musteri, mustari sb. n. [-s; -]
(cf. mysteri sb. n.) mysteri sb. n. [21]
Status: excerpted citation slips citation text supplemented structured definitions in Danish definitions in English
helligdom, tempel, kirke, klosterkirke
es iesus vas boreɴ i ⸢mustere [var. mystere HómNo¹² 686]
HómÍsl²⁶(1993) 38v15i ⸢mustere [var. mystere HómNo¹² 693]
HómÍsl²⁶(1993) 38v36meþ meyna þessa ena dýrlego. oc fórner þær er þau voro scyld at feora. fyr meyioɴe til musteris oc til dýrkvnar guþe almotkom
HómÍsl³⁶(1993) 58v22Eɴ var in þriþia freistni ofmetnaþar sv er aɴdscoteɴ hóf hann vp a mvstere oc baþ hann ofan stíga ef hann være gvþs sonr
Barth²Cod645 1057aþr þu ganger inn i mustere þeira
Páll¹ 22626etluþo þeir, at Paulus hefði þann leidan i ⸢mustere [var. mustare guðs AM 655 XVI 4° “Fr.”]
Páll¹ 2276En af sumu let ec gera. guðum varom. mykyl misteri. oc agiæt herbyrgi. þeim til dyrðar
Menota: 60rb10 BarlA 11015●●● nu stendr i þeim stað Cristz kirkia. let Eysteinn ercibyscop þar setia háalltarit í þeim sama stad sem leiþit hafþi verit konungsins. þa er hann reisti þetta it micla musteri er nu stendr. hafði oc verit i þeim stað háalltarit i fornu Cristz kirkiu
ÓH 6027hann let gera steinkirkio í caupangi ... oc let þat musteri bua at ollo
ÓH 64010Salomon let gera mustere guðe til dyrðar
Alex 6330kryplingr einn er þangat var hversdagliga borinn til þess at þiggia olmoso af þeim sem inn gengo i musterit
BarlB 2216Hinn signaðe Thomas gæfande sek guðe fell a kne, sem hann feck hit fyrsta hogget ... offrande sua guðe sialfan sek lifande forn i mustere fyri heilago alltare
~ lat.in templo
26137 Thom¹ 26120var þat lagt niðr hia mvstarínv
KrossOrigA 97i minv mvsteri
~ lat.in templo
Vulg 1Reg 2,29 StjC 43114●●● Salomon smiðaði drottni mvsteri i Hierusalem
StjC 44228til grvnndvallar ⸢mvstarissins [var. musterissins AM 226 fol “A”]
StjC 56214Mvstari þat er Salomon let gera i Iorsalaborg
VerA 3215rænti þar mavrg heilog mvstari bvningi ok fiarlvtvm ok vida plockadi hann menn með rani
VerA 6718Sa er gvþs (maðr) er sitr vti fyrir kirkio dyrom. þa toc paramoniaríus í hꜹnd honom oc leiᴅi hann iɴ í mvsteriþ
Alexis 504þiona gvþi í mvstari heilags pꜹli
Alexis 507gofvgligt mustari gvðs moðvr
Bas 2717ek savrgaða mvstari heilags anda
Bas 329Með þessum hætti giorði Gabriel gvðs eingill, þꜳ er hann talaði við Zachariam i musterinv, sva ok þeir englar er hingatburð vars hialpara boðvðv fehirðvm
~ lat.in templo
VitAnt 1436 Ant 756af ⸢mustarinu [var. musterinu AM 239 fol “C”]
JBapt²A 85516●●● Þann vetr lét Óláfr konungr gera kirkju í bœnum af viði; var þat stofnat allmikit mustari
Laxd 27214í ⸢*musterinu [AM 234 fol “A”; non emend. mustarinu]
MarB 1151n.or ⸢*musterinu [AM 234 fol “A”; non emend. mustarinu]
