2heilsa vb.
Status: excerpted citation slips citation text supplemented structured definitions in Danish definitions in English
A.
1) [e-m/e-u / e-n / (upp) á e-n] [e-u / með e-u] hilse på (ngn), byde (ngn) velkommen, tage imod (ngn), henvende sig (til ngn), tiltale (ngn)
es þǽr fundosc. þa quaddi maria hana vel oc héilsaþi heɴi. en þat gerþesc þa es maria héilsaþi elisabéþ. at barnit gladdesc i quiþi heɴar
~ lat.et salutavit Elisabeth
Vulg Luc 1,40 ●HómÍsl³⁸(1993) 63v22Epter þaɴ sꜵng. .Héilsar keɴemaþr fólkeno. oc quedr. domiɴus vobiscum
●Mess²15(1993) 54v32hiv hanꜱ heilsoþo clemens pafa. oc þeodoro
ClemCod645 6222Boandenn giængr at hanum oc hæilsar hanum hann tækr væl við quæðiu hans
ÓHLeg 2010oc hæilsar hanum oc frætter hværr hann var
ÓHLeg 5226fara þæir nu a konongs fund. Oc hæilsa hanum. hann fagnar þæím
ÓHLeg 5534þa heilsaði hann Astriþi
ÓTOdd 920ok hæilsaðe hænne þægar með hinum bliðastom orðum
Menota: 19ra35 Streng 2032hæilsaðe hann hænni ok hon honum
Menota: 19vb19 Streng 2613kom sændi maðr ... ok hæilsaðe honom
Menota: 21vb33 Streng 4417hinn curteisazti i skipan orða sinna. heilsaðe fyrst konunginum
Menota: 31rb20 Streng 1241i þui kom desire at dvergenom ok heilsaðe dvergenom fogrum orðvm oc bliðom
Menota: 31vb1 Streng 12610Su er ellzt var heilsaðe *konungi
Menota: 32rb38 Streng 13031hon ... gec firir hann. ok heilsaðe honum
Streng 25434þa heilsaðe hann honom virðulega
~ lat.salutauit eum
JDamBarl 1417 Menota: 5va2 BarlA 1039huerssu matter þu avita mik þo at ec heilsaðe oc kysti. sendimenn minns herra
Menota: 6vb15 BarlA 1312Þrandr svarar oc heilsaþi Leifi. Leifr toc qveþio hans
FærÓH 4165cømr Þorsteinn at oc heilsar Einari
Mork 1128Jarlinn gek fire hann oc heilsaði honom
ÓH 16310sneriz ‹hon› þannig oc heilsaði honom
ÓH 1942Emvndr ... hneig honom oc kvaddi hann. konungr ... heilsaði honom
ÓH 2146heilsaði hann Þori
ÓH 29513Erlingr ... laut konungi oc heilsaði honom. konungr svaraði oc bað guð hialpa honom
ÓH 3073En hann gerir sua oc biðr þar við hvrðena sem hon hævir mællt til þess er konungr er i brot gengin. Nu gengr konungs dottir ut til dyranna æptir konungi. nu snyr hon a bac hurðenni oc herburt lytr henni oc ⸢heilsaði henni [var. kuaddi hana AM 178 folˣ “A”, etc.]. en hon bað han velkomin oc spurði hvert ærendi hann atti við hana
Þiðrᴵᴵ 5315hertnit jarll ⸢heilsar konungi [var. kuedur kong AM 178 folˣ “A”] oc sægir at Osangtrix konungr villzina lanz hævir sentt honum queðiu oc hann hæfr upp langa tolu oc sægir allt fra sinni ferð. oc hvert orendi hans var oc rœðir morgum fœgrum orðum vm þetta mal. En milias konungr tecr þunglega hans mali
Þiðrᴵᴵ 7610oc þa er þeir finnaz. riðr Gunnarr konungr fyr attila konung oc heilsar honvm. oc hans broðer hogne fyr þiðrek konung oc kyssaz þeir oc hittaz nv ener bestu vinir riða nu aller saman aptr til borgar vernicv. oc er nv bven en dyrlecsta veiðzla
