PGG ch. 16

The new edition is either unpublished or unavailable. The following is taken from an old edition (Skj where relevant):

Nú er það að segja frá Guðmundi presti Arasyni að þá er hann hafði verið á Völlum nokkura vetur og Arnþrúður húsfreyja var komin til Sökku í Svarfaðardal og synir hennar, Brandur og Klængur, þá var það eitt sumar á þingi að Halldóra abbadís Eyjólfsdóttir úr Kirkjubæ bauð Guðmundi presti að hann skyldi ráðast austur þannig til forustu með henni og játti hann því og skyldi hún senda menn í móti honum um sumarið. En eftir Ólafsmessu kom skip út að Gásum og var þar á Páll biskup. Þá reið Brandur biskup á Grund og fundust þeir Páll biskup þar. Þar kom þá Guðmundur prestur og tók leyfi af þeim biskupunum að ráðast í Kirkjubæ. En er sveitarmenn verða þess varir fara þeir til fundar við Brand biskup og biðja að hann banni Guðmundi presti í brott að ráðast. Og hann gerði svo. Og er þeir fundu Guðmund prest og sögðu honum orð biskups þá hittir hann biskup þegar og sagði biskup að hann bannaði honum í brott að ráðast. Reið Guðmundur þá á Völlu og var þar um veturinn. Þenna atburð virti Brandur biskup svo mikils að honum þótti þetta fara líkt og Gregóríusi páfa. Um veturinn eftir gerðist þverúð milli þeirra Guðmundar prests og Þorsteins Þraslaugarsonar er bjó á Völlum því að sveitarmenn báru fé þau í hendur Guðmundi er þeir hétu á helga menn en það fé kallaði Þorsteinn að Guðmundur tæki. Það var vandi Guðmundar prests oft hátíðir að láta menn kyssa á helga dóma en Þorsteinn kveðst eigi vita hvort það voru heilagra manna bein eða hrossbein. Nú gerðist af þessu óþykkt með þeim svo að Þorsteinn sótti að því Brand biskup að hann skyldi koma Guðmundi presti brott þaðan. Um vor eftir fór Brandur biskup norður á Völlu og fann það af alþýðu sveitarmanna að þeir vildu Guðmund með engum kosti í brott. Þá býður biskup honum staðinn á Völlum til varðveislu en hann vildi það eigi. Þá réð biskup þangað annan prest. Þá stefnir Guðmundur prestur Þorsteini tveim stefnum um vorið, annarri um það er hann kenndi honum stuld um heitfé manna en annarri um guðlastan er hann kallaði bein heilagra manna hrossabein og ræðst í brott að fardögum og til Ufsa. En um sumarið reið Guðmundur til þings og var um mál hans selt honum sjálfdæmi. Af þingi býður honum heim Sigurður Ormsson til Svínafells og fer hann af þingi suður í Haukadal og svo austur til Svínafells, þaðan austur í fjörðu, svo í Fljótsdalshérað og til Vopnafjarðar og Öxarfjarðar og svo norðan til Eyjafjarðar og kemur heim til Ufsa nærri veturnóttum. En í farlengd hans urðu fleiri hlutir merkilegir en eg kunni að telja af yfirsöngum og vatnsvígslum.