteignaaðr en þeir gangeína þui fe er stolet var j fra honomEn ef þeir hitta fe manz i ork eða i kistum eða j toskum eða j byrðum eða j lyctum kerolldumþa skal þa skal hann hallda firir settar eiðj ok nefdar søreat eigi kom þar at hanns vilia eða vitendEn ef þeir hitta otan laass eða lokook þo j hannshusihallde upp settar eiði ok fanga vattaEn þersser eiðar falla tilmarkaHer hæfr um farmana log hverr logleg far tekia vera skal i forum vti Sv er logleg fartekiaen engi annurat j hond skal taka styri manne eða hanns loglegom vmboðes manne ok nefna vitni viðeða fleíríok segi þeir til ahafnarer ser fare tokoEn hinn til leiguburðarer skip byggirEn ef þa skill .avm kaup mala sinþa hafe sa sit maler vitni fylgirok sveria þeir suo at ver høyrðum orð ykur beggiaok varo þit þa asatter um kaup mala um fartekiook suo vm lest ok leiguþa er þat vitni loglegkt ok at logfullu far tekitSkipþau er ausa þarf tysvarþrim døgromþat er tallt ført i farer allarnema hesetar vililita lekare skipiEn ef styri menn lata ausa skip sin um ueter a laun við hasetaþahøfer þat.til svika við þaok eigu styri menn at bøta skaða þann allaner af þui kannat geraztsem þat.kann at gerazt um fior manna eða fe eða bæðeþui at þat.fals skal hværr bøta er sialfr gerirNu er farmr a skip komenfót ok mater ok allt þat.annat er til høyrirok syniztnu hasetom sem skip se ofladet vndir þeimEn styri manne gæfr synaðra ok kallar .hann.mundanga laðetþa skulu þeir nefna styri mennaf oðrum skipumef til eroNu ef þeir vilia þui til guðs skiotaat þeir villdu fara a suo loðnu iamlanga leiðþa eiga eigi hasetar at vanda þa løðzllo firi styri manneok fare þa við suo buitEn ef styri monum er til koma þyckir oflaðetþa skulu styri menn sina voru fyrstaf beraalla aðra en þa er þeir hafa ættllat til reiða kaupsfirir þui at skip er hvergi førtt ef reiða skorterEn efþa er en oflaðetþa skulu þeir fyrstir af beraer epstir tokook hværr eptir oðrum sem tekit hefirtil þerss er skip er førttEn ef styri menn ero eigi suo nér a.oðrum skipumat þeim mege naþa skal bøndr til nefnaþa er nestersítía ok hælzt hafa vit til ok vaner ero j kaup forumat skyra þetta maleptir þui sem fyrr varEn huerium þeim manne er af gengr skipi þui með fott sin ok feþa ero styri menn skylldir at fa þeimforu nøyti annat iamgott til þersslanzi er þeir hofðu ser fare til tekitEn ef þat.fæzt eigiþa greiði þeim slika leigu sem .hannskylldi taka af þeimef þeir føre þangat sem þeir hofðu ser fare tekitEn a þeim degi er styri maðr vill skipi sinu ut leggiaþa skulu aller skiparar til koma nauðsynia laustSuo ero ok aller hasetar skylldir til at fylgia skipi til upp satar upp at setiaEn hværr er eigi er þarsæckr øyri silfers við konongEn ero nauðsyniar sem log skyraEn þegar er þar kømer skutz stamfn sem aðr var framstafnok horfer skip .aleiðþa .astyri
maðr skipleiguallanema .hann.vili bæter gorrt hafaUm alego a skipum Nv koma menn j kaupstað þann er þeir hafa ser fare til tekiteða j.annan stað ok veria þar voru síníok buazt tilheim farar ok bera .a.ok vilia heim faraok gefr þeím eigi byrEn styri maðr byðr þeim skip sit at liggia .a.suo lenge sem þeir vilia til heímfararNu vilia sumir lengger liggia en sumirþa skulu þeir raða sem fleiri verða samanþo at einum avkiEn styri maðr oðllazt skipleigu sinaþo atuppsetizt skipEn at vare skal styri maðr skipa skip sit hværrt er hann villok ero þeir nester fareer þangat foro At iamfre leigu vndir suo miklla lestEn ef styri maðr sætr skip sit upp firir otan løyfi hasetaok vilia þeir faret hafaþa eigu þeir far heím hollt at vare þangat sem þeir vilia faret hafa leigu laustHvært menn skulu fara til kaupa Nv taka menn ser fare af styri manneok segir hann.sitt huerium til hvært hann vill faraNu þar sem leið skilerþa vill hværr þangat fara sem .hann.ser fare tokok hæfzt þetta vpp með þeim til þrættoþa skulu þeir sit mal hafasem fleiri værða samanþo.ateínum aukiEn styri maðr skal engu vm raðaEn ef aller verða íam
margerþa skulu þeir bera luti .iskaut ok hafe þeir sit mal er lutr fyl
girNu vilia þeiraf skipi gangaer lygð var firi borenþa skal styri
maðr giallda mork silfers hverium þeim er af gengger þui skipi ok skip
leigu þar um framer hann.tok af honomEn hinum er nu ero a skipi eptirþa skal .hann.fa suo marga menn þeim at þeir se væl lið førerok halda með sinum koste þangat til kaup stefnusem þeir hafa ser fare tekithueriu styri maðr skal raðaEjn skal styri maðr a skipi hveriuhann.skal þriðiuggi meiri lest hafa en hasetarok þo eckj meira upp leggia en hasetarfirir þui at hann.a þriðiugg at hafa til reiða skaupsþat.eigu aller hasetar at flytiaþui skal laða j klofa ínStyri maðr skal leiðsogu mann faen aller tulkAllar lester skulu iam storar vera at fullu farenema sumum hasetom se skilld minnilest eða meiriSvo skal hværrhafa margra punda þunga j lest sinasem hann.hefir ser fare vndir tekit ok leigu firir fæstEf maðr ryfr skipan EN ef hasete ryfr skipan vndir styri
manne ok verðr hann.át þui vitnis fastrat hann.ryfr skipan ínan
landzþa er hann.sæckr mork silfers firir lesthveria er af berstEn ef hann ryfr skipanvndir styri manne .jDannmorku eða gautllande eða eða j sviððioðogialldemærkraðra konongeen aðra styri manne firir lest hveria er af berstEn ef ryfr skipan j samlande eða j gotllandesæckrmorkum silfersEn ef maðr ryfr skipan j.ængllande eða orknøyium eða fær øyium eða hiatllandeþa gialldemærkr.æ halpt konongeen halft styri manneRyfr maðr skipan .agrøna lande eða .a.isllande eða j gorðum avstrgialldeærtogar okmærkr silfersNu er þegar skipan rofener hasete kømer eigi til skips með varnað sin i þær stefnur er aðrer skiparar koma ok styri maðr gerirok hafa slik oll log i heim færð sem i brott færðskip j allra þeirra abyrgð um flutningtil þerss er skip er upp sættnema styri maðr vili bætr gortt hafahuerssu lenge maðr skal biða styri mannz Nv kømrbyrr .a.þaskulu hasetar biða styri mannz sins þriu sioar follen siðan mego þeir fara at osecckiuþo.athann.kome eigiNu gengr hasete fra skipi otan løyfi styri mannzþa skulu þeir biða hannssioar follþa mego þeir fara at oseckiuNu gengger hasete fra skipi ok kømr byrr .a.þa skulu þrir menn ganga .aland uppok skal ein standa við bryggiu sporðen annar upp i frasuo at hverr mege høyra óp annarsok øpa þrysuar ok gange siðan til skipsok ef hann kømer þa eigiþa mego þeir fara at oseckiuef hann er a crístno lande staddrEn ef hann er a heiðno landde staddrþa biði hanns þriu sioar follef þeim er haska laust firir heiðinggiomNu stendr maðr maðr eptir j bygðri øyþa leigi þeir honom far til megin landz með fe hannsEn ef hann stendr eptir j obygðri øyþa skal leggia honom uppnata vist ok ælldførebaat ok buløxi ok hværrss dagx kapoNu stendr maðr eptiren motu nautar hanns bioða mann .alesthannsok hafa vatta viðEn styri menn ok hasetar kveðazt eigi þurfaþa frialsar þat fe hans við styri mann ok hasetahvat sem i vigi verðrNu koma hær menn at þeimok kømer eitt hvært hær vapn inan borðz af ofriði ok verða menn sarer af eða drepnerok hafa þeir eigi mann boðet .a.lesthannser eptir stoðþahefirhann firir gortt hverium peningj huerium sem hann.atte i þui skipiNu fara menn fra skipi með allra raðebæðe styri mannz ok hasetaok kømr ofriðr at þeimþa hafe þeir fe sit er fiarre varo stadderef hinir fa varter eptir varo skipiEf menn kasta farme EF menn hitta i storma eða j volk eða j þann vanda at þeir þurfa at letta skip sinþa skalollum ifir burð fyrst kastaEn ef meira þarf firir borð at beraþa skal þui kasta er þungazt er ok fe minzthværr sem þann varning aef þui ma naok skulu þeir aller sem inan borðz erogiallda þeim verð firir er attesuo mikit sem þeir matto við fa i kaup stað þeim er þeir koma tilsuo at allra þeirra skaðe verði iam mikill at iofnu feþui at skal fara fiar magneen eigi eptir mann mærgð eða lesta taleEn ef þeir koma með heilum buncka til kaupstaðar ok hafa engu kastatþa skulu þeir suo ifir burð skiptaat aller ha
fe iam mikit afiamft styri maðr sem hasetarnema þeir skulu holfu meiri leigu taka firir þa lest en aðrarþær er þar varo ut vegnar a skipsuo margar sem þær værðaEn þat er ifir burðrer þa ligger eptirer hværr hefir sina lest fullaEf menn læsta skip sin Capitulus Nv ef men hitta j þann vanda at þeir læsta skip suo míok at farm þarf af at beraok þo er bøtandeþa skulu hasetar aller biða halfan manað yrkra dagaEn ef nokorer skiliazt fyrri við skip en nu er mælt firir otan rað eða løyfi styri.mannz.þa er sa sæckrertogom okmorkum silfers við konong er fyrst ryfr skipanEn hværr annara mork silferser siðan gengr afþar til er þeir suo fa mener eptirat skip er oført firir lið løysis sakerEn þeir ero engu seckirer siðar ganga afEn ef skip brytr i sponok ero menn a friðu landeþa skilizt menn eigi fyr við skip en reiða er borgetsuo sem þeir mego naok suo skipreiðaEf styri maðr ryfr skipan EN ef maðr leigir eins pundz far at hasetook byggir hann at logum æ meðan hann .a.eit pund inan borðzþa .a.hann þater leigðíEn ef maðr leigirpunda far at hasetook þo at fleiri seþa .a.hann slikt at hafa af þui hueriu sem af sinum pundumEn ef ha
sete vill eigi faret hafa þar sem hann tok ser fareok hefir han eckj a skip boretþa skal hann greiða slika leigu sem hann.festi honom ok føre hann.þangat sem hann.hafðe ser fare tekitEn ef styri maðr ryfr skipan vndir hasetaþa skalhann hallda sliku ollu upp hasetasem hasete ætte við styri mann ef hann hefðj rofet vndir honomNu tæker maðr ser fare ok berrahofn sina .askipok bera þær nauðsyniar til með honomat honom er syn fiar skaðe atef han færrþafae hann styri manne annan mann j stað sin ok iam miklla lest ok leiguEn ef hann.fær enganþa fare sialfrnema styri maðr løyfi honom af at gangaEf menn beriazt j kaupforum EN ef menn beriazt j kaup forum ok sættazt þar með styri manz raðe ok hasetaþat.a.hvergi at rivfaEn noregs konongr a sækt þa er við liggrok søke sa konongs sysllu