Þiðrᴵᴵ 27816hann ... geᴋ a konungs-skipit ok ... heilsaði Iuari konungi
Fornk 75Barði ok menn hans komv. biðr Þorðr Havskvlldr gengr imote þeim ok Eilifr sen ok heilsa Barða
Heið 976Þorðr fra Breiða-vaði ok Þorualldr riða eptir þeim ok heilsa
Heið 9718Nv kemr Barði siðla til Viðidals (tilføj til, cf. ed. note) Biarnar ok heilsar hann honum ok bavð eigi lꜹð
Heið 9724er Þorsteinn kom heim. oc geck vm garþinn vm syslor. þa kom Hácon ok heilsaðe Þorsteinn honum
ÓTOddS 1128Hann dekanenn heilsar ærkibyskupenn fyrst ok lytr honum litillatlega
Thom¹ 2164varla vilia þæir hæilsa honum, er þæir finna hann
~ lat.vix salutato
21937 Thom¹ 21920hæilsande sinum fæðr mæðr fagnaðe
~ lat.salutantes
22133 Thom¹ 22111Þeir dræpa þar a dyrr, ok gengr vt ein kona ok heilsar þeim
FbrHb 1906ok viner hans heilsa sonom sinvm fẏrir hendr ovina sva sem solar geisli sꜹrgaz eigi af sꜹr ok lẏsiz eigi af altari
~ lat.per inimicos salutem filiis operatur
8417 Eluc675(1989) 8312Þeir ... kǫlluðu Otkel út; hann ⸢*heilsaði þeim [AM 468 4° “X”; non emend. fagnaði Gunnari vel]
emend. NjM 12119: AM 468 4° “X”þeir gengu út báðir ok heilsuðu Ósvífri
NjR 394Þráinn ... stendr upp ok ⸢heilsar [var. fagnar NjM 21719] honum
NjR1908 19619Ásgrímr gekk at honum ok ⸢heilsaði á hann [var. heilsaði honum NjM 3011]
NjR1908 2742Konvngr geck vt i mot oc hæilsaði honvm
~ lat.ut salutaret eum
Vulg 1Reg 13,10 StjC 45028skalltv æigi hæilsa honvm
~ lat.non salutes eum
Vulg 4Reg 4,29 StjC 61431Hieu hęilsaði honvm
~ lat.benedixit ei
Vulg 4Reg 10,15 StjC 6297Sá heilsar hinum komna ok spyrr at nafni
ǪrvS 13912gengr hann ... fyrir konung ok heilsaði á hann
ǪrvS 1571Þorfinnr heilsaði a konung ok gekk til skipa sinna
Orkn325IIIα 8119sem hann in gengr i hofgarda borgarinnar, heilsar hann hofdingium ok uallzmonnum stadarins
MarF 11361Aron sitr a pallinum. ok hefir saxit Tuma naut i hende ser. Hann heilsar manninum. Þorarinn tekr queðiu hans
GBpA 22112heilsandi heiðrlega ⸢*ꜳ̋ hann ok ꜳ [Holm perg 6 4° “B”; non emend. ok] Klꜳ̋rum kongs svn
ClarA 436heilsandi hann ‹hęverskliga› ok alla sina boðs menn
ClarA 646ok heilsar ꜳ̋ hann miǫk kurteisliga
ClarA 126kemr ... einn bondi, heilsandi henni kvrteisliga
ClarA 2153⸢*heilsaði [non emend. heissaði] hann sꜳlinni
Dugg657a 1917n.hann ... Geck til konungs ... ok er hann kom inn heilsaði hann konungi
EgM(2001) 2124Ok er Arinbiorn hitti Egil heilsaði hann honum
EgM(2001) 11411Geck Þorgerðr þegar inn i ellda hus. Asgerðr heilsaðe henni
EgM(2001) 14819heilsaði hon honum ok spurði. huerr hann væri
Finnb 3015þa komu þeir synir Brettings ok synir Inga ... Finnbogi heilsar þeim ollum glaðliga ok spyrr huert þeir ætluðu
Finnb 4815Þorkell heilsaði Iokli. hann segir. þess skalltu nu viss verða. huersu heilan ek vil þig