MarB 1158n.Eigi er þǫrf ... at þer vigit þat mustari er ek smiðaði
Mich 69813●●● arla dags koma þeir fram gangandi at suðrdyrum kirkiu ... sia (þeir) at musteri þetta er einn hellir
Mich 69833Til suðrs i musterit sia þeir virðuligt alltari
Mich 69838●●● í kirkjugörðunum utanlandz eru víða plantaðar stórar eikr til sæmðar viðr musterin
Æv²⁸ 1157fyrir breiddan faðm hins sæla Ólafs konúngs, er helgastr maðr hvílir í Niðarósi, merkjast hendr heilagrar kristni, er smurðu herra Guðmund biskup i því sama musteri
GBpD 834hans bleðzaða briost heilags anða mustere
JBpB(2003) 859gengr rettlætis solin j þat mætazta ⸢musteri [var. mustari AM 651 I 4°]
~briotandi ok vm vendandi ⸢þau uirduligu musteri [var. þeira virdulíg mustarí AM 651 I 4°]
JJ SÁM 1 56rb2þeir hafa hann fanginn ok ganga fram til musteris Dẏane. þronguandi undir afar kosti at hann forn færí skurð goðinu
~●●● Kriseus huerfr nv íbrott ofeginn oc for þa til mustariss Delphi
~ lat.templa
IliasLat 213 TrójS 7814aa huerium (aldri) er þeirra musteri uar nidr brotit
Stj¹ 2730J þeim (fjǫllum) segiz ... at sidan uæri eitt musteri smidat
~ lat.templum
HistSchol 6412 Stj¹ 1309at hann hóf hann upp yfir templum domini. er stod i hinni heilagu Jorsalaborg. ok setti hann nidr aa hæstu musterissins hæd edr mæni
Stj¹ 14620guds hus er musterit
Stj¹ 17017til fegrdar ok prydi musteri þi sem hann hafdi ætlat at lata go᷎ra
Stj¹ 18835af ⸢mustarinu [var. musterinu AM 239 fol “C”]
var. JBapt²A 85516: AM 239 fol “C”varr herra jhesus christus rak þa kaupmenn brott af sinu mustere
StatPáll² 71116savrganar menn heilagra mvstara
ÁBp 15121●●● I Roma-borg ero v yfir-musteri ... Eth e᷎zta þessara mustera er þar, er þeir Petrus ok Paulus hvila
Encᴵ 244Opit er ofan musterith yfir kirkiunni
?hvælving Encᴵ 288[Hann (ɔ: Salómon) g]iordi þat mustari gudi til dyrdar er ekki hefir annat þvilikt verid i [hei]minum at uexti ok fegord
Melk(1996) 2106skalltu gannga vt af mustarinu mo᷎ti ottu saunngs tíma
~Allra stadarins kirkna er vo᷎lldugazst sialft mustarit er kallaz sancta Syo᷎n
Nik Holm perg 16 4° 20r17þar innan stadar stenndr ok mustari sancti Michaelis
Nik Holm perg 16 4° 20v11Inn i ⸢mustarit [var. musterit AM 641 4°]
~●●● Hann sat jafnan i Byrgisherade ok let þar gera Kristzkirkiu, dyrligt musteri
Orkn 867synizst þa su sama brynia er hann hafde j bardaganum upp vera fest ath Jorsolum j æinu myklu mustari
ÓTFlat 51512skilldi patriarchinn herra Alanus vigia þetta mustari ok klavstrid med
Gibb 796●●● þar var hvárki kirkja né musteri
KlmA 3334Uestmystr i Lundunum. Þat musteri hofdu eflt af grunduelli konungar i Einglandi
Thom² 32935ganga þessir glępamenn ut af mustarinu
Thom² 44233reid hann diarfliga jnn j heidinna manna musteri huar hann heyrdi sungit er heidner menn blotudu gud sinn