maðrer þar hefir leensem þeir riufa bunka sin ok skipa af skipjEn ef noregs menn beriazt eða gera aðra oknyttjþa er sækt liggr viðj Danmorkv eða .joðrum londum ok bøta þeím konongs sysllu manneer þar hefir leenþa ero þeir oseckir við noregskononger þeirkoma heim ok hafa þeirmanna vitni til at þeir bøtoþar sem þeir brutuef þeir hafa við vtllenzskan mann aatEn ef þeir norð menn beriazt sin amillumþa .anoregskonongr friðbrot ef þeir koma heimþui at a hanns þegne var vnítok se þui meir við sundr þyct sin amillumvm homfn ok læge Capitulus SA .ahofner røren sa .alægeer fyrstr kømer landfestum vm fæstar hælEn ef maðr veitir manne hafnar raanþa seckizt .hann.mork silfers við kononghværr er a þúi skipi eriamt styri maðr sem hasetarþa sæckt .ahalfakonongren halfa þeir er hafnar raan var væitok skipti at mann mærgðEn þat er hafnar raan er maðr høgger fæstar mannz eða løysir ok bæger þeim or lægeer aðr lago firirNu ero marger menn a skipi samanþeir er siðar koma ok bua eigi aller vm eitt lunddernjok segia suo sumir at eigi myndi suo gortt ef þeir reðeok syni vilia sins með eins eiði hyær þeirraok se sa saklausEn ef þeir vilia eigigiallde þeir hafnar raan ok søke sem vita feþar sem þeir skipa uppvm homfn ok hafnar raan Capitulus ÞAt er hafnar raaner menn siglla j ackeris sæti j hofn ok siglla aðrer eptirok leggia suo ner þeim at eigi er svæfi rumNu røða þeir vmer fyri komook biðia hína j brott leggiaer siðar komosuo at skipþeirra hafe svæifingar rvmok eigi liggi skip a strenggeomþeirraNu vilia þeir eigiþa er þat.hafnar raanSvo ok ef skip brytr vndir þeimeða skulu þeir brot leggia er fyrri komoþa giallde slikt sem aðr er skilltEn ef þeir briota skip vndir monumer siðar komohvart sem þeir briota j ackeris sæte eða j landfestum eða gera reiða spellþa skulu þeir bøta sem skynsamer menn meta ok ofundar bót með eptir laga domeHvær bate skal raðaok sækt er tekin er Nv skal styri maðr báte raðaEn ef þeir liggia við bryggíuþa late flytia haseta til landz eitt sín um dag ok vt apterEn matgerðar menn þrim sínumeitt sín at taka vatnEn tveím sinum at matbuaEn bát fæstr skal taka fram a buncka brunSa skal baat fæstaer epzstr gengr afNu ef baat fæstr brestr a barðe eða byrðieða viðia slitnar eða baat fæstrþa abyrgizt styri maðr baat sin ok fae hasetom annan bát eða abyrgizt allt þat sem a borðe kann bresta firir baat løysis sakerEn ef knvter losnargiallde sa baat er festiEn ef eigi kømer aptr eða fae baat annanEn ef hann vill eigiabyrgizt sem styri maðrEn ef nokor tækr baat at oløyfi styri mannzþa lysi rane a hendr honom með vatta tvaþa er hinn sæckr mork silfers við styri mannEn ef tækr baat ok reker brott suo langt at leita þarfþa er hann.sæckr mork silfers við styri mann ok føre iamgoðan baat aptrsem hann.tokEn ef nokot grandar skipi eða monum firir bát løysis saker meðan baater er j brottoþa skal hann.bøtaertogom okmorkumhalft konongeen halftstyri
manneef j spon brytrok bøte skaða þann allan sem menn metaEn skip er bøtandeþa late sa bøtaer bate rere brottok gialldemærkrhalft konongeen halft styri manneEn firir hvern mann er tynizt firir baat løysis sakergiallde sa er baate rere brott slik giolld ok slikt þægngilldj sem konongr lægr til með bezttu manna raðevm vægeng j Sigllingum EF men siglla með lande fram samfloteþa skulu þæir vægiaer ytri sigllasuo at eigi bæge þeim at landeer inzstir sigllaEn ef menn beita þra beitingok sigllir hinn a veðr þeim ok bæger þeim at at berge eða boða eða at nesjok lestirhann skip sitt firir þa sokeða bryter i sponþa bøte þeir speller honom bægðo af leiðsem skynsamer metaok ofundar boot með eptir laga domeEn ef menn beita þra beiting ok þa at boðomer a le sigllaok villhann hælldr a þa siglla en j boðom briotaNv ef skip þeirra brotnar eða reiðj slitnarer a veðr siglldu ok eigi villdu vægiaþa koma þar engar fe bøter firirþui at þat.er ollum nauðsynNv siglla menn til miora sunda með samflote micklluþa eigu þeir siglling at minkaer siðar fara þarhværr sem staddr ersuo at engum stande fartalme afMinka skal siglling með með halsan ok hæflla skurðok hælldr niðr leggia en a aðra sigllaUm sektir er við liggia a sigllingar capitulus EN ef menn siglla .a.aðra navðsynia lausthvart sem þeir siglla til miða eða með hafe eða meðlande framok geraþeir monum spellvírkþa skal bøta firir skut stafner brotnar firir ofan refnis skorauraEn firi fram stafnærtogaref i an
fongum brotnar firir ofan sioEn ef stafn brestr ok renner siorr inn giallde mork silfersEn ef hialmur voler brestr eða styri vm hialmur vol eða blað af styribøte mork silfers firir hvært þerssarraEn ef styrit brestr sundr j miðivbøteaura silfersok suo ef iarn brestr afEn ef sax brotnarbøteærtogarok suo firir halsshværnEn firir roðrar hufauraEn firir megin hufhalfa morkærtog firir klo ok krapta hværrn ok kneEn ef ra brestr j aktavmum eða firir otan eða innangialldeauraEn ef ra brestr j dragreipumgiallde halfa morkEn ef tre brestr eða brotnargiallde mork silfersEn ef hialp reip brestrgialldeærtogarEn firir asdreng ærtogEn firir skaut ok aktaumfirir hvært þerssanema as se vti ok ekit seglleþaskal giallda øyri silfers firir hvært þerssaraok en firir hofuð bendo hueriaærtogarEn firir støðeng øyri silfersEn firir dragræip hværrtaura silfersok suo firi stagEn firir sma ræip hvært er j seglle erærtog silferssuo firir klo hveriaok suo firir aar hværiaen firir fork half ærtogEn firir bryggiuærtogarEn ef maðr sigllir a annansuo at eigi er skip hanns bøtandebøte skip sem menn metaok suo farm allan er a varok ofundar boot með eptir laga dome huerium er a varef hann.braut með villd sínEn ef vaða værk varsanne þat með eiðumok falle þa niðr ofundar bootþat eroaurar silfers er hværr .a.at takaer firir asiglling verðrEngi skal .a.annan hælldr roa en sigllaEn ef rørþa liggr sama sækt viðsem aðr var sagtNv er tallt vm asigllingar allar ok bøtoþo at hæilv hværrt fyrstEn sectir er við asigllingar lig
giaþa eiga halfar hvarer styri menn ok hasetarhværr læge skal hafa capitulus Nv ef maðr læggr or læge ok færr ærenda sinaok læter bryggiu eptir veraþa .asa læge þegar hann kømr tiler bryggiu lagðe eptirEn ef menn leggia samflot sinn a millum at farmana logumþa skal engi fra oðrum siglla lengra nauðsynia
laust en sia mege as a borðeEn ef þeir siglla lengraþa er hværr þeirra sækkr mork silfers við þa er fra var siglltiamt styri menn sem hasetarEn þær ero nauðsyniaref skips.haskeliggr við eða fiors eða fiarEn ef þerssar nauðsyniar liggia viðþa mego þeir sektar laust fra sigllaef hinir vilia þersssveriaer j samflote ero með þeimEn ef engi varo fleiri j samflote með þeimsanne sialfer sogu sina með settar eiðj ok se sykn sakaEn ef eiðr fællrbøte slikt sem aðr er sagtEn bøar mana log skulu vera .afiskj nese hueriu ok j silld fiskj ok j kaup forum ollumvm upp dratt ackeria Capitulus Nv draga menn upp ackeri með sinu ackerjok hvarke i strenger ne nakmiðjþa a styri maðr halften hasetar halptnema nokorr maðr kenne ser ok niotetveggia vitnaok løysi siðan ut af þeím er upp drogo með half virðj er vitna er notetlysa skal fundi sinum sam
døgres ef menn liggia vid land þat sem bygt erEn ef eigi er lystþa ma sa gefa þiof sok .a.er a.Somu lund skal vera ef hann drægr upp með sokn eða kafar eptir eða kømr reip j ring sem aðr var sagtEn ef eigande kømer eigi til eða hanns vmboðz maðrþa eignizt þeir ackerjer upp drogoUm felag manna ok hia felag Nv leggia mennfelag sit samanþa skulu vattar við veraþat felag ma auka við engan mannnema beggia se vili tilEn ef hann øykrþa skal sa er fyri lagðetaka mork silfers af oskiptuok eigi skal hann lengra føra navð
synia laust en skillt varnema hann.vili abyrgiazt at ollu þat feok eigi skalhann þat.felag hogva brott ne liosta ok eigi legorðz saker af giallda ok enggar aðrar oskulldir eða af nøytzllurnema beggia se vili tilEn þa er þeirskipta felage sinoþa leggi hann fram suo mikit sem hann villok segi suoat þar er nu allr avoxter ok ínstøða su sem vitt attom baðer samanok sveri siðan þar aat ein eiðjok slikan klæðenað skalhann þa hafaer þeir skipta felage sinusem þavar er þeirlogðuok eigi værraEn ef menn leggia hia felagþa skal sa er við tækr klæðazt ok føðazt af sinu feen ecki af hanns fe takaer hia felag lagðe við hannnema skip leigu ok upp burð ok ut burð firir þat.er i hia felag var lagtEn þat.skal hann abyrgiazt sem sit feEn halfan a víníng a huar þeirraEn hinn innstøðo øyri sin fyrst fullaner i hia felag lagðeNv skilia þeir eptir þui sem þeir værða asatterhvært þeir skulu fara meðEn ef hann.flytr eða fører anan vegþa abyrgizt hann.við huívetnaEn ef þeir hitta i harða kaupstefnook fær hann.eigi suo sællt sem honom var virt i hondþa skal hafa heim ok føra þeim fe siter a.En ef hann sælr odyrraþa skal þat vera þerss skaðeer með færren eigi þerss er fe .a.hvat maðr skal hafa af felage Capitulus Nv leggia menn felag sit samanok veria baðer or einum sioð ok bera fe sit a skipok fara þangat sem þeir ser fare tokoNv lægzt annar þeirra siukr ok gerezt hættr við dauðaþa skal felage ganga til styri mannz ok til haseta ok biðia þa ganga til hins siukaþa skal hann segia til fiar sins ok til felagsþeirraNu ef hann.andazt siðanþa skulu þersser honom vitni beraef nokorer tortryggiaok skal fe þar virdaok þar skal sa viðvirðu takaer þa færr meðok føre framleiðis ser til afllaef hann.flytr instøðo øyri til retz arfa eða hanns vmboðz