Finnb 607A þessum tima þa er hin sæla mær Maria var ein saman a bæn sinni i luktu herbergi, kom Gabriel engill oc birtiz henne oc heilsaði hana oc sagði henne, at hon mundi fæða Jesum son hins hæsta guðs
JBapt²A 85612⸢*heilsa [ÍB 225 4°ˣ “V”; non emend. heilsuðv] þeir Írar nú Mýrkjartani konungi sínum
Laxd 693n.Þorgerðr heilsar þessum manni ok spyrr, hverr hann sé
Laxd 8117Hrútr heilsaði honum
Laxd 1296hon gengr til stufu ok heilsar Þorgísli
Laxd 2424heilsandi þeira personvr með einkannligvm hætti kvrteisinnar
Mar655XXXII 44812er þeir funduz, þá heilsaði hvárr öðrum
MarB 9115Hann heilsaði konunni
MarB 13515Prestrinn féll þegar til fóta þeim ok heilsaði þeim virðuliga
MarB 14821heilsande þa alla sem sina kiruztv vini
MarS 21424kemr fram or morkinni skosveinn hans heilsandi vpp a hann
MarS 31119ser þionostumenn sina þar i garðinum ok heilsar ꜳ þa
Mich 70233þeir heilsuðu Gunnari
NjM 12621Ásgrímr gekk at honum ok heilsaði honum
NjM 3011húsfreyja gekk til dyra ok heilsaði þeim
NjM 4302ok sem hann ... hefer heilsat upp ꜳ hann talar hinn riki maðr
Æv657 32322hann heilsar mer
~ lat.cum me more rituque salutaret
Epistola 421 AlexBr226 16422Keiꜱaríɴ verdr albano sua fegiɴ. at hann heilsar honum fyrrí
Gyð(1995) 1991hann ... hugsar at heilsa konúnginn
GBpD 823runnu fátækir menn flokkum saman hann at heilsa með nýfengnum fagnaði
GBpD 553var þeim heilsat, oc spurdir tidinnda
StuᴵK 721Aron heilsaði þeim ok spurði þa at nafni
StuᴵK 37426hann heilsaðe Vigfuse ok gecc til stvfv fyrir ok spurði hann tiþinda, enn hann sagðe slik sem voro, ok feste vpp vapn sin
StuᴵK 43114Heilsaði Gizvrr honum ok spurði tiþinnda
StuᴵK 5583Þorðr bonde Orms son gecc ut oc heilsaðe Gizuri ok tok i tavma heste hans ok leidde hestinn vndir honum suðr eptir tuninv
StuᴵᴵK 21211Sa heilsadi honum ok spurði hverr hann væri
Hallfr61 8523hun heilsaði Hallfreyði ok spurði tiþinda
Hallfr61 10018Þorsteínn mælti þa er hann hafði heilsat ⸢konvng [var. kongi GKS 1010 fol “Hr.”]
Huldaᴵ 1651ok heilsaði ho᷎fþingianum kurteisliga
ÓTᴵ 844Heilsadi hann þeim þa bliðliga i moti
~ lat.clementer resalutatis eis
Vulg Gen 43,27 Stj¹ 21634þa geck hann blidliga i moti honum. heilsadi þeim ok mintiz uidr þau
Stj¹ 29712Ek lágr þionn Dionisius heilsar þik, heilug sál
Jón⁴ 47836Samlærðum manni ok elskuligum Ignatio heilsar lág ok litil ambatt Jesu Cristi
Jón⁴ 4901er maðr úti ok heilsar þeim er komnir váru
ǪrvM 1816Þessir heilsa virduligan fodur
~Hafgrimr reri þa firir þa ok hæilsade Snæulfui magí sinum
Fær 126hon hæilsar honum blidliga ok geingr at tre æínu er la j tunínu
Fær 13534hann gek at Þorsteini ok heilsade upp a hann
ÞUxaf 2548kongr ... heilsadi þeim
KlmA1980 10810En er hann kom fyrir konung, þá heilsaði hann honum
KlmA 38127at móti honum fór Milun páfi ok heilsaði honum
KlmA 38411rann hann Anuph i mot þeim ok heilsade þeim
VP 42516Aboti heilsadi þeim, þegar er hann sa þa
VP 55120Hvi heilsar þu mer þessa kostar?