BevB(2001) 954Postolinn sagdi, at hreinlifsmenn væri musteri heilags anda, ok byggvir heilagr andi i þeim
Luc 4352þat agæta mustare er hann sa j drauminum
Rém 11833geingr fruin fram til musteresins ok hlyder Messu
Rém 12628þat micla musteri, er kallat er Pulcro kirkia
KirjA 6416Þar váru sungnar sálumessur at öllum musterum í borginni
Klma 5304þau geingu jnn j mustierid
Anna82(2001)ˣ 511ek mun helga hofit i Kristz nafni ok skira yðr Kristz skirn i þessu musteri
~ lat.in isto templo
PassBarth 1438 Barth¹ˣ 74928af musteri helgu
~ lat.Et exaudiuit me de templo sancto suo uocem meam
414 (Vulg Psalm 17,7) GlossPsalt 515musteris
~ lat.Vt uideam uoluntatem domini: et uisitem templum eius
3025 (Vulg Psalm 26,4) GlossPsalt 3124mustiere
~ lat.adducentur in templum regis
5224 (Vulg Psalm 24,16) GlossPsalt 5325●●● Haraldr konungr lét reisa af grundvelli Máríukirkju ... þat var mikit musteri
Hkrᴵᴵᴵˣ 13112(Rafn) sotti heim en helga Tomas erkkibiskup i Kantarabergi ok færdi enum helga Tomas teɴar. og vardi hann þar fe sinu til musteris ok fal sik under þeirra bæner
HrafnAˣ 1851spyr Justinus i hvertt mvsteri kongzdotter geinge til tijda
MírmA179(1997)ˣ 622musteri svá fagrt, at aldri sá hann slíkt fyrr
Rémˣ 136vijgde biskup musterid Gude til dÿrdar ok ollumm helgum med nafne Jngvars
Yngvˣ 467þat (sverð) er sunndur hogguid og gior af hurdar jarn her j mvsterinu
Þiðrᴵᴵˣ 37913
‖ (propr. comp.) :
En áþr þꜹ kéome til salomoɴꜱ musteres meþ barnet
HómÍsl³⁶(1993) 58v27tók of fiár ór Salomons mvsteri
Encᴵᴵᴵ415 5326I þeim fiallzhvirfli er Michaels musteri
Mich 69325skurd god þat er hann hafdi reisa latít. yfir alltari i salomons musteri
Gyð(1995) 4216J þenna tima let alkínus briota nidr ueɢɢi i salomons musteri. er skildi sto᷎du kenni manna ok leik manna
Gyð(1995) 681Þessi bref varo vpp fest i salomons musteri
Gyð(1995) 836skínandi ... sva mikit lios ok birti ẏfir Salomons ⸢musteri [var. mvstari AM 651 I 4°]. at allir hugdu kominn hinn biartazta dag
JJ SÁM 1 54va32Eth e᷎zta þessara mustera er þar, er þeir Petrus ok Paulus hvila. Annath er ⸢ath M[ar]io-[mu]steri [var. Maríu mysteri EncHauksb 17612]
Encᴵ 245Hann gerdi i Iorsala-borg musteri þat, er Salamons musteri heitir vel templum domini
Encᴵ 5113barnit skírði einn decanus, er Vilhjálmr hét, af Páls musteri
Bærˣ 9011var nú konungrinn at Páls musteri ok hlýddi þar tíðum ok messu
Bærˣ 9130
● (heilagt) musteri (...) guðs/dróttins
Me[ɴ] ero kallaþer mustere goþs
~ lat.homines autem templa Dei dicuntur
14732 ●Eluc674(1989) 14712Mustari guþs es heilact. þat es ér eroþ sialfir
~ lat.Templum
CaesASerm 8528 HómÍsl²⁹(1993) 43r4Mustere oc hus gvþs es hugr hvers cristins maɴz
~ lat.Templum
GregHom 12983 Hóm677 7310etluþo þeir, at Paulus hefði þann leidan i ⸢mustere [var. mustare guðs AM 655 XVI 4° “Fr.”]