mannzNu kømr hann eigi þeim vattom viðer virðuþa auki .hannvitni sini með þeim monum er þangat farasem arfe sitrNv andazt felage hanns siðan buncki er bundinok aðr en þeir se a forr komnerþa skal .hannsetia mann a lesthannsþann er bæðe hallde upp rodre ok austri ok tialldan ok ollum kostnaðe af fe hinns daudaEn ecki a.hann fleira af at hafanema erfingi vili gefa honomUm varðhalld oll capitulus Nv ero þeir a færð komnerok þurfu þæir varð halldz eigi siðer vm netr en vm dagaþa skulu þeir berg vorð hefia frame i stafneok skal fara apptr at skipi a stiorn borðaEn festi ok festar
vorð skal hefia .asigllu a stiorn borðaok fara apptr at skipiHafnar
austr skal hefiaaptr a buncka brun ok fara fram eptir skipiSigll
ingar austr ok ra vorð skal hefia a sigllu .abak borða ok fara fram eptir skipiÞau embette ero nu tolld at farmanna logumer vera eigu a hueriu loglongu skipiEn þat er hvært loglangter sessom ma telia eða .ahofnum skipaher segir hvat hværr .ai sektum Capitulus Allar þær sektir er til falla inan bøar vars eða tak markaþa a konongr einn þægn gilldi ok oll obota mal ok utlægðarok firir allt þat er stolet er or konongs garðeok suo firir forboðEn allra annara sæckta eigu bøar
menn þriðiungsvsllu maðr þriðiung ok gialldkyri þriðiungEn firir skipdrat ok bøar gialldþat.a gialldkyri einn samanEr hann skylldr at lata blasa til skipdrattar ok tilallra repsinga eptir mot manna domeHer lykr farmana logumEn þerssa bok ritaðe Eirikr þrondar son Dextera scriptoris careat grauítatís dolorisLauda scriptoremdonec uideas melioremScriptor sum talis demonstrat literaqualisScriptor sit sanussit sua sana manus
Hér hefr Bjarkeyjarrétt ok bǿjarmannalǫgok segir þater eigi greinir í landsbókinni Friðr ok blezun várs herra Jesu Christi ok árnaðarorð frú sanctae Mariae ok hinshelga Ólafs konungs sé með ossnú ok jafnanEn vér skulum lǫgþingi várt eiga áhverjummánuðum í bǿ várum nǽsta sunnudag eftirdag jóla á þingstað réttumÞar skulu allir finnask nauðsynjalaustþeir er til þings eru nefndirEn gjaldkyri ok sýslumaðr skulu nefnt hafa áthómassmessudag á móti svá marga menn ór hverjum fjórðungisem hér váttar í nǽsta capitulo eftireða þeira lǫgligir umboðsmennUm ráðsmanna nefnd Svá er mǽltat ráðsmenn allir eru sjalfnefndir til lǫgþingis okmenn ór hverjum fjórðungi bǿjarinsUm leiðangr í bǿ várum Nú skulu allir menn gera leiðangr at jafnaðiEn at útboðnum leiðangri skulu menn jǫfnuð sinn reiða at garðahǫfn ok at fjármagniEn sá leiðangr er gerisk af gǫrðum frjálsar þeim garðleigurer garð áÞeir skulu skyldugir við leiðangri at takaer konungr nefnir til eða hans umboðsmaðrNú skal greiða at hǫlfum almenningipenninga vegna af mǫrk hverribǽði af garðaleigum ok kaupeyriSkal konungr takaafmarkaen bǿjar
menn þat sem auk erÚtlenzkir menn þeir er garða eiga í bǿ várum eða leigamánaða leigugarðaþá skulu þeir vera í ǫllum boðum með bǿjarmǫnnumEn allir útlenzkir menn er hér sitja um vetrumþá skulu gerapenninga vegna af mǫrkhverri at hǫlfum almenningiOk á konungr þann leiðangr allanHér segir um bǿjargjald capitulus En um bǿjargjaldþá skal ørtog vera at bǿjargjaldiok skal golditnáttum fyrir pálsmessu at ósekjuEn bǿjar
gjald skulu gera smiðirallir mangararǫlkonurmjǫlkonurkam
bararvefjararok allir þeir menn ok konur ok karlar er með mangi farahvárt sem þeir hafa mang sitt á strǽti eða í búðumEn ef maðr ferr brott með bǿjargjaldigjaldi mǫrk silfrs konunginema nǫkkurr maðr lúki fyrir hann í rétta stefnuÞá ásá maðr þá mǫrker við liggr í sǫkinaaf hinum er hann kømr aftren eigi konungrTenningasveinn hverr skal gjalda halfa ørtog at bǿjargjaldi hina fyrstumánaðiEf varðmenn hitta mann dauðan En ef varðmenn eða aðrir menn finna mann veginn á strǽti úti eða í ǫðrum stað innan takmarka bǿjarmannaþá skulu þeir ganga til húsbónda þess sem þar á nǽst húsok segi til fund
ar sínsOk beri hann ljós til líksOk ef þeir kennaþá beri sá húsbóndi boð hans erfingjaEn ef sá maðr er tiler réttr eftirmǽlandi er eftir þann mannþá beri þangat lík í húshansEn ef engi er sá tilþá beri lík í hús gjaldkyraok skal hanneftir mǽla ok gera mannsbana útlǽgan ef eigi kømr víglýsing fram ámótiEn erfingi syni morðef hann kann til komaUm mót ok jólafrið capitulus Svá er mǽltat vér skulum mót eiga áthómassmessudag ok setja jólafriðEn jólafriðr skal standavikurEn ef manni er veitt ǫfund í jólafriði várum með orðum eða verkumþá skulu allir réttnǽmir menn taka hǫlfu meira réttFjársóknir allar skulu standa meðan jólafriðr várr er lengstEndaga hina fyrstu í jólumok hinnok hinnskulum vér heilagt láta sem hinn fyrstaEn þess á millum vinni hverr sem vill at ósekjuStrǽti vár skulum vér ok ryðja um jólatíðÞar skal hvárki á draga timbr né skipok eigi hlaða við áEn hvatki sem á strǽti er borit ok liggr þarþá taki gjaldkyri af ok svá heimhollt sem honum vǽri á móti dǿmtef þat er betra en eyrir silfrsEn ef þat er eigi betraþá á sá þat er strǽti áEn hinn sé þá viðlausser áttiEf menn ganga úti um nǽtr Allir menn skulu inni sitja um nǽtr ok ganga eigi útiEn ef hann gengr ok stendr í garðshliði eða í forstofuþá seti þann mann í rannssaks
húsok bíði þar dómsMót skulum vér hafa um jólatíð sem fyrr útan um mannhelgi vára ok þjófnuðok svá allra vitna njóta sem þess á millumUm lófa
tak Ǫll þau mál er vér tǫkum með lófataki á móti vár á millum um kaup eða sóknir eða annater þessu líkt er ok bǿ várum er hentþat skal allt haldask vár á millumer bók mǽlir eigi í mótiSekr halfri mǫrk silfrs hverr er þat rýfrnema konungr lofieða lítisk annat sannaraUm drukkna menn er úti ganga um nǽtr Nú ef drukknir menn ganga úti um bǿ innanok hitta varðmenn áþá skal rétt leiðaen eigi rangthvárt sem þat eru konur eða karlarAt því skulu þeir spyrjahvar inni hans erOk ef hann veit þatþá skulu þeir hann heim leiðaEn ef hann veit ekki tilþá fǿri hann til nǽsta húsbónda ok láti þar liggjaþar til er hann veit hvert hann gengrnema húsbóndi vili fyrr heim leiðaEn sá maðr er annan veg leiðirþá er hann sekr mǫrk silfrsEn ef maðr ruplar drukkinn mann leyndri hendi fǫtum sínum eða fé eða vápnumhvárt sem hannruplar karl eða konusvari slíku fyrirsem hannhafi stolit jafnmikluUm vǫrð um jólafrið Vǫrðr skal uppi meðan jólafriðr erÞann skulu haldamenn skilríkirþeir sem hvárki eru reyndir at þjófnaði né at hvinnskuÞá skal gjaldkyri til nefna með húsbónda ráðiEn þeir skulu hafa íleigu sínamerkr silfrs af bǿjarmanna féSkal þeim lúka halft fyrir jólen halftdag í jólumEn þá er þessirmenn ganga til varð
haldsþá skulu þeir hittask við Sandbrúok skulu þeir niðr ganga á brygg
jurþar sem nǽst er gengit eplagarði konungsok svá inn eftir bryggjumEn aðrirskulu ganga inn eftir langstrǽti at øfraok hittask við Ólafs
kirkju í VágsbotniOk snúisk þeir er eftir bryggjum genguút at øfraEn þeir er at øfra gengusnúisk út eftir bryggjumok hittisk við SandbrúSvá skulu þeir jafnan ganga ok um snúaskþar til er dagr erok hringir at smákirkjumOslashacute;pa skulu þeir við hvern almenninger liggr um þveran bǿ várnEn ef sá vill eigi vǫrðhalda er gjaldkyri nefnir til með húsbónda ráðihanner sekraurum silfrsok nefni annan í stað hansEn ef einn
hverr varðmanna sofnar á verðigjaldieyri silfrsEn ef nǫkkurr varðmanna lǽtr vǫrð fallaþeira er við bǿjarmanna fé hafa tekitþá er hannsekraurum silfrsEn þá er vǫrðr þeira fallinner eldr kømr í húsok finna aðrir menn fyrr en þeireða verða aðrir upp brotin hús mannaok stolit ór fé mannaeða herr ferr til bǿjareitt langskip þat er sessum má telja eða því fleiriEn ef herr ferr til bǿjar ok verða varðmenn varir viðþá skulu þeir renna til stǫpul
varðar ok biðja klykkjaen sumir til rennara ok biðja hannblása í horn sem skjótastOk skal varðmenn segja honum hvert þau skip fara at landiEn hverr þeira manna er frjálsir eru ok fulltíðaþá skulu þangat fara með vápn sín ǫllOk ef ófriðarherr erþá má konungr gefa hverjum landráðasǫker ǫðruvís geriref hann villnema nauðsynjar banniStǫpulvǫrðr skal vera haldinn hverja náttÞann skulu haldamenn góðir ok skilríkirok eigi at illum hlutum reyndirþeir sem gjaldkyri nefnir til með bǿjarmanna ráðiEn þeirskulu taka í leigu sína ámánuðummerkr silfrsSkulu fram komamerkr at vetrnáttumsin hvárum þeiramerkr at nikulásmessuokmerkr at sumarnáttumokmerkr at seljuvǫkuEn ef sá vill eigi vǫrð haldaer til er nefndrgjaldiaura silfrsEngjaldkyri nefni annan í stað hansSýslumaðr skal fá til mann at rannssaka vǫrð hvert kveldEn ef þeir hitta varðmenn sofna á verði eða eigi á vǫrðkomaþá er hringir eldssløkkingþá gjaldi eyri silfrs eða sé kastaðr ímyrkvastofuÞá er ok vǫrðr fallinnef eldr kømr í bǿok finna aðrirmenn fyrr en þeireða herr ferr til bǿjareitt langskip eða því fleiriOk ef slíkt kann at hendaþá skal slíku fyrir svarasem áðr er sagt um jólavarðhaldGanganda vǫrð skulumenn haldajafnt sem um jólatíðSkulu þeir allir hittask við Sandbrúþá er þeir ganga til varðar ok skipa svá gǫngu ok umsnúningsem fyrr er sagt um jólavǫrðSkal hverr þeira hafahalfa ørtog ánátt hverri af bǿjarmǫnnum eftir því sem gjaldkyri gerir ráð fyriraf garði hverjumUm garðahversu vera skulu Hús þau ǫllsem áðr erustandi sem komin eruEn ef hannvill hús láta upp geraer áþá skal hann svá skipa heðan afsem lǫgmaðr ok gjaldkyri ok sýslumaðr ok ráðsmenn sjá at réttligast sébǽði við strǽti ok bryggjurok við almenninga ok veitrNú skulu ok strǽti ǫll jafn