VP 5616ok sem hann sꜳ̋ hana komandi stod hann vpp j mott henni ok heilsadi huort o᷎dru heysligha
BevB(2001) 25912hann sꜳ̋ þa nu ok heilsadi þeim
BevB(2001) 27510Ottar heilsar a konvng. en konvngr tok eigi kvediv hans
ÓH1 70532sveinninn vissi ekki hverjum hann skyldi heilsa, þvíat hann þekti eigi konunginn
Parc 632eingi heilsar honum enda heilsar hann ꜳ̋ eingan
ÞJ 36hun heilsar hann blidliga
MarS² 77021ein ko[na] uar uti ok heilsadi þeim
cf. ed. noteþorkell heilsadi. jokli
Finnb162 8911Gestr heilsar á konúng, en konúngr tekr honum vel
Bárð489 3712Bóndi heilsaði honum, ok spurði at nafni
Án 34013Eigi þóttiz Ásmundr vænna mann sét hafa; heilsar nú hvárr ǫðrum
EgÁsm 264Var þar Grimr fyrir ok heilsadi kongi. Kongr bad hann vel kominn
Hák81 5213An‹n›an dag ganga þeir alla (ɔ: árla) til skemmv kongs d‹o›t‹t›er (!) ok heilsa hana blidliga
Rém 9336hon ⸢kveðr [var. heilsar AM 343 a 4° “A”, etc.] hann fyrri
var. ǪrvM 806: AM 343 a 4° “A”at heilsa ⸢mannenum [var. manninn AM 489 4° “B”]
KirjA 6922Esja heilsaði þeim ok bauð þeim þar at vera
Kjaln 186madr eirn ... geck fyrir Magnus konung ⸢og heilsade ꜳ hann [var. ÷ Mork 10111]
MHFlat 3137hon reid til hallar Marmoriv ok geingr þegar fyrir hana ok heilsadi henni med blidv andliti
PartA 1193Annan dag árla eru þeir búnir. Ganga fyrst til skemmu konungsdóttur ok ⸢kveðja hana [var. heilsa hana AM 574 4° “C”; heilsa henni Holm papp 47 folˣ “f” etc.] einka blíðliga
var. Rémˣ 9312: AM 574 4° “C”Konur gengu út ok heilsuðu honum
Gr 15319gengr inn í höllina ... ok heilsar upp á erkibiskup
Æv¹⁹624 7224heilsar upp á hann
Æv⁷⁸624 20524þar heilsar ‹huor› odrum og keisarinn spurr hann tidinda
ÆvMið³⁰ 908agiętum herra Florencius heilsar Siluija dottir Tijranne kongs af Lijgurio med astsamliga kuediu
Hect 9822heilsu‹du› huarir odrum
Hect 11513Ek er Anna ... heilsed mier jafnliga med þessum ordum sem hier eptter fara. Blessad se sæ̋ta nafn Jhesu Christi lifannda gudz sonar ok Maria hrein jumfru ...
