Martin Chase (ed.) 2007, ‘Anonymous Poems, Lilja 15’ in Margaret Clunies Ross (ed.), Poetry on Christian Subjects. Skaldic Poetry of the Scandinavian Middle Ages 7. Turnhout: Brepols, pp. 580-1.
Þrútnar, svellr og unir við illa
eingill, bann það er hafði feingið,
fyrða sveitin fædd á jörðu
fái þar vist, er sjálfr hann misti,
og bruggandi dauðans dreggjar,
duldiz hann fyrir augsjón manna;
fjölkunnigr í einum innan
ormi tók hann mál að forma.
Eingill, er hafði feingið það bann, þrútnar, svellr, og unir við illa, sveitin fyrða fædd á jörðu fái vist þar, er hann sjálfr misti, og bruggandi dauðans dreggjar, duldiz hann fyrir augsjón manna; fjölkunnigr, tók hann að forma mál innan í einum ormi.
‘The angel who had received that ban swells, puffs up, and is displeased that the company of men born on earth should receive a dwelling there where he himself lost one, and, brewing the dregs of death, he concealed himself from the sight of men; knowing magic, he set about forming speech from inside a serpent.’
Peter Foote (1982, 119-21) sees sts 15-18 as ‘not so much a translation as a re-creation in the Icelandic’ of a passage from Geoffrey of Vinsauf’s Poetria nova: Quid iste? / Vidit eos, et ad hoc formatos ut repararent / Angelicum numerum qui corruit et fruerentur / Deliciis illis quas perdidit angelus. Inde, / Quid faceret versans, serpentis imagine sumpta, / Rectus et erectus veniens clam venit ad Evam, / Affari non ausus Adam: ‘Cur, inquit, ab esu / Praefati ligni prohiberis?’ Subdidit illa: / ‘Hoc ideo ne forte per hoc moriamur.’ Ad illud / ‘Forte’ minus fortem credentem vidit; et inde / Fortior his illam vicit: ‘Non sic, ait, immo / Vescere, sicque sciens potes esse bonique malique, / Sicut dii.’ Tumefecit eam spes irrita tanti / Polliciti; vititum gustavit; idemque maritus, / Ne turbaret eam, quamvis sit conscius, egit ‘And what of Satan? He saw them, saw them fashioned for this purpose: to make up the number of the angelic host that had fallen, and to enjoy those delights which the angel lost. Then, pondering what he might do, taking the form of a serpent, advancing straight and erect, he came in secret to Eve, not daring to speak to Adam: “Why,” he said, “are you forbidden to eat of that tree which was mentioned?” She replied, “For this reason, indeed: lest perchance through it we die.” At that “perchance” he saw her unstable in faith; and then, gaining assurance, he overcame her with this: “Not so,” he said, “on the contrary, eat; and thus you can be, as the gods are, expert in good and evil.” Vain hope of a promise so great puffed her up; she tasted what was forbidden; and her husband, lest he distress her – although with full knowledge – did likewise’ (Faral 1924, 242; Nims 1967, 68). — [1-4]: Cf. the ON Eluc: hann ovunde þat es þau scvldo koma til þess uegs es hann uas fyr rekenn fyr ofmetnoþ augsjón ‘he resented that they should receive the honor he had lost because of his arrogance’ (Eluc 1992, 20-1). Stjórn (Unger 1862, 34) also tells the story: þiat hann var þegar samdægris fullr af fianda sem hann var skapadr. ok fyrir þann skylld at sua sem Lucifer uar brott rekinn af himneskri paradis. aufunadi hann manninum at uera i iardneskri paradis. uitandi þat at hann mundi þadan brott reckinn. ef hann gengi af guds bodordi ‘because he was thus filled with enmity the same day he was created, because as Lucifer was driven out of the heavenly paradise, he resented that the humans were in the earthly paradise, knowing that he would be driven away from there if he deviated from God’s command’.
Text is based on reconstruction from the base text and variant apparatus and may contain alternative spellings and other normalisations not visible in the manuscript text. Transcriptions may not have been checked and should not be cited.
Þrútnar, svellr og unir við illa
eingill, bann það er hafði feingið,
fyrða sveitin fædd á jörðu
fái þar vist, er sjálfr hann misti,
og bruggandi dauðans dreggjar,
duldiz hann fyrir augum sjón manna;
fjölkunnigr í einum innan
ormi tók hann mál að forma.
Þrutnar suellr ok unir vid illa eing | ill bann þat er hafdí feíngit fyrda sueítín fædd | ꜳ iordu fꜳi þar vist er sealfr hann mistí ok | brugganndí daudans dreggiar duldizt hann fyrir augum || sion manna fiolkunnigr j eínum innan ȯrmí tok | hann mal ath forma ჻ |
(VEÞ)
Þrútnar, svell og unir við illa
eingill, bann sá er hafði feingið,
fyrða sveit er fædd á jörðu
fái þar vist, er sjálfr misti,
†obruggandi† dauðans dreggjar,
duldiz hann fyrir augsyn manna;
fjölkunnigr í einum innan
ormi tók hann mál að forma.
Þrotnar suell ok unirr vit illa eingill bann saa er hafdi feingit fyrda sueit er fædd aa iordu fa þar vist er sialfr miste obruggandi daudans dreggiar duldizt hann firi augsyn manna fiolkunnegr I einum mnan orme tok hann mal at forma.
