kosningr sb. m. [-s, dat. -i/-; -ar]
(cf. kosning sb. f., kosningi sb. m.) kosning sb. f. [3] kosningi sb. m. [1]
Status: excerpted citation slips citation text supplemented structured definitions in Danish definitions in English
1) [e-rs / til e-rs / um e-n / fyrir e-m] [við e-n] valg, udnævnelse, udvælgelse
Tosti ... þottiz eigi vera veʀ tilkominn rikiss en Haralldr broþir hans. oc syndiz þat at Tosti villdi vera i kosningi fyrir ollom landz hofþingiom viþ broþor sinn
●Mork 26214þa varþ þat at lyct[vm °°] hann iataþiz vndir kosninginn
BǫglFrg4b 6113skolo korsbrꝍðr hafa meðr erchibiskupi rað ok samþygt j kosníngvm oc forraðom biskupa til islandz
NoDipl (1297) 8313var þar rætt um cosning til erkibyscupꜱ
Sv 11424þat var ⸢cosningr [var. kosning SvEirsp 36023] allra manna at velia til biscops i Stafangri Nicolas Arna-son
Sv 11819Sem hann var mæðr allra samþycke kosenn, þæirra sem kosningrenn til heyrðe, þa var hann þisa nest vigðr af Thomase ærkibyskupi
Thom¹ 525þann tima sem trakterað var um hans kosneng til erkibyskups
Thom¹ 896i minum kosnenge, sem ek var epter bœn konungsens til erkibyskups *kosinn
~ lat.in mea promotione
10932 Thom¹ 10913þæirra sem hann hefer til kallat at gera þenna kosning
Thom¹ 1346fysti kosningr var eftir konvngs boðorði
ViðrLS544(1995) 22111þar var oc við kosning Eleazari Samvel
StjC 43831broðir minn ... gaf ser sialfr konvngs nafn með kosning hinna agætvzstv ho᷎fðingia
StjC 5557Var vigðr Jon byskvp hinn helgi til Hóla ... at tilskipan Paschalis pape eptir kosningi Gitzvrar byskvps
AnnReg 11120‹Um konungs æið i kosningi konungs› emend. Bl 1977: Holm perg 32 4° “Bi”
cap.En ef karla missir ... þa take konor iamskyldar hin ælzsta ein af rettre Noreghs kononga ætt komen iafnnan fyrri þæir en þær. er af skilgetnom ero komner fyr en i kostnengh gange
RbHM (*1302)² 4821Nu ef sua þunglega kan til bera at ængi er þessara til. þa skal i kostnengh ganga
RbHM (*1302)² 493var þeirar giafuar beizst af konongom at þeír skilldu huartuæggia kirkiu ok kosnenga lata fara sæm likazst være þuí er fínna mætte j hælgum rítníngum
SvR 155Publius Lucillus ok Lucius Annius hofðingiar lyðsins kostoðu sem mest að ener sꜹmu uæri ok stoðu moti felꜹgum sinum um þetta mal. ok þetta sundr þykki stꜹðuaði kosninginn
~ lat.comitia
4128 Rómv595(2010) 419vm kostnengh biskupanna oc alla adra formanna hæilagrar kirkiu
StatVilhj¹ 4525laat boða at Salomon er uorðinn konungr at guðs uilia ok at ⸢kosningi [var. kosning AM 226 fol “A”] Dauid konungs
StjB 55033bræðr fara fram til kosnings fyrir formanni síns móðurhúss ok kjósa þann sama bróður, ábótans frænda
Æv²⁷ 10814eigi sæmdi hann at eins Karlamagnús konúng, heldr alla kristni, er grunlausan kosníng gerir formanna
GBpD 4318bref ... er hann hafði skrifat vm kosning. ok wigslu giorð hins heilaga Ions
JBpB(2003) 803voru þrir menn undir kosning nefndir. þeir er bezst þottu til fallnir af ollum