Anna238III(2001) 15330Kalfur stendur þa upp og heilsar Heminge
Hem1010 118ecke gat hann vid kong talad annad, enn heilsad ä hann, þviad ho᷎num var bannad ad koma ä kongs gard
ÁBpˣ 9222heilsar sijnumm fødur kurteijsliga og þar næst ä Dijnus köngsson
DínDrˣ 2614fellur allt til jardar fyrer henni heilsandi a hana kurteisliga og vegliga
ErAˣ 196Hafarr ... ferr til fundar við þa ok heilsar þeim
Fbrˣ 914Grima geck til hurðar ok heilsar þeim. Bersi mællti: Þat hyggium ver, at þer þiki litið under umm vara heilsu
Fbrˣ 5915Ingolfr heilsar henni ok spyrr tiðenda
Fbrˣ 6311Þa heilsar Katla þeim
Fbrˣ 6710koma at bæ; þar var maðr úti ok heilsar á þá
Flóamˣ 4920⸢Engi maðr kvaddi þá [var. eingi madr heilsadi ä þä AM 590 b-c 4°ˣ 17r4; Eínngi war heilsunn wid þꜳ̋ AM 152 fol 144va12] ok varð hljóð í höllinni við þeirra kvámu
var. HG 1715 → HG AM 590 b-c 4°ˣ 17r4⸢heilsaði [var. heilsar AM 152 fol] hün þeim ollum med blïdo, og bad þä ad sitia
~heilsudu þeir honum. enn hann tok kuediu þeirra
HrafnAˣ 19115heylsudu þeir honum, og hann tök kvediu þeirra
HrafnB²ˣ 1111þau heilsudu honum (ed. honulm)
Hrafnkˣ 1211áðr en Gnípa kom til þeira og heilsar á þá kærliga
Jǫkulˣ 517Hann heilsar upp á dróttninguna
KlmBˣ 537heilsar hann upp á hana
KlmBˣ 6414Hon heilsaði ⸢honum [var. hann AM 531 4°ˣ “b”] fagrliga
KlmBˣ 6425kiennid mier ad heilsa á þennan ẏdar kompan vppá norrænu. Laurentio þotti mykid gaman ad Joni og sagdi heilsadü honom so, fagnadar laus kompan
LBpÞˣ 186kiennid mier ad heilsa á þennan ẏdar kompan vppá norrænu. Laurentio þotti mykid gaman ad Joni og sagdi heilsadü honom so, fagnadar laus kompan
LBpÞˣ 187Ek heilsadi honum, hann heilsadi mer i mot
MarD635ˣ 8079Hann gengr inn i holl keisarans ok heilsadi ꜳ hann
MarD635ˣ 11294eigi þeim heilsandi eða góðs biðjandi
Rémˣ 2196Þeir heilsuðu Þorgilsi, en bjóða honum engan greiða
StuᴵᴵR11127ˣ 15334gjeck Þorgnyr j möte Þorsteine ok heylsadi honumm fyrri
Svarfd(1966)ˣ 717Engi maðr heilsaði Þorvarði
Vápnfˣ 6315Hann var svá lítillátr, at hann fór opt at finna sjúka menn ok huggaði þá, ok heilsaði hann ǫðrum fyrri
VerKeisAlfrᴵᴵᴵˣ 1212
● heilsa [e-m] fyrir konung anerkende/betragte (ngn) som konge
● heilsa með (...)nafni [e-m/e-u / e-n / upp á e-n] hilse på (ngn), tiltale (ngn) ved navn
kystuzt þeir. oc heilsaðe huarr aðrum. með retto nafne
~ lat.salutauerunt
JDamBarl 12732 Menota: 98vb2 BarlA 18730heilsaði byskup honum með nafni
MarB 15114kóngrinn heilsar upp á hann með eignarnafni
Æv¹ 929gekk hinn heilagi Ion at honum ... ok heilsaði honum meðr nafni
JBpB(2003) 695hvor þeira heilsadi aðra med eiginligu nafni
MMA 54118er *Hallvarðr kendi Rognvalld iarl, heilsadi hann honum med nafni
Orkn 3108heilsar wpp a hann med eiginligu nafni
Vikt 613hann snýr fram at Oddi, þar er hann sitr, ok heilsar honum með nafni
ǪrvA 12520eingellin ... heilsadi ... henni. med eigenligu nafne
~ lat.proprio vocans nomine salutavit
1925 Dugg624 1912heilsodo sꜳlinne med eignar nafni
Dugg624 9616
● heilsa vel [e-m] hilse venligt på (ngn), tage godt imod (ngn)
Þorsteinn cømr þa at oc heilsar honom vel
Mork 11218þeir brøðr heilsvðv honom vel
ÓH 3548Heilsvðo þeir þeim vel
Heið 6820Grima heilsar hanvm vel
FbrHb 18212þeir heilsuðu honum vel
Finnb 3012ein kona var vti ok heilsaði vel Iokli
Finnb 5926þær hæilsudu uel sueinum þessum
Fær 242hann ... heilsadi honum uel ok kvrteisligha