há okalna breið veraok svá bryggjurSkulu þeir lǽgja sínar bryggjurer of hávar hafaen hinir upp fǿrasvá sem konungr ok gjaldkyri sjá at réttligast sésvá at allar sé jafnhávarEn ef síðan síga bryggjurfǿri þeir upp sem þǽr eiguok haldi jafnhávum við þǽr er mundanga eruAlmenningar skulu veraalnaen veitr þriggja alna garða millumSvá skulum vér ok húsa garða váraat bera megi pund í þrøngsta lagi upp ok ofan eftir endilǫngum millum strǽtis ok bryggnaSvá skal ok hverr garðr fyrir ofan strǽti opinn upp vera órsem áðr er mǽltfyrir neðanEn ef hús setr áeða svalir yfir eitthvert þessa heðan afgjaldi mǫrk silfrs ok fǿri húsaf innan fimmtarEn ef þá ereigi af fǿrtþáláti gjaldkyri ok ráðsmenntil móts blása ok nefni til menn á móti at fara til at hǫggvasvá mikit af húsisem yfir stendr strǽtum eða bryggjum eða garðrúmumer eru minni en nú er mǽltÞriggja alna svalir megu þolask yfir bryggjumok eigi breiðariEn hverr sem eigi vill til fara at hǫggva niðrsekr eyri silfrsEf maðr vill garð sinn selja En ef manni verðr falr garðr sinnþá skalkonungi fyrst bjóða á mótiVill hann eigi kaupabjóði þeim er garðshlið á viðhannNú vill hann eigi kaupaseli hverjum sem hannvill at ósekjuNú vill maðr hús brigða í kaupangi eða túftirþá skal hannbrigð hafa áfyrstummánuðum er hann er innanlandseða á þeim fyrstummánuðum er hannheim kømrEn ef hannbrigðir eigi sváþá á hann þess máls aldri uppreist síðanEn ef maðr ferr frá húsum sínum eða túftummánaðisvá at hannheldr eigi upp mótgǫngu eða varðhaldi ok strǽtis
gerðþá á konungr hús ok túftiren hann ekki íEf maðr húsar auðar túftir Nú setr maðr hús sín á túftir annars mannsþá skal sá er átaksetja þann mann til sínEn hann fǿri þattak at lǫgum ok komi til ráðs um morguninnEn þatkǫllum vér ráðer lǫgmaðr ok ráðsmenn sitja á málum mannaÞá skal lǫgmaðr ok ráðsmenn ganga til ok sjáÞá skal sakaráberi láta beramanna vitniat þat er hans túftir er þau hús standaSíðan tǿ
mi þeirhonum túftir sínarEn þá skal sakaráberi gera húsihans fimmtar
stefnu af túftEn ef eigi er af fǿrt fyrir fimmtþá eignisk jǫrð húsEn ef hús stendrvetr álmágalaustþá standi sem komit erok eignisk hús jǫrðUm starfsmenn í gǫrðumHúsbóndi á kost at taka starfsmenní garð sinnef hann villkarlmennok konurEn húsmenn sína allaþá sem hann byggir hús sín vinnufǿraskal hannábyrgjaskat þeir gangi eigi at bitlingumEn ef þat prófask með réttum vitnumat þeir ganga í aðra garða sér at matgjaldi konungi halfa mǫrk silfrseða syni eineiði at hann vissi þateigiEn ef maðr verðr taksettr í garði mannsfǿri húsbóndi hans tak meðhonum eftir lǫgumþangat sem stefnt varEn ef hannvill eigi varða fyrir hannfyrir gjaldkyraþá taki gjaldkyri þann mann ok seti í ranns
sakshús til ráðs um morguninnNú gengr húsbóndi í tak fyrir mann þannok hleypr hann undaner taksettr varþá svari húsbóndi slíku sem sá var sakaðrer hanngekk í tak fyrirEn ef maðr leigir hús af manni ok tekr síðan fleiri menn í hús en þá var skilter hann leigðiábyrgisk hannþá at ǫllu sem hús
bóndi skyldief hannhefði í tekitEngi maðr skal takaþann mann í hús síner hann veit at farit hefir með hvinnskuEn ef hann tekrþá er hann sekr mǫrk silfrs við konungHvar kvernar skal seljaEn á torgi megu menn selja alla hluti þá er falir erunema kvernar eða viðuskipÞessa hluti skal á strǫnd yfir seljaþar sem eigi meini mǫnnum uppsǽtrUm elds ábyrgð Nú af því at ǫllum mǫnnum er kunnigt um þann mikla váðaer við liggr um elds ábyrgð í bǿ várumþá er þat greinandaaf hverjum eldi helzt verðr skaði atOk af því skulu menn vita at engi maðr skal leggja eld í þann ofn er nýgǫrr erfyrr en gjaldkyri ok ráðsmenn eru til leiddir at sjáOk ef þeim lízk sá ofn gildrþá má sá láta eldaer áEn ef sá ofn virðisk eigi gildrþá skal gjaldkyri ok ráðsmenn láta niðr brjótaSvá skal ok um eld
hús ok ketilgarðasem áðr er mǽlt um ofnaÍ skriðljósum skulu menn eld hafaok í kolum af steini eða af járni eða eiri eða lampaEn ef fjórðungr af bǿ várum brennr af einumhverjum þeima eldigjaldi sá er síðast hafði í hendi ok gǽta skyldimerkr silfrs fyrir fjórðung hvernefat ó
vilja verðrEn þeim er áttibǿti eftir lagadómiEn um þá er menn bera úti óhulða elda eða setja kerti á veggeða gera ljós í diskum eða nǽpumeða fara ǫðruvís með en nú er mǽltþá sekisk sámǫrkum fyrir fjórðung hvern er þeim eldi skyldi varðveitaeða fari útlǽgrUm baðstofur ok smiðjur Baðstofur allar ok bakaraofnar ok járnsmiðjubúðir skulu þeir flytjaer eigaór bǿ várum ok þar setjasem gjaldkyri ok ráðsmenn sjá at standa megi með konungs ráðiEn ef eigi er brott flutt innan halfs mánaðar frá því er gjaldkyri hefir lýst á mótiþá fari mótmenn allir til ok brjóti niðrSekr hverr eyri silfrsEr eigi kømr til niðr at brjótaEldr skal sløkkðr vera síðan hringt er eldssløkking ok til þess er hringir at broðraEn ef lengr hefireða fyrr kveikir nauðsynjalaustgjaldi mǫrk silfrsEn ráðsmenn skulu meta nauðsynjarEn ef óhulðan eld berr útihvárt sem þat er fyrr eða síðareða hefir í ǫðrum stað en nú er mǽltsekr mǫrk silfrsEn ef eldr er úti gǫrr á túftum eða ástrǽtum eða bryggjumnema hús brǽði eða líkstrá brennigjaldi konungi mǫrk silfrsHverr skal þar til skyldr at taksetja fyrir er með eldi er ǫðruvís farit en lǫgbók váttarsvá húsbóndi ok kaupmaðr sem konungsmaðrEn ef þeir misfara með eldier enga vǫrzlu hafa í bǿþá skal sá í rannssaks
hús fara ok láta bíða þaðan dómsEn þó at þeir misfari með eldier vǫrzlu eiga í bǿþá skal þeira dómr yfir standaEf húsbóndi meinar at bjarga eldi En ef hús verðr í elda í kaupangiok verðr eigi logi ljórum hǽriok fá hans menn einirsaman sløkktþá fari mál þess er eldi skyldi varðveita eftir hinu fyrra skilorðiEn ef húsbóndi lǽtr aftr garðshlið ok vill eigi fleiri menn láta til koma en húsmenn sína eina ok sjalfan siksekr mǫrk silfrsEn ef ǫðrum mǫnnum verðr skaði atstandi mál hans undir ráðs
manna dómiUm ker ok eldi at bjargaSár skal ker vera í garði sem eigi er kelda til ok vatn íStigi skal til eldhúss hvers okkrókar í hverjum fjórðungiEn hvers þessasem missirgjaldi mǫrk silfrs konungi ok fái til eigi at síðrEn til skal hverr maðr renna þegar eldr kømr í bǿeða heyrir horn eða klokkuok hafi með séreinn sá ok fǫtu ok buløxiok með ǫllu því er bjarga má við eldiEn konur allar fari til með fǫtum ok spǫnnumbyttum ok vatnssámok bjargask hverr sem máeða gjaldi eyri silfrs hverr er eigi bergskNú ef maðr stendr fyrir vatni er eld þarf at sløkkvagjaldi mǫrk silfrs konungiOk taki hverr sem bannar svásegl ok allt þat annat er þarf til nauðsynjaok svá fyrir vatnef drykkr manna liggr viðEn ef maðr ferr til meðhendr tómarþá er hverr þeira sekr mǫrk silfrsEn ef niðr þarf at rjúfa hús fyrir elds ofgangiok vill sá fyrir standaer þau hús ábǿti foringi mǫrk silfrsOk skal þó niðr rjúfa húsEn ef eldr stǫðvask við þau hús er ofan eru rifinþá skulu bǿjarmenn þeir sem sínum húsum halda heilumbǿti honum hús sín aftr jafngóð sem áðr váruEn ef eldr ferr um þau hús sem niðr váru rifinþá skulu þeir engu bǿtaSá skal eld ábyrgjasker síðast hefir í hendiUm bryggjur gildarÞǽr skulu bryggjur gildar vera ok strǽti ok almenningarer gjaldkyri ok ráðsmenn metaat gildar séOk sé at gǫrt innan þess halfs mánaðar er gjaldkyri gerir laga
stefnu til at bǿttar sé fyrir váttumEn ef eigi er svá gǫrtbǿtikonungi mǫrk silfrsEn ef prestar eða handgengnir menn halda eigi skilum upp fyrir gǫrðum sínum sem aðrir mennþá fyrirbjóði gjaldkyri nǫkkurum manni þeira hús at leiga eða heitur í at hafaþar til er þeir halda skilum upp fyri garða sína sem aðrir bǿjarmennEn ef maðr brýtr upp hús eða garðshlið manns ok lǽtr opit standaþá ábyrgisk hannþatallt er ór verðr stolit ok gjaldi mǫrk silfrsHalfa konungien halfa þeim er hús áttieftir því ǫfundarbót sem skynsamir menn meta lǫgliga til nefndirbǽði fyrir skaða ok áverkaUm húsaleigur Ef maðr ferr brott með húsaleigu ok leigir hús í ǫðrum garðiþá skal sá húsbóndi gjalda mǫrk silfrsEr byggir honumef hannvissi at hannhafði eigi áðr skil gǫrten sá eyrier leigðiEn ef maðr ferr til skips ok vill brott með húsaleigu bóndaþá er stýrimaðr sekr mǫrk silfrs konungien sá eyri er skip leigði til brottferðaren ǫðrum eyri við þann er hann átti húsaleigu at gjaldaEn ef húsbóndi eða stýrimaðr kallask eigi vita at hann hann hafi ólokit húsaleiguþá syni með svá miklum eiðisem fé er mikit tilok sé þá lauss í fráEngi bǿjarmenn skulu kaupa korn til meltingarok hvárki útlenzkirEn ef meltirgjaldi mǫrk silfrs konungiok sé malt upp
nǽmtEn ef hannsynjarsyni eineiðinemamanna vitni sé tileða gjaldi mǫrk silfrs sem áðrEn ef heraðsmenn kaupa korn í bǿ várum ok flytja heim til meltingar ok flytja síðan aftr til sǫluþá liggr þeim slíkt viðsem bǿjarmǫnnum ef þeir melta til sǫluHvar menn skulu at bryggjum leggja Kaupmenn þeir allirer koma til Bjǫrgvinjar eða annars kaupstaðar leggi þar at bryggjumsem þeir leigja hús afEn þegar farmr er af borinnleggi út í frá ok rými svá fyrir þeim er með fermðum skipum komaEn þeir leggi fyrir almenningaer fyrir ofan strǽti eiga skip eða þar leiga húsEn lǽgi skal hverr taka sem nú er mǽltEn þeir er bryggnalǽgi hafasnúi þeir stafni á Vág út ok ǫðrum at bryggjumEn ef nǫkkurr í þeima grei
num gerir ǫðruvís en nú er mǽltok kǽrir húsbóndi eða kaupmaðr fyrirgjaldkyraþá geri hannrétt af ok takihalfa mǫrk silfrs af þeim er þessa eina
hverja grein brautOk haldisk þó þessi skipunsem áðr er mǽltUm húsa
leiging capitulus Svá er mǽlt ok staðfastliga tekitat allir siglingarmenn er sigla til Bjǫrgvinjarskulu skipa í hús upp varningi sínumok hvárki kaupa né selja á skipumnema keypt sé til konungsgarðsEr þat fyrst fyrirboðitat kaupa malt ok mjǫlkorn ok hunanghveiti ok lín
klǽði ok léreftvaðmál ok rugertr ok baunirskreið ok smjǫrlýsi ok meisa
síldok allskyns vǫruflesk ok katlaok allskyns útlenzkan varningEn ef nǫkkurr verðr kunnr ok sannr at því at hann selr þenna varning áskipi eða ǫðrum stað en í húsumeða átorgiþá gjaldi sá mǫrk silfrs konungier seldiok aðra sá er keyptiOk gangi kaup þeira aftr ok hafi hvárr sittEn ef þeirkaupask við síðan í leyndok verðr þat með sannyndum upp
vístþá er sá varningr uppnǽmr fyrir hvárumtveggjaer í var kaupi þeirakonungi ok bǿjarmǫnnumEn ef þeir synjasyni með lýrittareiðine
mamanna vitni sé tilUm skipdrátt ok um taksetning þar um Kaupmenn allirþá gangi til skipdráttar þegar horn kveðr viðhvárt sem hann kømr norðan eða sunnanok hefir hannveritnǽtr í bǿSvá skulu ok húsbǿndr ganga til skipdráttar ok heraðs
