Martin Chase (ed.) 2007, ‘Anonymous Poems, Lilja 87’ in Margaret Clunies Ross (ed.), Poetry on Christian Subjects. Skaldic Poetry of the Scandinavian Middle Ages 7. Turnhout: Brepols, pp. 659-60.
Máría, kreistu mjólk ór brjóstum,
mín drotning, fyrir barni þínu!
Dreyrug föðurnum sýn þú sárin,
sonr Máríu, er naglar skáru!
Eg vænumz, að ykkrum þjóni
eingi kvöl megi drotna leingi,
miskunnar þá er mjúkust renna
merkin slík um himnaríki.
Máría, kreistu mjólk ór brjóstum, mín drotning, fyrir barni þínu! {Sonr Máríu}, er naglar skáru, sýn þú föðurnum dreyrug sárin! Eg vænumz, að eingi kvöl megi leingi drotna þjóni ykkrum, þá er slík mjúkust merkin miskunnar renna um himnaríki.
‘Mary, press milk from your breasts, my queen, in the presence of your child! Son of Mary [= Christ], whom the nails cut, show the Father your bloody wounds! I hope that no torment may long rule over your servant, when such very gentle signs of mercy spread [lit. run] through the kingdom of the heavens.’
The image of Mary as Our Lady of Mercy pressing milk from her breast was common in the late Middle Ages in both visual art and literature. Cf. the hymn for the feast of the Assumption, Gaude, felici gaudio: O Maria, considera, / Quod propter nos puerpera, / Sis, et quod tua ubera / suxit, qui regit aethera ‘O Mary, consider that for us you became a mother, and that he who rules the heavens sucked your breasts’ (AH 15, 104). Mar 1871, 797 (see also Widding and Bekker-Nielsen 1961-77) contains an anecdote about a sinful monk who is assisted by Mary at his judgement – precisely the situation in which the poet places himself: Guds modir reis þa vpp ok fell a kne fyrir hasæti sins sonar, hon berar sin briost ok talar sua til hans: ‘Minn kęri son, nv verd ek nærri sem skylldut at fylgia framarr miskunn enn rettlęti, þuiat ek ma eigi venda min eyrv fra harmi ok grat þessa vesla mannz, er bidr til min … Vend ægi þinni asionv fra mer, se her þann kuid, er þik bar, se þau briost, er þv saugt, se þessar hendr, er þer þionudv ‘God’s mother then rose up and fell on her knees before the throne of her son: she bares her breast and speaks thus to him: “My dear son, I come nearer, as is appropriate, to advocate mercy rather than justice, because I cannot close my ears to the sorrow and weeping of this wretched man, who prays to me … Do not turn your face away from me, look here at the womb that bore you, look at the breasts you sucked, look at these hands that served you”’. Paasche (1915, 34-5) notes a visual parallel on a C15th altarpiece in Forssa, Sweden, where Mary points to her exposed breast and says to her son in a text banner: Kære son, see uppa brysten min | Myskunda tik offuer værlden for pyna tin ‘Dear son, look upon my breasts; have mercy on the world for the sake of your sufferings’. Jesus says in turn: O fader, for my under | forlat mænnisu syna sunder ‘O Father, for the sake of my wounds, forgive men their sins’. The visual motif was a popular theme for late medieval wall paintings in Scandinavian churches, e.g. Fanefjord Church in Denmark, where a C15th series depicts the Virgin showing her breast to Jesus (as the Man of Sorrows), who then shows his wounds to the enthroned Father (see the online database Kalkmalerier.dk [www.kalkmalerier.dk, fanefjord p.6/7, image 6]; Saxtorph 1986, 152). The earliest extant visual representation of the iconography combined with text is in a 1370 epitaph in Heilsbronn (Lane 1973, 16). Such depictions first appeared in the North, but their popularity spread south as far as Italy (Williamson 2000, 49-50). The literary source appears to be C12th Libellus de laudibus of Arnaud of Chartres (Ernaldus Bonaevallis, cols 1726-7; Lane 1973, 10). This widely disseminated text was later attributed to S. Bernard and incorporated into the Legenda Aurea (Lane 1973, 10).
Text is based on reconstruction from the base text and variant apparatus and may contain alternative spellings and other normalisations not visible in the manuscript text. Transcriptions may not have been checked and should not be cited.
Máría, kreistu mjólk ór brjóstum,
mín drotning, fyrir barni þínu!
Dreyrug föðurnum sýn þú sárin,
son Máríu, er naglar skáru!
Eg vænumz, að ykkrum þjóni
eingi kvöl megi drotna leingi,
miskunnar þá er mjúkust renna
merkin slík um himnaríki.
Maria kreistu míolk ur briostum mín drottning ⸌⸌ fyrir barní þínu , | ;mískunn bidþu ath míuka fínnír; dreyrug | fodurnum syn þu sarín son mariu er naglar | skaru ek uænumzt at yckrum þioní eingi ku | ol megi drottna leíngí miskunnar þa er | miukuzt renna merkín slik um hímna riki ჻ |
(VEÞ)
Máría, kreistu mjólk út brjóstum,
mín drotning, fyrir barni þínu!