KlmA1980 1448hann ... heilsadi honum vel
KlmA1980 1807hann heilsar honum vel og gladliga
Hrafnkˣ 613Samur heilsar vel og gladliga Þorbirni fr[ænda sinum] og baud honum þar ad vera
Hrafnkˣ 171Biðr hon þá vel heilsa Rémundi
Rémˣ 3387
● ‖ impers. er heilsat [e-m]
ok er hon kom inn, var henne heilsath obratt, þviat folk var flest fꜳmꜳlugt
Gísl 207er þeir kómu inn, var þeim heilsat ok síðan borð tekit
BjHˣ 18421ganga þeir til stufu ok brann þar lios ... Þeim var heilsat
Fbrˣ 218
2) [e-m / e-n] [fyrir e-n / af halfu e-rs] hilse fra (ngn), overbringe hilsen (fra ngn)
Hæilsa ... vin minn ok herra þinn Thomas erkibyskup, ok seg honum sva min orð
~ lat.Saluta
15128 Thom¹ 15110Þæir fara ok finna Hæinrek konung i Normandi, oc hæilsa hann af herra sins halfo
Thom¹ 2109berr hann honum ... bliða kueðio, hæilsande hann mikilegha af sins herra halfo
Thom¹ 22915allir fornir Birkibeinar ... heilsa yðr konungs son sitia þeir nu i konungs garði ok biða yðar
HákEirsp 48319hann ... sendi .. menn at hæilsa ⸢hann [var. honum AM 227 fol “B”]
StjC 5614[abba]disar ok heilsit hana minna vegna
DN VI (1340) 18211Heilsa mædr mina. ok systr minar. kięrliga
AlexBr226 16618þer skulut aptur fara sem skiotazst til keisarans ok heilset honum af minni halfu suo segiandi
BevB(2001) 213Abiel og Matteus hertugar ... badu mig heilsa ydur
Saulus 2817byd eg ydr j hans nafne at þier leggit ydr aftvr j serck ydvarn og faret þier an dval til paradisar. og heilsed þar fyrer mig Alexanndria drottninngv og kor heilagra eingla
GeorgReyk 3549heilsir vaarom herra konungenom mykilegha
DN VIII (*[1337]›apogrˣ) 12036Bidium ver at þer heilsir sira Gilsa
DN VIII (*[1338]›apogrˣ) 12124bið ek, at þú segir mér, ef son hans lifir ... at þú heilsir ⸢hann [var. honum AM 531 4°ˣ “b”] fullkomliga af minni hálfu
KlmBˣ 6835móðir bað mik heilsa þik
KlmBˣ 7023
3) [e-m/e-u / e-n] [með e-u] (om formel hilsen i diplom el. brev)
Sinum godom vinn Tosta Reiðulfs syni heilsar ek Eindridi Vighleiksson quediu mæðr guðe ok varre fru
DN III (1347) 21011Vęr þorarinn ... heilsum ollum dughandi monnum
IslDipl (1363) 4011Alla þa goda menn ... heilsar ek ... huerrn æinkanliga um sik kiærliga med Gud
IslDipl (1441) 3489Virdulegan herra ok vorn andalegan favdvr herra g[o]dsvin ... heilsvm vier systir halldora abbadis ok convencio systvr allar j kirkivbæiar klꜹstr
IslDipl (1442) 35230Minn godann uinn jon asgeirs son ydr heilsar eg kristin gudna dottir kærliga med gud ok uora fru
IslDipl ([c1450]) 4104Hæilsom ver gerna fru Elini ok ærlighum iumfrum allum ydrum dœttrom
DN VII (*1338›apogrˣ) 16719heilsom ver gerna fru Elini. Biarna vaarom. systrum hans iumfrunum ok ollum yðrum varnade
DN VIII (*[1337]›apogrˣ) 11617Gud hæilsi ollu þi sem yðro vardar vttan ænda
DN VIII (*1338›apogrˣ) 12512Ver Hakon ... heilsom yðr Aarne Giafuallzson með q. g. (ɔ: kveðju guðs) ok vaarre vinaatto
DN IX (*1338›apogrˣ) 12632Ver H. (ɔ: Hákon) etc. hæilsom þer Steinar prester a Olhusum
DN IX (*[1340]›apogrˣ) 13719Ver Hakon etc. hæilsom þer Bærger prester j. Bœafyrdi
DN X (*1340›apogrˣ) 398Ver Hakon etc. hæilsom yder herra abota ... med gudi sialfwm ok hans bleszan
DN X (*1340›apogrˣ) 3934
4) [e-m / e-n / á e-n] hilse farvel, tage afsked (med ngn)
Eptir þat ⸢heilsaði hann a [var. quadde hann AM 325 VII 4° “325 VII”] ⸢konung [var. konunge AM 38 folˣ “J2”] oc gecc ut siðan