menn sem kaupmennef þeir hafa veritnǽtr í bǿen eigi ganga fyrr né gjaldanema þeir vilinema skip sé svá mikit at þeira þurfi viðEn hverr sem eigi gengr svá sem nú er mǽltgjaldi eyri silfrs gjaldkyra fyrir hafskipen ørtog ørtog fyrir austrfararskipen hǫlf ørtog fyrir smá
byrðingnema nauðsyn banniEn sú er fyrst at rǿkja guð ok heilaga kirkjuEf maðr er staddr at óttusǫngi eða messuþá skal eigi taksetjaOk þó
at taksett séþá skal eigi fé gjaldaSvá skal ok ef maðr berr fǫt sín til skips eða fráeða reiðir maðr manni silfreða tekr hanneða liggr undir eldi ok lǽtr brenna sikeða er maðr í baðstofu eða lǽtr sér blóðeða sitr yfir konusinni sjúkri eða bǫrnum eða þeim mannier hann áarf eftir at takaeða fǿrir tak eða ǽstir taks þann mann er búinn er ór bǿEinn maðr skal jafnan sitja eftir á skipi ok gǽta fanga mannaok svá búðaref eigi er láss tilSvá ok ef maðr heyrir eigi hornEn ef hannheyrirok veit eigi til hversþá sanni hann þá nauðsyn með einseiði fyrir gjaldkyraok svá allar nauðsynjar þǽr sem hér eru talðarnema sá hafi vitni til er málit áNú koma menn til skipdráttarþá skulu þeir eigi taka fyrr á festum en stýrimaðr biðr þáEn ef þeir taka fyrr áok gengr skip eigi upp eða útþá biði liðs meiraok gangi þeir eigi fyrr í brott en hinir komaeða gjaldi eyri silfrs fyrir hafskipørtog fyrir smábyrðingNú taka þeir fyrr á festum en stýrimaðr biðrok lesta skiphans fyrir liðleysis sakir gjaldi stýrimanni skaða þann er þeir gera á skipi hansen konungi sem fyrr skilrok biði liðs meiraEn ef stýrimaðr biðr á festum takaþá leitivið þrysvarEn ef þá gengr eigi upp eða útþá eru þeir allir ósekirer þar váruOk gangi gjaldkyriáannat strǽtien annat kallariok ǽsti hvern takser þeir hitta íþeiri gǫnguok gangi um allan bǿSvá er ok mǽltef festar slitna þá er stýrimaðr biðr á festum takaþá eru þeir allir ósekirer þar váruEn ef maðr vill láta setja skip sitt uppþá skal hannganga til gjaldkyra um kveldit áðr fyrir ok blása til skipdráttarum morguninnOk svá skal til allra skipa er meira berr enlestirEnǫll smǽriþá má hannupp setja ok út útan leyfis gjaldkyraen eigi meira skipEn hverr er ǫðruvís gerir en nú er mǽltsekr mǫrk silfrs við konung ok bǿjarmennEn þeir er þessi smáskip eigafá eigi bǿnalið til at draga þessi smáskip upp eða útþá krefi sá horns semáðr er mǽlt um stǿrri skipLangskip má upp setja hverr er villþó athann spyri ekki leyfis tilUm uppskipun suðrmanna Efkaupmenn útlenzkir skipa fyrri upp en þeir spyrja leyfisat þann er fyrir konungsgarði ersekr mǫrk silfrs við konungsá er þat gerirok svá mǫrk silfrsSá er selr undan konungs forboðiok flyti aftr þat sem hann seldi undir jafnt verð sem gengr annarramanna millumOk ásá sókn áþví er fyrir garðinum erEn hannskaltekit hafa slíkt sem hannvillkaupainnanþriggja daga forfallalaustelligar seli hverjum sem hannvillat ósekjuUm upptekðir í bǿ várum Þat er nú því nǽstat vár skal engi fyrir ǫðrum takaOk ekki skulum vér oss at gripdeildum geraDóms er hverr verðr fyrir sínufé at hafaEn sá er fyrir ǫðrum tekrþá skalhann þataftr fǿra ok gjalda honum fullréttier hanntók fyrirEn ef sá vill eigi laust látaþá beiði hannfjár síns ok leggi honum rán viðLǽtr hann eigi af því fé er hanntókþá er hann sekr halfri mǫrk silfrsOk þeim fullrétti sem fyrr var sagtok sǿki sitt at lǫgum síðanUm heimsóknir í bǿ várum capitulus Engi maðr skal atfǫr geraat ǫðrum innanbǿjar né heimsókn veitaok enskis manns fé taka útanlǫgligra sóknahvárki bar
ún né sýslumaðr né gjaldkyri né engi annarra mannaEn sá er heimsókn veitir eða fjártekð útan lǫgliga sé dǿmt á mótiþá er hannsekrørtogum okmǫrkum silfrs við konungok hinn hverr mǫrk silfrsEr honum veitir lið tilok bǿti aftr fé bóndaok honum fullréttier féit áttiEn ef þeir vilja eigi gjalda sem nú er mǽltfari ór land
eign konungs várseða þeir geri rétt afUm gripi þá er menn skulu heimila gera Þat er nú því nǽstvér kaupstaðarmenn verðum mjǫk við kaup at lifaEn í bǿ várum skulu allir frjálsir menn ok fulltíða ráða kaupum sínumsvá konur sem karlarnema konur skulu eigi húskaupa né jarðirnema bǿndr þeira lofi eða sannr erfingiVér skulum kaupask ǫllu heimolu viðok skal engi annars fé seljanema sá bjóði um með váttumer áNú skal nefna gripi þá allaer heimilðartaki skal fylgjaEf maðr kaupir hús at manni eða skip þat er haft ereða øxi áskafti eða spjót eða sverð með umgerðþat er haft erklǽði ǫll skorinkatlar hafðir ok ǫll þau vápn er hǫfð eruok allt þat er haft erhestar ok yxnir tamðirNú iðrask annarr þeira kaupsinsþá skal sá verja lǫgum ok dómi er halda villok haldi til lǫgmanns órskurðarþví at hanná engi at rjúfanema konungi sjǫlfum lítisk annat sannaraþví at hann er yfir skipaðr lǫginUm heimilðarmann capitulus En ef maðr kaupir griphafðan at manniþann er heimilðar
taki er til nefndrNú kømr maðr fram ok kallar þann grip stolinn fráséren hinn er keypt hefirnefnir heimilðarmann sinn ok setr dóm fyrir ok lǫg
manns órskurðOk ef þeir þar komaok fǽr hannheimilðarmann fyrir sikþá er hannlauss viðEn efhann fǽr eigi heimilðartakaþá skal sakaráberi leiða framskilríkra manna vitniok taki bók í hǫnd sér ok skjóti því til guðsat gripr sjá er þessi maðr kallar sérat þenna grip áhannef hannskal órǽntr veraok þenna grip gaf hanneigiok eigi galt ok eigi sǫlum seldi ok engi sá er hann bauð umok sveri at fullan eiðSíðan taki sá grip sinner vitni bar tilEn hinn er keypti ok eigi fekk heimilðartakagjaldi þjófsǫk svá mikla sem gripr sá er fjárverðreða vinni séttareiðnefndar
sǿriat hannstal eigi þeim grip ok veri síðan lauss viðEn ef hann hittir heimilðar
taka sinnþó at síðar ségjaldi honum slíkt ok svarilǫgum konungi ok bǿjarmǫnnumeða fái sér heimilðarmannUm strǽtiskaup ǫll capitulus En ǫll vara ný ok óneytthvárt sem þateruvápn eðaklǽðiléreft eða ǫnnur varaí hverju semþat erþá skalÞatat strǽ
tiskaupi hafa meira hlut ok minnaEn með strǽtiskaupi ok nýjum ok óneyttum varningier engi maðrskyldr at fá heimilðartakaEn ef maðr kaupir klǽði eða vaðmál eða léreft ok allt þater fals finnsk ísvari slíku fyrir sá er seldi sem áðrváttarnema því at eins at hannvissi eigi at fals var íok hafi fyrir sér séttareiðSíðan hafihverr frammi sína heimilðartǫku til þess er til prófskømrSvari sá fyrir falser fyrir á at svara at lǫgumEf maðr selreinn hlut En hvervetna er menn kaupask viðþá skalhandsalaEn ef maðr selr ǫðrum manni síðanþá er hannsekrhalfri mǫrk silfrs við konungEn hinn hafi kaup sitter fyrri keyptiEn ef maðr kaupir við mann ok hefir eigi silfr ásérok gengr hannheim eftir silfri ok villreiða honum sittþá hefir hann selt í brotter hannkømr aftrþá skal sá er keyptitakahúsfasta menn með sér ok kveðja hannkaups sínsok leggi honum rán viðEn ef hannheldr átakseti hanntil stefnu ok til lagaórskurðarEn ef lǫgmaðr segir honum kaup sittsǿki sem vitaféEn hinn er seldier sekr halfri mǫrk silfrs konungiEn ef hannfǽr eigi fengit honum þat sama kaup eða annat jafngottþá gjal
di hanneyri veginn af merkrkaupi hverjuEf maðr dylr skuldar capitulus Engi skal gefa sǫk áannars féEn ef maðr á fé at mannihvárt sem þater meira eða minnaok gengr sá eigi í gegner gjalda áþá ǽsti hann þann taks til stefnu ok lagaórskurðarEf hannhefir vitni til skuldareða gengr hinn í gegneða segir lǫgmaðr áhannþá sǿki sá er skuld áat heimta sem vitaféEn ef hanndylr skuldarok eru eigi vitni tilsyni með lǫgeiðumEf maðr gengr í fjártak fyrir mann capitulus Þat er vitaféer fest er fyrir váttumÞat er ok vitaféer menn takask hǫndum samanok sémenn af hvárstveggja hendiallt þat er dómr dǿmir manniÞat er vitaféer við er gengit fyrir váttumSvá ok ef manni verðr mót stefntok dǿma mótmenn ǫðrum manni fé at gjaldaAllr lagaórskurðr lǫgliga sagðr af lǫgmanns hendief hann segir fé áhendr manni at gjalda ǫðrumÞat er allt vitaféEn svá skal vitafé sǿkjasem aðrar skuldir takahúsfasta mennok ganga með þeim til þess er skuld áat gjaldaok krefja hannfjár sínsOk ef hannfǽrþá er velEn ef hann vill eigi lúka honum fé sittseti hann í fjártak at bǿjarmannalǫgum réttum ok gefi honum þat at sǫkat hann vill gjalda honum eigi fé sittok segi hvert fǿra skal takEn ef hannfǿrir eigisekr mǫrk silfrs konungiNú fǿrir hann fjártakok gengr maðr í fjártak fyrirþá skal hann svá í ganga at hannhafi goldit fyrir messu um morguninnþá er hringir at hǫfuðkirkjuEn ef eigi er þá golditþá skalhann krefja fjár síns eftir messuhvárt sem hanner heima eða eigiEn ef hannvill eigi til móts komaer í fjártak gekk fyrir hannþá skal lýsa ráni áhendr honum ok ǽsta hann taks til mótsÞá skal sǿkjandi njóta vátta at hanngekk í fjártak fyrir hann ok þeira síðan at hann kvaddi hannfjár ok lagði honum rán viðok ǽsti hanntaks til mótsEn ef þetta bersk at fulluþá er hannsekrer í fjártak gekkmǫrk silfrs konungiOk ǽsti sakaráberi liðs til at fara at honum ok taka hǫlfu meiraHafi sakaráberi fé sitt ok fullréttien konungr ok bǿjarmenn þatsem auk erNú synja mótmenn honum tilfararþá er húsbóndi hverr er á móti varsekr eyri silfrs er eigi vill til faraNú standa menn fyrir ok verja oddi ok eggjuþá eru þeir allir friðhelgirer til sǿkja ok laga vilja gǽtaok sár þeira ǫll gildUm fjártak capitulus Hvervetna þar sem maðrgengr í fjártak fyrir mannsá er hús áí bǿ várum eða skip áhlunniþá gangi í svá mikit taksem húsbónda hús eða skip eru verðEn sá einn íørtoga tak ok marka taker þatfé áí húsum eða skipi eða lausafé at þess er vertfyrir því at sá er ítak gengrskulu svara ǫllu slíkuupp halda sem verjandi skyldief hann hlypi eigi undanEn fjártak skal hvervetna fǿraer maðr gengr í gegn fyrir húsfǫstum mǫnnumok eru vitni tileða gjaldi mǫrk silfrs konunginema því at eins at hann gangi sjalfr í tak með vitnumþá skalheimganga með honumEn ef hann vill eigiþá skal hann ganga nauðigrHann skal í ranns