Dreyrug föðurnum sýn þú sárin,
sonr Máríu, er naglar skáru!
Eg vænumz, að ykkrum þjóni
eingin kvöl muni drotna leingi,
miskunnar þá er mjúkust renna
merkin slík um himnaríki.
Maria kreist þű miolkűt briostinn mijn | drottning fyrir barne þinű dreyrűg fo | durnum sy̋n þű sarinn sonűr mariu er | naglaʀ skárű // eg vænumst at yck | rum þione eingin kűol mune drottna | leinge my̋skűnnar þa er miűkust re | nna merkinn slijk vm himna rijke // |
(VEÞ)
Máría, kreistu mjólk ór brjósti,
mín drotning, fyrir barni þínu!
Dreyrug faðirinn sýn þú sárin,
sonr Máríu, er naglar skáru!
Eg vænumz, að ykkrum þjóni
eingi kvöl megi drotna leingi,
miskunnin þín mjúkust renni
merkin slík um himnaríki.
María kreistü míolk vʀ briosti mín drottning fyrir barne | þínü : dreyrug fadirenn syndü sꜳ̋rínn sonur maríu er naglar | skarü : Eg vænünzt ad yckur þíone , eingi küol meigi dro || ttna leingi : myskünnenn þín míucküzt ʀenne merckínn slíck vm ⸝⸝ himna ʀíki |
(VEÞ)
Máría, kreistu mjólk ór brjóstum,
mín drotning, fyrir barni þínu!
Dreyrug föðursins sýn þú sárin,
son Máríu, naglar skáru!
Eg vænumz, að ykkrum þjóni
eingi kvöl megi drotna leingi,
miskunnar þá er mjúkust renna
merkin slík um himnaríki.
María kreist þu miolk ur briostum . mín drottníng fyrir barnne // || þinv . dreyrug fodursins syn þu sarenn . son maríu naglar skarv ve[…]zt eg at | yckrum þione einge kuol mege drottna leinge . myskunar þa miukuzt renna | merkenn slik vm himna ríke . // |
(VEÞ)
Miskunnar gefðu mjúkur þroski, ,
mitt að fóstra nái brjóstið , !
Dreyrug föðurnum sýn þú sárin,
sonr Máríu, er naglar skáru!
Eg vænumz, að aumum þjóni
eingin kvöl mun drotna leingi,
miskunnar þá mjúkust renna
merkin slík um himnaríki.
Miskunnar gefðu mjúkur þroski, ,
mitt að fóstra nái brjóstið , !
Dreyrug föðurnum sýn þú sárin,
son Máríu, er naglar skáru!
Eg vænumz, að aumum þjóni
eingin kvöl mun drotna leingi,
miskunnar þá mjúkust renna
merkin slík af himnaríki.
Miskunar gef þu miukur þroske, mitt ad fő | stra na̋e briosted, dreirug fódurnum sijn þu sa̋rinn. | Sonur Marju er naglar skaru. | Eɢ vænunst ad ꜹmum þiőne, einginn kvól m | un Drottna leinge, miskunar þa̋ miukust renna, mer | kenn slijk af Himna Rijke.
(VEÞ)
Máría, kreistu mjólk ór brjóstum,
mín drotning, fyrir barni þínu!
Dreyrug föðurnum sýn þú sárin,
son Máríu, er naglar skáru!
Eg vænumz, að ykkrum þjóni
eingin kvöl megi drotna leingi,
miskunnar þá er mjúkust renna
merkin slík um himnaríki.
Maria kreistu miolk ur briostum | min drottning fyrir barni þino | dreyrug fódurnum syn þu sarin | son mariu er naglar skaru: | Eg vanunst at yckrum þioni | eingin kvól meigi drottna leingi || myskunnar þa er miukust renna | merkin slik um himnaryki.
(EB)
Máría, kreistu mjólk ór brjóstum,
mín drotning, fyrir barni þínu!
Dreyrug föðurnum sýn þú sárin,
son Máríu, er naglar skáru!
Eg vænumz, að ykkrum þjóni
eingin kvöl megi drotna leingi,
miskunnar þá mjúkust renna
merkin slík um himnaríki.
Maria kreist þu miolc vr briost[…]m, myn drottning fyrir barne þyno, dreyr[…] fau þurnum syn þu sarinn, sonr Mario er […]aglar scauro Eg vǫnunst at yccum þione, einginn quaul meigi drottna […]nge, miscunar þa miucost renna, mercinn […]yc vm himnaryci
(EB)
Use the buttons at the top of the page to navigate between stanzas in a poem.
The text and translation are given here, with buttons to toggle whether the text is shown in the verse order or prose word order. Clicking on indiviudal words gives dictionary links, variant readings, kennings and notes, where relevant.
This is the text of the edition in a similar format to how the edition appears in the printed volumes.
This view is also used for chapters and other text segments. Not all the headings shown are relevant to such sections.