ÓH 21711Ok sæm hann hæfer orlof af konungenum, hæilsar hann a konungenn oc snyz þægar i brott
~ lat.rege ... salutato
1331 Thom¹ 1311gengr þegar vt af hollenne, a engan oc æige byskupana hæilsande
Thom¹ 6217Ok a engan hæilsar konungrenn
~ lat.Et nec salutans
6328 Thom¹ 636heilsande Hugonem abota aðr hann fyrirlati verolldina
~ lat.valedicere
SpecH 1058b68 (XXVI 9) MarS 19010hann ... heilsar siðan a hvsfrvina ok biðr hana gvþs þøck hafa fyrir viðtøkv
MarS 25721heilsar hann frndr ‹sina ok› vini, ferðaðiz af landi brott
MarS 32417vakði Þorsteinn upp gesti sína. ok bað þav brott fara skiott ... En er þau komu af garðinum vt ꜳ ueginn. heilsaði Þorsteinn Astriði bliðliga
ÓTᴵ 7215er þeir váru mettir, heilsuðu þeir bónda ok fóru síðan leið sína
FlórM 379‹er aptna tók›, gengu þau fyrir Dofra ok heilsuðu á hann; hann bað þau vel fara
Kjaln 503heilsa þær honum meir enn hundrad tijd ad skylnadi
ErAˣ 94Hjálmtér bað hana vel lifa, en hún bað hann vel fara ... ok féll hún í óvit við þeirra skilnað. En er Hjálmtér ok Ölver komu til skips, segir Hörðr: ekki hef ek heilsat Hervöru
HjǪˣ 50525heilsar hann fǫður sínum ok móður ok ǫðrum hǫfðingjum. Síðan stíga þeir á skip sín ... ok sigla í haf
KirjDˣ 211Eptir þat heilsar hann ollum brædrum gefandi þeim fridarkoss
MarD634ˣ 11042
5) [e-m / e-n] [með e-u] (spec.) (om de tre bibelske hilsner)
Jesus Cristr heilsar lrisueina sina
MarS 1738Gabriel høfvðengill ... heilsar vara frv sanctam Mariam
MarS 17311heilsar Elisabeth frendcono sina
MarS 17312Vpp i þetta friðarmark heilsar høfuðengill Gabriel søtliga vara frv sanctam Mariam
MarS 1743
6) [e-m / e-n] [með e-u] (relig.) bede til jomfru Maria, bede Ave Maria
Hun heilsaði sęla iungfru fallandi ꜳ kne bęði dag ok natt
Mar240g 91823En sá ... heilsaði mér iafnan blíðliga fyrir altari mínu
MarB 7510Þvi lofi þessa drotning øll skepna heilsande hana með þackltis astvð
MarS 1731Ek heilsar þic
MarS 23728hon heilsar mik huern dag hvndrat sinnvm meðr knefalli
MarS 27518Heilsar sidan vara fru i annan tima med knefalli
Mar233 52422johannis apostolus kom til hennar. ok heilsade henne. sua segiande. Aue maria
MarFramf 33024at eigi heilsadi hann hana medr ollum godvilia
MarD634ˣ 76731sa munnr, er heilsadi ⸢þier [var. þik Holm perg 1 4° “E”]
MarD634ˣ 76824þu heilsadir mer ... dagliga
~ lat.me salutabas
MirMar1731 45221 MarD635ˣ 9094alla þa, sem mik heilsa ... vil ek elska
MarD635ˣ 9098Þessi madr ... heilsadi hana iafnliga med goduilia, eptir þui sem hann kunne, med Aue Maria
~ lat.salutabat
MirMar1927 2629 MarD635ˣ 95121
7) [e-t] helbrede, læge
Stappazt þat uít edik þa ⸢hæilsar [var. hreinsar MedMisc 6714] þat sma þrota
Med696I 712Verdr þat sodit ok lagt uít berendí þa heilsar þat þess þrota
Med696I 733Alun temprad med hunangh ok edik festir lausar tennr ok heilsar þrutit tanna holld
Med194 667Alun heilsar blo᷎drur ok skabb, ef þat er þvegit i þi vatni, sem álun bradnar ‹i›
Med194 668(Artimesia) heilsar hiarttarætur. ok er nytsamligtt til margs annars
MedMisc 552þat hielsar (ɔ: heilsar (?), cf. ed. note) sar
MedMisc 6116helsar sar ny
cap.þat heilsar ny sar. ok forn
MedMisc 6412Crocus er saffran, þat ... heilsar sar inyfli, ok þat minkar lausnn i maga
Med434 3326Ryd af iarnne þat styrkir sinar ok heilsar þat kiot, sem vex nedan i bachlut manz
Med434 342
B. heilsask
[sín á millum] hilse på hinanden
sem þer hæilsiz. þa ...