sakshús setjahvárt sem hannvill eða eigiOk um morguninn eftirþá skal hann leiða hannámót fram lausanOk ef hann áhér fé svá mikit í bǿ várumat til skuldar vinnskok geldr hannþá er velEn ef hannvill eigi greiðaþá nefni sakaráberi atfǫr ok sǿki sem áðr er sagtNú setr maðr mann í fjártakok vill eigi maðr ganga í fjártak fyrir hann ok eigi sjalfr hannþá leiði hann mann um þrjá garða með vitnum ok beiði ef nǫkkurr vill ganga í fjártak fyrir hannEn ef engi villhafiheim með sér ok seti í rannssaks
hús ok sǿki sem fyrr var skiltNú setr maðr þann mann í fjártak er ør
eigi erok fǽr hanneigi vǫrzlumann at ganga í fjártak fyrir hannleiði hann umþrjá garða ok beiðisk vǫrzlumannsEn ef eigi fǽskhafi hann heim með sér ok seti í rannssakshús at ósekjuok krefi gjaldkyra hornsen rennari blási til móts um morguninn eftirok leiði hannlausan á mót fram ok bjóði frǽndumUm ǫll þau mál er menn eiga saman at kǽra Hvert mál er vitnat er undir mannEn um ǫll útlegðarmál ok um ǫll ǫnnur málhvárt sem eru stór eða smáEn konungr ok bǿjar
menn eiga rétt áþá skulu þau ǫll fara til móts ef eigi verða niðr sett með lagaórskurði fyrir lǫgmanniEn sá er eigi vill lǫgmanns órskurði lítakrefi gjaldkyra horns ok láti til móts blásaOk ryði þar hvárrtveggja sín málefni ok at ruddum málum ok at bornum vitnumÞá skal beiða mótmenn lagadóms áeftir því sem lǫgbók skýrir ok lǫgmaðr segirbǽði með samþykkð sýslumanns ok gjaldkyra ok allra mótmannaOk þatsemþeir verða ásáttirþatskal haldaskEn ef þeir verða eigi ásáttirþá skal í lǫgréttu setjask sǽttask þeirþá er velEn ef þeir sǽttask eigiþá skal til konungs skjóta ok þat at sǽtt hafa sem hanngerirok reka eigi lengraþví
at þar koma flestir vitrir samanHversu lengi skal taksetja capitulus Eigi skal til móts blása um nǽtrnema eldr sé lausseða herr fari til bǿjarUm daga skal til móts blása þegar villEn ef eldr verðr lausseða herr ferr til bǿjarhlaupi hverr er horn heyrir eða klokku eða gjaldi mǫrk silfrs konungiEn til annarra móta eru engi aðrir skyldir at faranema húsfastir mennok svá til húsfastra manna stefnuSekr eyri silfrs sá er eigi ferr þegar horn heyrirEn þeir eru húsfastir menner eiga garða eða leiga garða misserisleigum eðamánaðaallan eða halfan eða fjórðungok byggja ǫðrum með sérEigi skal taksetja síðan hringir til aftanssǫngsnema maðr sé brott búinnok þó eigi síðar en hannhafi stund til at fǿra takVitni skal hann til hafa at hannfór sem hannmáttief gjaldkyri tortryggir hannSól skal um sumar ráða takfǿrsluen dagr um vetrHvat á bryggjum eða bátum skal kaupa Laxa nýja ok svá aðra nýja fiska ok ostrurþat skal kaupa á bátum eða á bryggjum ef villen eigi flytja í búðir til mangsEn sá er byggir búð til þess ok veit hannok svá sá erleigirgjaldisinn eyri hvárr þeira konungiok fǿri ór búð ok á bryggjur út eigi at síðrUm tak
setningar Ef maðr ǽstir mann taks til stefnu ok til lagaórskurðarfyrir hvert mál sem þat erþá skal at hyggja hvárt hanná hér því máli at svaraeða íǫðrum staðEn ef hann áheima íheraðier því máli áat svarafǿri honum brautartak til heimilis sínsOk skal bú hans taki varðaok sǿki síðan at landslǫgum réttumHverr maðr má ǫðrum bjóða um sókn sínaef hannvillsvá karlmaðr sem konaEn sá er við umboði tekrskal svá sǿkjaannars sókn sem sínaþví at oft fǽr eigi sjalfr sóttNú ef maðr hleypr ór heraði með fé manns ok til bǿjar vársþá kømr bóndi eftir ok vill sitthafaþá felask hannǽmeðan bóndi er í bǿnumok má hannhvergi standa hannEn þegar sem bóndi er heim farinnþá gengr hann fram í ljósþá bjóði bóndi um sókn sína þeim manni sem hann villmeð váttaok sǿki sem hannǽtti sjalfr ok hinn skyldief hannvǽri sjalfr í hjáEngi kaupangsmanna skal gera heraðsmǫnnum óskilok eigi heraðsmenn kaupangsmǫnnumSitt skal hverr hafaen engi annan rǽnaEn ef maðr taksetr mann til lǫgmanns órskurðarok dǿmisk honum hvárki fé né eiðarHvert tak skal fǿra láta Sá maðr er ǽstir mann takshann skal til segja hvert hannskal fǿraÞá skal hinn þangat fǿrasem hann segirelligar gjaldi mǫrk silfrs konungief hann fǿrir eigiEn ef hannsegir honum ekkitilhvert fǿra skalþá liggr honum ekki viðþó at hannfǿri eigi þat takEn ef maðr skal tak fǿraþá taki hannhúsfasta menn með sér ok eigi fleiriþann einn er í tak gengr fyrir hannok hinaer skír
skotar takfǿrslu undirEn ef fleiri menn fylgja honumok veita þeir bónda ofsvǽsi í áþéttisorðum eða verkumþá má hinn er fyrir sitr lýsaheimsókn áhendr honumok er sá er tak fǿrðisekrørtogum okmǫrkum silfrs við konungen hverrannarra mǫrkOk svá skal ok hverr þar sem maðr ǽstir annan taks rangligamǫrk silfrs konungiEn hinn er heim
sókn veitt varskalhafa mǫrk silfrs af þeimmǫrkumhvárt sem hlut áíhúsfastr maðr eða einhleypr maðrOk svá megu honum vitni bera um heimsókn einhleypr maðr sem húsfastir mennnema váttar þess manns er taks ǽsti eða fǿrðiþori þatvitni at beraat hann fyrirbauð þeim ǫllum at fylgja sér í garðnema þeim þrimrváttum tveim ok vǫrzlu
manniÞá skulu þeir lagsmenn ekki gjaldaEn hverr þeira annarraer sjalfráða váru í gǫngu með þeim ok nǫkkura ǫfund veittugjaldi mǫrk silfrs konungiEn sá maðr er gengr í tak fyrir mannok á hann hvárki skip né hús íkaupangi sem í lǫgum er mǽltok segirat hann áhúseða skipok áhannekkiþá er hann sekrmǫrkum silfrs konungiEn með þvíat hann leiðir þann mann í tak fyrir sikþá er sá jafnmiklu sekrer í leiðir sem hinn er í gengrnema hannvinnieið at hannsagði honum þatat hannátti skip eða húsEn ef maðr skal ǽsta mann taksþá skal hannhafa húsfasta menn með sér ok eigi fleiriEn ef húsfastr maðr synjar atganga með honum at ǽsta taks eða fǿra takþá er hannsekr eyri silfrs við konungNú ef maðr hittir mann úti ok vill hann taksetja hannok verðr hinn varr við ok rennr undan eða rǿrþá skal kalla áhannsváháttat váttar hans megi þat vitni beraat hannmátti heyraef hann vildiEn þá skalhann fǿra þat takEn ef hann fǿrir eigiþá þá er hannsekr mǫrk silfrs konungiEn ef maðr hleypr í garð manns eða í húsok lǽtr hann aftr garðshlið eða dyrrþá skalla at ok biðja upp látaEn ef menn vilja eigiþá skal hannǽsta hanntaks þar þegar ok mǽla svá háttat hann megi heyraef hannvillok váttar hans þori þatVitni at beraat hann mátti heyraef hannvildiÞat tak skal fǿra eða gjaldikonungi mǫrk silfrsEigi þarfhann at segja hvert þat skal fǿranema hannviliok þó jafnfullt at lǫgmáli sem sagt séUm mannhelgi ok taksetning capitulus En um mannhelgi vára ok taksetning ok um allar aðrar sóknirþat skal allt faraat bǿjarmannalǫgum ok eftir því sem bók vár váttarsvá víða sem vér eigum takmerkiSvá skal kona ganga í tak fyrir mann sem karlmaðref hon á hús í bǿ várumUm þjófnuð capitulus Þat er nú því nǽstat vár skal engi annan stelaNú ef maðr stendr mann með fé sínuer stolit var í frá honumþá skal hannbinda fóla á bakhonumef váttar eru viðok leiða hannbundinn til gjaldkyraEn ef hannvill eigi við honum takaþá er hannsekrørtogum okmǫrkum silfrs við konungþá skal fǿra sýslumanniEn ef hannvilleigi við takaþá er hannsekr slíku sama við konung ok bǿjarmennNú skulu bǿjarmenn eigi sekð gjalda fyrri umboðsmanni né gjaldkyraen þeir hafi sóttan sinn réttUm vitni at hannbatt þjóf Nú skal til móts blása ok leiða þangat þjóf með fóla sá er battok fǿri fram vitniat sá áféer battok þat fé var stolit frá honumok þatannat at hannbatt hanná því féÞá skulu mótmenn um dǿmaok ef þeir dǿma hann misbundinnþá er sá sekrmǫrkum silfrs við konunger battEn ef þeir dǿma hannréttbundinnþá skalgjaldkyrifá bana tilEn ef hannvill eigiþá er hannsekrørtogum okmǫrkum silfrs við konung ok bǿjarmennEn ef mótmenn láta hannódǿmðan ganga af mótiþá eru þeir sekirmǫrkum silfrs við konungþó at gjaldkyri vili eigi refsing áleggjaHvat rétt eða sekð bǿjarmenn eiga En um þjófnuð allanþá ákonungr ok bǿjarmenn sem í síðustu capitulus segirnema stolit sé ór konungsgarði eða ór hans verndarhúsumÞá ákonungr einnOk á sá sókn áþvíer konungr hefir fyrir garð sinn skipater þaðan er stolitEn ef þjófr kømr bundinn á mótok er fóli bundinn á bak honumþá skal hverr sitt hafaþeira er hann hefir stolit í fráok vitni bera til at þeir áttuEn sá er þjófinn hafði tekitþá skal hafa þat allt er þjófrinn hafði á sérok hann tók með honumok eigi berask ǫðrum manni vitni tilOk þó at hannhafi til merkr gulls eða meira í þeim lǫgumskal hvern þjóf dǿma sem hann stalhvar sem hann verðr tekinnUm rannssakhversu menn skulu ganga Nú ef maðr er stolinn fé sínuþá skal hannbeiða rannssaksef hann villþann mann er honum er mestr grunr áat fé hanshafi stolitEn hinn skal uppi láta vera rannssakEn ef hannsynjarþá er hannsannr at sǫkEn sá er rannssaks beiðirskalhafa með sérhúsfasta menn ok eigi fleiriÞeirskulu ganga inn lindalausir ok láta rannssaka sikáðr en þeir gangiHinn skal ok segja til jarteignaáðr en þeir gangiinná því fé er stolit var í frá honumEn ef þeir hitta fé manns í ǫrk eða í kistum eða í tǫskum eða í byrðum eða í lyktum kerǫldumþá skal þá skal hann halda fyrir séttareiði ok nefndarsǿriat eigi kom þar at hans vilja eða vitendEn ef þeir hitta útan láss eða lokuok þó í hanshúsihaldi upp séttareiði ok fangaváttaEn þessir eiðar falla tilmarkaHér hefr um farmannalǫg Hver lǫglig fartekja vera skal í fǫrum úti Sú er lǫglig fartekjaen engi ǫnnurat í hǫnd skal taka stýrimanni eða hans lǫgligum umboðsmanni ok nefna vitni viðeða fleiriok segi þeir til áhafnarer sér fari tókuen hinn til leiguburðarer skip byggirEn ef þá skilr áum kaupmála sinnþá hafi sá sitt máler vitni fylgirOk sverja þeir svá at vér heyrðum orð ykkur beggjaok váru þit þá ásáttir um kaupmála um fartekjuok svá um lest ok leiguþá er þat vitni lǫgligt ok at lǫgfullu far tekitSkipþau er ausa þarf tysvarþrim dǿgrumþat er talt fǿrt í farir allarnema hásetar vililíta lekara skipiEn ef stýrimenn láta