var. Páll¹ 2276: AM 655 XVI 4° “Fr.”æigi var gert ⸢mvstari [var. musteri AM 227 fol “B”, etc.] drottins
~ lat.templum nomini Domini
Vulg 3Reg 3,2 StjC 55722mustari gvðs þins
Bas 3024Maria var heima uppfædd, þar til er hon var þrevetr, en þá var hon fœrð til musteris dróttins
MarS 717Þá tók byskup þat ráð, at á enum næsta hátíðardegi, er kvæmi, fœri allr lýðr til Jórsalaborgar í musteri dróttins
MarS 1520gvðs moðir Maria ... mvsteri gvðs
MarS 23821Var Bonifacius greptaðr fyrstr heilagra manna í þeirri frúinnar höll er eptir fá mánaði liðna gjörðiz musteri almáttigs guðs
Æv⁴ 2119kristins manz saal ... er lifanda guds musteri
~ lat.Dei templum
LeoSerm 27225 Stj¹ 1421spaadi hann fyrir af þeim .iii. lutum. sem aa þersu sama landi komu longu sidarr framm ... af guds musteri
~ lat.templum
HistSchol 7719 Stj¹ 17016or mustari guds
Enc AM 764 4° 5r18Heyr þu mustere eilifs guds
~ lat.O aula et templum dei vivi
TransMarA 1139 MarFramf 32930þer sialfer erod heilagt mvstere gvds. Enn j þessv mvstere bẏgger annat tveggia ꜳ̋ vallt spiritvs sanctvs. eda o hreinn ande
~ lat.Templum Dei sanctum est
11932 Eluc238XVIII(1989) 11914j heilagt mustiere guds
~ lat.Donec intrem --- sancturium dei
10831 (Vulg Psalm 72,17) GlossPsalt 10932
Form.: musteri (33); mustere (12); mustari (9); mustarinu (5); musteris (5); mvsteri (5); mvstari (4); musterit (3); mustiere (2); mustarit (2); mustare (2); mvstere (2); musteres (1); musterinv (1); musterith (1); mvstarínv (1); musterum (1); mvstarissins (1); mustera (1); musterinu (1); Mvstari (1); musterin (1); mustera ... ▹mu◃steri (1); Mustere (1); mvsteriþ (1); musterissins (1); musteresins (1); musterid (1); Mustari (1); mvstara (1); mvsterinu (1); mustariss (1); misteri (1); mustierid (1);
Comp.: dýrðar- (1), guðs- (2), gyðinga- (1), hǫfuð- (1), krists- (2), mis·kunnar- (1), sólar- (1), stein- (7), yfir- (2)
Gloss.: EJ; ClV; ClVAdd _; ClVErr _; ClVSuppl _; Suppl1 _; Suppl2 _; Finsen _; Fr mustari; FrErr1 _; FrErr2 _; FrErr3 _; LLFrämm _; Hertzb; HertzbLat _; HertzbTill _; Suppl4 _; Fischer (mustari); Anm _; Bin _; Rím; LP; Med _; MedComp _; MedSimp _; WN _; AH → mystere; AJ _; deVr (mustari); Fr4 item misteri, mustari; NO item mustari; Walter _; ÁBlM; Bl; WPA _;
Litt.: Kahle 1901 [ANF 17] 113; Wolf 2001 [Rit 52] lxxviii
Genre. (expected): religious works [rel]: 74 (27); romances [rom]: 15 (10); historical works [his]: 5 (18); learned works [div]: 4 (3); contemporary sagas [bis]: 4 (7); legendary sagas [fas]: 2 (4); family sagas [isl]: 1 (12); legal works [jur]: 1 (10); unclassified [ ]: 0 (0); þættir [tot]: 0 (2); charters [dip]: 0 (8);
ÞH (red.) — May 2013
External (non-ONP) resources:
Lexicon Poeticum (2nd ed.)
This uses metadata and images from septentrionalia.net