Þorg ch. 74

The new edition is either unpublished or unavailable. The following is taken from an old edition (Skj where relevant):

Þorgils Böðvarsson reið heiman frá Stað tveim nóttum fyrir Maríumessu hina fyrri. Hann setti Einar til héraðs að gæta því að hann ætlaði sér eigi aftur hið næsta sumar. Hann sendi orð Þórði mági sínum að hann mundi fara með honum. Fundust þeir að Rauðamel. Maður hét Sigurður Grímsson. Hann var kallaður snjókur. Hann átti heima að Syðra-Rauðamel. En er hann vissi að Þorgils var kominn að Rauðamel þá hleypti hann vestur til Sauðafells með njósn. Lét Hrafn þegar mönnum safna. Þorgils reið við tuttugasta mann. Þeir Sturla höfðu mælt með sér mót á Vestliðaeyri. Þá um kvöldið riðu þeir Þorgils þangað. Var þá sólarfall. Sturla kom litlu síðar. Gerðist þá myrkt mjög. Riðu menn þá inn yfir vaðla. Þorgilsi þótti eigi fært að ríða um Haukadalsskarð því að hann vissi að Hrafni mundi ganga njósn um ferð þeirra. Reið hann þá til Laxárdals en Sturla reið vestur til Saurbæjar. Þá var svo mikið myrkur að engi maður sá annan þegar nokkuð var í milli. Það bar svo til að Bergur reið nokkuð í fyrra lagi. En er þeir urðu varir að þeir riðu að grafarlæk nokkurum að menn voru öðrum megin, lét Bergur þá stað nema og beið Þorgils og mælti að menn skyldu hljóðir vera. En er Þorgils kom að fram bað hann menn búa sig og ríða á hvað sem fyrir væri. En þeim Bergi og Þórði þótti ráðlegt að vita hverjir fyrir væru. Þorgils spurði hverjir menn væru öðrum megin lækjarins. Þeir segja það væri Björn bóndi drumbur úr Hjarðarholti. Menn Þorgils nokkurir, þeir er riðið höfðu fyrri í náttmyrkrinu, riðu sína leið til Miðfjarðar um kveldið og síðan til Skagafjarðar norður. Hrafn hafði stefnt mönnum saman og hugði að Þorgils mundi ríða að honum en það sinn riðu hvorigir að öðrum. En er Þorgils kom til Skagafjarðar reið hann fyrst í Viðvík til Ásbjarnar. Hann hafði búskylft og lítið upptak en lið margt. Brandur hét maður Ölviðarson er þar bjó á sumu landinu við lítinn fjárkost. Var þá leitað eftir föngum til Arons karlsunga og Geirs auðga og fékkst hvorki. Þá komu orð frá biskupi. Var þeim borið bann og guðs reiði. Bannaði biskup hverjum manni að samneyta þeim eða gera þeim nokkurn greiðskap. En þó mælti hann að heldur skyldu menn bera sjálfir mat fyrir Þorgils en rænt væri en gefa leifarnar hundum. Þorgils fór þá út í Viðvík. Tók hann þar við búi þeirra Ásbjarnar og Brands. Gerðust þeir þá hans heimamenn. Þorgils stefndi fund að Vallalaug. Komu þar til allir bændur úr héraði og beiddi Þorgils sér viðtöku. Bændur töldu nú upp vandræði mörg þau er voru, bann biskups og þar með þótti horfa ófriðlega meðan stórmæli þessi voru ósætt er hann átti að svara. Broddi lagði það ráð til að bændur skyldu taka við Þorgilsi. Hygg eg, segir hann, að þér munuð honum seint af yður koma. Bændur kváðu mikinn kostnað mundu af honum leiða þar sem hann var kominn með tvær hendur tómar. Broddi mælti: Eigi má fyrir öllum sjá. Munu þeir biskup brátt sættast en Skagfirðingar hafa jafnan haldið formann með kostnaði. Þorgils segir þeim slíkt þykja mundu lítið að taka við honum til höfðingja við þá Eyjólf og Hrafn. Var það þá að lyktum að flestir menn játuðu að taka við honum til höfðingja. Var þá talað um tillögur. Gerði Broddi það ráð fyrir að hafa sauðakvöð. Settist Þorgils þá í Viðvík en biskup lét læsa kirkju og lýsti yfir þeim banni. Þorgils hafði þar marga fundi og játuðu bændur honum héraði á hverjum fundi en engi mælti í mót. Var þá höfð uppi sauðakvöð um hérað allt norðan til Hrútafjarðar. Gengu menn þá undir það. Var með þeim Þorgilsi og biskupi hin mesta fæð.