ausa skip sín um vetr á laun við hásetaþáhǿfir þattil svika við þáok eigu stýrimenn at bǿta skaða þann allaner af því kannat gerasksem þatkann at gerask um fjǫr manna eða fé eða bǽðiþví at þatfals skal hverr bǿta er sjalfr gerirNú er farmr á skip kominnfǫt ok matr ok allt þatannat er til heyrirok sýnisknú hásetum sem skip sé ofhlaðit undir þeimEn stýrimanni gefr sýnaðra ok kallar hannmundanga hlaðitþá skulu þeir nefna stýrimennaf ǫðrum skipumef til eruNú ef þeir vilja því til guðs skjótaat þeir vildu fara á svá hlǫðnu jafnlanga leiðþá eiga eigi hásetar at vanda þá hlǫzlu fyri stýrimanniok fari þá við svá búitEn ef stýrimǫnnum er til koma þykkir ofhlaðitþá skulu stýrimenn sína vǫru fyrstaf beraalla aðra en þá er þeir hafa ǽtlat til reiðakaupsfyrir því at skip er hvergi fǿrt ef reiða skortirEn efþá er enn ofhlaðitþá skulu þeir fyrstir af beraer efztir tókuok hverr eftir ǫðrum sem tekit hefirtil þess er skip er fǿrtEn ef stýrimenn eru eigi svá nǽr áǫðrum skipumat þeim megi náþá skal bǿndr til nefnaþá er nǽstirsitja ok helzt hafa vit til ok vanir eru í kaupfǫrumat skýra þetta máleftir því sem fyrr varEn hverjum þeim manni er af gengr skipi því með fǫt sín ok féþá eru stýrimenn skyldir at fá þeimfǫruneyti annat jafngott til þesslands er þeir hǫfðu sér fari til tekitEn ef þatfǽsk eigiþá greiði þeim slíka leigu sem hannskyldi taka af þeimef þeir fǿri þangat sem þeir hǫfðu sér fari tekitEn á þeim degi er stýrimaðr vill skipi sínu út leggjaþá skulu allir skiparar til koma nauðsynjalaustSvá eru ok allir hásetar skyldir til at fylgja skipi til uppsátar upp at setjaEn hverr er eigi er þarsekr eyri silfrs við konungEn eru nauðsynjar sem lǫg skýraEn þegar er þar kømr skutstafn sem áðr var framstafnok horfir skip áleiðþá ástýri
maðr skipleiguallanema hannvili betr gǫrt hafaUm álegu á skipum Nú koma menn í kaupstað þann er þeir hafa sér fari til tekiteða íannan stað ok verja þar vǫru sinniok búask tilheimfarar ok bera áok vilja heim faraok gefr þeim eigi byrEn stýrimaðr býðr þeim skip sitt at liggja ásvá lengi sem þeir vilja til heimfararNú vilja sumir lengr liggja en sumirþá skulu þeir ráða sem fleiri verða samanþó at einum aukiEn stýrimaðr ǫðlask skipleigu sínaþó atuppsetisk skipEn at vári skal stýrimaðr skipa skip sitt hvert er hann villOk eru þeir nǽstir farier þangat fóru at jafnri leigu undir svá mikla lestEn ef stýrimaðr setr skip sitt upp fyrir útan leyfi hásetaok vilja þeir farit hafaþá eigu þeir far heimhollt at vári þangat sem þeir vilja farit hafa leigulaustHvert menn skulu fara til kaupa Nú taka menn sér fari af stýrimanniok segir hannsitt hverjum til hvert hann vill faraNú þar sem leið skilrþá vill hverr þangat fara sem hannsér fari tókok hefsk þetta upp með þeim til þrǽtuþá skulu þeir sitt mál hafasem fleiri verða samanþó ateinum aukiEn stýrimaðr skal engu um ráðaEn ef allir verða jafn
margirþá skulu þeir bera hluti ískaut ok hafi þeir sitt mál er hlutr fyl
girNú vilja þeiraf skipi gangaer lygð var fyri borinþá skal stýri
maðr gjalda mǫrk silfrs hverjum þeim er af gengr því skipi ok skip
leigu þar umframer hanntók af honumEn hinum er nú eru á skipi eftirþá skal hannfá svá marga menn þeim at þeir sé vel liðfǿrirok halda með sínum kosti þangat til kaupstefnusem þeir hafa sér fari tekitHverju stýrimaðr skal ráðaEinn skal stýrimaðr á skipi hverjuHannskal þriðjungi meiri lest hafa en hásetarok þó ekki meira upp leggja en hásetarfyrir því at hanná þriðjung at hafa til reiðakaupsÞateigu allir hásetar at flytjaþví skal hlaða í klofa innStýrimaðr skal leiðsǫgumann fáen allir tulkAllar lestir skulu jafnstórar vera at fullu farinema sumum hásetum sé skilð minnilest eða meiriSvá skal hverrhafa margra punda þunga í lest sínasem hannhefir sér fari undir tekit ok leigu fyrir festEf maðr rýfr skipun En ef háseti rýfr skipun undir stýri
manni ok verðr hannat því vitnisfastrat hannrýfr skipun innan
landsþá er hannsekr mǫrk silfrs fyrir lesthverja er af berskEn ef hann rýfr skipunundir stýrimanni íDanmǫrku eða Gautlandi eða eða í Svíþjóðugjaldimerkraðra konungien aðra stýrimanni fyrir lest hverja er af berskEn ef rýfr skipun í Sámlandi eða í Gotlandisekrmǫrkum silfrsEn ef maðr rýfr skipun íEnglandi eða Orkneyjum eða Fǽreyjum eða Hjaltlandiþá gjaldimerkrǽ halft konungien halft stýrimanniRýfr maðr skipun áGrǿnalandi eða áÍslandi eða í Gǫrðum austrgjaldiørtogar okmerkr silfrsNú er þegar skipun rofiner háseti kømr eigi til skips með vǫrnuð sinn í þǽr stefnur er aðrir skiparar koma ok stýrimaðr gerirOk hafa slík ǫll lǫg í heimferð sem í brottferðskip í allra þeira ábyrgð um flutningtil þess er skip er upp settnema stýrimaðr vili betr gǫrt hafaHversu lengi maðr skal bíða stýrimanns Nú kømrbyrr áþáskulu hásetar bíða stýrimanns síns þrjú sjóvarfǫllEn síðan megu þeir fara at ósekjuþó athannkomi eigiNú gengr háseti frá skipi útan leyfi stýrimannsþá skulu þeir bíða hanssjóvarfǫllÞá megu þeir fara at ósekjuNú gengr háseti frá skipi ok kømr byrr áþá skulu þrír menn ganga áland uppok skal einn standa við bryggjusporðen annarr upp í frásvá at hverr megi heyra óp annarsok ǿpa þrysvar ok gangi síðan til skipsOk ef hann kømr þá eigiþá megu þeir fara at ósekjuef hann er á kristnu landi staddrEn ef hann er á heiðnu landi staddrþá bíði hans þrjú sjóvarfǫllef þeim er háskalaust fyrir heiðingjumNú stendr maðr maðr eftir í byggðri eyþá leigi þeir honum far til meginlands með fé hansEn ef hann stendr eftir í óbyggðri eyþá skal leggja honum uppnátta vist ok eldfǿribát ok buløxi ok hversdagskápuNú stendr maðr eftiren mǫtunautar hans bjóða mann álesthansok hafa vátta viðEn stýrimenn ok hásetar kveðask eigi þurfaþá frjálsar þat fé hans við stýrimann ok hásetahvat sem í vígi verðrNú koma hermenn at þeimok kømr eitthvert hervápn innanborðs af ófriði ok verða menn sárir af eða drepnirok hafa þeir eigi mann boðit álesthanser eftir stóðþáhefirhann fyrirgǫrt hverjum penningi hverjum sem hannátti í því skipiNú fara menn frá skipi með allra ráðibǽði stýrimanns ok hásetaok kømr ófriðr at þeimþá hafi þeir fé sitt er fjarri váru staddiref hinir fá varter eftir váru skipiEf menn kasta farmi Ef menn hitta í storma eða í vǫlk eða í þann vanda at þeir þurfa at létta skip sínþá skalǫllum yfirburð fyrst kastaEn ef meira þarf fyrir borð at beraþá skal því kasta er þungast er ok féminnsthverr sem þann varning áef því má náOk skulu þeir allir sem innanborðs erugjalda þeim verð fyrir er áttisvá mikit sem þeir máttu við fá í kaupstað þeim er þeir koma tilsvá at allra þeira skaði verði jafnmikill at jǫfnu féþví at skal fara fjármagnien eigi eftir mannmergð eða lestataliEn ef þeir koma með heilum bunka til kaupstaðar ok hafa engu kastatþá skulu þeir svá yfirburð skiftaat allir ha
fi jafnmikit afjafnt stýrimaðr sem hásetarnema þeir skulu hǫlfu meiri leigu taka fyrir þá lest en aðrarþǽr er þar váru út vegnar á skipsvá margar sem þǽr verðaEn þat er yfirburðrer þá liggr eftirer hverr hefir sína lest fullaEf menn lesta skip sín capitulus Nú ef menn hitta í þann vanda at þeir lesta skip svá mjǫk at farm þarf af at beraok þó er bǿtandaþá skulu hásetar allir bíða halfan mánuð yrkra dagaEn ef nǫkkurir skiljask fyrri við skip en nú er mǽlt fyrir útan ráð eða leyfi stýrimannsþá er sá sekrørtogum okmǫrkum silfrs við konung er fyrst rýfr skipunen hverr annarra mǫrk silfrsEr síðan gengr afþar til er þeir svá fámennir eftirat skip er ófǿrt fyrir liðleysis sakirEn þeir eru engu sekirer síðar ganga afEn ef skip brýtr í spánok eru menn á fríðu landiþá skilisk menn eigi fyrr við skip en reiða er borgitsvá sem þeir megu náok svá skipreiðaEf stýrimaðr rýfr skipun En ef maðr leigir eins punds far at hásetuok byggir hann at lǫgum ǽ meðan hann áeitt pund innanborðsþá áhann þater leigðiEn ef maðr leigirpunda far at hásetuok þó at fleiri séþá áhann slíkt at hafa af því hverju sem af sínum pundumEn ef há
seti vill eigi farit hafa þar sem hann tók sér fariok hefir hann ekki á skip boritþá skal hann greiða slíka leigu sem hannfesti honum ok fǿri hannþangat sem hannhafði sér fari tekitEn ef stýrimaðr rýfr skipun undir hásetaþá skalhann halda slíku ǫllu upp hásetasem háseti ǽtti við stýrimann ef hann hefði rofit undir honumNú tekr maðr sér fari ok berráhǫfn sína áskipok bera þǽr nauðsynjar til með honumat honum er sýnn fjárskaði atef hann ferrþáfái hann stýrimanni annan mann í stað sinn ok jafnmikla lest ok leiguEn ef hannfǽr enganþá fari sjalfrnema stýrimaðr leyfi honum af at gangaEf menn berjask í kaupfǫrum En ef menn berjask í kaupfǫrum ok sǽttask þar með stýrimanns ráði ok hásetaþatáhvergi at rjúfaEn Noregs konungr á sekð þá er við liggrOk sǿki sá konungs sýslu