ÞBpA 1964gengr Kolbeinn til hans oc segir honum, at þeir attv fvnd ... oc var latin i kosningi þv oc Magnus Gitzvrar son, oc dro Gizurr fram mal sonar sins, oc þotti meiri stodar risa at með honum til fvltings, oc meirr ræynd fiar-varðvæzla hans enn þin
StuᴵK 25920Bref biskups-efnis com til min, at ec skyllði kiosa annan mann til biskups, ef ek villdi; hann læz bvinn vpp at gefa kosninginn
StuᴵK 26518enn þo er hann ‹mjǫk› læyfðr af monnum, oc licligt at þvi mani kosningr vndir hann fallinn, at þat man guðs vili vera
StuᴵK 2661Lysir biskup yfir þvi fyrir þeim, at kosningi var orpit vndir hann oc hann hafdi raðit fyrir ser at kiosa hann til biskups enn æigi fra
StuᴵK 26613Vndir þenna kosning eru settir .íȷ́. menn
~i kosningi
Sættarg 46829þa hafi erchibyskup ok adrir byskupar ... fyrstu ok mestu raustir i kosninginum
Sættarg 4709skipiz sa fyrir er þeir kiosa til er kosningrinn heyrir ok dꝍma nytsamligan vera at uitzku ok sidferdi þeirri kirkiu er sins forstiora hefir mist
Sættarg 47111tacþu ecke uannda af þeim Norðlendingum. at þeir abyrgiz sealfir ⸢kiør sitt [var. kosning siɴ AM 657 c 4°]
var. GBpA 13717 → GBp AM 657 c 4° 30r23talar Nicholaus af sinni halfu moti þessum ⸢kosningi [var. kosningh Holm perg 16 4°]
~sem fyr var skrifat i hans kosningi
~fꜳ þeir skilt, at kosningr er fꜳllinn yfir þenna Thomam, ok at hans uegr liggr nockut herra en þeira mꜳnna, er leggiaz nidr i saur ok syndir
Thom² 30119Þangat skulu undir luta tolf byskupsdæmi til kosnings ok uigslu
Thom² 30529ecki capitulum var sua diarft i landinu, at þyrdi til kosnings fram at fara, fyrr enn konungr leyfdi
Thom² 31120at þeir fari fram til kosnings
Thom² 31225sialfir uiti þer, at minn kosningr gerdiz med ydrv iatyrdi
Thom² 4039kosningr heilagrar speki skein yfir honum þegar i ęskublomi ok fyrr enn hann uęri fęddr
Thom² 44528Þeir er kosninginn ꜳttv, toku at fasta
MarS² 71123Item iattadhe herra konungen ath einki wold konungs æder annarra wæroldz hꝍfdingia lutiz j kosning byskupa æder abota Nidroos erchibyskups rikis heldir skipitz swo til, er þeir sem konsningren hꝍyrer ath dꝍma nytsamlighan wæra aat vitzsku þeirre kirkiu er siin forstiora hefuir mist Sculu þeir oc biodha gorfuan kosning
SættargDKNVSB 47832Foru þa ut meistari Hakon ok meistari Ottar med brefum at segia þenna ⸢kosinng [var. kosning HákFlat 18829]
Hák81 63916lat taka ludra mina sialfs ok lat blasa vm alla borgina med hatidlegv kalle ok lat boda at salomon er kongr at uilia guds ok at kosning davids
KgsA 11811lidu enn nockurar stundir og riki þessa veralldar Knuz konungs og andadizt ‹han›. kuomo þa j kosning synir hans
MHFlat 28621suo framt at einn pars kardinalium samþẏcke kosníngínum ... ella er kosníngurín olavgligur
Theol AM 672 4°¹ 50v4uar heilagr Dunstanus kosinn til byskups ... hann uilldi eigi samþyckiaz kosninginum
Dunst 148herra Jon erchebiskop er kosninge atte ad rada
ÁBpˣ 1017Gio᷎rde profan hans mala langa dvo᷎l a kosningunum sem sydar mun seigiast
ÁBpˣ 1164Þessum kosninge stod allt radid j mote
