stolpi sb. m. [-a; -ar]
Status: excerpted citation slips citation text supplemented structured definitions in Danish definitions in English
I.
1) stolpe, søjle
þar sá hann stolpa þa es gerver voro ór glere
Pétr²Cod645 773●●● En sva varo hattaðar brẏggiurnar at þær stoðo ut a ana tæms. oc varo stolpar undir i ana niðr, þæir er upp helldo brẏggiunar
ÓHLeg 1016vél fellir stóra stolpa
~ lat.Arte cadunt turres
Pamphilus 2207 Pamph 9915hon ... settiz i þann glygg er yztr var i lofte hennar. ok hallaðez þa a stolpa einn
Menota: 43vb3 Streng 25413Nu bæʀr sva at at grioti værðr slongt sva akafligha ifir vigh skorð at mænn mægo æigi uti væra eða kastala væria þa er gott at reisa upp goða stolpa af digri æik oc siðan þar ivir læggia storar syllr oc ramleghar oc æptir þat þilia hit œfra
Kgs 6332væx af manvitz rotum hinn stærkazti stolpi er væra ma
Kgs 6531●●● I eyio þeire er hóll ein mikil oc miok vanduð. hon stendr a fiorom stolpom
~ lat.columpnis
Alexandreis 1098 (IV 403) Alex 696Vndir þessum hava steini er piramis heitir á latino. stoðo .iiii. stolpar
~ lat.columpnis
Alexandreis 1906 (VII 389) Alex 11210Vppi yvir stolpunum var hvalf sva gagnsę́tt sem gler
Alex 11212ok þaþan til stolpa Ercvles
Bret 24122er sva sagt at hann kiæmi til heims enda ok gerði þar mikla stolpa til marks við forli sinnar
TrójHb 3020o\textsc{l} sv smið er stvdd með fiorom ⸢stolpvm [var. stoplom Eluc674(1989) 62]
~ lat.columnis
626 Eluc675(1989) 67●●● þar var kominn yfir glerhiminn; undir honum stoðu .v. stolpar upp ór dalnum
Mág¹A 3056Fylg mer ... til stolpa þeirra .ii. sem hallda vpp ho᷎ll þessi
StjC 4194Þar er ok sa (staðr), er Glitnir heitir, ok erv veɢir hans ok steðr allar ok stolpar af ravþv gvlli, en þak hans af silfri
SnE 2517varu þar .cccc. stolpa
~ lat.columnas
Epistola 46 AlexBr226 15715Sú höll eðr herbergi, sem til þeirrar stefnu var skiput, stendr á eitt fagrt pláz yfir stólpa iiij nærri Pétrskirkju
GBpD 12231þat var tv‹r›ɴ eiɴ ok stodv ongvir stolpar vndir
EVíðB 7829hann gerði þar 2 stólpa til marks, hvar hann kom framast
Enc764² 4168er heðan aftr at vænda til stólpa heilags Gregorij, þviat þadan gengum ver áðr framm
Jón⁴ 46915hallda henni (ɔ: jǫrðinni) o᷎ngir stolpar upp helldr gudligr almattr
EVíðA 424hann er nv kominn i einna sænng hennar stolpar erv allir gvlli bunir kvlltid ok ifir *breizlid var allt gvll skotid med s‹k›inanda klædi
Gibb 53bad þa ... reisa vpp stora stolpa a hino hęsta fialli er þar veri ok skal þar vid hengia Oddgeir
KlmA1980 10815Adrir so᷎gdu, at stolpar þeir digru, sem þar eru, se þeir so᷎mu, er saman voru i dregin hveitekorn
om pyramiderne, cf. lat.~ lat.Pyramidas
45320 VP 45218stolpín var af hínum fegursta smaragdo
ÍvA 153þar eru saunnd, þau er Stolpa sunnd heita. Eru þar settir stólpar af iarni i mid sundin
Dám 5024stod or stolpi dynianda reyks
~ lat.fumi emittit columpnam
7216 Dugg681a 722●●● ein sæng er j husinu. hun stendr ꜳ .iiij. stolpum
SigTurn 21115er þeir gengu j husit, sau þeir, at einn stolpi hiellt þui upp; hann uar smidadr ur leiri
Yngv 201vr vigskordvm skal nidur ganga. og kom‹a› nidur j ho᷎ll þa er j kastalanvm skal smidvt vera. vnder henne skulu standa hafer stȯlpar
