1mǿða sb. f. [-u; -ur]
(cf. mǿði sb. f., mǿði sb. n.) 2mǿði sb. n. [1] 1mǿði sb. f. [60] 2mǿði sb. n. [1] 1mǿði sb. f. [60]
Status: excerpted citation slips citation text supplemented structured definitions in Danish definitions in English
I.
1) [fyrir e-n] møje, besvær, problemer, ulejlighed
meðr ... þilikarre mœþu, sem þæir hofðu
●Thom¹ 18121Hvi man ek nv þa afgamall karll vera þer sva miog til þvnga oc mæðv minn herra
StjC 53919firir kost ræxter ok mœdo skall Eiriker luka sira Þorgæirj tiu merker forngilldar
DN IV (1345) 24018þolandi margar ⸢mædur [var. mꝍþingar MarS 17918] firir kristninnar frelsi
Mar240f 47226ok vendir sinni reiði til yxnanna, þeira sem hann hafði męðu fyrir að leiða, þo at þeir vęri með ǫllu saklauser ok fylldi meira erfidi enn hann
Mar240g 115811þann dag gjörði ek þér mikla mæðu i erfiði ok göngu
Æv¹⁰⁰ 31220at greina hans mæður ok þolinmæðis krúnu með þeim mála gjöfum, er guð alls veldis veitir honum í starfalaun
GBpD 611fylgdi þeim meizlum slík mæða ok meinlæti, sem kunnigt er, áðr greri, þvíat í fyrri festíng dugði eigi ok varð at brjóta í annat sinn
GBpD 1136þykki mér mæða mikil at fara suðr um heiði ef eyrindit eyðist
GBpD 1322þviat hann reiknar sína samuízku miok sẏnduga. ok þurfandi reínsanar imæðu fẏrir hinn fatæka
~
PS 69631 JJ SÁM 1 77vb11a hitt firir at koma hans suiuirding at þu gerir honum þa uirding at bioda honum dottur þina firir sina þraunguin‹g› ok mædu er hann hefir skoruliga borit
EindrErl 1966J sottinni let hann fyst lesa ser latinubækr. enn þa þotti honum ser mikil mæda i at hugsa þar eftir huersu þat þyddi
HákFlat 22934þa gældi þæn er vrettalega kærde hinum kostnet sin oc mædo bæde til stæmfnu ok fra
RbME (*1347)² 1765þetta lif er sua fallit, at allt eftirlætid liggr undir anaud ok mædu
Thom² 3112Mun enskr oroi honum til mædu sidar greinas
Thom² 31839hann segiz eingan rekstr ædr mædu uilia bera fyrir þui fie ok frelsi, er hann ueit efalaust kirkiunnar eign
Thom² 3268flytz herra byskupi, huat nu er fram farit i moti honum. Enn hann þagnar uid i fyrstu, ok þackar gudi alla sina mędu
Thom² 34414her er hann ladadr ok leiddr til huilldar eptir langa mædu
Thom² 36216þetta mꜳl þarf æigi draga monnum til mædu med ordafiollda
Thom² 36833Ein fru uar su, er miok harmadi þeira mædu
MarE 64811þolandi margar ⸢mꝍþingar [var. mædur Holm perg 1 4° “E”] fyrir kristninnar frelsi
var. MarS 17918: Holm perg 1 4° “E”tilgangr ok upphaf mikillar mæðu ok margra meingjörða heilags Thomæ
Æv¹⁶586 5219Þat er ok jafnvel harðla torvelldlegt at þjóna ok hallda uppi jarðlegum mœðum ok erindi fyrir utan syndir
~ lat.terrenas occupationes
Medit 48928 BernhRitn 19317vier hofum sotth lengi um stad þenna ok ho᷎fum huern dag haf‹t› mikla mędu ok er ei at nęr uoru eyrinndi
~
Rafn 1830 9925 HG AM 152 fol 146rb18uier hǫ́fum gabb ok athlatur fyrir uora mędu
~
Rafn 1830 1001 HG AM 152 fol 146rb22Ma vera ‹ydur þyke› sem eg hafe litlar mædur edur vanda j minu ryke
ÁBpˣ 867stundlegh ok lidande er mædan en eiliif vælgerande ambunan ok verdleiker
DN VII (*1337›apogrˣ) 1647honum þikkir Karlamagnús keisari meðr minni mœðu strítt hafa fyrir Hispanialandi en honum virðist tilheyriligt þeirri krúnu, er keisarans bíðr í himinríki
KlmBˣ 13726su mæda er meiri enn varir, at hræra gamlan likam ok stirdan af langri legu
MarD635ˣ 104311fœddi hón einn fríðan svein með mikilli mœðu ok meinlæti
Trist¹ˣ 2231Þat er várt ráð, segja þeir, at mæða sú er vér frömðum fyrir guðs ást at eins, bíði hans sjálfs en eigi dauðligs mannz
Æv¹¹531ˣ 4017
● erfiði ok mǿða
ver aukum yðart ærfuæde ok møðo j þæim deghi
DN I (1342) 22122at þola męðu ok erfiði
Mar240g 9201medr storliga mikilli mædu ok erfidi
Stj¹ 13523feck Laurentius af þessi ferd mædu ok erfidi. mein yrdi ok o uinattv af Sigurdi. enn litla blidu af biskupi
LBpB 136sakir mikillar ⸢mœðu [var. mœði AM 531 4°ˣ “b”] ok erfiðis
KlmBˣ 19920
● starf ok mǿða
2) bekymring, sjælesorg, kvaler
Kann oc vera ef gvð litr mina mǫðv. at ...