(EB)
Þrútnar, svellr og unir við illa
eingill, bann það hafði hann feingið,
að fyrða sveit er fædd á jörðu
og fekk þá vist, er sjálfr hann misti,
og bruggandi dauðans dreggjar,
duldiz hann fyrir ásján manna;
fjölkunnigr í einum innan
ormi tók hann mál að forma.
Þrűtnar sűellűr og vnir vid illa eing | ill bann þad hafdi hann feingit · at fi | rda sűeit er fædd A iordu og fieck || þa vist er sialfur hann misti : / Og brűgg | andi daűdans dreggiar duldist hann fyrir | asián manna · fiolkűnnigur j einum jnn | ann orme tok hann mál at forma // |
(VEÞ)
Þrútnar, svellr og unir við illa
eingils, bann það er hafði feingið,
fyrða sveit er fædd á jörðu
fái þar vist, er sjálfr hann misti,
svá bruggandi dauðans dreggjar,
duldiz hann fyrir augsjón manna;
fjölkunnigr í einum innan
ormi tók hann mál að forma.
Þrutnar süellur og vníʀ víd illa , Eíngíls bann þat er haf ⸌⸌ di feingit , fírda sueit | eʀ fædd ꜳ̋ jordü , fꜳ̋ þar víst er sialfur hann misti : Svo | bruggandj daüdans dregíaʀ , duldízt hann fyrir augsion manna | fíolkunnígur j eínum jnnann ormi tock hann mal ad f⸌or⸍ ⸝⸝ ma |
(VEÞ)
Þrumar, svellr og unir við illa
eingill, bann það er hafði feingið,
fyrða sveitin er fædd á jörðu
fái þar vist, er sjálfr hann misti,
og bruggandi dauðans dreggjar,
duldiz hann fyrir augsyn manna;
fjölkunnigr í einum innan
ormi tók hann mál að forma.
Þrumar suellur og unir uit illa eingill bann þat er hafdí feíngít fyrda sueíten er ⸌⸌ fædd ꜳ̋ i⸌or⸍du fae þar uist | er sialfur hann misti / og bruggandi daudans dreggiar duldiz hann fyrir augsyn manna . fiolkunnigur | j eínum innann ormi tok hann mal at forma . // |
(VEÞ)
Þrútnar, svellr og unir við illa
eingill, bann sá er hafði feingið,
ef fyrða sveit sem fædd er á jörðu
fær þar vist, er sjálfr hann misti,
svá bruggandi dauðans dreggjar,
duldiz hann fyrir augsyn manna;
fjölkunnugr í einum innan
ormi tók svá mál að forma.
Þrútnar, svellr og unir við illa
eingill, bann er hafði feingið,
ef fyrða sveit sem fædd er á jörðu
fær þar vist, er sjálfr hann misti,
svá bruggandi dauðans dreggjar,
duldiz hann fyrir augsyn manna;
fjölkunnigr í einum innan
ormi tók svá mál að forma.
Þrutnar svellur og uner vid illa, Eingell bann | er hafde feinged, ef firda sveit sem fædd | er a̋ jórdu, fær þar vist er sialfur hann miste. | So bruggande daudans dreggiar, dul | dest hann fyrer augsijn manna, fiólkunnugur j einum | innann, orme tők so ma̋l ad forma.
(VEÞ)
Þrútnar, svellr og unir við illa
eingill, bann sá er hafði feingið,
að fyrða sveit er fædd á jörðu
og fær þá vist, er sjálfr hann misti,
og svá bruggandi dauðans dreggjar,
duldiz hann fyrir augsyn manna;
fjölkunnigr í einum innan
ormi tók hann mál að forma.
Þrutnar svellur og unir vid illa | eingill bann sa er hafdi feingit | ad firda sveit er fædd a Jordu | og fær þa vist er sialfur hann misti: | Og svo bruggandi daudanz dreggiar || duldist hann fyrir augsyn manna | fiolkunnigur i einum innan | Ormi tok hann mal at forma.
(EB)
Þrútnar, svellr og unir við illa
eingill, bann það er hafði feingið,
fyrða sveitin er fædd á jörðu
fái þar vist, er sjálfr hann misti,
senn bruggandi dauðans dreggjar,
duldiz hann fyrir augsyn sanna;
fjölkunnigr í einum innan
ormi tók svá mál að forma.
Þrutnar suellr oc unir vit illa, eingill bann þat er hafþi fengit, firþa sueitinn er fǫþþ a jꜷrþo, fꜷi þr vist er sialfr hann misti Senn bruganþe dꜷþans dregiar, diolþest hann fyrir augsyn sanna, fiꜷlkunnugr i || einom innann, ormi toc sva mꜷl at forma
(EB)
Use the buttons at the top of the page to navigate between stanzas in a poem.
The text and translation are given here, with buttons to toggle whether the text is shown in the verse order or prose word order. Clicking on indiviudal words gives dictionary links, variant readings, kennings and notes, where relevant.
This is the text of the edition in a similar format to how the edition appears in the printed volumes.
This view is also used for chapters and other text segments. Not all the headings shown are relevant to such sections.