ÁBpˣ 13915ver vndirstodom at yðr æighi syndizst at samþykkia þeim kosningi er ver ok brœder varer aller ... med æinfallre samþykt yðr kusum ok nemfdom til abota aat Jons kirkiu i Biorgwin
DN VII (*[1338]›apogrˣ) 17420þa er liðit var lif ok riki veraldar þessar Knuz konongs. komo þa i kosneng hans synir Haralldr fyrst
FskBˣ 2045hvárki fyrr né síðar var kirkjan svá hreinferðug í sínum formönnum sem á dögum Karlamagnús, því at hvárki florena né fagrmæli spilti nökkurn tíma hans kosningi
KlmBˣ 5536guð hafði hann settan þeira hofðingia ok fengit honum i hendr himinrikis lykla, ok atti sa upphafsmaðr at vera at þessum kosningi, er øztr var at mannvirðingu
Mthiasˣ 76726hann var mest hafðr í orðstefi, þá er um biskupa skyldi kosningar vera í Vestfirðinga-fjórðungi, annarr maðr en Klængr
StuᴵR440ˣ 316
● lǫgligr kosningr
æigi geck ek inn um rettar dyrr i saudahus heilagrar guds kristni vars lausnara Jesu Kristz, þuiat til þessa ualldz ok uirdingar kalladi mik æigi laugligr kosningr, helldr var ek med konungligri ogn ok uilia settr i þetta sæti
Thom² 37532eftir waro radhi gekk allt þeira konuent j capitulum hwar allar syster med einnæ ro᷎st reghluligha sik kusu syster thoru til formanz ok Abbadis bidhiandis os ødhmiukligha confirmera þeira laghlighan kosningh
IslDipl (1437) 32921
2) ret til udnævnelse
fengo þeir ongan (byskup) kosinn aðr kosninngrinn hvarf vndan þeim ok til erkibyskvps ... Erkibyskvp gaf þeim aftr kosninginn
HákFris 5611feingu *þeir aunguan kosning adr kosningr huarf undan þeim ok til erkibiskups
Hák8B 1828
3) udvalgt
þu ert haufðingi oc herra, konungr oc ⸢cosningi [var. kosningr Holm perg 6 4° “B”, etc.] þessa rikis
var. ElisA 8213: Holm perg 6 4° “B”Þeir (ɔ: 10 gullpenningar) takna x kosnijnga, er Kristr kaus sier til handa. Hinn fyrsti var sꜳ, att hann kaus Adam faudur allz mankyns
Encᴵᴵᴵ624 4320
● guðs kosningr
Form.: kosningi (12); kosning (10); kosningr (8); kosninginn (4); kosnings (4); kostnengh (3); kosningh (3); kosningar (2); kosníngvm (2); kosninginum (2); kosneng (2); kosninge (2); kosníng (1); kosningunum (1); kosníngínum (1); cosningr (1); kosinng (1); kosningrenn (1); kosnenga (1); cosning (1); kosnijnga (1); kosninngrinn (1); kosnenge (1); kosningrinn (1);
Comp.: ábóta- (5), byskups- (11), kenni·manna- (1), konungs- (8), páfa- (3)
Gloss.: EJ; ClV; ClVAdd _; ClVErr _; ClVSuppl _; Suppl1 _; Suppl2; Finsen _; Fr; FrErr1 _; FrErr2 _; FrErr3 _; LLFrämm _; Hertzb; HertzbLat _; HertzbTill _; Suppl4 _; Fischer _; Anm _; Bin _; Rím _; LP _; Med _; MedComp _; MedSimp _; WN _; AH _; AJ _; deVr (kos-); Fr4; NO; Walter _; ÁBlM (kosning); Bl _; WPA _;
Genre. (expected): religious works [rel]: 26 (17); contemporary sagas [bis]: 12 (5); historical works [his]: 12 (11); legal works [jur]: 8 (6); charters [dip]: 6 (5); romances [rom]: 2 (7); learned works [div]: 0 (2); family sagas [isl]: 0 (8); unclassified [ ]: 0 (0); legendary sagas [fas]: 0 (3); þættir [tot]: 0 (1);
AS (red.) — January 2013