maðrer þar hefir lénsem þeir rjúfa bunka sinn ok skipa af skipiEn ef Noregs menn berjask eða gera aðra óknyttiþá er sekð liggr viðí Danmǫrku eða íǫðrum lǫndum ok bǿta þeim konungs sýslumannier þar hefir lénþá eru þeir ósekir við Noregskonunger þeirkoma heim ok hafa þeirmanna vitni til at þeir bǿttuþar sem þeir brutuef þeir hafa við útlenzkan mann áttEn ef þeir norðmenn berjask sín á millumþá áNoregskonungr friðbrot ef þeir koma heimþví at á hans þegni var unnitok sé því meir við sundrþykkð sín á millumUm hǫfn ok lǽgi capitulus Sá áhǫfner rǿrEn sá álǽgier fyrstr kømr landfestum um festarhǽlEn ef maðr veitir manni hafnarránþá sekisk hannmǫrk silfrs við konunghverr er á því skipi erjafnt stýrimaðr sem hásetarÞá sekð áhalfakonungren halfa þeir er hafnarrán var veittok skifti at mannmergðEn þat er hafnarrán er maðr høggr festar manns eða leysir ok bǽgir þeim ór lǽgier áðr lágu fyrirNú eru margir menn á skipi samanþeir er síðar koma ok búa eigi allir um eitt lunderniok segja svá sumir at eigi myndi svá gǫrt ef þeir réðiok syni vilja síns með einseiði hverr þeiraok sé sá saklaussEn ef þeir vilja eigigjaldi þeir hafnarrán ok sǿki sem vitaféþar sem þeir skipa uppUm hǫfn ok hafnarrán capitulus Þat er hafnarráner menn sigla í akkerissǽti í hǫfn ok sigla aðrir eftirok leggja svá nǽr þeim at eigi er sveifirúmNú rǿða þeir umer fyrri kómuok biðja hina í brott leggjaer síðar kómusvá at skipþeira hafi sveifingarrúmok eigi liggi skip á strengjumþeiraNú vilja þeir eigiþá er þathafnarránSvá ok ef skip brýtr undir þeimeða skulu þeir brott leggja er fyrri kómuÞá gjaldi slíkt sem áðr er skiltEn ef þeir brjóta skip undir mǫnnumer síðar kómuhvárt sem þeir brjóta í akkerissǽti eða í landfestum eða gera reiðaspellþá skulu þeir bǿta sem skynsamir menn meta ok ǫfundarbót með eftir lagadómiHverr báti skal ráðaok sekð er tekin er Nú skal stýrimaðr báti ráðaEn ef þeir liggja við bryggjuþá láti flytja háseta til lands eitt sinni um dag ok út aftren matgerðarmenn þrim sinnumeitt sinni at taka vatnen tveim sinnum at matbúaEn bátfestr skal taka fram á bunkabrúnSá skal bát festaer efztr gengr afNú ef bátfestr brestr á barði eða byrðieða viðja slitnar eða bátfestrþá ábyrgisk stýrimaðr bát sinn ok fái hásetum annan bát eða ábyrgisk allt þat sem á borði kann bresta fyrir bátleysis sakirEn ef knútr losnargjaldi sá bát er festiEn ef eigi kømr aftr eða fái bát annanEn ef hann vill eigiábyrgisk sem stýrimaðrEn ef nǫkkurr tekr bát at óleyfi stýrimannsþá lýsi ráni á hendr honum með vátta tváÞá er hinn sekr mǫrk silfrs við stýrimannEn ef tekr bát ok rekr brott svá langt at leita þarfþá er hannsekr mǫrk silfrs við stýrimann ok fǿri jafngóðan bát aftrsem hanntókEn ef nǫkkut grandar skipi eða mǫnnum fyrir bátleysis sakir meðan bátr er í brottuþá skal hannbǿtaørtogum okmǫrkumhalft konungien halftstýri
mannief í spán brýtrok bǿti skaða þann allan sem menn metaEn skip er bǿtandaþá láti sá bǿtaer báti reri brottok gjaldimerkrhalft konungien halft stýrimanniEn fyrir hvern mann er týnisk fyrir bátleysis sakirgjaldi sá er báti reri brott slík gjǫld ok slíkt þegngildi sem konungr leggr til með beztu manna ráðiUm vǽging í siglingum Ef menn sigla með landi fram samflotiþá skulu þeir vǽgjaer ýtri siglasvá at eigi bǽgi þeim at landier innstir siglaEn ef menn beita þrábeitingok siglir hinn á veðr þeim ok bǽgir þeim at at bergi eða boða eða at nesiok lestirhann skip sitt fyrir þá sǫkeða brýtr í spánþá bǿti þeir speller honum bǽgðu af leiðsem skynsamir metaok ǫfundarbót með eftir lagadómiEn ef menn beita þrábeiting ok þá at boðumer á hlé siglaok villhann heldr á þá sigla en í boðum brjótaNú ef skip þeira brotnar eða reiði slitnarer á veðr sigldu ok eigi vildu vǽgjaþá koma þar engar fébǿtr fyrirþví at þater ǫllum nauðsynNú sigla menn til mjóra sunda með samfloti mikluþá eigu þeir sigling at minnkaer síðar fara þarhverr sem staddr ersvá at engum standi fartalmi afMinnka skal sigling með með hǫlsun ok heflaskurðok heldr niðr leggja en á aðra siglaUm sekðir er við liggja ásiglingar capitulus En ef menn sigla áaðra nauðsynjalausthvárt sem þeir sigla til miða eða með hafi eða meðlandi framok geraþeir mǫnnum spellvirkiþá skal bǿta fyrir skutstafner brotnar fyrir ofan hrefnisskǫrauraen fyri framstafnørtogaref í and
fǫngum brotnar fyrir ofan sjóEn ef stafn brestr ok rennr sjór inn gjaldi mǫrk silfrsEn ef hjǫlmurvǫlr brestr eða stýri um hjǫlmurvǫl eða blað af stýribǿti mǫrk silfrs fyrir hvert þessaraEn ef stýrit brestr sundr í miðjubǿtiaura silfrsOk svá ef járn brestr afEn ef sax brotnarbǿtiørtogarok svá fyrir halshvernEn fyrir róðrarhúfauraEn fyrir meginhúfhalfa mǫrkørtog fyrir kló ok krafta hvern ok knéEn ef rá brestr í aktaumum eða fyrir útan eða innangjaldiauraEn ef rá brestr í dragreipumgjaldi halfa mǫrkEn ef tré brestr eða brotnargjaldi mǫrk silfrsEn ef hjalpreip brestrgjaldiørtogarEn fyrir ásdreng ørtogEn fyrir skaut ok aktaumfyrir hvert þessanema áss sé úti ok ekit segliþáskal gjalda eyri silfrs fyrir hvert þessaraok enn fyrir hǫfuðbendu hverjaørtogarEn fyrir stǿðing eyri silfrsEn fyrir dragreip hvertaura silfrsok svá fyri stagEn fyrir smáreip hvert er í segli erørtog silfrssvá fyrir kló hverjaok svá fyrir ár hverjaEn fyrir fork hǫlf ørtogEn fyrir bryggjuørtogarEn ef maðr siglir á annansvá at eigi er skip hans bǿtandabǿti skip sem menn metaok svá farm allan er á varok ǫfundarbót með eftir lagadómi hverjum er á varef hannbraut með vild sinniEn ef váðaverk varsanni þat með eiðumok falli þá niðr ǫfundarbótÞat eruaurar silfrs er hverr áat takaer fyrir ásigling verðrEngi skal áannan heldr róa en siglaEn ef rǿrþá liggr sama sekð viðsem áðr var sagtNú er talt um ásiglingar allar ok bǿttuþó at heilu hvert fyrstEn sekðir er við ásiglingar lig
gjaþá eiga halfar hvárir stýrimenn ok hásetarHverr lǽgi skal hafa capitulus Nú ef maðr leggr ór lǽgi ok ferr ørenda sinnaok lǽtr bryggju eftir veraþá ásá lǽgi þegar hann kømr tiler bryggju lagði eftirEn ef menn leggja samflot sín á millum at farmannalǫgumþá skal engi frá ǫðrum sigla lengra nauðsynja
laust en sjá megi ás á borðiEn ef þeir sigla lengraþá er hverr þeira sekr mǫrk silfrs við þá er frá var sigltjafnt stýrimenn sem hásetarEn þǽr eru nauðsynjaref skipsháskiliggr við eða fjǫrs eða fjárEn ef þessar nauðsynjar liggja viðþá megu þeir sekðarlaust frá siglaef hinir vilja þesssverjaer í samfloti eru með þeimEn ef engi váru fleiri í samfloti með þeimsanni sjalfr sǫgu sína með séttareiði ok sé sykn sakaEn ef eiðr fellrbǿti slíkt sem áðr er sagtEn bǿjarmannalǫg skulu vera áfiskinesi hverju ok í síldfiski ok í kaupfǫrum ǫllumUm uppdrátt akkerja capitulus Nú draga menn upp akkeri með sínu akkeriok hvárki í strengr né hnakkmiðiþá á stýrimaðr halften hásetar halftnema nǫkkurr maðr kenni sér ok njótitveggja vitnaok leysi síðan út af þeim er upp drógu með halfvirði er vitna er notitLýsa skal fundi sínum sam
dǿgris ef menn liggja við land þat sem byggt erEn ef eigi er lýstþá má sá gefa þjófsǫk áer áSǫmu lund skal vera ef hann dregr upp með sókn eða kafar eftir eða kømr reip í hring sem áðr var sagtEn ef eigandi kømr eigi til eða hans umboðsmaðrþá eignisk þeir akkerier upp dróguUm félag manna ok hjáfélag Nú leggja mennfélag sitt samanþá skulu váttar við veraÞat félag má auka við engan mannnema beggja sé vili tilEn ef hann eykrþá skal sá er fyrri lagðitaka mǫrk silfrs af óskiftuOk eigi skal hann lengra fǿra nauð
synjalaust en skilt varnema hannVili ábyrgjask at ǫllu þat féOk eigi skalhann þatfélag hǫggva brott né ljósta ok eigi legorðssakir af gjalda ok engar aðrar óskuldir eða afneyzlurnema beggja sé vili tilEn þá er þeirskifta félagi sínuþá leggi hann fram svá mikit sem hann villok segi sváat þar er nú allr ávǫxtr ok innstǿða sú sem vit áttum báðir samanOk sveri síðan þar at eineiðiOk slíkan klǽðnuð skalhann þá hafaer þeir skifta félagi sínusem þávar er þeirlǫgðuok eigi verraEn ef menn leggja hjáfélagþá skal sá er við tekr klǽðask ok fǿðask af sínu féen ekki af hans fé takaer hjáfélag lagði við hannnema skipleigu ok uppburð ok útburð fyrir þater í hjáfélag var lagtEn þatskal hann ábyrgjask sem sitt féEn halfan ávinning á hvárr þeiraen hinn innstǿðueyri sinn fyrst fullaner í hjáfélag lagðiNú skilja þeir eftir því sem þeir verða ásáttirhvert þeir skulu fara meðEn ef hannflytr eða fǿrir annan vegþá ábyrgisk hannvið hvívetnaEn ef þeir hitta í harða kaupstefnuok fǽr hanneigi svá selt sem honum var virt í hǫndþá skal hafa heim ok fǿra þeim fé sitter áen ef hann selr ódýrraþá skal þat vera þess skaðier með ferren eigi þess er fé áHvat maðr skal hafa af félagi capitulus Nú leggja menn félag sitt samanok verja báðir ór einum sjóð ok bera fé sitt á skipok fara þangat sem þeir sér fari tókuNú leggsk annarr þeira sjúkr ok gerisk hǽttr við dauðaþá skal félagi ganga til stýrimanns ok til háseta ok biðja þá ganga til hins sjúkaÞá skal hann segja til fjár síns ok til félagsþeiraNú ef hannandask síðanþá skulu þessir honum vitni beraef nǫkkurir tortryggjaok skal fé þar virðaOk þar skal sá viðvirðu takaer þá ferr meðok fǿri framleiðis sér til aflaef hannflytr innstǿðueyri til rétts arfa eða hans umboðs
mannsNú kømr hann eigi þeim váttum viðer virðuþá auki hannvitni sín með þeim mǫnnum er þangat farasem arfi sitrNú andask félagi hans síðan bunki er bundinnok áðr en þeir sé á fǫr komnirþá skal hannsetja mann á lesthansþann er bǽði haldi upp róðri ok austri ok tjǫldun ok ǫllum kostnaði af fé hins dauðaEn ekki áhann fleira af at hafanema erfingi vili gefa honumUm varðhǫld ǫll capitulus Nú eru þeir á ferð komnirok þurfu þeir varðhalds eigi síðr um nǽtr en um dagaþá skulu þeir bergvǫrð hefja frammi í stafniok skal fara aftr at skipi á stjórnborðaEn festi ok festar
vǫrð skal hefja ásiglu á stjórnborðaok fara aftr at skipiHafnar
austr skal hefjaaftr á bunkabrún ok fara fram eftir skipiSigl
ingaraustr ok rávǫrð skal hefja á siglu ábakborða ok fara fram eftir skipiÞau embǽtti eru nú tǫlð at farmannalǫgumer vera eigu á hverju lǫglǫngu skipiEn þat er hvert lǫglangter sessum má telja eða áhǫfnum skipaHér segir hvat hverr áí sekðum capitulus Allar þǽr sekðir er til falla innan bǿjar várs eða takmarkaþá á konungr einn þegngildi ok ǫll óbótamál ok útlegðarok fyrir allt þat er stolit er ór konungsgarðiok svá fyrir forboðEn allra annarra sekða eigu bǿjar
menn þriðjungsýslumaðr þriðjung ok gjaldkyri þriðjungEn fyrir skipdrátt ok bǿjargjaldþatá gjaldkyri einnsamanEr hann skyldr at láta blása til skipdráttar ok tilallra refsinga eftir mótmannadómiHér lýkr farmannalǫgumEn þessa bók ritaði Eiríkr Þróndarson Dextera scriptoris careat gravitatis dolorisLauda scriptoremdonec videas melioremScriptor sum talis demonstrat literaqualisScriptor sit sanussit sua sana manus