StjC 4449maðr kom i mot honum. ⸢kvaddi hvaʀ aɴan ok [var. ok spvrdi hvor annann at nafni eptir þat er þeir ho᷎fdv heilsazt AM 557 4° “557”] spurði Hallfreðr hverr þessi maðr væri
var. Hallfr61 7720: AM 557 4° “557”Skirdag ok fostvdag. ok þuottdag. firir paska ero menn uaner at kẏsazt eigi ok eigi heilsazt
Mess⁵ 7820Sem þeir inn farandi koma ok hafa heilsaz sín á millum
Æv²³624 914
Form.: heilsar (71); heilsaði (44); heilsadi (23); heilsa (18); heilsaðe (12); heilsuðu (9); heilsat (8); hæilsar (7); heilsandi (7); hæilsa (6); heilsade (4); heilsir (3); heilsande (3); hæilsom (3); hæilsande (3); heilsudu (3); hæilsaðe (3); heilsad (2); heilsed (2); heilsom (2); heylsadi (2); heilsazt (2); Heilsvðo (1); heilsath (1); Heilsa (1); hæilsiz (1); heilsudu (1); héilsaþi (1); hæilsaði (1); Hæilsom (1); heylsudu (1); hæilsi (1); hæilsade (1); heilsadü (1); heilset (1); heilsvðv (1); Heilsaði (1); heilsuðv (1); heilsaz (1); heilsvm (1); Hæilsa (1); hæilsudu (1); Héilsar (1); hielsar (1); heilsadir (1); heilsum (1); heilsit (1); hęilsaði (1); Heilsadi (1); heilsaþi (1); heilsoþo (1); helsar (1); Heilsar (1); heissaði (1); heilsodo (1);
Gloss.: EJ ²heilsa; ClV; ClVAdd _; ClVErr _; ClVSuppl _; Suppl1 _; Suppl2; Finsen _; Fr; FrErr1 _; FrErr2 _; FrErr3 _; LLFrämm _; Hertzb; HertzbLat _; HertzbTill _; Suppl4 _; Fischer _; Anm _; Bin _; Rím; LP; Med item hielsa; MedComp _; MedSimp _; WN _; AH _; AJ _; deVr; Fr4; NO; Walter _; ÁBlM; Bl item -st; WPA _;
Litt.: Bandle 1956 [BA 17] 378; Haugen 2007 [MM 2007] 190, 192; Hægstad 1916 94, 131, 171, 199; Widding 1982 [MM 1982] 43; Widding 1988 [MSc 12] 312-313
Genre. (expected): religious works [rel]: 89 (67); family sagas [isl]: 51 (31); romances [rom]: 45 (26); historical works [his]: 33 (44); contemporary sagas [bis]: 17 (19); charters [dip]: 16 (19); legendary sagas [fas]: 15 (11); þættir [tot]: 4 (6); learned works [div]: 0 (8); legal works [jur]: 0 (24); unclassified [ ]: 0 (1);
AS (red.) — May 2022
ÞH (strukt.) — March 2011
External (non-ONP) resources:
Lexicon Poeticum (2nd ed.)
This uses metadata and images from septentrionalia.net