Adon 812stolpi sa, er vor herra var bundin vid
KirjA 6522hann var bvndinn við ⸢*stolpann [Holm perg 1 4° “E”; non emend. stopann] ok barðr
emend. MarA 3873: Holm perg 1 4° “E”stauckur hun vpp a ⸢sængurstolpann [var. (ms.) stolpan AM 589 b 4° “B”]
var. Sams 925: AM 589 b 4° “B” → ms. 1v6Fiora stolpa skaltu gera af triam cithim
~ lat.columnas
Vulg Exod 26,32 Stj² 30730●●● ste drottinn i stolpa skysins i tialldbudar dyrunum
~ lat.in columna nubis
Vulg Num 12,5 Stj² 32429vtan j sundinu let hun med storum stolpum setia jarnn grindur at eingi matti med leyniligum prettum komazt ath castalanum
SigÞǫgl 10313hann bar sinn eigen kross sier ꜳ herdvm og vard alnacktvr gior þꜳ sem hann var fleingdr og barenn vid stolppan. til þess at hann villde skryda oss med eylifre birtte sinnar godgirndar
SilvReyk 39911Hofstader eiga allan reka fra Grensa og til Gudlaugs hamars. enn þadan ä (!) helmingi i stolpa þann. er stendur firir Breckubæ
DI III (*[c1380?]›apogrˣ) 34525hann var bundinn við stólpa ok barðr
Encᴵᴵᴵ731ˣ 815sto᷎lpa
~ lat.ego confirmaui columpnas eius
11432 (Vulg Psalm 74,4) GlossPsalt 11524j stolpa skys
~ lat.in columpna nubis loquebatur ad eos
18025 (Vulg Psalm 98,7) GlossPsalt 18117
‖ (propr. comp.) :
2) (om ild- el. skysøjle som vejviser)
svasem þeim moyses var stolpi sa er fór fyrer þeim a nottom oc vas þa litt sem eldr en þat syndesc of daga sky lióst. slícr leiþar viꜱer er os páska kertet til paradisar sem þeim vas of hafet rauþa
●HómÍsl²³(1993) 33v4●●● leidar‹v›isi þeir‹r›a var stolpi sa er stod or himni ofan ok a iord nidr ok var a honvm skys litr vm daga en ellz of netr
VerA 264Þer sꜳð ok skẏligan stolpa fara fẏrir ẏðr vm daga
~uar gud drottinn sua i fo᷎r ok i fylgiu med þeim ok þeirra leidsagi. at sky nockut. sua uaxit sem einn pilarr uæri moti solar hita um dagana. let hann fyrir þeim fara ... enn um nætrnar elldligan stolpa moti myrkrum ok eitrormum
Stj¹ 2852fór fyrir þeim elldligr stólpi um nætr en ský ljóst um daga
~ lat.columna ignis
GregHom 117131 Hóm624² 15214
3) (om lysestage) fod, fodstykke
4) [e-s] støtte, hjælp
i þeim tima varo menn marger. staðugir stolppar. heilagrar kirkkiv oc kristni
Menota: 30va12 BarlA 557Sa Anselmus er val ma kallaz kristileght kær ... bosun blæzaðra guðspialla, stuðell og stolpe sannz litilætis
~ lat.columna iustitiæ
3524 Thom¹ 355Augustinus byskup er hinn styrkazti stolpi almenniligrar truar
AugA 14824sem einn stolpi ok upp halldz maðr rettrar truar
ÞorvVÓTᴵ 3007truum ver þui ok stadfastliga at firir hans arnadarord hafi þessi partr Nordrhalfunnar fæingit blomberanligan gæisla ok stodugan stolpa
ÓTFlat 5183odavdligur stolppi trvar
Marg AM 430 12° 15v15Sa styrki ⸢*stolpi ok turn [Holm perg 1 4° “E”; non emend. madr]
~ lat.turris
MirMar1896 19a26 emend. MarD635ˣ 90512: Holm perg 1 4° “E”er ydart rike forstavdv lavst nv sem fyre. ef þier thakit ecki fyrer ydr anat stavdvgth rad. og trvlofizt einshverivm ærlegvm manne sem ydr og ydrv rike være avrvgvr stolppe og stod til rikis stiornar
GregBpReyk 185er ydart rike forstavdv lavst nv sem fyre. ef þier thakit ecki fyrer ydr anat stavdvgth rad. og trvlofizt einshverivm ærlegvm manne sem ydr og ydrv rike være avrvgvr stolppe og stod til rikis stiornar