~ lat.adflictionem meam
Vulg 2Reg 16,12 StjC 52919kiærer huor sem einn hid sama, vankuædi og þunga mædu, med miklu andvarpe
DínDrˣ 2312hann þoldi huorskyns mædu og meinsemder, af jmisligum tilfellum
ÞBpC³ˣ 25420
3) træthed, udmattelse
kemur sæll jatari Nichulas litandi framkuæmdar lausa ⸢mædu [var. mædi Holm perg 16 4°] smidanna
~
HMSᴵᴵ 12234 Nik AM 640 4° 36bisv26saker þeirrar hinnar miklu mædu soffna þeir æred skiött, og hrinda so aff sier hinne mestu mædu
DínDrˣ 3414miok kranker ok moder ... hefer han þoo i Biorgvin dvallst siidan bæde saker sinnar mœdo sem aadr soghdum ver
DN VII (*[1338]›DonVar 1ˣ) 17513æi þykkiumzst ver mæira geta skrifuat yðr aat sinni. saker nokorrar so mœdv vaarrar ok krankleika sem skiótt mun batna med guðs vilia
DN VIII (*1338›apogrˣ) 12510hann sofnadi litt sakir sinnar mædu
~ lat.ex lassitudine
SpecH 262b1 (VII 111) MarD635ˣ 9644
● láta mǿðu renna af [e-m]
II. (y. no.)
Form.: mædu (14); mædur (4); mœðu (4); mæða (3); mæðu (3); mędu (3); męðu (2); mæda (2); mødho (2); mœdo (2); mæður (1); mædan (1); mœþu (1); mœdv (1); mǫðv (1); mædo (1); mæðv (1); męðv (1); mœðum (1); møðo (1);
Comp.: far- (1), fram·kvǽmðar- (1), viðr- (1)
Gloss.: EJ ¹mœða; ClV -æ-; ClVAdd _; ClVErr _; ClVSuppl _; Suppl1 _; Suppl2 _; Finsen _; Fr; FrErr1 _; FrErr2 _; FrErr3 _; LLFrämm _; Hertzb _; HertzbLat _; HertzbTill _; Suppl4 _; Fischer _; Anm _; Bin _; Rím _; LP; Med _; MedComp _; MedSimp _; WN _; AH _; AJ _; deVr; Fr4; NO; Walter _; ÁBlM (¹mæða); Bl -æ-; WPA _;
Litt.: Berulfsen 1940 [MM 1940] 17-21; Hægstad 1915 79; Hægstad 1916 178; Veturliði Óskarsson 2003 [BA 43] 215
Genre. (expected): religious works [rel]: 23 (13); contemporary sagas [bis]: 8 (3); romances [rom]: 6 (5); charters [dip]: 5 (4); unclassified [ ]: 2 (0); legendary sagas [fas]: 2 (2); legal works [jur]: 1 (5); þættir [tot]: 1 (1); historical works [his]: 1 (8); learned works [div]: 0 (1); family sagas [isl]: 0 (6);
ÞH (red.) — July 2013
External (non-ONP) resources:
Lexicon Poeticum (2nd ed.)
This uses metadata and images from septentrionalia.net