PGG ch. 11

The new edition is either unpublished or unavailable. The following is taken from an old edition (Skj where relevant):

Guðmundur prestur gerðist þá svo mikill trúmaður í bænahaldi og tíðagerð og örlæti og harðlífi að sumum mönnum þótti halda við vanstilli og ætluðu að hann mundi eigi bera mega allt saman, harðlífi sitt og óyndi af andláti Þorgeirs. Hann tók heim til kennslu klerka og var það athöfn hans daglega tíða í millum að kenna og rita. Hann var og að kirkju mikinn hluta nátta, bæði öndverðar nætur og ofanverðar en gekk til skrifta jafnan er hann náði kennimönnum. Hann rannsakaði bækur manna og hendir af hvers bókum þar er hann kemur slíkt er hann hafði eigi áður. Öllum mönnum þótti mikils vert um trú hans og þeim öllum mest er vitrastir voru. Marga hluti tók hann þá upp til trú sér að engi maður vissi né einn mann áður haft hafa hér á landi. En í annað sinn þóttust menn mestan mun á hafa fundið að skap hans hafði skipast vetur þann er hann var á Ströndum því að þá undi hann sér hvorki nótt né dag þar til er hann hitti fóstra sinn. Og kom þaðan frá við nokkuð á hverjum misserum til siðbótar honum og þar kom að nær þótti hann orðinn allur annar maður í atferð sinni en fyrst þótti til horfast er hann var ungur. Það fylgdi og þessu að mörg merki urðu að vatnsvígslum hans og yfirsöngum svo að mönnum þótti þá þegar mikils um vert og það mátti á finnast að guði líkaði atferð hans. En alþýðu manna sýndist það í því hvers efni í þótti vera um atferð hans að honum var það gefið kenningarnafn að hann var kallaður Guðmundur hinn góði. En það varð sem jafnan er vant að eigi lagði jafnt í þökk við alla þótt góðu væri til varið. Sumir þökkuðu guði, þeir er þurfandi voru og bæði höfðu gagn af honum andlegt og líkamlegt, en sumir öfunduðu það er þeir voru minni nytjamenn af meirum efnum en hann var. Og því fór fram hvert ár að eytt var offri því öllu er hann tók á vetrin og gaf hann það til matar og klæða fátækum mönnum og frændum sínum og voru það sjö ómagar er hann fæddi með þessu. Nú var bæði þess í leitað að honum væri það óhægt og mætti hann minna að hafast til þurftar öðrum, af þeim er hann öfunduðu, að skipt var um þing við hann og hafði hann þau er féminni voru. Og þá kallaði Brandur biskup til bóka og messufata í hendur honum og ollu því öfundarmenn hans en biskup kallaði staðinn að Hólum eiga arf eftir Ingimund prest. En þeir fengu hvorigu hnekkt, örlæti hans né meinlætum því að nakkvað bar þess til jafnan af tilstilli góðra manna að hann fékk því haldið er hann hafði upp tekið. Þessi misseri varð mart tíðinda. Þá var Jórsalaborg unnin af Serkjum svo að allir kristnir menn, þeir er voru, urðu annaðtveggja að flýja eða voru drepnir ella og allur kristinn dómur niður brotinn. Þá dró myrkur fyrir sól um miðdegi svo að margir vitrir menn ætluðu verða mundu heimsslit. Það var kallaður fellivetur. Kom grasleysa mikil og óáran um sumarið og kom ekki skip til Íslands af Noregi. Þá hafði Guðmundur sex vetur og tuttugu.