GregBpReyk 185ovinnanlegt er. at vikia so stavdvgvm stolpa sannrar elskv vr þeim stad er hann stendr
LazReyk 1887●●● virðist guð at sýna oss sína mildi; einkanliga í því, er hann hefir oss látið koma til kynníngar síns blezaða nafns; þar með gefit oss styrka stólpa, hina helgustu forgöngu-menn heilagrar Kristni
Magn¹ˣ 23710
● (styrkr/...) stolpi (guðs/heilagrar) kristni
Skók þessorr stormrenn stólpa kristnennar, ok þa er sauðahirðerenn huarf, dræifðuz sauðerner ok fyri varginum leynduz
Thom¹ 7411hinn virðulege herra Alexandr pave kristninnar sterkr stolpe
~ lat.columna ecclesiæ
16325 Thom¹ 1631hinn stoðugazte stolpe kristninnar, gafugr guðs astvin, Thomas
~ lat.propugnator ecclesiæ
21836 Thom¹ 21821þeir mattv ok kallaz at rettv stolpar kristninnar
JBpA(2003) 114Ok þegar sem han kemr. treẏsta pharisei ꜳ þann styrka stolpa kristniɴar
~Virdiz mer ok sva at ferd þin ok lifnadr sem þv ser enn styrkazsti stolpi gvds kristni a Islandi ok vidara
GBpB(2018) 1436hinn æzti byskup ok stólpi kris‹t›ninnar með háreist port hifneskrar upplitningar
Jón⁴ 47125æilifar meniar ok minningar þessa stolpa ok styrktar mannz guds kristni
ÓH1005 74730þessi styrkr stolpe kristninnar Sigurdr byskup
ÓTFlat 51220þat uillda ek, seger patriarcha at þu verir styrkr stolpi guds kristni moti agangi heidinna manna
KlmA1980 2489gaufugligr guds madr ok sterkr stolpe kristninnar blezadr Thomas erchibyskup
Thom² 4278Hrędiligr ufridr blodgar kirkiurnar ok dregr i dauda hina bęstu stolpa kristninnar
Thom² 44937hann vard einn af þeim fiorvm havfvd meistvrvm er þann thima vorv styrckver stolppar heilagrar kristne
GregReyk 3118þeir mattu og ad Riettu kallast stolpar kristninnar
JBpC(2003)ˣ 1176
● stoð ok stolpi [undir e-t]
vers þau er þat segia. at þar liggi tign konunga stod ok stolpi
SvFlat 70119þeir ero stoðir ok stolpar undir alla guðs kristni
Mthiasˣ 77433
II. (cogn.)
Form.: stolpa (23); stolpi (15); stolpar (11); stólpa (6); stolpe (5); stolppe (3); stólpi (2); stolppar (2); stolppan (2); stolpum (2); stolpín (1); stolpunum (1); sto᷎lpa (1); stolpann (1); stólpar (1); stolppi (1); stȯlpar (1); stolpom (1); stollpæ (1); stolpan (1); stolpvm (1);
Comp.: eiki- (1), eir- (2), elds- (1), hǫfuð- (1), inn- (2), járn- (1), marmara- (2), mið- (1), ský- (1), smá- (2), stein- (19), sǽngr- (1), tré- (3), undir- (1)
Gloss.: EJ; ClV; ClVAdd _; ClVErr _; ClVSuppl _; Suppl1 _; Suppl2 _; Finsen _; Fr; FrErr1 _; FrErr2 _; FrErr3 _; LLFrämm _; Hertzb _; HertzbLat _; HertzbTill _; Suppl4 _; Fischer; Anm _; Bin; Rím; LP; Med _; MedComp _; MedSimp _; WN _; AH _; AJ _; deVr; Fr4; NO; Walter _; ÁBlM; Bl; WPA _;
Litt.: Gunnar F. Guðmundsson 2000 273; Kahle 1901 [ANF 17] 102f; Valtýr Guðmundsson 1889 120; Wallem 1910 104
Genre. (expected): religious works [rel]: 39 (21); romances [rom]: 20 (8); historical works [his]: 8 (14); contemporary sagas [bis]: 4 (6); learned works [div]: 3 (2); legendary sagas [fas]: 3 (3); charters [dip]: 3 (6); þættir [tot]: 2 (2); family sagas [isl]: 0 (10); legal works [jur]: 0 (8); unclassified [ ]: 0 (0);
ÞH (red.) — June 2014
External (non-ONP) resources:
Lexicon Poeticum (2nd ed.)
This uses metadata and images from septentrionalia.net